EN
TR
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
(1) Bu Yönetmeliğin amacı; kanun yolu incelemeleri neticesinde adli yargı hâkim ve Cumhuriyet savcıları ile idari yargı hâkimleri hakkında düzenlenecek kanun yolu değerlendirme formlarına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Dayanak
(1) Bu Yönetmelik, 24/2/1983 tarihli ve 2802 sayılı Hâkimler ve Savcılar Kanununun 1/7/2016 tarihli ve 6723 sayılı Kanunla yeniden düzenlenen 28 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında;
a) Genel kurul: Yargıtay Hukuk Genel Kurulu ve Ceza Genel Kurulu ile Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu ve Vergi Dava Daireleri Kurulunu,
b) Kanun yolu: Yargıtay ve Danıştay’da yapılan temyiz, karar düzeltme, kanun yararına bozma, kanun yararına temyiz incelemeleri ile bölge adliye mahkemeleri ve bölge idare mahkemelerinde yapılan istinaf incelemesini,
c) Kanun yolu değerlendirme formu: Kanun yolu incelemeleri neticesinde hâkim ve Cumhuriyet savcılarının dosyadaki hukuki bilgi, uygulama ve performanslarının değerlendirildiği belgeyi,
ç) UYAP: Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Değerlendirme Usul ve Esasları
Haklarında kanun yolu değerlendirme formu düzenlenecekler ile form düzenleme yetkisi
(1) Yargıtay ve Danıştay daireleri ile genel kurullarınca yapılan kanun yolu incelemeleri sonunda;
a) İstinaf kanun yolu incelemesinde görev alan daire başkanı, üye, Cumhuriyet başsavcısı ve savcıları,
b) İlk derece yargı yerlerinde duruşmaya, karara veya hükme katılan, karar veya hükmü veren ya da soruşturma aşamasında görev yapan hâkimler,
c) İlk derece yargı yerlerinde soruşturma aşamasında görev alan, iddianameyi tanzim eden, duruşmaya katılan, mütalâa veren veya kanun yoluna başvuran Cumhuriyet başsavcısı, başsavcıvekili ve savcıları,
hakkında kanun yolu değerlendirme formu düzenlenebilir.
(2) Bölge adliye mahkemeleri veya bölge idare mahkemeleri dairelerince yapılan kanun yolu incelemeleri sonunda;
a) İlk derece yargı yerlerinde duruşmaya, karara veya hükme katılan, karar veya hükmü veren ya da soruşturma aşamasında görev yapan hâkimler,
b) İlk derece yargı yerlerinde soruşturma aşamasında görev alan, iddianameyi tanzim eden, duruşmaya katılan, mütalâa veren veya kanun yoluna başvuran Cumhuriyet başsavcısı, başsavcıvekili ve savcıları,
hakkında kanun yolu değerlendirme formu düzenlenebilir.
(3) İddianameyi düzenleyen, esas hakkında mütalâada bulunan, kanun yoluna başvuran Cumhuriyet savcısı ile hükmü veren ve istinaf başvurusunu esastan inceleyen hâkim hakkında kanun yolu değerlendirme formu düzenlenmesi zorunludur.
(4) Kanun yolu değerlendirme formu, kararı inceleyen heyetin başkanı tarafından, UYAP üzerinden düzenlenir. Formların değerlendirme kısmı dışındaki bölümlerinde yer alan kişi ve dosya bilgilerinin UYAP’tan çekilmesini sağlayacak teknik altyapı oluşturulur.
Değerlendirme usul ve esasları
(1) Kanun yolu değerlendirme formu düzenlenirken;
a) Soruşturma, kovuşturma veya yargılamanın niteliği,
b) İddianame, karar veya hükmün hukuka uygunluğu ve isabet derecesi,
c) Soruşturma, kovuşturma veya yargılamanın hedef sürede tamamlanması,
ç) Gereksiz masrafa sebebiyet verilmemesi,
d) Duruşmalara hazırlıklı çıkılması veya hazırlıksız çıkılarak gecikmelere neden olunması,
e) Dosyaların eksiklik nedeniyle geri çevrilmeye neden olmayacak şekilde görevli daire veya birime gönderilmesi,
f) Bilirkişi görevlendirilmesinin hukuka uygun yapılması,
g) Soruşturma, kovuşturma veya yargılama işlemlerinin usul hükümlerine uygun olarak doğru ve zamanında yapılması,
h) Dava konularının anlayış ve yönlendirilmesi ile mütalâa ve gerekçeli kararların yazılış, tahlil ve sonuçlandırılmasında başarı gösterilmesi,
gibi hususlar dikkate alınır.
(2) Kanun yolu değerlendirme formu, yukarıdaki esaslar gözetilmek suretiyle çok iyi, iyi, orta ve zayıf şeklinde düzenlenir. Değerlendirme formunun orta veya zayıf şeklinde düzenlenmesi hâlinde gerekçesi formun açıklamalar kısmında gösterilir.
(3) Yapılan incelemede olumlu veya olumsuz kanaat edinilememesi hâlinde, kanun yolu değerlendirme formunda bu durum belirtilir.
(4) Hükmün onanmış veya bozulmuş olması tek başına olumlu veya olumsuz değerlendirme yapılmasını gerektirmez. Ayrıca, incelemeyi yapan heyet üyelerinden en az birinin incelenen karara uygun karşı oyunun bulunması hâlinde orta veya zayıf şeklinde olumsuz değerlendirme yapılamaz.
(5) Kanun yolu incelemesine konu dosyalardan seri veya niteliği itibarıyla benzer olanlar hakkında kanun yolu değerlendirme formu düzenlenirken bu durum gözetilir.
(6) Aynı dosyaya ilişkin olarak istinaf kanun yolu incelemesi sonucu düzenlenen değerlendirme formu ile temyiz incelemesi sonucu düzenlenen değerlendirme formu arasında çelişki bulunması hâlinde temyiz mercilerince düzenlenen kanun yolu değerlendirme formu esas alınır.
(7) Yargıtay ve Danıştay genel kurullarınca düzenlenen değerlendirme formu ile diğer değerlendirme formları arasında çelişki bulunması veya aynı yönde değerlendirme formu düzenlenmiş olması hâlinde ilgili genel kurullarca düzenlenen kanun yolu değerlendirme formu esas alınır.
(8) Kanun yolu değerlendirme formlarının şekli ve içerdiği hususlar Ek-1 ve Ek-2’de gösterilmiştir.
(9) Kanun yolu değerlendirme formunu düzenleyecek olan merciler; etkin soruşturma yapmama, soruşturma ve yargılamanın sürüncemede bırakılması ve/veya kararların yeterli hukuki gerekçeyi ihtiva etmemesi hususlarındaki tespitlerini, gerekçesiyle birlikte, durumun mahiyet ve ağırlığına göre, ilgili hâkim ve Cumhuriyet savcılarının disiplin sorumlulukları bakımından değerlendirme yapılmak üzere Hâkimler ve Savcılar Kuruluna bildirirler.
Yeniden inceleme usulü
(1) Hakkında değerlendirme formu düzenlenenler, formun UYAP’a kaydedilmesinden itibaren bir ay içinde gerekçelerini belirtmek suretiyle değerlendirme formunun yeniden incelenmesini isteyebilir.
(2) Kanun yolu değerlendirme formu ilgilinin UYAP ekranına düştüğünde UYAP’a kaydedilmiş sayılır. Hâkim ve Cumhuriyet savcılarının düzenlenen değerlendirme formundan gecikmeksizin haberdar olmalarını sağlayacak sistem ilgili birimce oluşturulur.
(3) Yeniden inceleme talebi, başvuru tarihinden itibaren bir ay içinde incelemeyi yapan daire tarafından oyçokluğuyla, gerekçesi belirtilmek suretiyle ve kesin olarak karara bağlanır. Talebin kabul edilmesi hâlinde, ilgili hakkında yeniden değerlendirme formu düzenlenir.
(4) İlgilinin yeniden inceleme talebinin neticesi UYAP üzerinden gecikmeksizin kendisine ve Kurul’a bildirilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Son Hükümler
Yürürlük
(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Hâkimler ve Savcılar Kurulu yürütür.