EN
TR
Millî Savunma Bakanlığınca hazırlanan «Millî Savunma Bakanlığına Bağlı İlmî İstişare ve Araştırma Kurulu (İLAR) Yönetmeliği» nin yürürlüğe konulması; adıgeçen Bakanlığın 3/8/1968 tarih ve 185/1-68 sayılı yazısı üzerine, Bakanlar Kurulunca 29/8/1968 tarihinde kararlaştırılmıştır.
Milli Savunma Bakanlığına Bağlı İlmi İstişare ve Araştırma Kurulu (İLAR) Yönetmeliği
I. GENEL HÜKÜMLER
Yönetmeliğin kapsamı
Bu Yönetmelik 18 Mayıs 1959 tarih ve 7279 sayılı Kanunla Millî Savunma Bakanlığına bağlı olarak kurulan İlmi İstişare ve Araştırma Kurulu’nun faaliyetini, daimî ve geçici olarak teşkil edilecek komitelerle bunlara bağlı grupların çalışma tarzlarını ve Kurul Genel Sekreterinin görevleri ile ilgili esasları tespit etmek maksadıyla sözü geçen Kanunun 9 uncu maddesi gereğince hazırlanmıştır.
Aşağıdaki maddelerde geçen (İLAR) kısaltılması, Milli Savunma Bakanlığı İlmî İstişare ve Araştırma Kurulu’nu ifade eder.
İLAR’ın görevleri:
a. Millî Savunma faaliyetlerini ilmin ve tekniğin yardımı ile geliştirmek ve rasyonelleştirmek için alınması gereken tedbirler hususunda Milli Savunma Bakanlığınca istenecek istişarî mütalaaları vermek,
b. Millî Savunma faaliyetlerini ilgilendiren konularda lüzumlu göreceği teklif ve tavsiyelerde bulunmak,
c. Gereken hususlarda komite ve çalışma gruplarının mütalaasını almaktır.
II. KURULUŞ
İLAR ilk kuruluşunda 5 üye ve bir Genel Sekreterden teşekkül eder. Üye sayısı lüzumu halinde 30’u geçmemek üzere artırılabilir.
Millî Savunma Bakanı İLAR’ın tabiî başkanıdır.
Kurulun Genel Sekreterlik görevini Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanı yapar.
III. ÜYELERİN SEÇİMİ
İLAR üyeleri; ilmi eser ve araştırmaları ile tanınmış, Stratejik Hedef Planı (SHP) ve On Yıllık Tedarik Programı (OYTEP)bilgilerine nüfuz edecek derecede gizli/gizlilik dereceli şahıs güvenlik belgesi alabilecek özelliklere sahip ve Milli Savunma Bakanlığı kadrolarında görevli olmayan kişiler arasından seçilir.
7279 sayılı Kanunun 2 nci maddesi gereğince kurulun ilk beş üyesi Millî Savunma Bakanlığının inhası üzerine Bakanlar Kurulunca 4 sene için seçilirler.
Üye sayısının artırılması maksadiyle veya boşalan üyelikler için İLAR’ın teklifi ve Milli Savunma Bakanının inhası üzerine Bakanlar Kurulu kararı ile İLAR’a üye seçilir.
Millî Savunma Bakanlığına İLAR’ca teklif edilecek adaylar birbirini takip eden iki toplantıda tespit edilir. Birinci toplantıda adaylar belirtilir, ikinci toplantıda da bu adaylar arasından tercih yapılır. Bu iki toplantının tarihleri arasında en az bir ay süre bulunur.
a. Üye sayısının artırılmasına lüzum hasıl olduğu hallerde adayların tespiti, artırma kararının alındığı toplantıyı takip eden ikinci toplantıda yapılır.
b. Üyelerin sürelerinin dolması halinde; aday tespiti, sürenin dolmasından evvelki son toplantıda yapılır.
Adayların belirtileceği toplantıda Genel Sekreter ve kurul üyelerinden isteyenler, yazılı bir teklif ile 4 üncü maddedeki nitelikleri taşıyan kişilerden üyelik için aday gösterebilirler. Aday teklifinde bulunanlar, teklif ettikleri kimselerin hal tercümelerini, yayınlanmış ilmî araştırmalarının bir listesini ve mümkünse eserlerinin birer nüshasını teklifler ile birlikte İLAR Başkanlığına verirler.
Adaylar tespit edileceği toplantıdan evvel İLAR Başkanlığınca üniversitelerle İLAR’a üye adayı verebilecek nitelikteki kurumlara müracaat edilerek, kurulca tespit edilmiş olan bilim dalında 4 üncü maddedeki nitelikleri taşıyan adayları göstermeleri istenir. Üniversite adayları senatolar vasıtasiyle kendi üyelerinin, arasından seçilir. İLAR Başkanlığına bir ay içinde cevap vermeyen kurumlar aday göstermemiş sayılırlar.
Her üyelik için kurumlarca en fazla iki aday gösterilebilir. Adayların isimleri ile birlikte hal tercümeleri, yayınlanmış ilmî eser ve araştırmalarının birer listesi ve mümkün olanların da birer nüshaları üniversitelerce İLAR Başkanlığına gönderilir.
Adayların belirtileceği toplantıda İLAR; üyelerin, üniversitelerin ve diğer teşekküllerin gösterdikleri kişilerin adaylıklarının kabul edilmesine karar verir. Adaylığı İLAR'ca kabul edilen kişiler hakkında bir rapor hazırlamak üzere İLAR üyelerinden gereği kadar raportör seçilir. Raportörden kurulacak komisyon ilk toplantısında başkanını seçer.
Raportörlerin hazırlıyacakları raporda her adayın kişiliği ve eserleri özlü bir şekilde belirtilir.
Aday tespiti yapılacak toplantıda adaylar hakkındaki raporun okunup müzakere edilmesinden sonra, adaylıkları İLAR'ca kabul edilen kişiler arasında, gizli oyla ve hazır bulunan üyelerin üçte iki çoğunluğu ile aday seçimi yapılır. Bu seçimde hiçbir aday kazanamazsa aynı adaylar arasında seçim üçüncü defa tekrarlanır. Bu son seçimde de gerekli çoğunluk sağlanamazsa, 8, 9, 10 ve 11 inci maddelerde belirtilen işlemler tekrarlanmak suretiyle yeniden aday tespit edilir ve aday seçimi yapılır.
Seçimi kazanamayan kişiler bir sene içinde tekrar aday gösterilemezler.
Aday seçimi ile ilgili İLAR müzakerelerinde İLAR’ın tabiî başkanı, İLAR Başkanı, Başkan vekili, İLAR üyeleri ve İLAR Genel Sekreterinden başka kimse bulunamaz.
Ayrıca 7 nci maddede belirtilen sebepten ötürü aday seçimi yapılmakta ise; bu takdirde süreleri dolmak üzere olan ve işgal ettikleri yerlere seçim yapılan üyeler, sözü geçen müzakerelerde, bulunamazlar ve 10 uncu maddede belirtilen raportörlüklere seçilemezler. Bu müzakerelerin yapıldığı oturumlarda 7279 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinde sözü geçen toplantı nisabı hesap edilirken bu üyeler toplam üye sayısından çıkartılır.
İLAR’ca seçilen adaylar, İLAR Başkanlığınca Millî Savunma Bakanlığına teklif edilirler. Millî Savunma Bakanı teklif edilen adayları uygun gördüğü takdirde Bakanlar Kurulu’na inha eder. Teklif edilen adaylar Bakanlar Kurulu kararı ile İLAR’a üye seçilirler.
IV. ÜYELİĞİN SONA ERMESİ
İLAR üyeliği 4 yıllık sürenin dolması ile sona erer. Süresi dolan üyelerin yeniden seçilmesi caizdir.
İLAR’a seçilen üyeler, kurul üyeliklerinden ayrıldıkları takdirde 7279 sayılı Kanunun 2 nci maddesine göre Millî Savunma Bakanlığı İlmî İstişare Kurulu fahri üyesi ünvanını hayatta oldukları sürece taşırlar.
Üyelerden görevleri ile bağdaşmayan hareketleri görülenler sürelerinin sona ermesi beklenmeksizin Millî Savunma Bakanının teklifi ve Bakanlar Kurulu’nun kararı ile üyelikten af olunurlar. Bu gibilere fahri üyelik ünvanı verilemez.
V. ÇALIŞMA
İLAR üyeleri arasından gizli oyla ve iki yıl süre ile bir Başkan ve bir Başkan vekili seçilir.
Başkan ve Başkan vekilinin üyelik sıfatları bu sürenin bitiminden önce sona ererse Başkanlık ve Başkan vekilliği görevi de sona ermiş olur. Süreleri dolan Başkan ve Başkan vekilleri bu görevlere yeniden seçilebilirler.
Başkan ve Kurulca seçilecek üç üyeden oluşan Yürütme Komitesi teşkil edilir. Bu Komite işlerin kesintisiz yürütülmesi amacıyla,Kurulun kendisine verdiği yetki çerçevesinde görevleri yerine getirir ve sonucu Kurula rapor eder. Yürütme Komitesi bütçe çalışmalarına esas olmak üzere müteakip yılın Kurul faaliyet programını hazırlayarak Kurulun onayına sunar.
Başkanın ve Başkan vekilinin görevleri:
a. Başkan her türlü hallerde İLAR’ı temsil eder. İLAR toplantılarına başkanlık eder.
b. İdarî ve malî işlerin yönetimini gözetir.
c. Alınan kararların uygulanmasını izler.
d. İLAR tarafından hazırlanan İlmi İstişare ve Araştırma Politikasını Milli Savunma Bakanına teklif eder.
e. İLAR’ın aldığı kararları Kurul adına Bakana sunar, teklif ve tavsiyelerde bulunur. Bu kararlar Genelkurmay Başkanlığına da bildirilir.
f. Başkan vekili başkanın yardımcısıdır. Başkanın bulunmadığı hallerde kurulun toplantılarına başkanlık eder.
Genel Sekreterin görevleri:
a. İLAR’la Millî Savunma Bakanı ve Bakanlık teşkilâtı arasında bağlantı kurar.
b. İLAR’ca yapılmasına lüzum gösterilecek tetkik ve araştırmaların gerektirdiği idarî ve malî işleri yürütür.
c. İLAR tarafından teşkil edilen Çalışma Komite ve Gruplarının Sekreterlik işlerini düzenler.
d. Kurul revizyon dönemleri de dahil olmak üzere Stratejik Hedef Planı (SHP) ve On Yıllık Tedarik Programı (OYTEP) hakkında bilgi sunar.
e. İLAR toplantılarının tutanaklarını düzenler, kararları tespit eder. Bir örneğini Genelkurmay Başkanlığına sunar.
f. Alınan kararların ve araştırma geliştirme politikasının Silâhlı Kuvvetlerde tatbikine yardımcı olur.
Genel Sekreterliğin büro işleri, Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı kadrolarında bu maksatla görevlendirilecek uzmanlar tarafından yürütülür.
İLAR; Ocak, Nisan, Haziran ve Ekim aylarında olmak üzere yılda en az 4 defa olağan olarak toplanır. Her toplantıda lüzumu kadar oturum yapılabilir. Her toplantının son oturumunda gelecek toplantının tarihi ve yeri tespit edilir. Zorunlu bir engelin vukuu halinde Başkan toplantı tarihini değiştirebilir.
Toplantı davetiyeleri bir gündem teklifini ihtiva eder. Bu gündem teklifi Başkan veya Başkan vekili ile Genel Sekreter tarafından beraberce hazırlanır. Toplantı açılınca bir evvelki toplantının tutanağı ve kararları okunup imza edildikten sonra gündem teklifi aynen veya değiştirilerek kabul edilir.
İLAR belirli konularda mütalaa vermek, teklif ve tavsiyelerde bulunmak üzere komiteler teşkil eder. Teşkil edilen komitelerde İLAR üyelerinden en az biri bulunur ve başkanlık eder. Komiteler gerektiği hallerde Çalışma Grupları teşkil eder. Komite ve çalışma grubu toplantılarına lüzumu halinde İLAR Genel Sekreteri müşahit olarak katılabilir.
Komite ve çalışma gruplarının teklifi üzerine Kurulca istişare için Kurul dışından uzmanlar celpedilebilir.
Komite ve Çalışma Gruplarına bir üst kademe tarafından birer çalışma programı verilir. Çalışma komite veya grupları bu programlarda üst kademeye bildirmek şartıyla değişiklik yapabilirler. Programdaki işlerin gerçekleştirilmesi için programla birlikte münasip bir süre tayin olunur.
Çalışma Grubu Başkanlıklarını ve üyelerini komite seçer. Komite ve Çalışma Grupları da Millî Savunma Bakanlığından gelen üyeler arasından raportörünü seçerler.
Komite Başkanının görevi, Komite ile İLAR arasında bağlantı kurmak, komitelerin çalışmalarını düzenlemek, çalışma sonuçlarını birer raporla İLAR’a sunulmak üzere İLAR Genel Sekreterine göndermek ve kendine bağlı grup veya grupların çalışması için gereken tedbirleri almaktır.
Grup Başkanının görevi, komite ile grup arasında bağlantı kurmak, grubun toplanması ve çalışması için gereken tedbirleri almak ve çalışma sonunda hazırlanacak raporu komite başkanına sunmaktır.
İLAR üyelerinin faaliyetleri yalnız istişari ve İLAR toplantısı günlerine münhasır olmadığından, 7279 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinde belirtilen hususlar ile bunlara bağlı çalışma gruplarının toplantılarına katılan İLAR üyelerine toplantı sona erinciye kadar ve toplantı günlerine münhasır olmak üzere İLAR Kanununun 7 nci maddesi gereğince Bakanlar Kurulunun tespit edeceği miktarda karar hakkı verilir.
Çalışma komite ve grubu üyeleri ile İLAR Kurulunca görülecek lüzum üzerine istişare için İLAR dışında ve Millî Savunma Bakanlığı mensubu olmayan uzmanlardan celbedilecek olanlara İLAR’ın teklifi üzerine Millî Savunma Bakanı tarafından tespit edilecek miktarda ücret verilir. Bu ücretler sadece toplantı günlerine inhisar eder.
İlmî İstişare ve Araştırma Kurulu üyelerine her yıl yapılan toplantılarının devamı süresince Bakanlar Kurulunun tespit edeceği miktarda huzur hakkı verilir.
Toplantılara katılacaklara Harcırah Kanununa göre yol masrafları ile yolda geçen günlere ait yevmiyeleri, tetkiklerde bulunmak veya müşahitlik etmek üzere herhangi bir mahalle gönderilenlere harcırahları verilir.
Kurula faaliyetleri ile ilgili giderler Araştırma ve Geliştirme (ARGE) Dairesi Başkanlığı bütçesinde ayrı kalem olarak düzenlenir.
Bu Yönetmelik yayını tarihinde yürürlüğe girer.
Bu Yönetmelik hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.