BİRİNCİ BÖLÜM
GENEL BÖLÜM
Amaç - Kapsam - Tanımlar
Amaç
Bu yönetmeliğin amacı, halk ve çocuk kütüphanelerinin asıl çalışmaları yanında, çevre halkının kütüphane ile ilişkilerini artırmak ve bu suretle çocukların ve yetişkinlerin okuma ve araştırma alışkanlığını geliştirmek üzere, kütüphanede eğitici ve kültürel faaliyetler yapılmasını ve kütüphanelerin bu yolla da toplumun kültürel ve sosyal kalkınmasına yardımcı olmalarını sağlamaktır.
Kapsam
Bu yönetmelik, kütüphanelerde eğitici ve kültürel faaliyetler yapılması ile ilgili hükümleri kapsar.
Kısaltmalar
Bu Yönetmelikte geçen :
a) «Bakanlık» Kültür ve Turizm Bakanlığı'nı,
b) «Genel Müdürlük» : Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlügü'nü,
c) «İdare» : İl Kütüphaneleri müdürlükleri ile ilçe halk kütüphaneleri yöneticiliklerini, ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
KÜLTÜREL FAALİYETLER
Vatandaşların kütüphaneleri yalandan tanımalarını ve herkesin kütüphanelerden daha çok yararlanmalarını teşvik amacı ile her yıl Mart ayının Pazartesi günü ile başlayan son haftasında kutlanmakta olan «Kütüphane Haftası» bütün kütüphanelerde türenle başlatılır; hafta boyunca daha çok yeni yayınlardan meydana gelen kitap sergileri açılır; kitap ve kütüphanenin ün emini; memleketimizin kültürel, ekonomik ve sosyal kalkınmasına katkısını belirten konferanslar verilir; çevredeki okullar ve diğer eğitim ve kültür kuruluşlarıyla iş birliği yapılarak kütüphaneyi ve kitapları konu alan yazışmalar düzenlenir; bulunursa kütüphanelerle ilgili filmler gösterilir. Ayrıca bu ve benzeri faaliyetlerin yayın organları aracılığı ile çevreye geniş çapta duyurulmasına çalışılır.
23 Nisan «Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı» nı içine alan haftada çocuk kütüphanelerinde (Halk kütüphanelerinin çocuk bölümleri dahil) çevre ilkokulları ile işbirliği yapılarak, çocuklar arasında şiir ve resim yarışmaları yapılır, Günün önemini belirten kitap sergileri açılır. Ayrıca 23 Nisan ile ilgili film ve slayt gösterileriyle müzik, temsil ve monolog saatleri düzenlenir.
19 Mayıs Atatürk'ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayramı'nı içine alan Gençlik Haftası'da (15-21 Mayıs) Atatürk ve inkılâplarını konu alan kitap sergileri açılır; şiir kompozisyon ve resim yarışmaları düzenlenir. İl, İlçe ve köy gençlik haftası düzenleme komiteleri'nin kararlaştıracağı diğer kültürel faaliyetlere yer verilir.
30 Ağustos «Zafer Bayramı» nı içine alan haftada Başkomutanlık Meydan Muharebesi gününün önemini belirten kitap ve süreli yayınlardan oluşan sergiler hazırlanır. Ayrıca, kütüphanenin bulunduğu çevredeki askeri kuruluşlarla işbirliği yapılarak konu ile ilgili belge ve fotoğraflardan oluşan sergiler açılır.
29 Ekim «Cumhuriyet Bayramı» nı içine alan haftada Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşu ile Atatürk ve inkılaplarına dair kitaplardan oluşan sergiler açılır. Ayrıca kütüphane çevresindeki diğer kültürel kuruluşlarla işbirliği yapılarak günün önemini belirten konferanslar, seminerler ve fotoğraf sergileri düzenlenir.
10 Kasım «Atatürk’ün ölüm Yıldönümü» nü içine alan haftada kütüphanede «Atatürk Köşesi» düzenlenir. Çevredeki diğer kültürel kuruluşlarla işbirliği yapılarak anma programlarının hazırlanmasında kütüphane koleksiyonundan yararlanmaları sağlanır.
Her yıl Kasım ayının ikinci Pazartesi günü bağlayarak bir hafta süreyle kutlanan «Dünya Çocuk Kitapları Haftası» nda çocuk kütüphaneleri ile halk kütüphanelerinin çocuk bölümlerinde çocuk kitapları sergileri hazırlanır. Ayrıca, çevre ilkokulları ile işbirliği yapılarak, müzik, resim, şiir, monolog ve kompozisyon yarışmaları düzenlenir. Çocuklara çeşitli konularda eğitici filmler gösterilir.
Önemli günler ve haftaların dışında kütüphanenin bulunduğu yerin kurtuluş bayramlarında, mahalli festival ve şenliklerinde, çevresindeki eğitim, kültür ve diğer kamu kuruluşları ile işbirliği yapılarak, kütüphanece faaliyetlere katkıda bulunur.
Türk büyüklerini, insanlığa hizmet etmiş ünlü şahısları ve kütüphanenin bulunduğu çevrede yetişmiş önemli kişileri anma günlerinde, onlara ait eserler, fotoğraflar ve resimlerden oluşan sergiler düzenlenir, konferanslar verilir veya bu tür kutlamaları yapan diğer kuruluşlarla işbirliği yapılarak yardımcı olunur.
Yukarıda belirtilen eğitici ve kültürel faaliyetler, çok maksatlı salonu bulunan kütüphanelerde bu salonda, diğerlerinde ise okuma salonlarından yararlanılarak yapılır. Okuma salonundan yararlanılması sırasında okuyucu hizmetlerinin aksatılmamasına dikkat edilir.
Diğer kamu kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişiler çeşitli eğitici ve kültürel faaliyetleri için kütüphanelerden aşağıda belirtilen şartlara göre yararlanabilirler :
a) Faaliyet gününün, Bakanlık veya kütüphane tarafından yapılacak bir çalışma için plânlanan tarihlerin dışında olması,
b) Faaliyetin herhangi bir maddi menfaat maksadıyla düzenlenmemesi ve girişin ücretsiz olması,
c) Toplantının siyasi amaçlı olmaması,
ç) Bir iş gününde bitirilecek kısa süreli çalışmalar (konferans, açık oturum, vb.) için bir ay; bir iş gününden fazla sürecek çalışmalar için üç ay önceden, kütüphane idaresine, çalışmanın amacını ve konusunu açıklayan, sorumluluğu üzerine alacak kişinin ya da kişilerin adlarını ve adreslerini bildiren ive faaliyet hakkında mülki amirlikten alınan izni gösteren belgelerle başvurularak, tarih tespit edilmesi,
d) Tespit edilen tarihte faaliyetin yapılabilmesi için kütüphane idaresince onay alınması,
e) Faaliyetin sorumlusu (veya sorumluları) ile kütüphane idaresi arasında; çalışma için gerekli araç ve gereçlerin kendileri tarafından sağlanacağı ve kullanılacağı, programında yapılacak herhangi bir değişiklik için kütüphane idaresinden izin alınacağı, çalışma esnasında meydana gelebilecek her türlü zararın ödeneceği hususlarını içine alan bir protokol imzalanması,
f) Faaliyet gerçekleştirilemiyecekse bir hafta önceden kütüphane idaresine durumun bildirilmesi.
Çocuk kütüphaneleri ile halk kütüphanelerinin çocuk bölümlerinde radyo, televizyon, teyp, projeksiyon ve sinema makinası gibi göze-kulağa hitap eden araçlardan yararlanılarak eğitici ve kültürel faaliyetler düzenlenir.
Bu araçlar, kütüphanede yoksa, ilk plânda çevre kütüphanelerle işbirliği kurularak bu tür faaliyetlerin yapılmasına çalışılır. İl halk kütüphanesi, bu yardımlaşmanın verimli bir şekilde yürütülmesini organize eder. Bir cihazdan (özellikle projeksiyon ve sinema makinası) birkaç kütüphanede yararlanılabilmesi için haftalık bir program yapılır. Faaliyet, bu programa göre aksatılmadan yürütülür.
Kütüphanelerde bulunmayan göze-kulağa hitap eden araçlar, diğer eğitim ve kültür kuruluşlarından, daha çok Milli Eğitim Bakanlığı kuruluşlarından sağlanabilir. Öğretici filmlerin gösterilmesi için, adı geçen Bakanlığın kuruluşu ile müşterek bir porgram düzenlenir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
YÜRÜRLÜK VE YÜRÜTME
Bu yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Bu Yönetmeliği Kültür ve Turizm Bakanı yürütür.