EN
TR
Ekli “Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğü Bütçe Yönetmeliği”nin yürürlüğe konulması; Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın 2/11/1999 tarihli ve 2618 sayılı yazısı üzerine, 5659 sayılı Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğü Kuruluş Kanunu’nun 5 ve 7 nci maddelerine göre, Bakanlar Kurulu’nca 8/12/1999 tarihinde kararlaştırılmıştır.
BİRİNCİ KISIM
Genel Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve Tanımlar
Amaç
Bu Yönetmeliğin amacı, A.O.Ç. merkez ve ünite bütçelerinin kalkınma planı ve yıllık program hedeflerine uygun olarak hazırlanması ve uygulanmasında izlenecek usul ve esasları tespit etmektir.
Kapsam
Bu Yönetmelik, merkez ve ünitelerin teklif edecekleri bütçelerin hazırlanması ve ilgili mercilerin onayına sunulması ile ilgili hususları kapsar.
Dayanak
Değişik madde: Atatürk Ormançiftliği Müdürlüğü Bütçe Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (R.G.-09/12/2020/31329) m.1
Bu Yönetmelik, 24/3/1950 tarihli ve 5659 sayılı Atatürk Orman Çiftliği Kanununun 5 inci maddesine ve 4 sayılı Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 73 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Yönetmelikte geçen;
A.O.Ç. :Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğünü,
Merkez :A.O.Ç. Müdürlüğünün Genel İdare Bölümünü,
Ünite :A.O.Ç. Müdürlüğünün esas ve yardımcı üretim birimlerini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
İşletme Bütçesinin Hazırlanması
Bütçe
Kuruluşun işletme bütçesi, A.O.Ç’nin merkez ve ünite bütçelerini kapsar. İşletme bütçesi, “Rapor” ve “Program” bölümü olmak üzere iki bölümden oluşur. Rapor Bölümü, işletme bütçesi üzerinde yapılan tahlilleri, görüşleri, hedef ve tedbirleri; Program Bölümü ise satış, alım, üretim, finansman, yatırım, personel kadroları, işgücü ve harcama programlarından meydana gelir.
İşletme bütçesinin hazırlanması
A.O.Ç işletme bütçesi hazırlanırken aşağıdaki hususlar dikkate alınır.
a) Kalkınma planı ve yıllık genel yatırım ve finansman programlarında yer alan teklif ve hedefler,
b) İçinde bulunan yılın ilk altı aylık fiili sonuçları ile bütçe yılı içindeki fiyat artışları,
c) Mal ve hizmet üretiminde üretimi arttırmanın yanısıra fayda, hizmet ve maliyet ilişkisi.
A.O.Ç. işletme bütçesi; satış, üretim, alım, finansman, yatırım, personel kadroları, işgücü, harcama fonksiyonel programları hazırlamakla görevli üniteler tarafından görüşleri ekinde teklif edilir. Bütçenin çıkarılması ve uygulamaya konulması Atatürk Orman Çiftliği Müdürünün yetkisindedir.
Değişik fıkra: Atatürk Ormançiftliği Müdürlüğü Bütçe Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (R.G.-09/12/2020/31329) m.2
Görev
İşletme bütçesi merkezde A.O.Ç. Müdür Yardımcısı başkanlığında; Muhasebe ve Mali İşler Müdürü, Ticaret Müdürü ve Personel ve Destek Hizmetleri Müdüründen oluşan bir komisyon tarafından hazırlanır. Ünitelerin bütçeleri İşletme Müdürü’nün başkanlığında oluşturulacak komisyon tarafından hazırlanır. Bu bütçelere Atatürk Orman Çiftliği Müdürünce son şekli verilir.
Değişik fıkra: Atatürk Ormançiftliği Müdürlüğü Bütçe Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (R.G.-09/12/2020/31329) m.3
İşletme bütçesinin yürürlüğe girmesi
Değişik madde: Atatürk Ormançiftliği Müdürlüğü Bütçe Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (R.G.-09/12/2020/31329) m.4
Atatürk Orman Çiftliği Müdürünce kabul edilen işletme bütçesi Hazine ve Maliye Bakanlığının olumlu görüşü üzerine Tarım ve Orman Bakanlığınca onaylanarak yürürlüğe konulur. Onaylanan işletme bütçesinin bir sureti Sayıştay Başkanlığına gönderilir.
Bütçe genel talimatı
A.O.Ç. Müdürlüğü, her yıl işletme bütçelerinin kapsamı, hazırlama şekli ile programın hazırlanmasında açıklık, doğruluk, karşılaştırmayı mümkün kılma, tasarruf ve iş verimini arttırma prensiplerinin gözönünde bulundurulmasını içeren bir talimatı Ağustos ayı içerisinde ünitelere gönderir. Üniteler, bütçe tekliflerini A.O.Ç. Müdürlüğüne Eylül ayı sonuna kadar verirler.
Dönemi
İşletme bütçeleri takvim yılına göre hazırlanır. Kalkınma planı ve yıllık programlarda öngörülen hedeflere uygun olarak daha uzun zaman birimleri için de işletme bütçesi hazırlanabilir.
Revize bütçeler
Kesinleşen işletme bütçesinin fonksiyonel programları ile fiili durumun aşırı farklılıklar gösterdiği tespit edildiğinde, bütçenin ilk hazırlanışındaki usul ve esaslara göre revize bütçe hazırlanır.
İKİNCİ KISIM
İşletme Bütçesinin Hazırlanışı İle İlgili Esaslar, Fonksiyonel Programlar
BİRİNCİ BÖLÜM
Satış Programı
Satış programı ve hazırlanması
Satış programı, işletme bütçe döneminde üretici, yetiştirici ve diğer alıcılara yapılması muhtemel satışların, çeşitli mal ve hizmet üretimleri için ayrı ayrı olmak üzere, miktar ve değerini tahmin eden ve yapılan bu tahminlerin işletme bütçesi hesaplamalarında kullanılabilecek nitelikteki bilgileri içeren programdır.
Satış programları hazırlanırken ziraat sanatları, bitkisel ve hayvansal üretimle ilgili hizmet ünitelerinin kapasiteleri dikkate alınır. Satışında zorluk çekilmeyen ürünler ve hizmetler için programlanan satış miktarı, ünitelerin ekonomik üretim kapasitelerinden düşük olamaz. Piyasası sınırlı olan ürünler ve hizmetler için ise satılabilir miktar belirlenir. Kapasite ne olursa olsun üretim programının bu miktarı aşmamasına dikkat edilir. Hurda ve ihtiyaç fazlası olup, kullanılma imkanı bulunmayan malzemelerin satışlarının en kısa zamanda yapılması için program hazırlanır ve uygulanır.
İKİNCİ BÖLÜM
Alım Programı
Alım programı ve hazırlanması
Alım programı, ünitelerin bütçe döneminde işletme faaliyetleri ve yatırım programının gerçekleştirilebilmesi için lüzumlu ihtiyaçların miktar, bedel ve kalite olarak tahminini içeren bir programdır.
Alım programı hazırlanırken aşağıdaki hususlar dikkate alınır:
a) Satış ve stok programını göre hazırlanan üretim programının gerçekleştirilebilmesi için gerekli ilk madde, malzeme, makine ve teçhizat ile hizmet miktarları ve son üç yılın ortalamaları,
b) Yatırımlar için gerekecek malzeme miktarı,
c) Bütçe dönemine devredecek stok miktarları ile müteakip yıla devretmesi gereken azami stok miktarları,
d) Ana kalemlerin miktar ve bedel olarak tespiti ile diğer kalemlerin bedel olarak tespiti, alım ödenekleri ve bunun hesap planındaki gruplara göre tasnifi,
e) Cari fiyatların programın hazırlandığı dönemdeki fiyat artışları ile orantılanması suretiyle tespit edilen birim fiyatlar,
f) Alımların “Satınalma - Satma, Yapma - Yaptırma, Kiralama ve Kiraya Verme İşlerine Ait Yönetmelik” de belirtilen usul ve esaslara göre yapılması,
g) Mali imkanlar, ihtiyaçların toplu olarak alınmasının avantajı, piyasa şartları ve tedarik süreleri.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Üretim Programı
Üretim programı ve hazırlanması
Üretim programı, ziraat sanatları, bitkisel, hayvansal üretim üniteleri ile hizmet üniteleri için ayrı ayrı planlanmış satışları karşılayabilmek amacıyla bütçe döneminde üretilecek mal ve hizmet miktarlarının tahminini gösterir programdır.
Üretim programı hazırlanırken aşağıdaki hususlar dikkate alınır:
a) İnsan gücü, malzeme, iklim ve bölge şartları, ekonomik etkenler,
b) Mal ve hizmet taleplerinin nerede ve ne zaman karşılanacağı, Müdürlüğün halen aktif durumda olan ve program döneminde hizmete girebilecek üretim birimleri ile ne kadar üretim yapılabileceği,
c) Tespit edilen talep ile üretim mukayesesi, satış, üretim ve stok politikalarına uygun tedbirler.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Finansman Programı
Finansman programı ve hazırlanması
Finansman programı, bütçe döneminde uygulamaya konulacak plan ve programların gerektireceği harcama ve hasılatlar ile harcamaların hasılatlardan fazla olması halinde farkın nereden ve nasıl karşılanacağını, hasılatların harcamalardan fazla olması durumunda, bu hasılatın nereye, ne zaman ve ne kadar yatırılacağının tahminini gösteren programdır.
Finansman programının amacı, planlanmış yatırım ve diğer işletme faaliyetlerini yürütebilmek için gerekli kaynağı hazır bulundurma, belirli süreler içinde nakit artış ve azalışlarını göstermek, bütçe dönemindeki işletme faaliyetlerinde kullanılabilir nakit ile satışlar, yatırımlar ve borçlar arasındaki nakdi koordinasyonu sağlamak, ödeme imkanlarının hangi kaynaklardan nasıl sağlanacağını göstermek ve kredi programını en uygun bir şekilde plana bağlamaktır.
İlgili mercilerce düzenlenen örnek tablolar usulüne göre hazırlanır. Finansman programının dönemi bir yıldır. İşletme bütçesi veya yatırım programlarına paralel olarak uzun dönemli finansman programı da hazırlanabilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Yatırım Programı
Yatırım programı ve hazırlanması
Yatırım programı, arazi, bina, ulaştırma araçları, makine, teçhizat ve diğer üretim araçları gibi maddi duran varlıklar ile maddi olmayan duran varlıklardan her biri için belirli bir dönemde yapılacak proje harcamalarını ve bunlar için ayrılmış olan ödeneklerin tahminini ayrıntılı bir biçimde gösteren programdır.
Yatırımlar, küçük tamamlama ile idame ve yenileme yatırımları olarak hazırlanır. Kısa süreli yatırım programları bir yıllık bütçe dönemini, uzun süreli yatırım programları 2-5 yıllık dönemleri kapsayacak şekilde düzenlenir.
Küçük tamamlama yatırımları, A.O.Ç. Müdürlüğü’nün kendi kaynaklarından finanse edilmek ve proje maliyeti, yıllık yatırım ve finansman programlarında belirlenen sınırı aşmamak kaydıyla, Atatürk Orman Çiftliği Müdürünün teklifi ve Tarım ve Orman Bakanlığının onayı ile yapılır.
Değişik fıkra: Atatürk Ormançiftliği Müdürlüğü Bütçe Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (R.G.-09/12/2020/31329) m.5
İdame ve yenileme yatırımları, Atatürk Orman Çiftliği Müdürünün kararı ile yapılır. Durum gerekçeleri ile birlikte kararı izleyen 15 gün içinde Tarım ve Orman Bakanlığına, Strateji ve Bütçe Başkanlığına ve Sayıştay Başkanlığına bildirilir.
Değişik fıkra: Atatürk Ormançiftliği Müdürlüğü Bütçe Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (R.G.-09/12/2020/31329) m.5
ALTINCI BÖLÜM
Personel Kadroları ve İş Gücü Programı
İş gücü programı ve hazırlanması
İş gücü programı, bütçelenmiş faaliyetlerin gerçekleştirilebilmesi için gerekli olan personel ve iş gücü ihtiyacının tahminini gösterir programdır.
Personel kadroları ve iş gücü programı yapılırken aşağıdaki hususlar dikkate alınır:
a) Mevcut personelin vasıfları,
b) Norm kadro esasları,
c) Kalifiye eleman ihtiyacı,
d) Toplu sözleşme esasları.
YEDİNCİ BÖLÜM
Harcama Programı
Harcama programı ve hazırlanması
Harcama programı, satış, alım, üretim, finansman, yatırım, personel-iş gücü programlarının uygulanması için gerekli olacak harcamaların tahminini gösteren programdır.
Bütçe dönemindeki üretim ve diğer harcamaların tespitinde;
a) Cari yıl Haziran sonu mizanındaki gerçekleşmiş miktar ve değerler,
b) Bütçe dönemi için muhtemel giderler ve fiyat artışları,
c) Fiilen sipariş ve bağlantıları yapılmış olan ham madde ve yardımcı maddelerin miktar ve değerleri,
dikkate alınır ve elde edilecek tahmini maliyetlere göre harcama programı hazırlanır.
Harcama programına aşağıdaki giderler kayıt edilir:
a) İlk madde ve malzeme giderleri,
b) İşçi ücret ve giderleri,
c) Memur ücret ve giderleri,
d) Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmet giderleri,
e) Vergi, resim ve harçlar,
f) Amortisman ve tükenme payları,
g) Benzeri diğer giderler.
Bu giderler, mal ve hizmet üretimlerine göre ilgili olan her üretim ve diğer masraf yerleri için belirlenerek harcama programına kayıt edilir. Kaydedilen giderler; esas üretim masraf yerleri, yardımcı mal ve hizmet masraf yerleri ile yönetim, pazarlama, satış ve dağıtım masraf yerlerinin, direkt ve endirekt gider unsurlarının toplamından ibarettir.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Ödenekler ve Aktarmalar
BİRİNCİ BÖLÜM
Ödenekler, Ek Ödenek ve Ödenek Aktarmaları
Ödenekler
İşletme bütçesi ile tespit edilmiş ödenekler, limitleri dahilinde kullanılması için devamlı kontrol altında tutulur. Birimler, kendilerini ilgilendiren harcamalarda bulunmadan önce alım ve harcama programlarında ödeneğin bulunup bulunmadığını Muhasebe ve Mali İşler Müdürlüğünden sorarlar ve hiçbir şekilde ödeneksiz sarfiyat yapamazlar.
Ek ödenekler
Bütçedeki limitler dışında ek ödeneğe ihtiyaç duyulduğunda, gerekçeli ek ödenek teklifleri Muhasebe ve Mali İşler Müdürlüğüne yapılır. Muhasebe ve Mali İşler Müdürlüğü ek ödenek tekliflerini gerekçeli olarak Müdürlük Makamı’na takdim eder. Müdürlük Makamının uygun görüşü sonucu; ünitelere ait ek ödenek teklifleri Atatürk Orman Çiftliği Müdürü kararı ile, genel idare giderleriyle ilgili ek ödenek teklifleri ise Atatürk Orman Çiftliği Müdürünün teklifi, Tarım ve Orman Bakanlığının olumlu görüşü ve Hazine ve Maliye Bakanlığının onayı ile kesinlik kazanır.
Değişik fıkra: Atatürk Ormançiftliği Müdürlüğü Bütçe Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (R.G.-09/12/2020/31329) m.6
Yukarıda belirtilen işlemler tamamlanmadıkça bir ödemede bulunulamaz ve ödeme yetkisi verilemez.
Ödenek aktarmaları
Gider hesapları arasında yapılacak aktarmalar hakkındaki teklifler Muhasebe ve Mali İşler Müdürlüğüne yapılır. Muhasebe ve Mali İşler Müdürlüğü bir hesap grubu içinde yer alan gider hesapları arasındaki aktarmaları Müdürlük Makamı’nın onayı ile, hesap grupları arasındaki aktarmaları ise Atatürk Orman Çiftliği Müdürünün kararı ile gerçekleştirir.
Değişik fıkra: Atatürk Ormançiftliği Müdürlüğü Bütçe Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (R.G.-09/12/2020/31329) m.7
İKİNCİ BÖLÜM
Ödeneklerin İzlenmesi ve Sorumluluk
Ödeneklerin izlenmesi
Muhasebe ve Mali İşler Müdürü, sarfiyatı sürekli kontrol ederek ödenek tecavüzlerinin meydana gelmesini önleyici tedbirler alır.
Sorumluluk
Muhasebe ve Mali İşler Müdürü, ödenek tecavüzlerinden re’sen sorumludur.
DÖRDÜNCÜ KISIM
Son Hükümler
Yürürlük
Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Bu Yönetmelik hükümlerini Hazine ve Maliye Bakanı ile Tarım ve Orman Bakanı yürütür.
Değişik fıkra: Atatürk Ormançiftliği Müdürlüğü Bütçe Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (R.G.-09/12/2020/31329) m.8