Dosya olarak kaydet: PDF - WORD
Görüntüleme Ayarları:
Salt metin olarak göster (Kelime işlemcilere uygun görünüm)
Değişikliklere ilişkin notları gizle

Konsolide metin (Sürüm: 11)

23/02/2019 tarihli ve 30695 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan düzeltme ile 7/2/2019 tarihli ve 30679 sayılı Resmî Gazete’de aslına uygun olarak yayımlanan, Arazi Toplulaştırması ve Tarla İçi Geliştirme Hizmetleri Uygulama Yönetmeliğinin 24 üncü maddesinde geçen "ile 29/6/1985 tarihli ve 18796 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanunu Uygulama Yönetmeliğinin 20 nci, 21 inci, 22 nci, 23 üncü, 24 üncü, 25 inci, 26 ncı, 27 nci ve 28 inci maddeleri"nin yürürlükten kaldırılmasına ilişkin düzenleme madde metninden çıkartılarak düzeltilmiştir.

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç ve Tanımlar

Amaç

MADDE 1

Bu yönetmelik, 1 Aralık 1994 tarihinde yürülülüğe giren 3063 Sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlemesine Dair Tarım Reformu Kanununun uygulanması ile ilgili hususları düzenler.

Tanımlar

MADDE 2

3

Bu yönetmelikte geçen,

1) Kanun: 22 Kasım 1984 tarih ve 3063 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlemesine Dair Tarım Reformu Kanunu,

2) Bakanlık: Tarım Reformu Genel Müdürlüğünün bağlı olduğu, Tarım ve Orman Bakanlığını,

3) Genel Müdürlük: Tarım Reformu Genel Müdürlüğünü,

4) Bölge Müdürlüğü: Tarım Reformu Bölge Müdürlüğünü.

5) Bağ, Bahçe ve Ağaçlık Arazi: Uygulama tarihinde dönümden en az, 6831 Sayılı Orman Kanununa göre Yapılacak Orman Kadastrosu ve Aynı Kanunun 2/B Maddesinin Uygulanması Hakkında Yönetmelikte cinsi ve sayısı yazılı ağaç, ocak, kök veya fidan bulunacak şekilde kültüre tabi tutulmuş arazileri,

6) Proje Alanı: Bir projenin uygulanacağı sınırlar içerisinde kalan alanı,

7) Az Topraklı Çiftçi Ailesi: Dağıtım normundan daha az toprağa sahip bulunan çiftçi ailesini,

8) Köy Gelişme Alanı: Mevcut köylerin iskân yönünden geliştirilme alanlarını,

9) Yeni Köy Yerleşme Alanı: Kurulması plânlanan yeni iskân alanlarını,

10) Çayır: Taban suyunun yüksek bulunduğu veya sulanabilen yerlerde, biçmeye elverişli yem üreten ve genellikle kuru ot üretimi için kullanılan ve özel mülkiyette olmayan araziyi,

11) Mera: Bir veya birkaç köy veya beldeye münferiden veya müştereken hayvanlarını otlatmaları ve otundan yaralanmaları için tahsis edilen araziyi,

12) Yaylak: Bir veya birkaç köy veya beldeye münferiden veya müştereken hayvanları ile birlikte yaz mevsimini geçirmeleri, hayvanlarını otlatmaları ve otundan yararlanmaları için tahsis edilen, araziyi,

13) Kışlak: Bir veya birkaç köy veya beldeye, münferiden veya müştereken hayvanlarını kış mevsiminde barındırmaları ve otundan yararlanmaları için tahsis edilen araziyi,

14) Fon: Tarım Reformu Fonunu,

15) Banka: T.C. Ziraat Bankasını,

16) Tarımsal Arazi Kullanım Planlaması: Uygulama alanlarında ülkesel ve bölgesel planlara uygun olarak çevre kaynaklarının rasyonel kullanımını sağlamak için toprak, su, iklim ve çevre verileri ile tarımsal üretim ve tarımsal potansiyel dikkate alınarak hazırlanan tarımsal alan ile tarım dışı alanların belirlendiği planlardır.

ifade eder.

Hukuki dayanak

MADDE 3

Kanunun 25 inci maddesi, bu yönetmeliğin hukuki dayanağını teşkil eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Genel Esaslar

Uygulama bölgesinin ilânı

MADDE 4

3

Kanunda tesbit edilen amaçların gerçekleştirilmesinde önceliği bulunan yerler. Genel Müdürlükçe Bakanlık Makamına sunulur.

Bakanlıkça, bu yerlerin uygulama bölgesi olarak ilân edilmesinde fayda görülmesi halinde, karar alınmak üzere Cumhurbaşkanına sunulur. Cumhurbaşkanınca, teklifin uygun görülmesi halinde de bu yerler uygulama bölgesi olarak ilân edilir.

Bir yerin Kanunun 1 inci maddesinin g fıkrası sebebiyle uygulama alanı olarak tesbiti gerektiğinde, Milli Güvenlik Kurulu’nun görüşü alınır.

Cumhurbaşkanı Kararı, kamuşlatırma ve diğer işlemler bakımından Kamu Yaran Karan sayılır. Bu Karar Resmî Gazetede, yayımlanır.

Uygulama bölgesi olarak belirlenen yerlere ait 1/5000 ölçekli güncelleştirilmiş standart topografik kadastral haritalar, bu haritalar yoksa güncelleştirilmiş mevcut kadastral haritalar Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünden temin edilir.Tarım Reformu GenelMüdürlüğünce uygulama alanının etüdü yapılarak arazi kullanma kabiliyet sınıfları tespit edilir ve temin edilen haritalara işlenir.

Temliki tasarrufların durdurulması

MADDE 5

1

Uygulama alanlarında Cumhurbaşkanı Kararının Resmi Gazetede yayımı tarihinden itibaren, beş yıl süre ile gerçek kişilerle özel hukuk tüzel kişilerine ait arazilerin mülkiyet ve zilyetliği, devir, temlik ve ipotek edilemez ve satış vaadine konu olamaz. Sulama alanlarında sulama şebekesi tamamlanıp sulamaya geçinceye kadar ilâve kısıtlama süresi de beş yılı aşamaz.

Kısıtlamalar, Cumhurbaşkanı Kararının Resmi Gazetede yayımı ile birlikte uygulama bölgesindeki Tapu Sicil Muhafızlıkları tarafından tapu siciline resen şerh edilir.

Kısıtlama süresi içinde satış izni

MADDE 6

Kısıtlama süresi içinde arazisini ve varsa üzerindeki tesisleri satmak isteyen gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerinin müracaatları halinde. Bölge Müdürlüğü altmış gün içinde bunların kamulaştırılmasına lüzum görüp görmediğini ilgilisine bildirir. Arazinin kamulaştırılmasına lüzum görülmediği takdirde, dağıtım normundan daha büyük parsellerin, bölge için tesbit edilen dağıtım normundan daha küçük parçalara, dağıtım normundan daha küçük parsellerin ise hiçbir şekilde bölünmeme şartı ile satışına izin verilir.

Kısıtlama süresi içinde diğer kamu kuruluşlarınca yapılacak kamulaştırmalarda birinci fıkra hükümleri uygulanmaz.

Belgelerin temini

MADDE 7

1

Uygulama bölgesinin ilânından itibaren bölgenin tapu kayıtları veya tapu tesbit tutanakları Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce, sulama projesi içindeki sulanan yerler tapulama paftalarına işlenmiş olarak ilgisine göre Devlet Su İşleri veya İl Özel İdarelerince, Hazine arazisi ile ilgili tahsis ve kiralama işlemleri hakkındaki gerekli bilgi ve belgeler ise Hazine ve Maliye Bakanlığınca altmış gün içinde Genel Müdürlüğe verilir.

Arazi bildirimi

MADDE 8

Uygulama bölgesinin ilân edilmesinden itibaren üç ay içinde arazi malikleri, müşterek ve iştirak halindeki mülkiyette temsilci, hissedarlardan herhangi biri veya tamamı, velâyet ve vesayet altındakiler için kanuni temsilcileri, tüzel kişiler için temsile yetkili olanlar, mülkiyeti ihtilaflı arazide hak iddiasında bulunanların herbiri, uygulama alanı içinde bulunan arazilerini, matbu bildirim formlarında göstermek ve bu formları, ilgili Bölge Müdürlüğüne vermek veya göndermekle yükümlüdür.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Sahibine Bırakılacak Arazi Miktarı

Arazi varlığının hesabı

MADDE 9

Gerçek kişilerle, özel hukuk tüzel kişilerinin arazi varlığı, kişilerin uygulama bölgesindeki tapulu arazisine, tapulamanın henüz sonuçlanmamış olduğu hallerde askı süresi bitmiş tapulama tesbit tutanaklarında belirtilen arazisi ile iştirak halinde ve müşterek mülkiyet durumundaki hissesine düşen arazi miktarı ilâve edilmek suretiyle bulunur.

Sahibine bırakılacak arazi miktarı ve kamulaştırma

MADDE 10

1

Uygulama bölgesinde, gerçek kişilerle özel hukuk tüzel kişilerinin bağ, bahçe ve ağaçlık arazisi ile örnek işletmesi hariç mülkiyetinde bulunan tarım topraklarından, dağıtım normunun on katını aşan veya Cumhurbaşkanınca arttırılan miktarlardan fazla olan kısmı ile varsa üzerindeki tarımsal yapı ve tesisler, bedelleri nakden ve peşin ödenmek suretiyle Genel Müdürlük tarafından kamulaştırılır ve geri kalan kısmı kendilerine bırakılır.

Cumhurbaşkanınca Kanunun birinci maddesinin (g) bendine göre uygulama alanı olarak ilân edilecek diğer alanlarda, gerektiğinde arazi ve diğer gayrimenkullerin tamamı kamulaştırılabilir.

Sahibine bırakılacak arazi miktarının hesabında, arazinin bir kısmı sulu, bir kısmı kuru ise, ayni zirai İşletme gelirinin sağlanabilmesi için arazi sınıfları da dikkate alınmak suretiyle sulu arazi kuru araziye tahvil edilir.

Toprak seçimi

MADDE 11

Sahibine bırakılacak toprak, mümkün olduğu kadar toplu halde ve işletmeyle ilgili yapı ve tesislerden yararlanmaya en elverişli biçimde, malik veya kanuni temsilcisi tarafından seçilir.

Seçim hakkı, toprakların düzenli biçimde dağıtılmasını ve verimli şekilde işletilmesini engelleyecek tarzda kullanılamaz.

Seçim hakkı, malik veya kanuni temsilcisi bulunamaz veya Bölge Müdürlüğünün talebinden itibaren otuz gün içinde birinci fıkra uyarınca kullanılamaz veya İkinci fıkra uyarınca yerinde kullanılmaz ise, seçim, bu madde esaslarına göre Bölge Müdürlüğünce yerine getirilir.

Müşterek mülkiyette hissenin kamulaştırılması, taksim ve ifrazı

MADDE 12

Bölge Müdürlüğü, kamulaştırılacak hisse oranını önceden tesbit ederek, durumu müşterek maliklere bildirir. Müşterek maliklerin otuz gün içinde muvafakatlarını bildirmeleri halinde, kamulaştırılmasına karar verilen hisse miktarı, ifraz krokisi de hazırlanarak kamulaştırma kararı ile birlikte müşterek malikleri bildirilir ve tapuya tescil için gönderilir.

Hazırlık dosyası

MADDE 13

Bölge Müdürlüğü, kamulaştırmaya muhatap olacak her şahsa ait taşınmaz malların tapu kayıtlarını, kamulaştırılacak ve sahibine bırakılacak arazi miktarlarını, mal sahiplerinin kanuni ikametgâh ve adresini, aile nüfus listesini, vergi beyanı ve vergi değerlerini, beyan bulunmadığı hallerde beyan yerine geçecek takdir değerlerini, tarımsal gelirin hesaplanmasında kullanılacak değerleri, toprak sınıflarını ve devletçe sulanan arazinin sınırlarını, toprak seçimini gösteren bilgi ve belgeleri de İhtiva eden bir hazırlık dosyası tanzim eder.

Bedel takdir komisyonu

MADDE 14

Bedel Takdir Komisyonu, üçü Genel Müdürlükçe görevlendirilen beş üyeden teşekkül eder. Diğer iki üye mahallin en büyük mülki amirince seçilir. Seçim sırasında yedek üyeler de ayni usullerle belirlenir.

Uygulama alanındaki iş durumuna göre birden fazla bedel takdir komisyonu kurulabilir.

Komisyon üyelerinin hizmet süresi bir yıldır. Süresi biten üye yeniden görevlendirilebilir. Komisyon üyeleri göreve başlamadan önce Sulh Hukuk Mahkemesinde yemin ederler.

Bedel Takdir Komisyonlarının görevi, kamulaştırılarak arazi ile varsa üzerindeki zirai yapı ve tesislerin bedelini tesbit etmektir.

Komisyonlar, görevlerinin gerektirdiği her türlü bilgi ve belgeyi kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerinden istemeye yetkilidir.

Komisyon, bütün üyelerin katılması ile toplanır. Kararları çoğunlukla alır. Kararlar komisyon başkan ve üyelerince imza edilir. Karşı görüşte bulunan üye, karşı oy sebebini yazıp, kararı imzalamak zorundadır.

Komisyon üyeleri Bölge Müdürlüğünce yapılacak tebligat üzerine çalışmalara başlar. Faaliyetlerini, Bölge Müdürlüğünce tesbit edilen önceliklere göre yürütür.

Bedel takdir komisyonları, uzmanlıkları dışında kalan konularda, kamulaştırılacak malın cinsine göre bilirkişilerden görüş alabilir.

Kamulaştırılacak gayrimenkullerin sahipleri ile bunların usul ve füruu, karı - koca veya üçüncü derece dahil kan ve sihri hısımları komisyonlara katılamaz ve görüş bildiremez.

Bedel takdir komisyonunun başkan ve üyelerinin ücretleri, Genel Müdürlükçe tesbit edilecek esaslar dahilinde Fon’dan karşılanır.

Bedel takdiri

MADDE 15

Belge Müdürlüğü bedel takdiri yapılacak arazi ve şahıslarla ilgili dosyaları komisyona gönderir.

Bölge Müdürlüğünün tebligatı ile çalışmaya başlayan Bedel Takdir Komisyonu, bedelin takdir edileceği günü tesbit eder, bunu ilgililere ve bilgisine başvuracağı bilirkişiye de bildirir.

Bedel Takdir Komisyonu, tespit edilen günde kamulaştırılacak arazinin bulunduğu yere giderek, araştırmasını yapar. Hazır bulunan ilgilileri de dinledikten sonra taşınmaz malın rayiç bedelini tesbit eder ve raporunu tesbit tarihinden itibaren onbeş gün içinde Bölge Müdürlüğüne verir.

Kamulaştırma kararı

MADDE 16

Kamulaştırma kararı, Bölge Müdürünün başkanlığında, Kamulaştırma - Toplulaştırma ve Dağıtım Şubesi Müdürü ile ilgili uzmandan müteşekkil üç kişilik bir heyet tarafından alınır.

Kamulaştırma kararı, Genel Müdürün veya yetkili kıldığı kişinin onayı ile kesinleşir.

Kamulaştırma bedelinin ödenmesi

MADDE 17

Kamulaştırma bedelleri hak sahipleri adına bankaya yatırılır. Ancak, kamulaştırma konusu olan taşınmaz malın aynının ihtilaflı olması halinde, bedelin ödenebilmesi için hak sahibinin kamulaştırılan taşınmaz malın maliki olduğunu belgelendirmesi gerekir.

Tescil ve tahliye

MADDE 18

Tebliğ edilen kamulaştırma işlemine karşı idari ve adli yargıya başvurulmadığı veya bu konuda açılan davaların kesin olarak sonuçlanmasına rağmen, taşınmaz mal sahibinin ferağ vermemesi halinde, Bölge Müdürlüğü, takdir edilen ve arttırılan bedelin tamamının bankaya yatırıldığı dair makbuz ve diğer belgelerin örnekleriyle birlikte, kamulaştırılan taşınmaz malın Hazine adına tesciline karar verilmesi için Asliye Hukuk Mahkemesine müracaat eder.

Taşınmaz malın Hazine adına tesciline karar verilmesi halinde, kararın tapu sicil muhafızlığına tebliği ve tescil işlemleri Bölge Müdürlüğünce takip edilir.

Kamulaştırılan taşınmaz malın aynı üzerindeki ihtilaflarda Genel Müdürlüğe husumet düşmez. Mülkiyetin kişiler arasında ihtilaflı olması taşınmazın idare adına tesciline engel değildir.

Kamulaştırılan taşınmaz mal, tapuya tescil edildikten sonra. Bölge Müdürlüğünce arazinin tahliyesi için ilgililere tebligat yapılır. Bu tebligata rağmen, arazi rızaen tahliye edilmezse Bölge Müdürlüğü, o mahaldeki icra memurluğuna müracaat ederek araziyi tahliye ettirir. Arazi ekili ise, tahliye hasat sonuna bırakılır, itiraz ve şikayetler tahliyeyi durdurmaz ve mahkemece ihtiyati tedbir kararı verilmez,

Yabancı uyruklular

MADDE 19

1

Yabancı uyruklulara ait taşınmazların kamulaştırılmasına Cumhurbaşkanınca karar verilir. Kamulaştırma halinde bedelin tesbiti ve ödenmesi mütekabiliyet esasları dahilinde yapılır. Genel Müdürlük, Cumhurbaşkanı Kararında tesbit edilecek esaslara göre işlemleri yürütür.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Arazi Değişimi

Toplulaştırma

MADDE 20

1

Toplulaştırma, uygulama alanında ekonomik üretime imkan vermeyecek şekilde parçalı ve hisseli arazinin birleştirilmesi ve bu amaçla kamulaştırma, az topraklı veya topraksız çiftçinin topraklandırılması, sahibine bırakılacak arazinin belirlenmesi, köy gelişme ve yeni köy yerleşme alanlarına yer ayrılması gibi arazi düzenlemesine dair diğer hususları kapsar.

Toplulaştırmanın uygulanacağı yerler, teknik, ekonomik, sosyal ve hukuki faydalar gözonünde bulundurularak Bölge Müdürlüğünün teklifi ve Genel Müdürlüğün onayı ile belirlenir.

Toplulaştırma isteğinin tespiti

MADDE 21

1

Toplulaştırma yapılması uygun görülen yerler, Bölge Müdürlüğünce alışılmış usullerle ilgililere ilân edilir.

Toplulaştırmanın yapılacağı proje alanındaki arazinin, yarısından çoğuna malik bulunan ve sayıca maliklerin üçte ikisini teşkil eden arazi sahibi çiftçilerin muvafakati ile isteğe bağlı toplulaştırma yapılır. Bu karar, proje alanındaki bütün malikleri bağlar.

Zorunlu toplulaştırma

MADDE 22

1

Toplulaştırma yapılması uygun görülen yerlerde, arazi malikleri ve bunların sahip oldukları arazi miktarına ait çifte ekseriyetin sağlanamaması halinde Bölge Müdürlüğünün teklifi ve Genel Müdürlüğün onayı ile zorunlu toplulaştırma yapılabilir.

Toplulaştırmanın ilânı ve proje hazırlığı

MADDE 23

1

Toplulaştırma yapılmasına karar verilen yerler, sınırları da belirtilmek suretiyle Bölge Müdürlüğünce alışılmış usullerle mahallinde ilân edilir.

Ayrıca, Toplulaştırmanın yapılacağı yerler, mahallîn en büyük mülki amirine de bildirilir.

Toplulaştırma projeleri teknik talimatla belirtilen esaslara göre hazırlanır ve Bölge Müdürünün teklifi ve Genel Müdürün onayı ile kesinleşir.

Tapu siciline şerh verilmesi

MADDE 24

1

Toplulaştırmanın uygulanacağı proje alanında bulunan parseller, tapu kütüğüne şerh verilmesi için Bölge Müdürlüğünce mahalli tapu sicil muhafızlığına bildirilir.

Şerh tarihinden sonra araziyi devralan veya üzerinde bir hak iddia eden kimse, eski malikin yükümlülüklerini aynen kabul etmiş sayılır.

Derecelendirme komisyonunun seçimi

MADDE 25

2

Proje alanlarında derecelendirme komisyonu, biri başkan olmak üzere beş üyeden oluşur. Komisyonun başkam Genel Müdürlükçe tesbit edilir.

Ayrıca, Bölge Müdürlüğünce komisyonda biri toprak etüd ve araştırma işlerinde tecrübeli Ziraat Mühendisi olmak üzere iki üye görevlendirilir.

Köylerde köy muhtarı veya temsilcisi, beldelerde Belediye Başkam veya temsilcisi komisyonun tabii üyesidir.

Proje alanındaki arazi sahipleri, Genel Müdürlükçe belirlenecek esaslar dahilinde Komisyona kendi aralarından bir asıl ve iki yedek üye seçerler. Ancak parsellerin tamamı Hazineye ait veya davalı olduğu için malikleri belli olmadığı durumlarda; bu parsellerin bulunduğu alanda arazi maliki asil ve yedek üye seçimi yapılmaz. Bu yerlerde Derecelendirme Komisyonu diğer üyeler ile çalışmalarını sürdürür.

Derecelendirme Komisyonunun çalışma usul ve esasları Genel Müdürlükçe belirlenir.

Derecelendirme ve derecelendirmenin ilânı

MADDE 26

1

Derecelendirmede denkliğin nasıl yapılacağı ve derecelerin birbirine tahvillerinin nasıl sağlanacağı teknik talimatla belirlenir.

Derecelendirme komisyonu tarafından hazırlanan derecelendirme haritası, mülkiyet listeleri ve derecelerin birbiriyle denkliğini gösteren tablo, muhtarlık veya belediyede herkesin görebileceği yere onbeş gün süreyle asılarak ilân olunur. Harita, liste ve tablonun ilâm ve ilândan indirilmesi bir tutanakla belgelendirilir.

Toplulaştırmaya konu olan malikler, derecelendirme haritası, liste ve tabloya itirazlarını, ilân gününden başlayarak yirmi gün içinde derecelendirme komisyonu başkanlığına yazılı olarak yapabilir. Bu müddet içinde itiraz etmeyenler derecelendirmeyi kabul etmiş sayılır. Komisyon, yapılan itirazları inceler ve en geç onbeş gün içinde karara bağlar. Karar ilgililere yazılı olarak ilân edilir.

İlgililer, bu karara karşı ilân tarihinden başlayarak onbeş gün içinde Bölge Müdürlüğü kanalıyla Genel Müdürlüğe İtiraz edebilirler. Genel Müdürlüğün otuz gün içinde vereceği karar üzerine derecelendirme kesinleşmiş olur. Bu karar ilgililere aynı şekilde ilân edilir.

Alınacak tedbirler

MADDE 27

1

Proje alanında uygulamaya başlamak için hasat zamanı dikkate alınarak ekilecek ürün çeşitleri, koy ihtiyar heyetiyle birlikte tespit edilir. Aynı maksatla gerekli diğer tedbirlerle ilgili kararlar alınır. Bu kararlara uymayanlar, herhangi bir zarar iddiasıyla, tazminat talebinde bulunamazlar.

Toplulaştırma ilânından sonra proje alanında sabit tesis yapılamaz. Proje plânlaması ve uygulaması esnasında izinsiz olarak yapılan sabit tesisler, dikkate alınmaz ve ihtilaf halinde bunlar tazminat konusu olamaz.

Uygulama ve tescil

MADDE 28

1

Proje, zemine uygulandıktan sonra, zemindeki işaretlerin korunması için gerekli tedbirler Bölge Müdürlüğünce alınır.

Eski ve yeni mülkiyet listeleri ile uygulanan tasarruf krokisi, tapu tesciline esas olacak rölöve ölçümleri yapılmak üzere mahalli Tapu Sicil Muhafızlıklarına gönderilir.

Rölöve ölçümleri sonunda, projeye göre tahsis edilen ve zeminde tespit edilen parsellerin yüzölçümünde farklılık görülürse, fazla miktar için malik borçlandırılır, eksik miktar için kamulaştırılmış gibi işlem yapılır.

Tahsis edilen parseller, malikleri adına tapuya resen tescil edilir ve eski kütük sayfalan kapatılır. Eski sayfalarda kayıtlı bütün hak ve mükellefiyetler yeni sayfalara aktarılır.

Proje uygulamasına başlanıldıktan sonra uyuşmazlıkların çözüme bağlanması halinde, haklı çıkan tarafa projenin bütünlüğünü bozmamak kaydıyla mevcutsa arazi aynen iade edilir. Aynen iadenin mümkün olmaması veya eşdeğer arazi verilememesi halinde, haklı çıkan tarafa bu Yönetmelik hükümlerine göre kamulaştırma bedeli ödenir.

Proje alanında eski ve yeni durumu belirten mülkiyet listeleri Bölge Müdürlüğünce, ayrıca ilgili vergi dairelerine gönderilir.

Arazinin değiştirilmesi

MADDE 29

Teknik, ekonomik, hukuki zorunluluklar nedeniyle, Genel Müdürlük tarafından lüzum görülmesi halinde, gerçek ve tüzel kişilere ait arazi, sahiplerinin muvafakati ile Kanunun birinci maddesinin (g) bendine göre uygulama alanı olarak ilân edilen yerlerde ise, herhangibir muvafakat aranmaksızın Genel Müdürlük emrine geçen eşdeğer arazi ile değiştirilebilir.

BEŞİNÇİ BÖLÜM

Toprak Dağıtımı

Toprak büyüklüğünün tesbiti

MADDE 30

1

Genel Müdürlük ilgili kamu kuruluşlarından sağlayacağı bilgilerden de yararlanarak, sulu ve kuru şartlarda geriye doğru dört yıllık ekiliş ortalamalarını almak suretiyle, ortalama ekiliş oranlarını tesbit eder. Tesbit edilen ortalama ekiliş oranlarından, bu iletmelerin, bir dönümüne isabet eden ortalama tarımsal işletme gelirleri bulunur.

1984 yılı toptan eşya fiyatları endekslerine göre, bir milyon lira olarak tesbit edilen tarımsal işletme geliri, işletmelerin kuru ve sulu şartlar için bulunan, bir dönümünün ortalama tarımsal işletme gelirine bölünerek, uygulama alanındaki III üncü sınıf topraklarda gerekli sulu ve kuru arazi büyüklükleri bulunur.

Birinci ve ikinci fıkra hükümlerine göre bulunacak III üncü sınıf toprak büyüklüğü toprak dağıtımında esas alınır.

İmar, ihya ve ıslah sonucu tarıma kazandırılacak veya topografya, toprak, iklim gibi etmenler nedeniyle ekonomik verimi yüksek özel bitki plantasyonu veya özel üretim yapılacak alanlarda arazi kullanım kabiliyeti sınıflaması yerine özel üretim veya potansiyel verimlilik kriterlerinin dikkate alındığı bir sınıflama, Genel Müdürlükçe kurulacak bir komisyon tarafından yapılır. Bu tür alanların dağıtımında bu sınıflama esas alınır. Bu sınıflamaya ilişkin detaylar teknik talimatla düzenlenir. Özel sınıflamanın uygulanacağı alanlarda birinci ve ikinci fıkra hükümlerine göre dağıtım normu hesaplanır.

Toprak normunun ilânı

MADDE 31

1

Genel Müdürlükçe uygulama bölgeleri için 30 uncu madde gereğince hesaplanan, kuru ve sulu toprak büyüklükleri, Bakanlık Makamına sunulur. Bakanlıkça, toprak büyüklüklerinin uygun görülmesi halinde karar alınmak üzere Cumhurbaşkanına sunulur. Bu konudaki Cumhurbaşkanı Karan «Dağıtılacak Toprak Normu» olarak Resmî Gazete’de yayımlanır.

Tarım topraklarının tahvili

MADDE 32

Üçüncü sınıf tarım topraklarının, diğer toprak sınıflarına tahvillerinde aşağıdaki katsayılar kullanılır.

Toprak Sınıfı III. Sınıftaki Toprakların Diğer Sınıflara Tahvil Katsayısı
I 0.707
II 0.816
III 1.000
IV 1.414

Arazinin bir kısmı kuru, bir kısmı sulu ise, yönetmeliğin 30 uncu maddesine göre tesbit edilen sulu ve kuru toprak büyüklerinin oranları dikkate alınarak sulu ve kuru arazinin birbirlerine tahvili yapılır.

Dağıtım ilânı

MADDE 33

Genel Müdürlüğün emrine geçen arazinin hak sahibi çiftçilere yönetmelik hükümlerine göre dağıtılacağı, köy veya belde halkına mahallinde alışılmış usullerle ilân edilir. Bu ilânın bir sureti mahalli mülki amirlik ve diğer sureti de Bölge Müdürlüğü binalarına asılarak altmış gün süre ile ilân edilir.

İlânlarda, dağıtımın yapılacağı köy veya belde, toprak talebinde bulunulacak sürenin başlangıç ve bitiş günleri, beyannamelerin temin edileceği yer ve başvurulacak merci, doldurulacak beyanname ekinde istenilen belgeler ile süresinde talepte bulunmayanların toprak dağıtımından yararlanamayacakları belirtilir.

Toprak talebi

MADDE 34

Toprak dağıtımından yararlanmak isteyenlerle zorunlu hallerde bunların kanuni ve iradi mümessilleri, uygulama bölgesi içinde ve dışındaki kendisinin ve aile fertlerinin malik veya zilyed oldukları arazi varlıklarını toprak istek beyannamesinde göstermek suretiyle, toprak dağıtım ilânında belirtilen altmış günlük süre içinde bizzat veya P. T. T. aracılığı ile talepte bulunabilirler.

Bu süre içinde talepte bulunmamış olanlar toprak dağıtımından yararlanamazlar.

Hak sahipliği tesbit komisyonu

MADDE 35

Dağıtımda bak sahiplerinin tesbiti işlemleri Bölge Müdürlüğü elemanları arasından seçilen bir başkan ve iki üye olmak üzere üç kişiden oluşan bir komisyon marifetiyle yürütülür. Komisyon, Kamulaştırma, Toplulaştırma ve Dağıtım Şubesi Müdürünün teklifi ve Bölge Müdürünün onayı ile kurulur.

Komisyon, gerekirse, arazi istek beyannameleri ve ilgili belgelerin gerçeğe uygun olup olmadıklarım, mahalli bilirkişi veya köy ihtiyar heyeti ile de müştereken inceleyebilir.

Hak sahipliğinin tesbitinde aranacak şartlar

MADDE 36

4

Dağıtımda toprak, toprağı kendisinin İşleyeceğini ve çiftçilik yapacağını taahhüt eden ve aşağıdaki şartları taşıyan kişilere verilir:

a) T. C. Vatandaşı olmak,

b) Mümeyyiz olmak,

Değişik bent: Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanunu Uygulama Yönetmeliğinin Bir Maddesinde Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmelik (R.G.-06/01/1997/22869) m.1

c) Aile reisi olmak,

d) Toprak dağıtılacak yerde ikamet ediyor olmak,

Değişik bent: Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanunu Uygulama Yönetmeliğinin Bir Maddesinde Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmelik (R.G.-06/01/1997/22869) m.1

e) Bedeni noksanlığı bulunanlar ile 65 yaş üzerinde olanların, çiftçilik yapmaya mani halinin bulunmadığını sağlık kurulu raporu ile belgelemek,

Değişik bent: Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanunu Uygulama Yönetmeliğinin Bir Maddesinde Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmelik (R.G.-06/01/1997/22869) m.1

f) Uygulama alanı ilan edilmeden önce Devletçe verilen arazi ile uygulama alanı ilan edildikten sonra sahibi olduğu araziyi satmak, hibe etmek vb. herhangi bir sebeple elden çıkarmamış olmak,

Değişik bent: Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanunu Uygulama Yönetmeliğinin Bir Maddesinde Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmelik (R.G.-06/01/1997/22869) m.1

g) Kendisi, eşi ve reşit olmayan çocuklarının toplam arazi varlığı, dağıtılacak toprak normunun altında olmak,

h) Kanunun 24 üncü maddesinde belirtilen suçlardan hüküm giymemiş olmak.

ı) Geçimini çiftçilik yaparak sağlamak ve tarımda sigortalılık dışında Devlete ait bir sosyal güvenlik kuruluşunun mensubu olmamak.

Ancak, Cumhurbaşkanı Kararına istinaden uygulama bölgelerine naklen iskân edilenlerde (h) bendi hariç herhangi bir şart aranmaz.

Miras yoluyla intikal üzerine, mirasçıların işletme bütünlüğünü temin etmeye yönelik olarak kendi aralarında yapılan devirler hak sahibi olmaya engel değildir. Ancak, hak sahibi olan mirasçıların topraklandırılmalarında devredilen arazi miktarları dikkate alınarak değerlendirme yapılır.

Toprak dağıtımında hak sahipliği sırası

MADDE 37

Toprak dağıtımında;

a) Sahip olunan arazi miktarı,

b) Tahsil durumu,

c) Zirai eğitim,

d) Yaş durumu,

e) Medeni hali ve çocuk sayısı,

f) Bölgede oturma süresi,

g) Bölgede oturacak konutunun bulunması,

h) Üretim araçlarına sahip olması,

ı) Müstakil işletme kurabilme şartlarına sahip olması.

gibi hususlar ile uygulama bölgesinin şartları da dikkate alınarak teknik talimatla belirlenecek puanlama sistemine göre hak sahipliği sırası tesbit edilir. A. topraklı ve topraksız çiftçilerin öncelik sıralamaları ayrı ayrı yapılır.

Hak sahipliği listesi

MADDE 38

Hak sahipliği tesbit komisyonu, verilen beyanname ve belgelerin gerçeğe uygun olup olmadıklarını inceleyerek yapacağı değerlendirmeye göre geçici hak sahibi listesini hazırlar ve bu listeyi köy veya beldede onbeş gün süre ile askıya çıkartır.

Askı süresi içinde yapılan itirazlar, komisyonca değerlendirilerek geçici hak sahipliği üstesinde, gerekli değişiklikler yapılır.

Genel Müdürlük, bölgenin özelliği ve güvenliği açısından, ilgili güvenlik kuruluşlarının görüşünü alarak, bu listede değişiklik yapmaya yetkilidir.

Kesinleşen liste, mahallinde alışılmış usullerle ilân edilir. Bu ilânda, hak sahiplerinin öncelik sırası, kimliği, arazi varlığı ve III üncü sınıfa tahvil edilmiş miktarı ile verilmesi gereken arazi miktarı belirtilir.

Kesinleşen listelere yapılacak itirazlar dikkate alınmaz. Ancak gerçeğe aykırı bilgi ve belgelerle bak sahibi olanlar, gerçeğin anlaşılması halinde, uygulamanın hangi safhasında olursa olsun hak sahipliğinden düşürülür.

Bunların yerine, hak sahipliği listesinde yer alan yedekler, sırasıyla getirilir.

Toprak dağıtımı bedel takdir komisyonu ve bedelin tesbiti

MADDE 39

Dağıtılacak tarım topraklarının rayiç bedellerini tesbit etmek üzere Bölge Müdürlüğünce üç kişiden teşekkül eden yeteri kadar komisyon kurulur.

Komisyonca tesbit edilen rayiç bedel Genel Müdürlüğün onayı ile kesinleşir.

Uygulama

MADDE 40

Tesbit edilen hak sahibi listesindeki çiftçiler, Bölge Müdürlüğünce hazırlanan ve Genel Müdürlükçe onaylanan dağıtım projelerine göre topraklandırılır. Bunların borçlandırılmaları ve dağıtılan toprakların adlarına tescil işlemleri bu Yönetmelik hükümlerine göre Bölge Müdürlüğünce sağlanır.

ALTINCI BÖLÜM

Köy Gelişme ve Yeni Köy Yerleşme Yerleri

Yer seçimi

MADDE 41

2

Uygulama bölgesinde, Bölge Müdürlüğünce yapılan çalışmalara göre, Genel Müdürlükçe uygun görülen yerlerde, köy gelişme ve yeni köy yerleşme yerleri seçilir.

Seçilen yeni köy yerleşme yerlerinin kurulması veya mevcut köyler ile köyaltı yerleşme birimlerinin birleştirilmesi ilgili kuruluşların da görüşü alınarak Bakanlığın teklifi ve Cumhurbaşkanının Kararı ile olur.

Tarım Reformu uygulama alanlarında köy gelişme ve yeni köy yerleşme yerlerinin alt yapı hizmetlerini Tarım Reformu Genel Müdürlüğü yapar veya yaptırır.

Arsa bedel takdir komisyonu

MADDE 42

Köy imar plânları içindeki arsaların rayiç bedelleri, Bölge Müdürlüğünce kurulan üç kişilik komisyonlar marifetiyle tesbit edilir.

ArSa tahsisi

MADDE 43

1

Cumhurbaşkanınca uygulama alanına yerleştirilmesi kararlaştırılanlarla kanuna göre topraklandırılanlardan, konut veya yeni zirai yapı ve tesis kurmak isteyenlere tahsisi yapılabilir.

Tahsis usulleri

MADDE 44

Köy gelişme ve yeni köy yerleşme alanlarının imar plânları ile arsaların bedellerini gösterir liste, Bölge Müdürlüğünce onbeş gün müddetle ilgili köy veya köylerde alışılmış usullerle ilân edilir.

Arsaların tahsisi, ilân süresi içinde hak sahipleri kendi aralarında anlaşarak müracaat ettikleri takdirde bu anlatmaya uygun olarak, anlaşma sağlanamadığı takdirde ilân süresinin bitiminde Bölge Müdürlüğünce kura usulü ile yapılır.

Kura çekiminden itibaren on gün içinde müşterek dilekçe ile müracaat edenlerin parselleri, karşılıklı olarak değiştirilebilir.

Arsa tahsisinin kesinleşmesinden sonra ilgililer bu yönetmelik hükümlerine göre borçlandırılarak, arsaların adlarına tescilleri sağlanır.

Arsa Satışı

MADDE 45

1
Değişik madde: Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanunu Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmelik (R.G.-19/03/2004/25407) m.2

Uygulama alanlarında; dağıtım yapılan köylerdeki tahsis fazlası arsalar ile köy gelişme alanı çalışmaları tamamlanan diğer köylerdeki arsalar, köy nüfusuna kayıtlı reşit ve mümeyyiz T.C. vatandaşlarına Kanunun 24 üncü maddesinde yazılı suçlardan hüküm giymemiş olmaları şartı ile 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine göre satılabilir veya Hazinenin tasarrufuna bırakılabilir.

YEDİNCİ BÖLÜM

Borçlandırma ve Borç Tasfiyesi

Borçlandırma

MADDE 46

Bu yönetmelik hükümlerine göre topraklandırılanlar ile yerleşime tabi tutulanlar, mülkiyetini İktisap edecekleri tarım toprakları ile varsa üzerindeki yapı ve tesisleri, tahsis edilen arsaları ve diğer gayrimenkulleri tesbit edilen bedeller üzerinden Genel Müdürlüğe karşı borçlanırlar. Bölge Müdürlüğü, ilgililere, borç senetlerini imzalamaları ve borçlanma ile ilgili diğer işlemleri, bizzat veya vekilleri tarafından tamamlamaları için bir aylık süre tanır ve bunu alışılmış usullerle mahallinde ilân eder.

Bu süre içinde, belgelendirilmiş hastalık, tutukluluk, askere alınma gibi mazeretler dışında, borçlandırılma işlemlerini tamamlayamayanlar bu haklarım kaybederler.

Tescil

MADDE 47

Borçluların, borç senetlerini imzalamalarını müteakip, dağıtılan topraklar ile varsa üzerindeki yapı ve tesislerin, tahsis edilen arsaların ve diğer gayrimenkullerin hak sahipleri adına tescilleri engeç bir ay içinde Bölge Müdürlüğünce, mahalli tapu sicil muhafızlığından talep edilir.

Ödeme

MADDE 48

Borçlar, borçlandırma tarihinden sonra gelen dördüncü yılın Ocak ayını takip eden ve Genel Müdürlük tarafından hasat dönemleri dikkate alınarak tesbit edilecek aylardan başlamak üzere on yılda ve on eşit taksitte faizsiz olarak ödenir.

Dağıtılan toprakların geri alınması

MADDE 49

Aşağıdaki hallerde dağıtılan topraklar. Bölge Müdürlüğünün teklifi ve Genel Müdürlüğün onayı ile geri alınır.

a) Topraklarım, askerlik veya belgelendirilmiş üzün süreli hastalık gibi geçerli bir mazereti olmaksızın, aralıksız üç yıl süre ile kanunun öngördüğü şekilde verimli olarak İşletmeyenler,

b) Borç ve kredi taksitlerini aralıksız üç yıl süre ile ödemeyenler,

c) Kendilerine toprak dağıtıldıktan sonra Kanunun 24 üncü maddesinde belirtilen suçların herhangi birinden mahkûm olanlar ile mahkûm oldukları sonradan anlaşılanlar,

d) Dağıtılan toprakları, mirasçıların, mirasın açılmasından itibaren altı ay içinde kendi aralarında aile ortaklığı şeklinde işletmedikleri veya rızaen kendi aralarında devir ve temlik işlemlerini yapmadıkları anlaşılanlar,

e) Gerçeğe aykırı bilgi ve belgelerle, hak sahibi olduğu sonradan anlatılanlar.

Geri alma kararı, ongün içinde ilgilisine ve mahalli tapu sicil muhafızlığına bildirilir. Kayıt, tapu sicil muhafızlığınca, hiç bir hükme hacet kalmaksızın Hazine adına

düzeltilir.

Tasfiye

MADDE 50

Çiftçilikten herhangi bir sebeble vazgeçmek istiyenler ile topraklarının geri alınmasına karar verilenlerin kalan borç senetleri kendilerine iade edilir.

Çiftçi tarafından, yapılmış zaruri ve faydalı tesis ve diğer gayrimenkulerin rayiç bedelleri, sahibine ödenir.

SEKİZİNCİ BÖLÜM

Tarımsal Arazi Kullanım Planlaması

Tarımsal arazi kullanım planlaması tespiti

Değişik kenar başlığı: Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanunu Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmelik (R.G.-29/06/2001/24447) m.3

MADDE 51

2
Değişik madde: Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanunu Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmelik (R.G.-29/06/2001/24447) m.3

Tarımsal Arazi Kullanım Planı harita ve rapordan oluşur. Toprağın derinliği, eğimi, taşlılığı, konumu gibi arazi faktörleri ile yapılacak tarımsal faaliyetlerin özellikleri göz önüne alınarak tarımsal alanlar mevcut ve potansiyel arz eden tarımsal arazi kullanımları için ayrı ayrı değerlendirilerek sonuç alternatifli olarak harita şeklinde verilir. Bu işlemler rapor kısmında açıklanır. Değerlendirme sonucunda tarımsal faaliyetlere uygun olmayan alanlar tarım dışı amaçla kullanılmak üzere haritada gösterilir.

Tarımsal Arazi Kullanım Planlamasının yapım ve uygulanmasına ilişkin işlemler teknik talimatla düzenlenir.

Tesbit ve tahsis

MADDE 52

1

Komisyon, uygulama alanlarında köy veya belde halkının hayvan ihtiyacı için münferiden veya müştereken kullanmaları amacıyla, Genel Müdürlük tasarrufuna geçen tarım arazisinden arazi kullanma kabiliyetine, kadimden beri çayır, mera ve benzeri arazi olarak kullanıp kullanılmadığı, İklim özelliklerine, bitki örtüsüne ve bir tahsis kararı uyarınca köy veya belde halkına bırakılmış olup olmamasını göz önünde bulundurularak uygun gördügü yerleri çayır, mera ve benzeri arazi alarak tespit eder.

Tesbit ettiği bu yerler için, hazırlayacağı tahsis kararını, gerekçeli raporu ekleriyle birlikte Bölge Müdürlüğüne sunar.

Tesbit ve tahsis kararı

MADDE 53

1

Tesbit ve tahsise ilişkin komisyon kararı ve gerekçeli raporu, bölge müdürlüğünce incelenerek uygun görülmesi halinde Genel Müdürlüğün onayı ile kesinleşir.

Yararlanma hakkı ve kapsamı

MADDE 54

1

Çayır, mera ve benzeri araziden tahsis yapıldığı tarihte bulundukları köy, köyler ve beldelerin sınırları içinde oturmakta olan çiftçi aileleri yararlanır. Yeni yerleşim yerlerine iskân edilen çiftçi aileleri ile eskiden beri bu yerden istifa eden göçerler de bu haktan yararlanır.

Başka yere yerleşme kastı ile köyü veya beldeyi terkeden çiftçi ailesi, yararlanma hakkını kaybeder.

Köy veya beldeye çiftçilikle geçinmek için sonradan yerleşenlere, çayır, mera, ve benzeri arazinin otlatma ve barındırma gücünün artması ve yararlananların sayısının azalması halinde, Bölge Müdürlüğünün onayına istinaden yararlanma hakkı tanınabilir.

Yönetim Şekilleri

MADDE 55

1

Çayır, mera ve benzeri arazi, bir köy veya belde halkına tahsis edilmişse, verilen görev ve yetkiler, muhtar ile köy ihtiyar heyeti veya belediye başkanı ile belediye encümenince, birden çok köy veya belde halkına tahsis edilmişse, bu birimlerin kendi aralarından seçecekleri ikişer kişiden oluşacak Karma Kurullarınca yerine getirilir. Karma Kurula mahallin en büyük mülki amiri başkanlık eder.

Tahsis amacının değiştirilmesi

MADDE 56

1

Tahsis amacı ilgili kuruluşça değiştirilmedikçe, çayır, mera ve benzeri arazilerden bu yönetmelikte gösterilenden başka şekilde yararlanılamaz.

Islah, bakım ve geliştirme

MADDE 57

1

Çayır, mera ve benzeri arazinin ıslah, bakım ve geliştirme projeleri, ilgili köy veya belediyelerin başvurması üzerine veya doğrudan doğruya Bölge Müdürlüğünce hazırlanır ve Genel Müdürlüğün onayına istinaden uygulanır.

Koruma

MADDE 58

1

Köy muhtarları ve belediye başkanları tahsis edilmiş olan çayır, mera ve benzeri arazinin her türlü tecavüzden korunmasını, tahsis durumuna göre en iyi şekilde kullanılmasını temin etmek ve ıslah ve geliştirme projelerinde teklif edilen hususların yerine getirilmesinde yardımcı olmakla görevli ve sorumludurlar.

İnşaat yasağı

MADDE 59

1

Genel Müdürlüğün izni alınmak suretiyle, çayır, mera ve benzeri arazide kullanma amacına uygun yapı ve tesisler, umumun istifadesine arz edilecek yapılar ve süreklilik göstermeyen barınak ve ağıllar yapılabilir. Bunların dışında ev, ahır, ağıl ve benzeri inşaat yapılamaz.

DOKUZUNCU BÖLÜM

Kiralama

Kiralama

MADDE 60

1

Genel Müdürlüğün tasarrufuna geçen arazi, dağıtım, tahsis, değiştirme, iskân gibi işlemler tamamlanıncaya kadar, dağıtımda hak sahiplerinde aranacak şartlara sahip çiftçilere, çiftçilik yapmak şartıyla kiralanabilir.

Kiralama çalışmaları, bölge müdürlüğünce yapılacak plân ve projelere ve Genel Müdürlükçe tesbit edilecek esaslara göre kurulacak ve çalışacak kiralama komisyonlarca yürütülür.

Kira bedelinin tesbiti ve tahsili

MADDE 61

1

Rayiç kira bedeli, arazinin kuru veya sulu olmasına ve tarım toprağının sınıflarına göre, Bölge Müdürlüğünün teklifi ve Genel Müdürlüğünün onayı ile belirlenir.

Kira bedeli her yıl peşin olarak tahsil edilir.

Kiracılara verilecek arazi miktarı ve kiralama süresi

MADDE 62

Kiracılara varsa kendi toprağı da dikkate alınarak, bölge için tesbit edilen dağıtım normu kadar toprak kiralanır.

Uygulama bölgesinde kiraya verilecek arazi, kiracı sayısına göre ihtiyaçdan fazla ise, bölge müdürlüğünün onayı ile arazi normu artırılarak mevcut çiftçilere kiralanabileceği gibi, mücavir köylerde bulunan az topraklı veya topraksız çiftçilere de kiralanabilir.

Bu şartlarda da arazi artar ise. 2886 sayılı Devlet ihale Kanunu hükümlerine göre kiraya verilebilir.

Kira sözleşmeleri dört yıla kadar yapılabilir. Bölge Müdürlüğü, Genel Müdürlüğün onayı ile her kira döneminin sonunda, fesih hakkı saklı kalmak üzere kira sözleşmelerini uzatmaya yetkilidir,

Kiracının yükümlülükleri

MADDE 63

Kiracı, izinsiz olarak arazi üzerinde sabit tesis kuramaz. Kiraladığı araziyi hiç bir şekilde tamamen veya kısmen başkasına kiralayamaz veya ortağa veremez,

İdarenin sözleşmeyi fesih hakkı

MADDE 64

Bölge Müdürlüğü,

a) Kira bedelinin ödenmesinde; uzun süreli hastalık, tabii afetler, askerlik gibi sebeplerle gecikme olması ve bölge müdürlüğünce tanınan otuz günlük süre içinde ödeme yapılmaması,

b) Kiracının, toprağın verimli şekilde işletilmesini tehlikeye sokması, amacı dışında kullanması veya faydalanmak imkanını önemli derecede azaltması,

c) Kiracının arazinin tamamını veya bir kısmını başkasına kiraya veya ortağa vermesi,

d) Kiracının arazinin Devlet tarafından sulanır hale getirilmesi sırasında yapılan çalışmaları engellemesi,

e) Sözleşme süresi içinde kiracının ölümü üzerine, eşinin veya reşit çocuklarının üç ay içinde sözleşmenin devamını talep etmemiş olması,

f) Kiralanan arazinin dağıtılmasına karar verilmesi,

g) Kiralanan arazinin, diğer kamu kuruluşlarına tahsis edilmek üzere Hazînenin tasarrufuna bırakılması ve tahsis sonucu uygulamaya geçilmiş olması,

h) Gerçeğe aykırı bilgi ve belgelerle, kiralamada hak sahibi olunduğunun sonradan anlaşılması,

ı) Kanunun 24 üncü maddesinde yazılı suçları işlemesi veya işlediğinin sonradan tesbit edilmesi,

hallerinde süre bitiminden önce kira sözleşmesini fesheder.

ONUNCU BÖLÜM

Tarım Arazisinin Tarım Dışı Amaçlarda Kullanılması

Tarım arazisinin tarım dışı amaçlarda kullanılması

MADDE 65

3
Değişik madde: Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanunu Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (R.G.-11/04/2018/30388) m.1

Uygulama alanlarında bulunan tarım arazileri, zorunlu sebepler olmadıkça tarım dışı amaçlarla kullanılmaz. Ancak zorunlu haberde, ilgililerin tarım dışı amaçla arazi kullanımı talepleri hakkında 3/7/2005 tarihli ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu hükümleri uygulanır.

Tarım arazilerinin hazine tasarrufuna bırakılması

MADDE 66

2
Değişik madde: Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanunu Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmelik (R.G.-19/03/2004/25407) m.4

Genel Müdürlüğün tasarrufuna geçmiş arazi, Kanunun amaçları gözetilerek Genel Müdürlükçe uygun görülmek şartı ile satılmak, kiralanmak, sınırlı ayni hak tesis edilmek, ilgili mevzuatı gereğince mülkiyeti devredilmek veya kendilerine özel kanunlarla verilen görev ve yetki içinde kullanmaları şartı ile kamu kuruluşlarına tahsis edilmek üzere, Hazinenin tasarrufuna bırakılabilir. Ayrıca, teknik ve ekonomik olarak Kanunun amaçları doğrultusunda kullanılamayacak arazi de Hazinenin tasarrufuna bırakılabilir.

ONBİRİNCİ BÖLÜM

Çeşitli Hükümler

Çiftçilerin desteklenmesi

MADDE 67

Uygulama alanlarında Kanunun öngördüğü hükümlere göre topraklandırılanlarla, kendilerine uzun süreli arazi kiralananlar ve dağıtım normuna kadar arazi sahibi olan çiftçiler, Fon yönetmeliğinde tesbit edilecek usul ve esaslar dahilinde ayni ve nakdi kredi ile desteklenirler.

Tarım reformunu kolaylaştırma yükümlülüğü

MADDE 68

Resmi daire, kurum, kuruluşlar ve gerçek kişilerle özel hukuk tüzel kişileri, Tarım Reformu ile ilgili hususları yerine getirmek, gerekli İşlem ve İncelemeleri öncelikle yapmak ve her türlü işlerde kolaylık göstermekle yükümlüdürler.

İdari sınırlarda değişiklik

MADDE 69

Özel kanunları gereğince, köy veya belediye veya mülki İdare sınırlarında yapılacak değişiklikler bu yönetmeliğin uygulanmasına ilişkin kararları etkilemez.

Orman sınırlarının tespiti

MADDE 70

Bu yönetmelik hükümlerinin uygulanması sırasında, uygulama alanı içinde veya sınırında tesbit ve tahdidi yapılmamış orman varsa, Orman Genel Müdürlüğünce, 6831 sayılı Orman Kanununa göre sınırlar, öncelikle tayin ve tesbit edilir.

Talimat hazırlanması

MADDE 71

Genel Müdürlük, bu yönetmeliğin uygulamasını sağlamak, kolaytaştırmak, tamamlamak ya da açıklamak maksadıyla talimat çıkarmaya yetkilidir.

Yürürlük

MADDE 72

Bu yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 73

1

Bu yönetmelik hükümlerini Tarım ve Orman Bakanı yürütür.