Afet Sebebiyle Hak Sahibi Olanların Tespiti Hakkında Yönetmelik

Bu Yönetmelikte yer alan «Hak sahibi» deyimi, afetzedelerin, yıkılan veya ağır hasar gören binalarla olan mülkiyet ilişkilerini ve yeniden yapılacak binalardan veya verilecek inşaat kredisinden yararlanabilme durumlarını ifade eder.

Kendilerine ait konutları zarar görenlerin durumu

a) Afet sebebiyle, kendilerine ait bulunan konutları yıkılan, yanan veya oturulamıyacak derecede ağır hasar gören afetzede aileler,

b) Kendilerine ait konutları muhtemel bir afete maruz bulunan aileler,

c) Afet gören yerlerin bitişiğinde veya yakınında, üzerinde bina yaptırılmak üzere İmar ve İskân Bakanlığınca tespit edilip imar planına dahil edilen kısımlar içinde kalan konutları istimlak edilen veya bu konutları için kıymet belgesi verilen aileler,

Hak sahibi sayılırlar ve bu ailelere yeniden konut yapılır veya konut kredisi verilir.

Ebeveynine ait konutta oturan evli kişilerin durumu

Hak sahibi ebeveyni ile birlikte oturan evli kişilerden her biri ayrı ayrı olmak üzere hak sahibi sayılırlar.

Ebeveynine ait bir konutta ebeveyninden ayrı olarak oturmakta olan evli kişilerden herbiri, ayrı ayrı olmak üzere hak sahibi sayılırlar.

Müşterek konutları zarar görenlerin durumu

a) Afet sebebiyle, iştirak veya müşterek mülk halindeki konutları yıkılan, yanan veya oturulamıyacak derecede ağır hasar görenlere,

b) İştirak veya müşterek mülk halindeki konutları muhtemel bir afete maruz bulunanlara,

c) Afet gören yerlerin bitişiğinde veya yakınında, üzerinde bina yaptırılmak üzere İmar ve İskân Bakanlığınca tespit edilip imar planına dahil edilen kısımlar içindeki iştirak veya müşterek mülkiyet halindeki konutları istimlâk edilen veya bu konutları için kıymet belgesi verilenlere,

Yine aynı şekilde hisseli olmak üzere sadece bir konut yapılır veya bir konut için kredi verilir.

7 nci maddede belirtilen iştirak veya müşterek mülk halindeki konutlarda birden fazla hissedar «aile» birlikte oturmakta ise, bu aileler ayrı ayrı hak sahibi sayılırlar.

Bu aileler dışında, aynı konutların aile teşkil etmiyen başka bir hissedarı mevcut ise bu hissedar da sadece bir konut için hak sahibi sayılır. Aile teşkil etmiyen hisedarlar birden fazla ise, bunlar, sadece bir konut için birlikte hak sahibi sayılırlar.

Başka konutu olanların durumu

Yukardaki maddelere göre, afetten doğrudan doğruya veya dolaylı olarak zarar gördükleri tespit edilen veya zarar görmeleri muhtemel bulunan kimselerden, kendisine veya eşine ait o yerde müstakil başka konutu veya dairesi bulunanlar hak sahibi sayılmazlar ve bu gibilere yeniden konut yapılmaz ve konut kredisi verilmez.

Bu tespitin yapılmasında, talep ve taahhütnamelerin incelenme tarihi esas alınır.

Birden fazla konutu zarar görenler veya görmesi muhtemel olanlar, sadece bir konut için hak sahibi olabilirler.

İşyerlerinin zarar görmesi halinde

Afet sebebiyle, dükkân ve fırın gibi işyerleri yıkılan, yanan veya kullanılamıyacak derecede ağır hasar gören kimseler hak sahibi sayılabilir; bu kimselere yine aynı neviden işyeri yapmaları için inşaat kredisi verilebilir.

İşyeri iştirak veya müşterek mülk halinde ise, hissedarlara yine aynı şekilde hisseli olmak üzere aynı neviden bir işyeri için inşaat kredisi verilebilir.

O yerde kendisine veya eşine ait müstakil başka bir işyeri bulunanlar bu krediden faydalanamazlar.

Hak sahipliğinin devir ve tebdil edilemiyeceği

Hak sahipliği, ilişkin bulunduğu konut, ya da işyeri için hüküm ifade eder; konuta ilişkin hak sahipliğin işyerine, işyerine ilişkin hak sahipliğin de konuta tebdili mümkün değildir.

Afetzedelik ve buna ilişkin hak sahipliği üçüncü şahıslara devrolunamaz. Afetten zarar gören bir taşınmaz malı, afetten sonra satış veya başka şekillerle devralan üçüncü şahıslar da hak sahibi niteliğini kazanamazlar.

Konutu ve işyeri birlikte zarar görenler

Bir kimse, konut ve işyerinin birlikte zarar görmesi halinde, hem konut ve hem de işyeri için ayrı ayrı hak sahibi olabilir.

Ölen afetzedelerin durumu

Ölen bir kimsenin afetzedeliğe ve hak sahipliğine ilişkin hakları mirasçılarına geçer. Mirasçılar birden fazla ise, kendilerine ve eşlerine ait konutu olup olmadığına bakılmaksızın birlikte hak sahibi sayılırlar.