EN
TR
Amaç
(1) Bu Yönetmeliğin amacı, 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu hükümleri uyarınca, araçların yapım ve kullanım bakımından karayolu yapısına ve trafik güvenliğine uyma zorunluluğunu yerine getirmek üzere, motorlu araçların belirli kategorileri için gelişmiş acil frenleme sistemi ile ilgili hükümleri ve bunların uygulanmasına ait usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
(1) Bu Yönetmelik, bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen araçlar hariç olmak üzere, MARTOY’un Ek II’sinde tanımlandığı şekilde M2, M3, N2 ve N3 kategorisi araçlara uygulanır.
(2) Bu Yönetmelik;
a) Azami kütlesi 3,5 tonu aşan, 8 tonu aşmayan N2 kategorisi yarı römork çekici araçlara,
b) Sınıf A, Sınıf I ve Sınıf II olan M2 ve M3 kategorisi araçlara,
c) Sınıf A, Sınıf I ve Sınıf II olan M3 kategorisi körüklü araçlara,
ç) MARTOY’un Ek II’sinin Kısım A’sının 4.2 ve 4.3 maddelerinde belirtilen M2, M3, N2 ve N3 kategorisi arazi tipi araçlara,
d) MARTOY’un Ek II’sinin Kısım A’sının 5 inci maddesinde belirtildiği şekilde M2, M3, N2 ve N3 kategorisi özel amaçlı araçlara,
e) Üç dingilden fazla dingile sahip olan M2, M3, N2 ve N3 kategorisi araçlara
uygulanmaz.
Dayanak
(1) Bu Yönetmelik;
a) Karayolları Trafik Kanununun 29 uncu, 29/6/2001 tarihli ve 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanunun 4 üncü ve 3/6/2011 tarihli ve 635 sayılı Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 7 nci maddelerine dayanılarak,
b) Avrupa Birliğinin (EU) 2015/562 ile değiştirilen (EU) 347/2012 sayılı Regülasyonu dikkate alınarak Avrupa Birliği mevzuatına uyum çerçevesinde,
hazırlanmıştır.
Tanımlar
(1) MARTOY’un 3 üncü maddesinde yer verilen tanımlar bu Yönetmeliğin uygulanmasında da geçerli olup, söz konusu tanımlara ek olarak bu Yönetmelikte geçen;
a) 661/2009/AT: 25/1/2012 tarihli ve 28184 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların ve Bunlar İçin Tasarlanan Römorklar, Sistemler, Aksamlar ve Ayrı Teknik Ünitelerin Genel Güvenliği ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (661/2009/AT)’ni,
b) AB: Avrupa Birliğini,
c) Acil frenleme fazı: Gelişmiş acil frenleme sisteminin, aracın servis fren sistemine en az 4 m/s2 yavaşlama için frenleme talebi gönderdiğinde başlayan fazı,
ç) AT: Avrupa Topluluğunu,
d) Ayrı teknik ünite: Bu Yönetmeliğe göre sadece bir veya daha fazla tanımlanmış araç tipi ile ilgili olarak ayrı tip onayı alabilen, ön cam silme ve yıkama sistemleri gibi aracın bir parçası olarak hazırlanan üniteyi,
e) Çarpışma uyarı fazı: Gelişmiş acil frenleme sisteminin sürücüyü potansiyel bir önden çarpışma konusunda uyardığı, acil frenleme fazından bir önceki fazı,
f) Çarpışmaya kalan zaman: Zaman içinde belirli bir anda, denek araç ve hedef arasındaki mesafenin denek aracın ve hedefin nispi hızına bölünmesiyle elde edilen zaman değerini,
g) Denek araç: Deneye tabi tutulan aracı,
ğ) Durur vaziyette hedef: Denek araç ile aynı yöne bakan durur vaziyette ve aynı yolculuk şeridinin merkezinde konumlandırılmış bir hedefi,
h) “e” işareti: Araçların paçalık tertibatının bu Yönetmelik hükümlerine uygunluğunu gösteren işareti,
ı) Gelişmiş acil frenleme sistemine göre araç tipi: İmalatçının ticari adı veya markası; gelişmiş acil frenleme sisteminin performansını önemli ölçüde etkileyen araç özellikleri; gelişmiş acil frenleme sisteminin tipi ve tasarımı gibi temel hususlar bakımından farklı olmayan araçların kategorisini,
i) Hareketli hedef: Sabit bir hızda denek araç ile aynı yönde ve aynı yolculuk şeridinin merkezinde yolculuk yapan bir hedefi,
j) Hedef: MARTOY’un Ek II’sinin Kısım C’sinin 1 inci maddesinde tanımlandığı şekilde M1 sınıfı AA sedan kategorisi yolcu otomobillerinin büyük hacimli seri üretimi veya yumuşak bir hedef olması durumunda, deney durumundaki gelişmiş acil frenleme sisteminin sensör sistemine uygulanabilir belirleme karakteristikleri bakımından benzer bir aracı temsil eden nesneyi,
k) MARTOY: 28/6/2009 tarihli ve 27272 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorkları Tip Onayı Yönetmeliğini (2007/46/AT),
l) Onay Kuruluşu: Tip onayından her yönüyle sorumlu olan, onay belgelerini düzenlemeye ve gerektiğinde geri çekmeye, diğer onay kuruluşlarının başvurabileceği bir makam olarak hareket etmeye, teknik servisleri görevlendirmeye ve imalatçıların imalat uygunluğuyla ilgili yükümlülüklerini yerine getirmesini temin etmeye yetkili olan Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığını,
m) Ortak alan: Üzerinde bir veya daha fazla bilgi işlevinin, aynı anda olmamakla birlikte, gösterilebildiği bir alanı,
n) Öz kontrol: En azından sistemin aktif olduğu sürede, sistem hatası için yarı-sürekli bir temelde kontrol yapan entegre bir işlevi,
o) Tip onayı: Araç veya ayrı teknik ünite tipinin bu Yönetmelikte belirtilen hükümlere uygunluğunu gösteren onaylama işlemini,
ö) Tip onayı belgesi: Onay kuruluşunun araç veya ayrı teknik ünite tipinin onaylandığını resmi olarak bildirdiği belgeyi,
p) Yumuşak hedef: Bir çarpışma olayında asgari hasara uğrayacak ve denek araçta asgari hasara neden olacak bir hedefi,
ifade eder.
Onay kuruluşunun yükümlülükleri
(1) Onay Kuruluşu tarafından;
a) 1/11/2013 tarihinden itibaren, gelişmiş acil frenleme sistemi ile ilgili gerekçelerle, Ek-2’de yer alan onay seviyesi 2’nin şartları ve Ek-2’nin İlave 2’sinde yer alan geçti/kaldı kriterleri hariç olmak üzere, Ek-2 ve Ek-3’te belirtilen şartlara uygun olmayan araçların, pnömatik arka dingil süspansiyonu ile donatılmamış araçlar hariç, ilk defa tip onayı alacak yeni tiplerine AT tip onayı veya ulusal tip onayı verilmez.
b) 1/1/2016 tarihinden itibaren, gelişmiş acil frenleme sistemi ile ilgili gerekçelerle, Ek-2’de yer alan onay seviyesi 2’nin şartları ve Ek-2’nin İlave 2’sinde yer alan geçti/kaldı kriterleri hariç olmak üzere, Ek-2 ve Ek-3’te belirtilen şartlara uymayan tip onayı mevcut yeni imal edilen araçlara MARTOY’un 26 ncı maddesinin amaçları bakımından uygunluk belgesi düzenlenemez. Bu çerçevede, 1/1/2016 tarihinden önce imal edilmiş bu Yönetmelik kapsamındaki tam araçların 1/1/2017 tarihine kadar, tamamlanmamış araçların ise 1/7/2017 tarihine kadar tamamlanarak tescili, satışı ve hizmete girmesine izin verilir. Pnömatik arka dingil süspansiyonu ile donatılmamış araçlar bu bendin kapsamı dışındadır.
c) 1/11/2016 tarihinden itibaren, gelişmiş acil frenleme sistemi ile ilgili gerekçelerle, Ek-2’de yer alan onay seviyesi 2’nin şartları ve Ek-2’nin İlave 2’sinde yer alan geçti/kaldı kriterleri de dahil olmak üzere, Ek-2 ve Ek-3’te belirtilen şartlara uymayan araçların ilk defa tip onayı alacak yeni tiplerine AT tip onayı veya ulusal tip onayı verilmez.
ç) 1/1/2019 tarihinden itibaren, gelişmiş acil frenleme sistemi ile ilgili gerekçelerle, Ek-2’de yer alan onay seviyesi 2’nin şartları ve Ek-2’nin İlave 2’sinde yer alan geçti/kaldı kriterleri de dahil olmak üzere, Ek-2 ve Ek-3’te belirtilen şartlara uymayan tip onayı mevcut yeni imal edilen araçlara MARTOY’un 26 ncı maddesinin amaçları bakımından uygunluk belgesi düzenlenemez. Bu çerçevede, 1/1/2019 tarihinden önce imal edilmiş bu Yönetmelik kapsamındaki tam araçların 1/1/2020 tarihine kadar, tamamlanmamış araçların ise 1/7/2020 tarihine kadar tamamlanarak tescili, satışı ve hizmete girmesine izin verilir.
(2) Onay Kuruluşu, birinci fıkra hükümleri saklı kalmak kaydıyla, gelişmiş acil frenleme sistemi ile ilgili gerekçelerle;
a) İlk defa tip onayı alacak yeni tip bir araca, 661/2009/AT Yönetmeliğine ve bu Yönetmeliğe uygun olması halinde, AT tip onayı veya ulusal tip onayı vermeyi reddedemez.
b) Tip onayı mevcut yeni bir aracın, 661/2009/AT Yönetmeliğine ve bu Yönetmeliğe uygun olması halinde, tescilini, satışını ve hizmete girişini engelleyemez.
c) İlk defa tip onayı alacak yeni tip bir M2 kategorisi araca ve azami kütlesi 8 tonu aşmayan yeni tip bir N2 kategorisi araca, uyarı için geçti/kaldı değerleri ve devreye girme deney şartlarının bu Yönetmeliğin geçici 1 inci maddesine uygun olarak belirleninceye kadar, onay seviyesi 2’ye göre AT tip onayı veya ulusal tip onayı veremez.
Bir araç tipinin gelişmiş acil frenleme sistemi ile ilgili AT tip onayı
(1) İmalatçı veya imalatçı temsilcisi, gelişmiş bir acil frenleme sistemi ile ilgili bir araç tipinin AT tip onayı için başvuruyu Onay Kuruluşuna yapar.
(2) Başvuru, Ek-1’in Kısım 1’inde belirtilen bilgi dokümanı örneğine uygun olarak düzenlenir.
(3) Bu Yönetmeliğin Ek-2’sinde yer alan ilgili şartlar karşılanıyorsa, Onay Kuruluşu AT tip onayını ve MARTOY’un Ek VII’sinde belirtilen numaralama sistemine uygun olarak bir tip onayı numarasını verir. Aynı numara başka bir araç tipine tahsis edilemez.
(4) Üçüncü fıkranın amaçları bakımından Onay Kuruluşu Ek-1’in Kısım 2’sinde yer alan örneğe uygun olarak oluşturulmuş bir AT tip onayı belgesini onaylayarak başvuru sahibine verir.
Geçiş hükmü
(1) 31/12/2014 itibariyle Onay Kuruluşu, M2 kategorisi ve azami kütlesi 8 tonu aşmayan N2 kategorisi araç tiplerinin onay seviyesi 2 için uymak zorunda oldukları uyarı ve devreye sokma deney şartlarının geçti/kaldı değerlerini dahil etmek amacıyla Ek-2’nin İlave 2’sini değiştirecektir.
Yürürlük
(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı yürütür.