EN
TR
İpek böceği tohumu istihsal edebilmek için Türkiye veya ecnebi ziraat ve ipek böcekçiliği mekteplerinden mezun olmak ve yapılacak tohum istihsal salâhiyeti imtihanını kazanmış bulunmak şarttır;
A - Tohum istihsal salâhiyeti imtihanına girmek istiyenlerin:
a) Türk tâbiiyetinde bulunmaları,
b) Birer dilekçe ile Tarım Vekâletine müracaat etmeleri,
c) Mezun oldukları mekteplerden aldıkları vesikaları ibraz etmeleri,
d) Tarım Vekâletinin tâyin edeceği zaman ve mahalde imtihanda hazır bulunmaları lâzımdır.
B - İmtihan sualleri Tarım Vekâletince yazılı olarak gönderilir. İmtihan komisyonu ipek böcekçiliği müesseseleri ile ziraat ve veteriner müdürleri veya salâhiyet verecekleri kimselerden olmak üzere en az üç kişiden terekküp eder.
C - Tohum istihsal salâhiyeti imtihanı yazılı ve tatbiki olarak yapılır. Tam numara (10) dur. Yazılı ve tatbiki imtihanlarda muvaffak olabilmek için en az beşer numara almak lâzımdır. İmtihanda başarı gösterenlere Tarım Vekâletince tohum istihsal salâhiyeti belgesi verilir.
İpek böceği tohumu istihsal salâhiyetini haiz olanlardan zatî ihtiyaçtan gayri ipek böceği tohumu istihsal etmek istiyenlerin:
A - En az (1.000) kutu yani (25) Kg. ipek böceği tohumu istihsal etmeleri,
B - Müstakillen tohum istihsaline hasredilebilecek temizliğe elverişli, zemini beton veya muntazam tahta döşemeli, rutubetten âri, havadar ve tohumların muhafazasına mahsus serin bir kısmı ihtiva eden istihsal evine sahip bulunmaları,
C - Tohum istihsal evinde kâfi miktarda kerevet, dizgeç, masa, mikroskop, havan, koza ve kelebek kabları, muayenede kullanılacak miyarlar, tohum temizleme ve yıkama kabları ve altı bez çerçeveler bulundurmaları,
D - Tohum müstahsillerinin istihsal işleri ile ya bizzat meşgul olmaları veya bu işlerde aynı salâhiyeti haiz teknik elemanlar kullanmaları kaydiyle her yıl Nisan ayı başına kadar mahallî ziraat müdürü veya muallimliğine bir dilekçe ile müracaat ederek tohum istihsal mezuniyeti almaları lâzımdır.
Kanunun 5 inci maddesine tevfikan bu gibilerin dilekçelerine ekli olarak verecekleri beyannamede tohum istihsal vesikalarının nev’i, tarih ve numarasını ve açacakları tohum miktarını ve kimden, nereden aldıklarını ve böcekhanelerinin adreslerini bildirmeleri lüzumludur.
Mezkûr beyannamede istihsal edecekleri asgari tohum miktarını da bildirmeğe mecburdurlar.
E - Zati ihtiyaç için istihsal Olunacak tohum miktarı bir ons (25 Gr.) geçemez.
Kanunun 4 üncü maddesinde zikrolunan pastör usulü: Erkek ve dişi kelebekler çiftleştirildikten sonra her bir kelebeğin ayrı bir keseye konarak yumurtlatılması ve keselerde yumurtlatılmış olan dişi kelebeklerden hastalıklı olanların tefrik edilebilmesi için her birinin ayrı ayrı havanlarda ezilerek birer birer mikroskop muayenesine tabi tutulmaları sureti ile hastalıksız tohum istihsalidir. Bu usulde istihsalde kullanılacak keselerin hiç kullanılmamış yeni ve temiz olmaları şarttır.
Tohum istihsalinde kanunun 1 inci maddesinde belirtilmiş olan teftiş ve murakabenin tam olarak yapılabilmesi için istihsal yerlerinin her zaman salâhiyetli memurlara açık bulundurulması mecburidir.
Memleket menfaati icabı olarak her nevi saf veya melez ırk tohumlarının istihsali zaruri görüldüğü takdirde tohum müstahsilleri Tarım Vekâletince istenen tohumlardan istenen miktarı istihsale mecburdurlar.
Damızlık beslemesine ancak bu işe elverişli olduğu ipek böcekçiliği müesseseleri tarafından tesbit ve ilân edilen bölge ve besleme yerlerinde izin verilir.
Damızlık yetiştirilmek üzere ipek böceği tohumu dağıtacak olan tohum müstahsilleri dağıtacakları tohumların nevini, miktarını, nerede ve kimlere verileceğini her yıl Nisan ayı başına kadar bir beyanname ile mahalli ziraat müdür veya muallimliğine bildirerek izin almaya mecburdurlar. Tohumcunun vereceği beyannamede adı olmıyan damızlıkçıların da açacakları tohum miktarını ve kimden, nereden aldıklarını gösteren bir beyanname tanzim edip aynı müddet zarfında izin almaları lâzımdır.
Damızlık beslenecek mahallin havadar, rutubetten âri kolaylıkla temizlenmeğe ve dezenfekte edilmeğe müsait olması lâzımdır.
A - Damızlık böcekler kerevet usulü ile beslenir.
B - Kerevetler zeminden en az 10 Sm. yukarda, katlar arasındaki mesafenin ise 30 Sm. olması lâzımdır.
C - Bir kutu (25 Gr.) tohumdan çıkan böcekler için birinci yaşta 3, ikinci yaşta 5, üçüncü yaşta 10, dördüncü yaşta 25 ve beşinci yaşta ise Beyaz Bağdat ırkına daha fazla olmak üzere 60 - 80 metre kare besleme sahası ayırmak lâzımdır.
E - Damızlık tohumların teknik şartlara uygun olarak fışkırtılması fışkırmayı mütaakıp âzami 3 güne kadar çıkanların beslemeye alınması ve beslemenin keza teknik şartlara uygun olarak yapılması lâzımdır.
F - Damızlık böceklerin koza örmeleri için kullanılacak askıların ipek böcekçiliği müesseselerince tavsiye olunan nebatlardan olması lâzımdır,
G - Herhangi bir ipek böceği hastalığı çıkan bir böcekhanede yetiştirilen kozalar damızlık olarak kabul edilemez.
H - Kontrolörler böcekhaneleri mahsul idrakine kadar en az üç defa kontrol edeceklerdir. Besleme yerleri salâhiyetli memurların teftiş ve murakabesine her zaman açık bulundurulacaktır.
Damızlık beslemede muvaffak olabilmek için bir gram tohumdan en az 2,5 Kg. yaş koza alınması ve elde olunan kozalar üzerinde vasıf bakımından yapılacak analizde asgari üçte ikisinin damızlığa elverişli bulunması şarttır. Analiz sonunda bulunan nispete göre hesabı yapılarak damızlık koza miktarı tayin edilir ve ona göre raporu verilir.
Damızlık kozaların istihsal yerlerinden satış mahallerine veya tohum istihsal evlerine nakilleri 12 saatten fazla süremez. Bunların temiz, havadar ve tazyike mütehammil ambalajlar içersinde nakli lâzımdır. Bu madde hükmüne aykırı olarak taşınan kozalar damızlık olarak kullanılamaz ve raporu geri alınır.
Damızlık kozalar satış yerlerinde ve tohum istihsal evlerinde tekrar kontrol edilerek raporları vize edilir. Bu kontrolda damızlık vasıfları taşımadıkları veya bu vasfı kaybettikleri anlaşılan kozaların raporları geri alınır.
Tohum istihsal edilmek üzere tohumcular tarafından satın alınan veya istihsal olunan kozaların ipek böcekçiliği müesseselerinin veya salâhiyetli memurların vereceği talimat dairesinde tâyin ve tesbit edilen miktarda yeniden bir seleksiyona (Seçime) tabi tutulması mecburidir. Bu suretle seçime tabi tutulmayan partilerden tohum istihsal edilemez. Aksi halde istihsalin hangi safhasında olursa olsun bu gibi tohumlar kanunun 20 nci maddesi mucibince müsadere edilir.
Bu Talimatnamenin 12 nci maddesi gereğince seleksiyona tabi tutulan kozalardan hangi partilerden ne miktarının (Eleme) tohum istihsaline tahsis olunacağı alâkadar ipek böcekçiliği müesseseleri elemanları tarafından tâyin ve tesbit edilir.
Tohum müstahsillerinin kelebekleri, çiftleşmeden evvel fizyolojik seleksiyona (Seçime) tabi tutmaları mecburidir.
Tohum müstahsillerinin kelebek muayenesine başlamadan en az 15 gün evvel muayene günü ve yerini bölgesinin ipek böcekçiliği müessesesine veya bölge kontrolörlüğüne bildirmesi mecburidir. Bildirilen muayene tarihinin tehiri veya ara verilmesi halinde tohum müstahsilinin vaziyeti alâkalı ipek böcekçiliği müessesesi veya kontrolörlüğüne bildirmesi lâzımdır.
Kelebek keseleri üzerine parti numarasının konması lâzımdır.
Kelebeklerin mikroskop muayenesinden evvel her parti kese sondaj muayenesine tabi tutulur ve yüzde iskarta nispeti tâyin edilir.
Partiler kelebek muayenesinden sonra kontrola tabi tutulur. Bu kontrolda hastalık bulunduğu tesbit edilen partiler tekrar muayene ettirilir. Hastalık görülmiyen partilerde ise ortalama kese randımanı tâyin edilerek partinin vereceği tohum miktarı tesbit edilir ve bunu mütaakıp silkmeye müsaade olunur.
Gerek kese sondaj ve gerekse kelebek muayenesi ve kontrolü sonunda ayrılan hastalıklı keseler muhteviyatı ile beraber tohumcu veya yazılı olarak sâlâhiyattar kılacağı mümessili ile kontrolör huzurunda yakılır ve keyfiyet bir zabıtla tesbit olunur.
Silkilen tohumlar temizlendikten sonra kalınlıkları 5 Sm. yi geçmemek üzere ya tülbent torbalar veya altı bez çerçeveler içersinde ve kerevet üzerinde sıcaklığı en çok 15 derece olan serin bir mahalde muhafaza edilecektir.
Tohumların yıkanma zamanı alâkalı müessese tarafından tesbit olunur ve müstahsillere bildirilir.
Kutulanacak tohumların, mülakkah olmıyan yumurtalardan ve bütün yabancı maddelerden âri bulunması lâzımdır.
İstihsal olunan tohumların satılığa çıkarılabilmeleri veya her hangi bir suretle ita edilebilmeleri için (25) er gramdan ibaret birer onsluk delikli, hiç kullanılmamış yeni ve temiz kutular içersinde konulması lâzımdır. Eğer tohumlar kışlak görmeden önce konulmuş ise bu tartıda kışlak zayiatı karşılığı olarak 0.25 - 0.50 gram fazla tohum konacaktır. Tohum tartı kontrolü alâkalı ipek böcekçilik müesseseleri tarafından yapılır. Tohum konacak kutuların şekil ve ebadı Tarım Vekâletince tâyin edilir.
Yabancı memleketlere ihraç olunacak kutulardaki İpek böceği tohumu miktarı 25 Gr. dan aşağı veya 50 gramı aşmamak üzere daha yukarı olabilir.
Tohumlar ya kese içersinde kelebekli veya silkilmiş olarak en az (250) şer gramlık hiç kullanılmamış yeni ve temiz bez torbalar içersinde veyahutta Talimatnamenin (22) nci maddesinde zikrolunan (25) gramlık kutularda havadar, tazyike mütehammil ambalâjlar içersinde nakliye tezkeresi ile nakolunur.
Bandrollanmış veya henüz bandrollanmamış olarak nakledilecek tohumlar için nakliye tezkeresi alınması mecburidir. Nakliye tezkereleri ipek böcekçiliği teşkilâtı, bulunmıyan yerlerde ise ziraat teşkilâtı tarafından tanzim edilir. Bandrollanmış veya henüz bandrollanmamış tohumlar nakliye tezkeresiz naklolunduğu takdirde kanunun 20 nci maddesi tatbik olunur.
Tohumlar kutulanıp adedi malûm olduktan sonra her partiden % 10 nispetinde kutu alınır ve bu kutuların her birinden alınacak yarımşar gramlık numuneler ayrı ayrı keselere konarak zımbalanır ve kontrolör ile bizzat tohumcu veya yazılı olarak salâhiyattar kılacağı mümessili tarafından imzalanır. Mezkûr keseler muhteviyatı ipek böcekçiliği müesseseleri tarafından ayrı ayrı muayeneye tabi tutulur. Muayene neticeleri tohum müstahsillerine bildirilir. Hastalık görülen partilerin sahipleri bildirildiği tarihten itibaren en çok 15 gün içinde bizzat kendisi veya yazılı olarak salâhiyattar kılacağı mümessili geldikleri takdirde bunlarda hazır bulunduğu halde ve gelmedikleri takdirde ise beklenmeksizin müessese müdürlüğünce teşkil olunacak bir komisyon huzurunda muayene tekrar edilir, hastalıklı tohumlar yakılır ve keyfiyet bir zabıtla tesbit olunur. Bu hususta hiçbir itiraz kabul edilmez.
Tohum kutularının üzerine sahibi tarafından tohumun istihsal bölgesi, ırkı, miktarı, vasfı, ait olduğu parti numarası, tohum müstahsillerinin adı ve adresi, varsa alâmeti farikası yazılır.
Her bir kutu üzerine 25 grama kadar Tarım Vekâletince birer kuruş mukabilinde bir bandrol yapıştırılır. Yabancı memleketlere ihraç edilecek 25 gr. dan fazla kutulara ayrıca bir kuruşluk bandrol daha yapıştırılır.
Bu bandrollar ipek böcekçiliği müesseselerince hususi bir damga ile iptal edilir. Bandrollanma işinin her yıl Şubat sonuna kadar bitirilmiş bulunması lâzımdır.
Memleket içersinde sarf olunacak ipek böceği tohumlarının kışlaklarda kanunun 17. maddesi hükmüne göre üç ay kışlatılması mecburidir. Bölgelere göre tohumların kışlaktan çıkma zamanı müesseselerce tâyin edilir ve müstahsillere bildirilir. Tohumların kışlaktan çıkış tarihi kutular üzerine kaydedilir.
Kışlaktan çıkacak tohum kutuları üzerine sevkedileceği bölgenin ismi yazılarak müessese tarafından 25. madde gereğince nakliye tezkeresi verilir.
Tohum müstahsilleri ipek böcekçiliği müesseselerince verilecek numuneye uygun olarak birer tohum istihsal defteri tutmağa ve bu defteri her zaman kontrola hazır bulundurmağa mecburdurlar.
İşbu Talimatname maddelerini yerine getirmiyen veya aykırı hareket edenlere kanunun 20. maddesi tatbik olunur.
3 Teşrinievvel 1926 gün ve 4190 sayılı talimatname mülgadır.
İşbu Talimatname neşri tarihinden itibaren muteberdir.