Kapsam
Bu Yönetmelik, 7269 sayılı Kanuna 1051 sayılı Kanunla eklenen ek 4 üncü madde gereğince hazırlanmıştır.
5663, 6409, 6610, 7010, sayılı özel afetler kanunlarına, 7269 sayılı Afetler Kanununa ve bu Kanunun bazı maddelerini tadil eden ve bu Kanuna bazı maddeler eklenmesini öngören 1051 sayılı Kanuna göre emanet, ihale ve evini yapana yardım yoluyla yapılan, yapılmakta olan ve yapılacak olan binalarla 7269 sayılı Kanunun geçici 6 ncı maddesi kapsamına giren binaların borçlandırma bedellerinin yarısına kadar yapılacak indirimlerin tespiti bu yönetmelik esaslarına göre yapılır ve uygulanır.
İstisnalar
Dükkan ve fırın gibi işyerleriyle, Afetler Fon'undan yardım görmek suretiyle inşa olunan belediyelere ait binalarla, 7269 - 1051 sayılı Kanunun 31/c, d, e fıkraları uyarınca değerlendirilen konutların borçlandırma bedellerinden indirim yapılmaz.
Evini yapana yardım uygulamasına göre inşa olunan binalar için indirim borçlandırmaya esas olan miktar üzerinden yapılır.
Yapılan onarım yardımlarından indirim yapılmaz.
Kıstaslar
Borçlandırma bedellerinden yapılacak indirimlerde; tabii afetin ortaya çıkardığı durumlar afetin yaşandığı illerdeki mevcut ekonomik durum, afetzede hak sahibi ailelerin uğradığı zararlar, geçim durumları ile o mıntıkanın bina maliyetini artırıcı yöndeki özellikleri göz önünde tutulur.
Gelir kaynakları
Yıllık safi gelirin hesabında taşınmaz mallardan, tarım bağ, bahçe ve hayvan ürünlerinden, ticarethane ve imalâthanelerden, el sanatlarından, ortaklıktan ve iştiraklerden, komisyonculuktan, serbest mesleklerin icrasından, işçilikten, taşıma iş ve araçlarından, maaş, ücret ve yevmiye olarak resmî veya özel kurumlardan sağlanan bütün gelirlerle paraya çevrilmesi mümkün olan her türlü haklar ve menfaatlar gözönünde tutulur.
Gelirlerin tespitinde, duruma ve konuların mahiyetine göre, resmî veya özel kayıt ve belgelerden de yararlanılır.
Yöresel özellikler
İnşaat maliyetini artırıcı yöndeki unsurlar tespit olunurken, o yerde başlıca yapı malzemesinin ve inşaatlarla ilgili iş gücü sağlıyabilme imkânları, ulaşım durumu, coğrafi ve tabiî şartlara göre inşaat mevsimi süresi ve benzer hususlar gözönünde tutulur.
Gelir tespit komisyonu
Bu yönetmeliğe göre uygulama yapılacak illerde ilgililerin yıllık safi gelirlerini, nüfus sayılarını maliyeti artırıcı yöndeki mahalli şart ve özellikleri tespit ve takdir etmek üzere «Gelir Tespit Komisyonları» kurulur.
Bu komisyonlar ilgili mülkiye amirinin veya görevlendireceği bir kimsenin başkanlığında tapu sicil, mal, ziraat, veteriner, toprak ve iskân, nüfus, özel idare, (Varsa) T. Emlâk Kredi Bankası Müdürü veya memurları ile İmar ve İskân Bakanlığı temsilcisinden meydana gelir.
İl ve ilçe merkezindeki çalışmalarda, belediye meclisinden bir, köylerdeki çalışmalarda ise köy ihtiyar kurulundan bir kişi komisyona üye olarak katılır.
Komisyon başkanı, bilgi ve görgüsünden istifade edebilecek resmî ve özel diğer bazı kişilerin de istişarî olarak komisyon çalışmalarına katılmalarını sağlayabilir.
Komisyonlar safi gelirin tespitini yaparlarken ilgililerden bu tespitin yapıldığı andaki durumlarını gözönünde tutarlar.
Toplantı ve karar nisabı
Gelir tespit komisyonları üye tam sayısının en az üçte ikisi ile toplanır ve çalışır. Kararlar toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile alınır.
Maliyet hesabı
Bir binanın inşaası için yapılanı harcamalarla arsasının bedeli o binanın maliyetini teşkil eder.
Harita alımı, imar planı ve proje düzenlenmesi, araştırma ve gerekli teknik yardım giderleri ile yeniden yapılacak veya tamir edilecek kamuya ait yol, su, elektrik ve kanalizasyon tesisleri giderleri borçlandırmaya tabi tutulmaz.
İlân
Gelir Tespit Komisyonu Başkanlığınca gelirlerin tespitine başlanacağı gün, tespitin amacı, tespit sırasında ilgililerin hazır bulunmaları gerektiği, 15 gün evvelden mahallinde uygun yerlere asılmak suretiyle ilân edilir ve durum bir tutanakla belgelendirilir.
Cetvel düzenlenmesi
Gelir tespit komisyonları safi gelirlerin tespitine esas olacak bilgi ve belgeleri topladıktan sonra, indirimden yararlanacakların yıllık safi gelirlerini bunların kanunen bakmakla yükümlü bulundukları nüfus sayılarını, maliyeti artırıcı unsurların toplam ve tesir derecesini, bir cetvelle tespit ederler. Bu cetveller Komisyon Başkan ve üyeleri tarafından imza edilir.
İtiraz
12. maddede sözü edilen cetveller Komisyon Başkanlığınca mahallinde uygun yerlere 7 gün süre ile asılarak ilânı olunur ve durum bir tutanakla belgelendirilir.
Bu süre içinde veya bu sürenin bitiminden itibaren 5 gün içinde ilgililerce yazılı olarak yapılacak itirazlar Komisyonca incelenerek en geç 10 gün içinde karara bağlanır.
Tutanak
İtiraz süresinin bitiminden veya itiraz yapılmamışsa incelenerek karara bağlanmasından sonra durum bir tutanakla belgelendirilir.
Cetvellerle tutanaklardan üçer nüsha İmar ve İskân Bakanlığınca yapılacak işleme esas olmak üzere, ilgili valiliklerce merkeze gönderilir.
Safi gelirlere göre indirim
İmar ve İskân Bakanlığınca, mahallinden gelen cetveller üzerinde gerekli incelemeler yapılarak, afetzede hak sahibi ailelerin yıllık safi gelirlerine göre borçlandırma bedellerinden yapılacak indirim miktarları aşağıda belirtilen oranlar dairesinde tespit olunur.
Yapılacak indirimlerin miktarı maliyet ve borçlandırma bedelinin % 50 sini geçemez.
Yıllık safi gelirler (TL) | İndirim oranları |
3000 e kadar | Borçlandırma bedelinin %50 si |
3001 - 4000 | » » % 45 i |
4001 - 5000 | » » % 40 ı |
5001 - 6000 | » » % 35 i |
6001 - 7000 | » » % 30 u |
7001 - 8000 | » » % 25 i |
8001 - 9000 | » » % 20 si |
9001 - 10000 | » » % 15 i |
10001 - 11000 | » » % 10 u |
11001 - 12000 | » » % 5 i |
12001 - daha fazla | İndirim yok. |
İndirimin diğer hususları
15. maddede belirtilen ölçülere göre tespit olunan, indirimler dışında İmar ve İskân Bakanlığınca ayrıca,
a) İlgililerin (Eşler hariç) kanunen bakmakla yükümlü bulundukları beher nüfus için borçlandırma bedelinin % 2 si oranında,
b) 7. maddede belirtilen o yerde inşaat maliyetini artırıcı yöndeki unsurların toplam tesir derecesine göre borçlandırma bedelinin % 10 una kadar,
İndirimler yapılarak bu indirimler toplamı sözü geçen maddede durumlarına karşılık olarak indirim oranlarına eklenir.
Bu şekilde yapılan eklemelerle birlikte toplam indirim oranı borçlandırma bedelinin % 50 sini aşarsa % 50 den fazla olan (kısım dikkate alınmaz.
10 uncu maddede belirtilen esaslara göre borçlandırma bedellerinden yapılacak indirim miktarları tespit ve takdir edildikten sonra, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığınca Cumhurbaşkanlığından bu konuda gerekli kararın alınması sağlanır.
İpotek
Bu Yönetmelik hükümlerinden yararlanacak afetzede hak sahiplerinin borçlandırma işlemleri yapılmadan indirim tutarı belirlenir ve indirimli tutar üzerinden ipotek miktarı tahsis edilir.
Hisseli binalar
Hisseli olarak veya müşterek mülk halinde inşa olunan binalarda indirim miktarları, hissedarın hisse miktarı miktar esas alınmak suretiyle ayrı ayrı tespit olunur.
Muamelât işleri
Bu yönetmeliğin uygulanması ile ilgili her türlü yazışma haberleşme ve muamelât işleri, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı ile İl Afet ve Acil Durum Müdürlükleri tarafından yürütülür.
8. maddede belirtilen gelir tespit komisyonu üyeleri, bu yönetmelikte yer alan görevlerde çalışmak üzere bulundukları mahal dışına çıkarlarsa 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümlerine göre yolluk ödenir. Bu yoluklar, İmar ve İskân Bakanlığı bütçesinden karşılanır.
Ancak, komisyon çalışmalarına iştirak eden belediye meclisi üyesiyle, köy ihtiyar kurulu üyesine yolluk ödenmez.
Yürürlükten kalkan hükümler
28/8/1968 gün ve 12988 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanan Maliyet ve Borçlandırma Bedellerinden Yapılacak İndirimler Hakkındaki eski Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Bu yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Bu yönetmeliği, Cumhurbaşkanı yürütür.