8/4644 Sermaye Piyasası Kurulu Teşkilât, Görev ve Çalışma Esasları Yönetmeliği (mülga)

Ekli “Sermaye Piyasası Kurulu Teşkilât, Görev ve Çalışma Esasları Yönetmeliği”nin yürürlüğe konulması; Maliye Bakanlığının 6/4/1982 tarihli ve HAZMİİT: BP 52151-1/19/22654 sayılı yazısı üzerine 28/7/1981 tarihli ve 2499 sayılı Kanunun 29 Uncu maddesine göre, Bakanlar Kurulunca 26/4/1982 tarihinde kararlaştırılmıştır.

Sermaye Piyasası Kurulu Teşkilât, Görev ve Çalışma Esasları Yönetmeliği

I. BÖLÜM

YÖNETMELİĞE VE KURUL'A İLİŞKİN GENEL ESASLAR

1. KISIM

Genel Hükümler

Yönetmeliğin Kapsamı

Sermaye Piyasası Kurulu’nun görev, yetki ve sorumlulukları, iç teşkilâtı, yönetim ve çalışma kural ve yöntemleri bu Yönetmelikte düzenlenmiştir.

Kurul’un Teşkilât şeması bu Yönetmeliğe eklidir.

Yönetmeliğin Amacı

Bu Yönetmelik;

a) Kurul için sevk ve idare aracıdır. Çeşitli sevk ve idare kademelerinde bulunanlar arasında işbirliği olanaklarının artmasını ve Kurul’un kanun, kararname, tebliğ ve yönetmeliklerle kendisine verilen görevleri daha kısa zamanda ve kolaylıkla yerine getirmesini,

b) Kurul’a verilmiş olan görevlerin çeşitli yönetim kademeleri arasında bölünüşünün ve bu görevlerin yerine getirilmesinde ilgililerin yetki ve sorumluluklarının belirgin hale gelmesini,

c) Birimler arasında koordinasyonun en verimli bir şekilde işlemesini ve bu Yönetmelikle belirlenen görevlerin yerine getirilmesini, verilmiş olan yetkilerin kullanılmasını ve yetkilerin kullanılmasında karşılaşılabilecek tereddütlerin giderilmesini,

d) Tüm sevk ve idare mensuplarının kendi birimlerini ve Kurul’un organizasyonunu, çeşitli çalışma birimlerinin görev ve yetki alanlarını, kendi birimleri ile diğer birimler arasındaki iş ilişkilerini, iş ilişkisi kuracakları birim ve kuruluşları bilmelerini,

sağlamayı amaçlar.

Saklı Hükümler

Bu Yönetmelikte yer almayan ya da açıklık bulunmayan konularda genel hükümleri de gözönünde bulundurarak karar vermeye, uygulamayı düzenlemeye ve yönlendirmeye Kurul'un karar organı yetkilidir.

Dayanak

Bu Yönetmelik, 28/7/1981 gün ve 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 29 uncu maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Yönetmeliğin Bütünlüğü

Sermaye Piyasası Kanunu’nun 29 uncu maddesinde öngörülen konuları düzenlemek amacıyla çıkarılan, Sermaye Piyasası Kurulu “Personel Yönetmeliği” ile “Fon, Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği” bu Yönetmeliğin ayrılmaz birer parçası olup, anılan maddede öngörülen konuları düzenleyen Yönetmelikler bir bütün oluştururlar.

Kavramlar

Bu Yönetmelikte geçen kavram ve kısaltmaların anlamları aşağıda gösterilmiştir:

a) S.P.: Sermaye Piyasası

b) Kurul: Sermaye Piyasası Kurulu

c) Başkan: Sermaye Piyasası Kurulu Başkanı

d) Üye: Sermaye Piyasası Kurulu üyesi

2. KISIM

Sermaye Piyasası Kurulu

Kuruluş Amacı

Sermaye Piyasası Kurulu; sermaye piyasasının güven, açıklık ve kararlılık içinde çalışmasını, menkul kıymetler ve sermaye piyasasıyla ilgili kuruluşlar hakkında kamunun aydınlatılmasını, tasarruf sahiplerinin hak ve yararlarının korunmasını, ortaklıklarda mülkiyetin yaygınlaştırılmasını, menkul kıymetler borsalarının çalışmasına, gelişmesine ve yaygınlaşmasına elverişli bir ortamın hazırlanmasını sağlayıcı düzenleme, denetleme, inceleme, araştırma ve açıklamalar yaparak, başta sanayi kuruluşlarının hisse senetleri olmak üzere tasarrufların menkul kıymetlere yatırılmasını özendirmek, sermaye piyasasındaki sağlıksız gelişme eğilimlerini önlemek, tasarruf sahipleri ve sermaye piyasasıyla ilgili kuruluşları yurt ekonomisinin yararına yönlendirmek suretiyle, halkın iktisadi kalkınmaya etkin ve yaygın bir şekilde katılmasını gerçekleştirmek, amaçlarıyla kurulmuştur.

Sermaye Piyasası Kurulu’nun Hukuki Yapısı

Sermaye Piyasası Kurulu, 2499 sayılı Kanun ve diğer kanunlarda öngörülen görevleri yerine getirmek üzere kanunla kurulmuş, yetkilerini kendi sorumluluğu altında bağımsız olarak kullanan bir kamu tüzel kişisidir.

Kurul'un merkezi Ankara'dadır, Kurul gerekli gördüğü yerlerde büro açabilir.

Sermaye Piyasası Kurulu’nun Görev ve Yetkileri

Sermaye Piyasası Kurulu’nun başlıca görev ve yetkileri aşağıda gösterilmiştir:

1 - Sermaye Piyasası alanında aşağıdaki mesleki faaliyetleri yürütmek;

a) Denetleme: Menkul kıymetleri halka arzedilen ve sermaye piyasasında faaliyet gösteren kuruluşlar nezdinde ya da bu kuruluşlardan gelen periyodik bildirimler üzerinden merkezde, bu kuruluşların faaliyetlerini mevzuat ve mali bünye açısından denetlemek,

b) İzleme: Sermaye piyasasında izinli ya da izinsiz faaliyet gösteren kuruluşları, bu piyasada işlem gören menkul değerleri ve sermaye piyasasını ilgilendiren her türlü yayın, duyuru ve reklâmları izlemek, bu amaçla arşiv oluşturmak,

c) Kayıt tutma: Sermaye Piyasası Kanununa tabi kuruluşların ve halka arzedilen her türlü menkul değerlerin kaydını tutmak,

d) Araştırma yapma: Yurt ve Dünya ekonomisinin gidişi ve eğilimlerinin sermaye piyasası üzerine etkileri, sermaye piyasası uygulamasında ortaya çıkan sorunlar ve Maliye Bakanlığı’nca istenecek diğer konularda araştırma yaparak, alınması gereken ekonomik ve mali önlemler ile mevzuatta yapılması gereken değişiklikler konusunda Maliye Bakanlığı'na öneride bulunmak,

2 - Sermaye Piyasası alanında uygulamaya dönük hukuki sonuç doğuran özel nitelikte idari kararlar almak;

a) İnceleme: Kurula yapılan başvuruları incelemek, izin vermek, başvuruyu reddetmek, özel kural ve koşullar koymak, ek bilgi ve belgeler istemek, süre vermek, süre uzatmak,

b) Değerlendirme: Alınan, derlenen ve kendisine tevdi edilen bilgi ve belgelerden, denetim ve izlemelerden elde edilen sonuçları inceleyip değerlendirmek, yapılacak işlemleri, alınacak önlemleri kararlaştırmak, izinsiz halka arz ve satışı durdurmak, yanıltıcı ilân ve reklâmları yasaklamak, daha önce verilmiş izin ve belgeleri iptal etmek, finansman durumu zayıflayan ortaklıkları uyarmak, bu konularda yetkili mercilere yapılacak önerileri saptamak,

ve özel idari nitelikli bu tür kararlarını ilgililere, yetkili kamu kuruluşlarına, gerekirse yargı organlarına ve kamuya duyurmak,

3 - Sermaye Piyasası alanında genel hukuki nitelikli idari karar ve düzenlemeler çıkarmak;

a) Menkul kıymetlerin halka arz ve satışını düzenlemek, denetlemek ve yönlendirmek amacıyla;

Menkul kıymetleri halka arzolunan anonim ortaklıkların ve aracı kuruluşların uyacakları esasları, bunların Kurul’a başvurularının ve bildirimlerinin kural, yöntem, biçim ve koşullarını belirlemek,

b) Kamunun aydınlatılmasını sağlamak amacıyla;

Sermaye Piyasası Kanunu’na tabi kuruluşlar tarafından halka açıklanacak bilânço, kâr ve zarar tablosu, yıllık rapor, denetim raporu ve diğer bilgiler için standart tablolar saptamak, kamuya yapılacak her türlü davet ve duyuruların biçim, kapsam ve içeriğini belirlemek,

ve genel nitelikli bu tür kararlarını yönetmelik ve tebliğlerle ilgililere ve kamuya duyurmak,

ile görevli ve yetkilidir.

Maliye Bakanlığı ile İlişkiler

Yetkilerini kendi sorumluluğu altında bağımsız olarak kullanan Kurul'un ilgili olduğu bakanlık, Maliye Bakanlığı’dır. Maliye Bakanlığı, Kurul'dan her türlü bilgiyi ve belge örneklerini istemeye, Kurul'un yıllık gelir ve giderleri ile her türlü işlemlerini denetlemeye ve gerekli gördüğü önlemleri almaya yetkilidir.

Kurul;

1 - Mesleki faaliyetleriyle ilgili olarak:

a) Maliye Bakanlığı'nca istenecek inceleme ve araştırmaları yapmak,

b) Sermaye piyasası ile ilgili mevzuatta yapılması gerekli değişiklikler konusunda Maliye Bakanlığı'na öneride bulunmak,

c) Kamu yararının gerektirdiği hallerde menkul değerlerin halka arzının geçici olarak durdurulmasını Maliye Bakanlığı’na önermek,

d) Sermaye Piyasası Kanunu’nun 47. maddesinde yazılı suçlardan dolayı ilgililer hakkında kovuşturma yapılması, borsa bankerliği belgesi iptâl edilen aracı kuruluşun tedricen tasfiyesine karar verilmesi, Sermaye Piyasası Kanunu’na uyum sağlayamayan menkul kıymetler yatırım ortaklıkları hakkında fesih davası açılması konularında Maliye Bakanlığı’na, öneride bulunmak,

2 - İdari faaliyetleri ile ilgili olarak:

a) Kurul personelinin kadroları ve ücretleri ile Kurul'un gider bütçesi ve Maliye Bakanlığı bütçesinden verilmesi gereken yardım tutarı hakkında Maliye Bakanlığı'na öneride bulunmak,

b) Kurul bütçesini, Kurul’un yıllık gelir ve giderlerine ilişkin kesin hesabını, Kurul faaliyet raporunu Maliye Bakanlığı’na sunmak,

ile görevli ve yükümlüdür.

Diğer Kuruluşlarla İşbirliği

Kurul, görevlerinin yerine getirilmesinde bakanlıklardan, ilgili resmi ve özel kuruluşlar ile kişilerden, özellikle Menkul Kıymetler ve Kambiyo Borsalarından, T.C. Merkez Bankasından ve Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumundan görüş ve bilgi isteyebilir.

Kurul, kanunen başka merciler tarafından takibi ve sonuçlandırılması gereken hususları ilgili mercilere intikâl ettirir.

Kurul, tahviller için verilen halka arz izinleri ve bunların satış sonuçları hakkında üçer aylık dönemler itibariyle T.C. Merkez Bankasına bilgi vermekle yükümlüdür.

Kurul’un Teşkilat ve Organları

Sermaye Piyasası Kurulu, Kurul Başkanı ve Üyeleri ile Başkana bağlı olarak Kurul faaliyetlerini yürüten teşkilattan oluşur.

Başkan ve Üyeler, Sermaye Piyasası Kurulu'nun karar organını oluştururlar.

Kurul Başkanı, karar organının ve yürütme teşkilâtının başıdır.

Kurul'un ana ve yardımcı hizmet birimleri Genel Sekreterlik bünyesinde teşkilâtlanmıştır.

II. BÖLÜM

KARAR ORGANININ GÖREV, YETKİ, SORUMLULUK VE ÇALIŞMA ESASLARI

1. KISIM

Görev, Yetki ve Sorumluluklar

Karar Organının Görev ve Yetkileri

Kurul Başkan ve üyelerinden oluşan karar organı, kanunlarla Kurul'un görev ve yetkisine verilmiş konuların tümünde en üst düzeyde görüşme ve karar alma yetkisine sahiptir.

Karar organının başlıca görev ve yetkileri şunlardır:

1) Mesleki nitelikli;

a) Sermaye Piyasasının düzenlenmesi ve denetlenmesi amacıyla hazırlanacak, uygulamaya ilişkin genel hukuki yapıyı oluşturacak yönetmelik ve tebliğleri,

b) Başvuru dosyalarını, inceleme, izleme, denetleme ve araştırma raporlarını,

c) Kurul mensuplarınca hazırlanan görüş-öneri nitelikli etüd, inceleme, araştırma ve diğer çalışmaları, Kurul'ca derlenen istatistik verileri, en üst düzeyde değerlendirerek, gerekli görülenlerin yayımlanmasını,

görüşüp karara bağlamak,

2) İdari nitelikli;

a) Kendi çalışma kural ve yöntemlerini saptamak,

b) Sicil Raporu yönetmeliği ve hizmet birimlerinin iç yönetmeliklerini yürürlüğe koymak,

c) Kurul'da saklanacak bilgi ve belgeleri, tutulacak defter ve kayıtları, muhasebe kural ve yöntemlerini, harcama ve tahsilat belge ve usullerini; Kurul hizmetlerinde ve işlemlerinde kullanılacak antetli kağıt, form, karton ve benzeri basılı kağıtların adlarını, boyutlarını, içeriklerini ve diğer özelliklerini, kullanma şekil ve yöntemlerini belirlemek,

d) Ana hizmet birimlerinin yıllık ya da belli süreli çalışma programlarını görüşüp kesinleştirmek,

e) Kurul'un bütçesini, gelir ve giderlere ilişkin kesin hesabını ve yıllık çalışma raporunu görüşüp karara bağlamak,

f) Personele ilişkin kadro, atama, yükseltme, disiplin, ek ücret, tazminat, ikramiye ve diğer sosyal yardımlar gibi konularda, Personel Yönetmeliği'nin kendi yetkisine bıraktığı hususları görüşüp karara bağlamak,

g) Fon Yönetmeliği'nde kendi yetkisine bırakılan satınalma, satma ve kiralama konularındaki dosyaları, sözleşme önerilerini görüşüp karara bağlamak,

h) Kurul'un üçüncü kişilerle olan alacak, hak ve borçları hakkında her türlü işleme, gerektiğinde sulha, ibraya ve tahkime karar vermek,

ı) Kurul merkezi dışında büro açılmasına, açılmış büroların kapatılmasına karar vermek,

j) Kurul Başkanı adına temsil ve imzaya yetkili üst yönetim personelinin bu yetkilerinin kapsamını belirlemek, imza örneklerini tescil ile ilân etmek,

k) Kurul'un hizmet birimlerinin çalışmaları hakkında Kurul Başkanından bilgi istemek, çalışma sonuçlarını değerlendirmek, özel denetim yapılmasını istemek,

ile görevli ve yetkilidir.

Üyelerin Görev ve Yetkileri

Kurul Üyelerinin başlıca görev ve yetkileri şunlardır:

1 - Kurul Üyeleri aşağıda belirtilen görevleri yerine getirmekle yükümlüdürler;

a) Kurul'un toplantı, görüşme ve kararlarına katılmak,

b) Kurul’ca verilen görevleri yerine getirmek,

c) Kurul çalışmalarının uyumlu, verimli ve düzenli yürümesini sağlamak konusunda Kurul Başkanı’na yardımcı olmak.

2 - Kurul Üyeleri;

a) Kurul işleri hakkındaki görüş, düşünce ve önerilerini Kurul Başkanlığı’na bildirirler.

b) Kurul kararı alınmasına gerek görülen konuların görüşülmesi ve karara bağlanması veya Kurul’ca verilen kararların uygulanması ile ilgili olarak Başkanlığa önerge verebilirler.

c) Kurul’un hizmet birimlerinin çalışmalarını aksatmamak ve Başkanlığa bilgi vermek koşuluyla, Kurul’daki her türlü defter, kayıt ve belgeler üzerinde incelemede bulunabilirler.

Üyelerin Hizmet Birimleri ile İlişkileri

Üyeler, ana ve yardımcı hizmet birimlerinin çalışmalarına müdahale edemiyecekleri gibi Kurul’da çalışanlara emir ve talimat da veremezler.

Kurul Üyelerinin ana ve yardımcı hizmet birimleri ile ilişkileri Başkanlık ve Kurul özel bürosu aracılığıyla sağlanır.

Yasaklar

Kurul Başkan ve Üyeleri:

a) Özel bir kanuna dayanmadıkça resmi veya özel hiçbir görev alamaz, ticaretle uğraşamaz, ortaklıklarda pay sahibi olamazlar. Hayır dernekleri ile amacı sosyal yardım ve eğitim işlerine yönelmiş vakıflardaki görevler ve kâr amacı gütmeyen kooperatif ortaklığı bu hükmün dışındadır.

b) Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 245 inci maddesinin 3 üncü bendinde yazılı derecelerde karabeti bulunan kimselerle ilgili konularda görüşmelere ve oylamalara katılamazlar.

Kurul Başkan ve Üyelerinin Sorumluluğu

Kurul Başkan ve üyeleri, Sermaye Piyasası Kanunu ve ilgili diğer kanunların Kurul’u yetkili kıldığı görev ve hizmetlerin zamanında ve tam olarak yerine getirilmemesinden Bakanlar Kurulu’na karşı sorumludurlar.

Kurul Başkan ve üyeleri, kendi işleri için göstermeleri gerekli ve mutad olan dikkat, basiret ve çalışmayı Kurul işlerinde de göstermek zorundadırlar.

2. KISIM

Karar Organının Çalışma Esasları

Gündem ve Toplantılar

Kurul Başkanı tarafından belirlenen gündem ve toplantı günü ile saati Kurul özel bürosu tarafından en az 24 saat önce üyelere dağıtılır.

Başkanın teklifi ve üyelerin kararı ile olağan toplantıların gündeminde değişiklik yapılabilir.

Gündem dışı olarak üyeler tarafından yapılacak önerilerin aynı toplantıda görüşülmesi toplantıya katılanların oy birliği ile olur.

Üyeler tarafından verilecek önergelerin gelecek ilk olağan toplantının gündemine alınması zorunludur.

Toplantılar, esas olarak Kurul merkezinde yapılır. Kararlaştırılması halinde toplantıların, Kurul'un büro teşkilâtının bulunduğu yerlerde yapılması da mümkündür.

Başkanın bulunmadığı hallerde toplantıları Başkan Vekili yönetir.

Toplantıya Katılamama Halleri

Kurul Başkan ve üyelerinin bütün toplantılarda bulunmaları asıldır.

Kurul Başkanı, yönetim ve temsil görevinin zorunlu kıldığı hallerde ve toplantı yeter sayısı bakımından sakınca yaratmamak koşuluyla toplantının yönetimini Başkan Vekiline bırakabilir.

Kurul üyelerinden özürlü olanların, özürlerini yazılı olarak Başkanlığa bildirmeleri, hasta olanların hastalıklarını Kurul'da görevli veya resmi bir tabibin raporu ile belgelendirmeleri gereklidir.

Kurul Başkan ve üyelerinin yurtiçi ve yurtdışı görev gezileri ile izinleri ve kullanma, tarihleri, toplantı yeter sayısı bakımından sakınca yaratmamak koşuluyla Kurul kararı ile düzenlenir.

Yurtdışı görev gezileri Maliye Bakanının Onayı alındıktan sonra uygulanır.

Toplantı ve Karar Yeter Sayısı

Kurul, Başkan dahil en az beş üyenin hazır bulunması ile toplanır ve salt çoğunlukla karar verir.

Toplantılara katılamayan Başkan ve üyeler, yazılı olarak oy kullanamıyacakları gibi, oyunu kullanmak üzere üyelerden birine ya da Başkana vekâlet de veremezler.

Toplantıya altı üyenin katılması veya toplantıda çeşitli görüşlerin belirlemesi gibi nedenlerle olumlu ya da olumsuz bir çoğunluk kararına bağlanamayan konular, bir sonraki toplantıya bırakılır.

Sonraki toplantıya bütün üyelerin katılması için Başkanlıkça gerekli önlem alınır.

İkinci toplantıda oylar olumlu ya da olumsuz olarak kullanılır. Çekimser oy red hükmündedir. Bu toplantıda da oylarda eşitlik olması halinde Başkanın bulunduğu tarafın oyu üstün sayılır.

Alınan karara aykırı görüşü olanlar, dayandıkları nedenleri toplantıda açıklamak zorundadırlar.

Tutanak ve Kararlar

Toplantılarda alınan kararlar, toplantı sırasında tutanağa geçirilerek, tutanağın her sayfası katılan Başkan ve üyelerce imzalanır.

Kurul, önemine göre, hangi konularla ilgili olan konuşmaların tutanağa geçirileceğini önceden bir ilke kararına bağlayabileceği gibi, bunu toplantı sırasında da kararlaştırabilir. Ancak, Başkan ve üyelerden birinin tutanağa geçirilmesini istediği görüşmeler de karar defterine yazılır.

Karara aykırı görüşte olanlar, farklı görüşlerinin nedenlerini yazmak zorundadırlar.

Öneri veya önergenin aynen benimsenmesi halinde “öneri veya önergenin aynen kabul edildiğini” belirten açıklama, önerge veya öneri yazısı ile birlikte karar kapsamına girer.

Kararların en geç bir ay içinde karar defterine yazılıp toplantıya katılmış olan Başkan ve üyeler tarafından imzalanması zorunludur.

Karar Defteri

Kurul’un görüşme tutanakları ve kararları, aralarında açık bırakılmamak ve satır aralıklarında çıkıntı olmamak kaydiyle, noterden onaylanmış birbirini izleyen sayfa numaralı bir deftere, metnin sağlığından hiçbir şekilde şüpheyi gerektirmeyecek bir biçimde tarih ve numara sırasıyla yazılır.

Karar defteri ciltli veya yıl sonlarında ciltlettirilmek kaydiyle, yaprakları onaylı ve birbirini izleyen sıra numaralı kalamoza şeklinde de olabilir.

Karar defterine her toplantıya ait tutanak ve kararların yazılmasında aşağıdaki sıra gözetilir:

a) Toplantıya katılanlarla katılmayanların adları ve katılamama nedenleri,

b) Gündem sırasına göre konu ile ilgili öneri yazısı veya önerge,

c) Görüşme tutanağı,

d) Karar metni,

e) Ayrı görüş açıklaması.

Karar defterinin her sayfası Başkan ve üyelerce paraf edilir. Son sayfa Başkan ve üyelerin adları yazılarak ilgililer tarafından imzalanır.

Tutanağın Saklanması ve Karar Örnekleri

Tutanağın imzalı aslı, Kurul özel bürosunda saklanır ve kararların onaylı örnekleri derhal gerekli yerlere gönderilir.

Maliye Bakanlığı’na gönderilecek kararlarda, farklı görüş açıklamalarının da belirtilmesi gereklidir. Uygulama kademelerine gönderilecek onaylı karar örneklerinde farklı görüş açıklamaları bulunmaz.

Karar örneklerinin aslına uygunluğu, Kurul Başkanı veya Başkan Vekili tarafından onaylanır.

Görüşmelerin Gizliliği ve Toplantılara Katılabilecek Olanlar

Kurul'un toplantıları gizlidir. Kurul Başkanı ve üyeler tarafından görüşlerini bildirmeleri istenen Genel Sekreter, Başhukuk Danışmanı, daire başkanları ve meslek personeli ile görüşme tutanaklarını düzenlemekle görevli özel büro personeli dışında hiç kimse toplantılara katılamaz.

Sermaye Piyasası Kanunu’nun 45 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca Maliye Bakanı tarafından geçici olarak görevlendirilmiş Maliye Müfettişleri, Hesap Uzmanları ve Bankalar Yeminli Murakıpları, incelendikleri konularla sınırlı olmak üzere Maliye Bakanı’nın izni alınarak Kurul’da dinlenebilirler.

Kurul’ca belirli bir konuda görüşlerini bildirmeleri ya da belli, dosyaların raportörlüğünü yapmaları istenen uzman kişiler de ilgili oldukları konuların görüşüldüğü Kurul toplantılarına davet edilebilirler.

Ancak Kurul kararları toplantıya dışardan katılanların yanında alınmaz.

III. BÖLÜM

İDARİ TEŞKİLAT VE GENEL YÖNETİM İLKELERİ

1. KISIM

Teşkilâtlanma ve Üst Yönetimin Görev ve Yetkileri

Kurul’un İdari Teşkilatı

Kurul faaliyetlerinin yönetimine ilişkin teşkilatı aşağıda gösterilmiştir:

a) Başkanlık,

b) Başkan yardımcılıkları,

c) Hizmet birimleri.

Kurul Başkanının Görev ve Yetkileri

Kurul Başkanı, Sermaye Piyasası Kurulu’nun en üst amiri olup, Kurul’un genel yönetim ve temsilinden sorumludur.

Bu sorumluluk, Kurul’un çalışmalarının genel çerçevede düzenlenmesi, denetlenmesi, değerlendirilmesi ve gerektiğinde kamuya yansıtılması görev ve yetkilerini kapsar.

Başkan özellikle;

a) Kurul'un karar organı ve hizmet birimlerinin uyumlu, verimli, disiplinli ve düzenli bir biçimde çalışılmasının en üst düzeyde organizasyonu ve koordinasyonunu sağlamak,

b) Kurul toplantılarının gündemini, gün ve saatlerini belirlemek ve toplantıları yönetmek,

c) Kurul kararlarının gereğinin yerine getirilmesini sağlamak, bu kararların uygulanmasını izlemek ve uygulama sonuçları hakkında üyelere bilgi vermek,

d) Genel Sekreterlikten intikâl eden önerilere son şeklini vererek ya da mütalâasını ekleyerek karar organına sunmak,

e) Kurul bütçesinin uygulanmasını, gelirlerinin toplanmasını, giderlerin yapılmasını sağlamak,

f) Kurul çalışanlarının özlük haklarına, hakedişlerine ve personel hukukuna ilişkin olarak Yönetmeliklerle kendi yetkisine bırakılan işlemleri yürütmek,

g) Sermaye piyasası ile ilgili olarak alınacak kararlar ve ilgili mevzuat hakkında görüş bildirmek,

h) Kurul'un Maliye Bakanlığı ve diğer kuruluşlarla ilişkilerini düzenlemek ve yürütmek,

ı) Kurul'u resmi ve özel kuruluşlar nezdinde temsil etmek,

j) Kurul adına basın ve yayın organlarına beyan ve açıklamalarda bulunmak,

ile yetkili ve görevlidir.

Başkan Vekili

Kurul Başkanının görevinde bulunmadığı izin, hastalık, yolculuk ve diğer hallerde kanun, kararname ve yönetmelikler çerçevesinde Kurul Başkanına verilmiş olan görev ve yetkilerin kesintisiz olarak yürütülmesini sağlar.

Kurul Başkan Yardımcıları

Kurul başkan yardımcıları, Kurul Başkanı tarafından verilen görevleri yapmak, talimatları yerine getirmek, teşkilat kademeleri ve ilgili hizmet birimleri arasında uyum ve işbirliğini, çalışmanın organizasyon ve koordinasyonunu sağlamakla yükümlüdür.

Kurul başkan yardımcılıklarına bağlı hizmet birimlerini belirlemek Kurul Başkanı'nın yetkisindedir.

Kurul Çalışma Komiteleri

Kurul karar organı, aşağıda görev ve yetkileri gösterilen komiteleri kurmaya, üyelerini ve çalışma esaslarını belirlemeye yetkilidir.

a) Değerlendirme Komitesi: Kurul'un görev alanına giren ve ilgili birimlerde yürütülen faaliyetlerin koordinasyonunu sağlamak, hizmet birimlerinden gelen görüş ve önerileri değerlendirmek, alınan kararları Kurul'un ilgili merciilerine sunmakla görevlidir.

b) Mevzuatı Geliştirme ve Planlama Komitesi: Kurul'un görev alanına giren mevzuatla ilgili değişiklik önerilerini ve ilgili birimlerde hazırlanan düzenlemeleri değerlendirmek, uygunluğunu incelemek, sonuçlarını rapora bağlamak, Kurul'un faaliyet alanına giren konularda temel hedef ve stratejileri belirlemek, planlama yapmak ve yapılan planların yürütülmesini takip etmekle görevlidir.

c) İcra Komitesi: Değerlendirme Komitesi ile Mevzuatı Geliştirme ve Planlama Komitesinden gelen önerileri değerlendirmek, karara bağlamak ve uygulanmasını sağlamak üzere aldığı kararları Kurul Başkanına sunmakla görevlidir.

İstanbul Temsilciliği

İstanbul Temsilciliği, ilgili Kurul birimleri ile koordineli bir biçimde, İstanbul ili ve çevresinde faaliyet gösteren Sermaye Piyasası Kanununa tabi ortaklıklar ile sermaye piyasası kurum ve kuruluşlarıyla ilişki kurmak, Kurul'da yürütülen faaliyetler hakkında ilgili kurum ve kuruluşların bilgilendirilmesini ve gerekli koordinasyonu sağlamak, İstanbul ili ve çevresinde faaliyet gösteren sermaye piyasası kurum ve kuruluşlarının faaliyetlerini ve gelişmelerle ilgili değerlendirmelerini Kurul’a ve Kurul’un ilgili birimlerine aktarmak, Kurul Başkanlığını bulunduğu bölgede temsil etmek ile görevlidir.

İstanbul Temsilciliği, yönetim ve hizmet bakımından daire başkanlığı statüsündedir.

İstanbul Temsilciliğinin teşkilatı ile çalışma esasları Kurul karar organı tarafından tesbit edilir.

Kurul’un Hizmet Birimleri

Kurul’un hizmet birimleri, daire başkanlıkları ile bunlara bağlı olarak çalışan daire başkan yardımcılıkları, grup başkanlıkları, müdürlükler ve müdürlükler bünyesindeki servislerden oluşur.

Kurul’un hizmet birimleri aşağıda gösterilmiştir:

a) Denetleme Dairesi Başkanlığı,

b) Ortaklıklar Finansmanı Dairesi Başkanlığı,

c) Aracılık Faaliyetleri Dairesi Başkanlığı,

d) Kurumsal Yatırımcılar Dairesi Başkanlığı,

e) Piyasa Gözetim ve Denetim Dairesi Başkanlığı,

f) Araştırma Dairesi Başkanlığı,

g) Muhasebe Standartları Dairesi Başkanlığı,

h) Bilgi İşlem İstatistik ve Enformasyon Dairesi Başkanlığı,

i) Hukuk İşleri Dairesi Başkanlığı,

j) İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanlığı,

k) Kurumsal İletişim Dairesi Başkanlığı,

l) Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığı.

Daire Başkanı

Daire başkanı, kendi biriminin Kurul Başkanı adına genel yönetimi ve temsilinden sorumlu olup, birimin yıllık çalışma programlarını, bütçe önerisini, çalışma raporunu hazırlamak ve Kurul’un yetkili mercilerine sunmakla yükümlüdür.

Daire başkanı, görevli olduğu daireye, kanun, kararname, tebliğ ve Kurul kararları ile verilmiş görevlerin eksiksiz ve zamanında yerine getirilmesini, birimin alt kademeleri arasında uyum ve işbirliğini, çalışmanın organizasyon ve koordinasyonunu, bağlı olduğu merciin talimatları çerçevesinde sağlamakla görevlidir.

Daire başkanının bağlı olacağı mercii belirleme yetkisi Kurul Başkanına aittir.

Daire Başkan Yardımcısı

Bir dairedeki iş hacminin gerektirmesi halinde, daire başkanının talimatı çerçevesinde çalışmak ve görevlerinde ona yardımcı olmak amacıyla, gereği kadar daire başkan yardımcısı atanabilir.

Yönetimde Görev ve Yetki Kademeleri

Kurul’un yönetiminde esas alınacak genel görev ve yetki kademeleri aşağıda gösterilmiştir.

a) Kurul Başkanı,

b) Kurul başkan yardımcısı,

c) Daire başkanı,

d) Daire başkan yardımcısı,

e) Grup başkanı,

f) Müdür,

g) Müdür yardımcısı,

h) Şef,

i) Şef yardımcısı.

2. KISIM

Kurul'da Sevk ve İdarenin Genel Kuralları

Yönetimde Uygulanacak Temel İlkeler

Her birim amiri, planlama, uygulama ilkelerinin belirlenmesi, işin organizasyonu, Kurul'da eğitim ve geliştirme konularında görev ve sorumluluk taşır.

Amirler, bu yükümlülüklerini yerine getirmek için;

a) Yönetimleri altındaki faaliyetlerin nitelik ve amaçlarını belirler, planlar ve düzenler.

b) Mevcut uygulamanın doğruluk ve yeterliliğini diğer görevlilerle işbirliği anlayışı içinde sürekli olarak izler.

c) Çeşitli önerileri değerlendirip ilgili makama sunar.

d) Yönettikleri faaliyetleri organize eder ve amiri bulundukları birim görevlilerine işleri dağıtarak yetki ve sorumlulukların sınırlarını belirler.

e) Hizmete uygun personelin seçiminde, idareye yardımcı olur ve personelin birim içindeki tüm seksiyonların faaliyetleri ve işlemleri hakkında bilgi sahibi olmalarını sağlar.

f) Kendi biriminin görev çalışma yönetmeliği önerisini düzenler.

g) Verimliliği sağlamak amacıyla, yerleşme ortamının uygunluğunu ve gerekli araç ve gereçlerin sağlanması girişimlerinde bulunur.

h) İşlerin süresinde, doğru ve tam olarak yürütülmesini sağlamak üzere tüm faaliyetleri kontrolü altında tutar.

i) Diğer birimlerle ilgili işlem ve kararlarda koordinasyonu sağlar ve kırtasiyeciliği azaltıcı önlemler alır.

j) Faaliyetleri hakkında periyodik istatistik ve diğer bilgilerin ilgili makama ulaşmasını sağlar.

k) İş yeteneklerini dikkate alarak, uyumlu iş dağıtımı yaparken, personele daha iyi yetişme olanağı yaratmaya çaba gösterir.

l) Kanun, kararname ve tebliğlerle Kurul'a verilmiş bulunan görevlerden, kendi birimlerini ilgilendirenlerin zamanında ve en iyi bir şekilde yerine getirilmesi için gerekli çabayı gösterir ve önlemleri alır.

Görev ve Yetki İlişkisi

Bir görevin yerine getirilmesi bu göreve ilişkin yetkilerin de ilgiliye tanınmasını gerektirir. Her personel, ilgili mevzuat ve yetkili amirlerince kendine verilen görevlerin yapılmasında gerekli dikkat ve özeni göstermek zorundadır.

Görev ve Yetkilerin Kullanılışı

Görev ve yetkiler etkin bir biçimde sürat, güven içerisinde Ülke ekonomisi ve toplum yararları gözetilerek yerine getirilir ve kullanılır. Görevler, Kurul topluluğunda iş ahengini yaratacak ve personelin sorumluluk payını belirtecek bir iş bölümüne göre ve verimlilik ilkesine bağlı olarak verilir ve yerine getirilir.

Yetki Devri

Her amir yetkilerinden uygun gördüklerini astlarına devredebilir. Devredilen yetkilerin kapsam ve sınırları, işin gereğine göre, yetkiyi devreden âmir tarafından belirlenir.

Amirler tarafından devredilmiş olan yetkiler, amirin değişmesi halinde, yeni âmirce aksine bir talimat verilmediği sürece aynen devam eder.

Bir göreve vekaleten atananlar, o görev için verilmiş olan yetkiyi tam olarak kullanırlar ve buna göre de o görevden sorumlu tutulurlar.

Ancak, yürürlükteki mevzuat uyarınca, doğrudan doğruya Başkanlıkça emir ve yetki verilmesini, genel uygulamaya ilişkin karar alınmasını gerektiren hallerde, yetki sahipleri yetkilerini kendiliklerinden alt kademelere devredemezler.

Başkan, devredeceği yetkileri ve bunların kullanılışını kanun ve yönetmelikler uyarınca kendi takdirine göre düzenler.

Sorumluluk

Tüm personelin sorumluluğu görevlerinden doğan yetkileri ile orantılıdır. Görevlerin yerine getirilmesinde iş gereklerine, çalışma esaslarına; gizlilik ilkelerine, mevzuata ve verimlilik ölçülerine aykırı hareket ve kararları ile kasıt, hata ve ihmâllerinden meydana gelen olumsuz sonuçlardan görevli âmir ve memurlar sorumludurlar.

Personel, Kurul'a verdikleri zararları Sermaye Piyasası Kanunu ve diğer mevzuat uyarınca tazminle yükümlüdür.

Amir ve Emir

Emri altında çeşitli kademede personel çalıştıranlara “Amir” denir.

Amirler, kendilerine doğrudan doğruya bağlı bulunan personele mevzuat hükümleri içinde emir vermek yetkisine sahiptirler.

Amir, konusu suç teşkil eden emir veremez. Suç teşkil eden emri yerine getiren personel, emre uyduğu gerekçesiyle sorumluluktan kurtulamaz.

Yetkili âmire başvurmaya olanak bulunmayan acele hallerde personel, kendi sorumluluğu altında gereken önlemi alır ve durumu derhal yetkili âmire bildirir.

İşlerin Sürekliliği

Kurul'daki görevler yerine getirilirken, görülen hizmetin, bir bütünün parçası, tamamlayıcısı, başlangıcı veya devamı olduğu gözden uzak tutulamaz.

Bu nedenle görülen her hizmet, görev ve iş, zaman, nitelik ve nicelik bakımlarından öteki hizmet, görev ve işlere aykırı düşecek ya da onları aksatacak özellik taşıyamaz.

IV. BÖLÜM

ÇALIŞMA BİRİMLERİNİN TEŞKİLATI VE GÖREV TANIMLARI

1. KISIM

Denetleme Dairesi Başkanlığı

Görev

Denetleme Dairesi, Sermaye Piyasası Kanunu’na tabi olan anonim ortaklıklar ile yardımcı kuruluşların ve diğer sermaye piyasası kurum ve kuruluşlarının işlem ve hesaplarının Sermaye Piyasası Kanunu ve bu Kanun uyarınca çıkarılmış yönetmelik, tebliğ ve diğer mevzuat uyarınca Kurul adına incelenmesi ve denetlenmesi ile görevlidir.

Kuruluş

Denetleme Dairesi, yönetim ve hizmet bakımından Daire Başkanına bağlı olarak çalışan bir daire başkan yardımcısı ile Ortaklıklar Denetleme Grubu, Borsa ve Borsa Dışı Piyasalar Denetleme Grubu, Sermaye Piyasası Kurumları Denetleme Grubu başkanlıkları ve kalem müdürlüğünden oluşur.

Denetleme Dairesinde görevlendirilen sermaye piyasası başuzman, uzman ve uzman yardımcıları Sermaye Piyasası Kanunu’nun 45 inci maddesinde belirtilen Kurul denetçisi statüsündedirler.

2. KISIM

Ortaklıklar Finansmanı Dairesi Başkanlığı

Görev

Ortaklıklar Finansman Dairesi, Sermaye Piyasası Kanunu’na tabi ortaklıkların menkul kıymetlerinin halka arz ve ihracına ilişkin işlemlerinin düzenlenmesi ve izin verilmesi; kamuyu aydınlatma ilkelerinin saptanması ve bu ilkeler çerçevesinde ortaklıkların kamuya açıkladıkları bilgilerin kontrolü ve izlenmesi; izin sonrası mali tablo ve raporların izlenmesi ve gözden geçirilmesi; ortaklıkların muhasebe, kayıt ve belge düzeni ile ihraç edebilecekleri yeni menkul kıymet türleri ile ilgili düzenlemelerin yapılması; mevcut hisse senetlerini halka arz edecek gerçek ve tüzel kişilerin ihraç ve halka arz süresine ilişkin işlemlerin düzenlenmesi, Sermaye Piyasası Kanunu’na tabi ortaklıkların mali yapısını, faaliyet sonucunu veya tasarruf sahiplerinin kararlarını, hak ve yararlarını etkileyebilecek olaylara ilişkin bilgilerin piyasaya iletilmesinin sağlanması için gerekli düzenlemelerin yapılması ve izlenmesi; menkul kıymet stoklarının izlenmesi; izin kayıt süreci ile ilgili sektörel mali ve ekonomik standartlarla muhasebe standartlarının tesbiti ve geliştirilmesi; küçük ortaklıklarla ilgili özel mali tablo, rapor, kamuyu aydınlatma ve izin standartlarının tesbiti, düzenlenmesi ve geliştirilmesi ile görevlidir.

Kuruluş

Ortaklıklar Finansmanı Dairesi, yönetim ve hizmet bakımından Daire Başkanı’na bağlı olarak çalışan bir daire başkan yardımcısı ile İnceleme Grubu, Kamuyu Aydınlatma ve Menkul Kıymetler Düzenleme Grubu, İzleme Grubu başkanlıkları ve kalem müdürlüğünden oluşur.

3. KISIM

Aracılık Faaliyetleri Dairesi Başkanlığı

Görev

Aracılık Faaliyetleri Dairesi, Sermaye Piyasası Kanununun 30 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (f) bentlerinde sayılan sermaye piyasası faaliyetlerini ifa eden veya edebilecek kurum ve kuruluşların, mevzuata uygun kuruluş ve faaliyetlerine izin vermek, kuruluş ve faaliyet ilkeleri ile ilgili gereken düzenlemeleri yapmak; söz konusu kurum ve kuruluşların sermaye yeterliliği ve risk kontrolüne ilişkin standartlar geliştirmek ve belirlenen standartlara uyumu sağlamak; aracılık faaliyetlerinde bulunan kurum ve kuruluşlar ile ihraçcı ortaklık ve yatırımcılar arasındaki ilişkileri, karşılıklı hak ve yararları koruyucu yönde düzenlemek; yatırımcıların kolaylıkla, en az maliyet ve güvenle piyasalarda işlem yapmalarını sağlamak için gereken düzenlemeleri yapmak; sermaye piyasası araçlarının işlem göreceği borsa ve borsa dışı teşkilatlanmış piyasalara ilişkin önerilerde bulunmak ve düzenlemeler yapmak; uluslararası menkul kıymet piyasaları ile eşgüdümü temin etmek; takas, saklama ve kaydileştirme kurumları ve işlemleri ile yatırımcıları tazmin sistemleri ve tedrici tasfiyeye ilişkin gerekli düzenlemeleri yapmak ile görevlidir.

Kuruluş

Aracılık Faaliyetleri Dairesi, yönetim ve hizmet bakımından Daire Başkanına bağlı olarak çalışan bir daire başkan yardımcısı ve Aracı Kuruluşlar İnceleme Grubu, Aracılık Faaliyetleri ve Tasarruf Sahibi İlişkileri Düzenleme Grubu, Aracı Kuruluşlar Gözetim Grubu, Piyasalar, Piyasa Kurumları ve Takas-Saklama Grubu başkanlıkları ile kalem müdürlüğünden oluşur.

4. KISIM

Kurumsal Yatırımcılar Dairesi Başkanlığı

Görev

Kurumsal Yatırımcılar Dairesi, kollektif yatırım kurumlarının kuruluş ve faaliyet ilkelerini düzenlemek ve izin vermek; bu alanda yeni menkul kıymet ve kurumların geliştirilmesi ile ilgili çalışma ve düzenlemeler yapmak, öneriler hazırlamak; bu kurumların portföylerini yönetecek ortaklıkların kuruluş ve faaliyet izinlerine ilişkin düzenlemeler yapmak ve izin vermek; kollektif yatırım kurumlarının ihraç edecekleri mali araçların halka arzına izin vermek; kollektif yatırım kurumları ile yönetim şirketlerinin faaliyetlerine ilişkin mali tablo ve rapor standartları ile kamuyu aydınlatma ilkelerini belirlemek, düzenlemek ve izlemek ile görevlidir.

Kuruluş

Kurumsal Yatırımcılar Dairesi, yönetim ve hizmet bakımından Daire Başkanına bağlı olarak çalışan bir daire başkan yardımcısı ve Kamuyu Aydınlatma ve İnceleme Grubu, Gözetim Grubu, Düzenleme ve Menkul Kıymetleştirme Grubu başkanlıkları ile kalem müdürlüğünden oluşur.

5. KISIM

Piyasa Gözetim ve Denetim Dairesi Başkanlığı

Görev

Piyasa Gözetim ve Denetim Dairesi, borsalar ve teşkilatlanmış diğer piyasalarda işlem gören sermaye piyasası araçlarında meydana gelen olağandışı fiyat ve miktar hareketleri ile piyasa bozucu faaliyetleri Kurul adına Sermaye Piyasası Kanunu ve bu Kanun uyarınca çıkarılmış yönetmelik, tebliğ ve diğer mevzuat uyarınca izlemek, incelemek ve denetlemek ile görevlidir.

Kuruluş

Piyasa Gözetim ve Denetim Dairesi, yönetim ve hizmet bakımından Daire Başkanına bağlı olarak çalışan bir daire başkan yardımcısı ile Piyasa Gözetim Grubu ve Piyasa Denetim Grubu başkanlıkları ile kalem müdürlüğünden oluşur.