4/5820 Gemi Sicili Nizamnamesi

Gemi sicili,her gemi sicil dairesinde ve Münakalat Vekaletince tayin edilecek gemi sicil memur ve muavinleri tarafından tutulur. Muavinler,gemisicil dairesinin iş hacmine göre bir veya mütaaddit olmak üzere tayin edilir.

Muavinler, sicil memuru tarafından tesbit edilecek iş bölümü esasıdairesinde kendilerine verilecek işleri görürler. Memurun bulunmaması veyamazareti halinde en kıdemli muavin, kendisine vekalet eder.

Sicil memur ve muavinleri hukuk, iktisat, siyasal bilgiler fakülteleri ile yüksek ticaret ve yüksek denizcilik okulları mezunları arasından tayin olunur. Bu vasıfta istekli bulunmadığı takdirde lise veya ticaret lisesimezunları tayin olunabilir. Bunlardan da istekli bulunmadığı takdirde orta okul veya orta ticaret okulu mezunları arasından da alınabilir.

Her sicil dairesinde işlerin gecikmeden ve iyi bir şekilde görülmesini sağlıyacak sayıda ve kabiliyette katip ve sair hizmetliler bulunur.

Her sicil dairesinde telefon, büro malzemesi ve kütük ve defterlerle evrakın muhafazasına elverişli ve sağlam dolaplardan lüzumu kadar bulundurulur.

Bu Nizamnamede başkaca hüküm bulunmayan hallerde gemi sicil memur ve muavinleri ile sicil dairesinin ve katip ve sair hizmetliler hakkında umumi hükümler caridir.

Gemi sicili, sicil memurluğunun bulunduğu yerde ticaret davalarına bakan asliye hukuk mahkemesinin nezaretine tabidir. Bu yerde asliye hukuk mahkemesinin ticaret davalarına bakan birden çok dairesi bulunduğu takdirde Adliye Vekaleti gemi sicilini bunlardan birine bağlar.

Asliye hukuk mahkemesi, nezaret vazifesini, sicil memurluğunca ittihaz olunan karar ve yapılan muamelelere karşı vukubulacak şikayet ve itirazları tetkik ederek karara bağlamak suretiyle ifa eder.

Liman reisi sicil dairesinin amiri olup sicil işlerinin mevzuat hükümlerine uygun olarak yapılmasını temin ile mükelleftir. Sicil memuru tereddüt eylediği hususlarda kendisinden mütalaa istiyebileceği gibi liman reisi de lüzum gördükçe işlerin kanun ve bu nizamname hükümlerine uygun şekilde görülebilmesini teminen talimat verebilir. Şu kadar ki, sicil işlerine mütaallik her türlü kararlar memur tarafından verileceği gibi her nevi muameleler de memur tarafından yapılır. Bütün bu karar ve muamelelere karşı itiraz mercii de sicil dairesinin bağlı bulunduğu asliye hukuk mahkemesidir.

İKİNCİ FASIL

Gemilerin tescili

Türk gemi siciline mecburi veya ihtiyari olarak kaydedilebilecek gemiler şunlardır:

1 - Ticaret Kanununun 823 üncü maddesi gereğince Türk Bayrağını çekme hakkını haiz ticaret gemileri.

2 - Yatlar, denizci yetiştirme gemileri gibi munhasıran gezinti, spor, eğitim, öğretim ve ilim gayelerine tahsis edilmiş gemiler.

3 - Yabancı bir devlet veya onun tebaası hesabına Türkiye'de inşa olunan gemiler.

Donanmaya bağlı harb gemileri ve yardımcı gemilerle Devlet, belediye veyasair amme hükmi şahıslarına ait munhasıran bir amme hizmetine tahsis edilmiş olan gemilerin gemi siciline tescili caiz değildir.

Ticaret Kanununun 828 inci maddesinin birinci fıkrası gereğince bayrak şahadetnamesi almış olan bir geminin malik veya malikleri en geç bir senelik müddetin hitamında ve gemi bu müddet içinde Türkiye'ye geldiği takdirdemüddetin hitamını beklemeden derhal gemiyi sicile tescil ettirmekle mükelleftirler.

Kısmen veya tamamen Türkiye'de inşa edilmiş olan bir geminin tescili talep olununca, geminin inşa halindeki gemilere mahsus sicile tescil edilmiş olup olmadığına dair inşa yeri sicil memurluğundan bir belge getirilmek lazımdır. Gemi bu sicile tescil edilmiş ise belgeye yapı sicil defterinin musaddak bir sureti eklenir.

İnşa yeri sicil memurluğu tarafından tanzim olunacak belgeye, bu vesikanın geminin siciline tescili için verilmiş olduğu kaydı derçolunur.

Geminin tescilinde, Ticaret Kanununun 848 nci maddesinde zikrolunan hususlardan başka gemiye verilmiş olan tanınma işareti de tescil olunur.

Gemi kaydının sicilden terkini halinde keyfiyet Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi ile ilan olunur.

Her gemiye sicilde ayrı bir defter (Sicil defteri) açılır. Sicil defterinin muayyen bir kısım veya sutununa yazılması lazım gelen bir kayıt, diğer bir kısım veya sütuna yazılmış olsa bile muteberdir.