- Doküman Bilgileri
- İndirme seçenekleri
- Görüntüleme Ayarları
-
-
ᴀ⇣ Yazı karakterini küçült
Konsolide metin - eski sürüm (Sürüm: 5)
No.: M.3-ISK-01
Kurum: Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. (MKK)
Kabul Tarihi: 26.05.2022
Yürürlüğe Giriş Tarihi: 26.05.2022
Son Değişiklik Tarihi: 11.09.2024
Bu Sürümün Yürürlük Tarihi: 29.07.2024 - 10.09.2024
Aşağıda bir kısmını gördüğünüz bu dokümana sadece Standart, Profesyonel veya Profesyonel + pakete abone olan üyelerimiz erişebilir.
Yayın tarihi : 29.07.2024
Sürüm no : 10.10
Kaydi sistemde hesap yapısı ve işlem akış süreci esas itibariyle Sermaye Piyasası Kurulu (SPK/Kurul) tarafından belirlenmekte olup, bu düzenleme SPK tarafından çıkarılan “Kaydileştirilen Sermaye Piyasası Araçlarına İlişkin Kayıtların Tutulmasının Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ” (Kaydileştirme Tebliği) ile yapılmış bulunmaktadır. Tebliğin öngördüğü hesap yapısı ve işlemleri özetleyen şema aşağıda yer almaktadır. Aşağıda açıklanan ilkeler bu Tebliğin öngördüğü işlem ve prosedürlerin MKS’de ne şekilde uygulanacağının açıklanmasına yöneliktir.
A. GENEL İLKELER
1. MKK üyeliğine ilişkin usul ve esaslar, “Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. Üyelik Yönergesi” ile düzenlenmiştir.
2. Her türlü işlemin üyeler aracılığıyla elektronik ortamda yapılması ve işlemlerin katılımcılar tarafından uzaktan erişimle yürütülmesi esastır. Bu nedenle, üyelerden işlemlere ilişkin basılı belge istenmesi istisnalar dışında söz konusu değildir.
3. Üyelerin MKS’ye bildirimde bulunmaları için uygulama detayları “Elektronik İşlem Esasları” ile ilan edilmiş olan iki farklı yöntem öngörülmüştür.
a. Doğrudan bağlantı ile üye bildirimi (Kullanıcı Ekranları)
b. Sistem entegrasyonu yoluyla bağlantı ile üye bildirimi (Web Services)
4. İhraçcılar dışında kalan üyeler bu iki yöntemden istediklerini tercih etmek imkanına sahiptirler. İhraçcıların ise doğrudan üye bildirimi yöntemini uygulamaları öngörülmüştür.
5. Sistem, kaydileştirilecek tüm sermaye piyasası araçlarının ve bunlara bağlı hakların tutulmasını sağlayan, çoklu para birimi ve çoklu dil mantığında çalışan, hesap yapılarının esnek olduğu, MKK içi ve dışı tüm kullanıcıların kolaylıkla bağlanarak işlem yapabildikleri ve rapor alabildikleri, kesintisiz hizmet sunan ve yüksek güvenlik standartlarına sahip bir yapıdadır.
6. Üyelerin ve MKK çalışanlarının MKS’ye erişimleri ancak PKI (açık anahtar altyapısı) kapsamında nitelikli elektronik sertifikalar vasıtasıyla mümkündür. MKS’ye üyeler tarafından iletilen tüm üye bildirimlerinin elektronik imza taşıması zorunludur. MKS’de işlemler elektronik imza ile birlikte saklanır ve elektronik imza doğrulaması yapılmadan işleme konulmaz. Benzer şekilde MKS tarafından üretilen MKK bildirimlerinin tamamı MKK elektronik imzasını içerir.
7. MKS’de üyelerce oluşturulan kayıtlar giriş ve onay olmak üzere çift aşamalı oluşturulmaktadır. İşlemlerin tek kullanıcıyla tek işleyişte yapılabilmesi, aynı kullanıcıya hem giriş hem de onay işlem yetkisinin verilmesi ile sağlanır.
8. MKS sistemine iletilmiş bütün transfere konu emirler sisteme girmiş emir olarak değerlendirilir.
9. Üyeler tarafından hatalı olarak yapılan işlemlerin iptali ve yeniden düzenlenmesi onaydan önce giriş aşamasında mümkün olup, gerçekleşen işlem için iptal imkanı bulunmamaktadır. Hatalı gerçekleşen bir işlemin prosedürüne uygun olarak ters işleminin yapılması durumunda düzeltme sağlanabilmektedir. Diğer yandan,
a. Kıymet transfer sürecinde parçalı gerçekleşme prensibine göre iletilen virmanların gerçekleşmeyen kısmı gönderen üye tarafından iptal edilebilir.
b. Kıymet transfer eşleştirme sürecinde gönderici veya alıcı taraf talimatları karşı üye onayı aranmadan karşı üyeye bilgi verilerek iptal edilebilir.
c. Alım-satım işlem bilgi düzeltmeleri ancak İstanbul Takas ve Saklama Bankası A.Ş. (Takasbank) aracılığı ile işlem düzeltmeleri yoluyla mümkün olacaktır.
10. MKS’ye üyeler tarafından yapılan bildirimlerin,
i. MKS tarafından kabul edilip edilmediği
ii. Emir bazında işlemlerin gerçekleştirilebilir olup olmadığı,
iii. Gönderilen emirlerin kısmen veya tamamen gerçekleştiği,
konusunda MKS tarafından bildirim üretilir. MKS’ye doğrudan bağlantı yoluyla üye bildiriminde bulunan üyelerin işlemlerine ilişkin yukarıda (i) ve (ii) bendinde belirtilen MKS bildirimleri kullanıcı ekranlarına mesaj olarak yansıtılır. Sistem entegrasyonu ile üye bildiriminde bulunan üyelere yapılacak MKS bildirimlerinden yukarıda (i) bendinde belirtilenler yine anlık olarak üye sunucusuna iletilir. Diğer MKS bildirimlerine üye, MKS’de tutulmakta olan MKS bildirim deposundan ulaşılabilir. Oluşturulan tüm MKS bildirimleri 7 gün boyunca saklanır. Her iki tip bağlantı için üyeler bu depodan MKS bildirimlerine ulaşabilirler. 7’nci günün sonunda MKS bildirimleri arşivlenerek saklanır.
11. Sermaye piyasası araçlarının kodlanmasında, imkan bulunduğu ölçüde ortak ve yatırımcı hesap numaralarının belirlenmesinde ve sistemin mesaj altyapısında uluslararası kabul edilmiş kodlama sistemleri kullanılır. Sistemde menkul kıymet kodları olarak ISIN kodları kullanılmakta olup, IBAN kodları ise üye kurumların kullanımının yaygınlaşması halinde kullanıma alınacaktır.
12. Sistemde ileri tarihli ve zamanlı (valörlü) işlemler yapmak mümkündür.