Borsa İstanbul A.Ş. Piyasalarında Uygulanacak Gözetim Tedbirleri Yönergesi

Kapsam

(1) Bu Yönerge; Borsa bünyesindeki piyasaları, pazarları, platformları ve sistemleri; Borsada işlem gören yatırım araçlarını; Borsada işlem yapma yetkisi verilenler ile bunların temsilcilerini; Borsada faaliyet gösteren sermaye piyasası kurumlarını; ihraççıları ve fon kurucularını; yatırımcıları ve Borsa düzenlemelerine tabi diğer kurum ve kuruluşları kapsamaktadır.

Dayanak

(1) Bu Yönerge, 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 70 inci maddesi ile Borsa İstanbul A.Ş. Borsacılık Faaliyetlerine İlişkin Esaslar Yönetmeliği’nin 25 inci, 36 ncı ve 44 üncü maddeleri çerçevesinde hazırlanmıştır.

Tanımlar ve kısaltmalar

(1) Bu Yönerge’nin uygulanmasında;

a) Borsa: Borsa İstanbul Anonim Şirketini,

b) Brüt takas: Aynı gün içinde, bir yatırımcı tarafından veya bir yatırım aracında gerçekleştirilen tüm alış ve satış işlemlerine ilişkin takas yükümlülüklerinin netleştirmeye tabi tutulmaksızın takas gününde ayrı ayrı yerine getirilmesini,

c) Depo şartı: Piyasa, pazar, platform, sistem, yatırım aracı veya yatırımcı bazında, iletilen alım satım emirleri için emir konusu nakit tutarın ve/veya yatırım araçlarının bir kısmının veya tamamının Borsaya, işlem yapma yetkisi verilenlere, bir bankaya veya takas ve saklama kuruluşuna, emir Borsaya iletilmeden önce depo edilmiş olması şartını,

ç) Fon kurucusu: Borsa yatırım fonu kurucusu portföy yönetim şirketlerini, konut finansmanı fonu ve varlık finansmanı fonunun kurucularını,

d) Genel Müdür: Borsa İstanbul Anonim Şirketi Genel Müdürünü,

e) İhraççı: Sermaye piyasası araçlarını ihraç eden, ihraç etmek üzere Sermaye Piyasası Kuruluna başvuruda bulunan veya sermaye piyasası araçları halka arz edilen tüzel kişiler ile borsa yatırım fonlarını, konut finansmanı fonlarını, varlık finansmanı fonlarını ve ipotek finansmanı kuruluşlarını,

f) İşlem görme: Yatırım araçlarının Borsada alım satıma konu olmasını,

g) İşlem günü: Piyasaların, pazarların, platformların ve sistemlerin işlem yapmak üzere açık olduğu günleri,

ğ) İşlem yapma yetkisi verilenler: 19/7/2013 tarihli ve 28712 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Borsalar ve Piyasa İşleticilerinin Kuruluş, Faaliyet, Çalışma ve Denetim Esasları Hakkında Yönetmelik’in 24 üncü maddesinin birinci fıkrası çerçevesinde Borsaya üye olarak veya üçüncü fıkrası çerçevesinde Borsaya üye olmadan işlem yapma yetkisi verilenleri,

h) Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP): Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (k) bendinde tanımlanan sistemi

ı) Kanun: 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nu,

i) Kurul: Sermaye Piyasası Kurulunu,

j) MKK: Merkezi Kayıt Kuruluşu Anonim Şirketini,

k) Sermaye piyasası kurumları: Kanun’un 35 inci maddesinde sayılan kurumları,

l) Piyasa, pazar, platform ve sistem: İşlem gören yatırım araçlarının türlerine, işleyiş esaslarına veya belirlenen diğer özelliklerine göre oluşturulan alım satım ortamlarını,

m) Takasbank: İstanbul Takas ve Saklama Bankası A.Ş.’yi,

n) Temsilci: İşlem yapma yetkisi verilenleri, Borsa veya takas ve saklama işlemlerinde temsil edebilen ve temsil ettiği kişi veya kuruluş adına kendisine elden tebligat yapılabilen kişiyi,

o) Yatırım aracı: Sermaye piyasası araçlarını ve Kurul tarafından uygun görülen diğer sözleşmeleri, belgeleri ve kıymetleri,

ö) Yatırımcı: Borsa bünyesindeki piyasalarda, pazarlarda, platformlarda ve sistemlerde emir veren veya işlem yapan gerçek veya tüzel kişileri,

p) Yönetmelik: Borsa İstanbul A.Ş Borsacılık Faaliyetlerine İlişkin Esaslar Yönetmeliği’ni,

r) Yukarı adım kuralı: Açığa satış işleminin, açığa satışa konu olacak yatırım aracının en son gerçekleşen işlem fiyatından daha yüksek bir fiyat üzerinden veya en son gerçekleşen fiyatın bir önceki fiyattan daha yüksek olması hâlinde en son gerçekleşen fiyat düzeyinden yapılmasını

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Tedbir Yetkisi ve Tedbir Uygulanabilecek Durumlar

Tedbir Yetkisi

(1) Genel Müdür; ihlallerin engellenmesini, yatırım araçlarının serbest rekabet şartları altında kolay ve güvenli bir şekilde alınıp satılabilmesini, piyasalarda adil işlem ilkeleri geliştirilmesini, makul bir ekonomik veya finansal gerekçeyle açıklanamayan, piyasaların güven, açıklık ve istikrar içinde çalışmasını bozacak nitelikteki eylemlerin ve işlemlerin önlenmesini, Borsa işlemlerinin güvenilir, dürüst ve rekabetçi bir şekilde gerçekleşmesini ve sağlıklı fiyat teşekkül etmesini teminen her türlü önleyici tedbiri alabilir. Yönetmelik ile münhasıran Yönetim Kurulu’na tevdi edilmiş tedbir yetkileri saklıdır.