Subay Meslek Programları Yönetmeliği

1. BÖLÜM

Genel esaslar

Amaç

Türk Silâhlı Kuvvetlerine mensup subayların meslekî gelişimlerini sağlıyacak olan meslek programlarının esaslarını, tatbik şekli ve usullerini tespit etmek ve meslek programlarının bu esaslara göre yürütülmesini sağlamaktır.

Kapsam

Bu Yönetmelik, Türk Silahlı Kuvvetlerine mensup subayları kapsar.

Dayanak

Bu Yönetmelik, 27/7/1967 tarihli ve 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun 26 ncı maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tarifler

a. Meslek programları (Subay eğitim ve gelişme programı) : Subayların, mesleki gelişmelerini sağlamak ve kazanacakları bilgi ve tecrübeden teşkilat maksatlarına en uygun ve etkin bir şekilde yararlanmak için, bu bilgi ve tecrübenin nerelerde (hangi okulda, birlikte ve karargahta), hangi rütbelerde ve hangi kurs ve eğitimlerde kazanılacağını gösteren eğitim ve gelişme programıdır.

b. Sınıf/branş gelişme planı : Subay eğitim ve gelişme programının uygulanmasını sağlamak için, sınıfların özellikleri ve kadro hizmetlerine göre, Kuvvet Komutanlıklarınca her sınıf için ayrı olarak hazırlanmış bir rehberdir.

c. Şahsi gelişme kartı : Subayın kendi sınıfına ait gelişme planındaki yerini ve mesleki gelişimini gösteren, atanmada, kurs ve okullar için seçimde yol göstermesi için kullanılan ve subayın Kuvvet Komutanlıkları ile 1’inci sicil üstlerinde bulunan şahsi dosyalarında muhafaza edilen bir belgedir.

ç. Atanmada planlı değişim: Subayların, mesleki gelişmelerini sağlayacak şekilde bilgi, tecrübe ve rütbeleriyle mütenasip olarak, bir plana göre, muhtelif görev ve makamlara belirli fasılalarla atanması işlemidir.

d. Kıt’a görevi (Kıt’a hizmeti): Kuvvet ve hizmet özelliklerine göre, her sınıf ve rütbedeki personelin, mesleki gelişimlerini temin için hazırlanan yönergede belirtilen, genel anlamda; muharip, muharebe destek ve muharebe hizmet destek birlikleri ile karargâh ve kurumlarda tespit edilen görevlerdir.

e. Kıta komutanlığı : Kıta ve kıta kapsamına giren birlik ve kuruluşlardaki komutanlık görevleridir.

f. Kıta karargah görevi : (e) fıkrasında tarif edilen komutanlıkların karargahlarındaki görevleri kapsar.

g. Karargah görevi : Kıta karargahı kapsamı dışındaki birlik ve eşiti komutanlık karargahları ile müttefik karargahlardaki bütün görevleri ve askeri ateşe ve yardımcılarının görevlerini ihtiva eder.

ğ. İdari görev : Stratejik ve taktik faaliyetlerin dışındaki bütün askeri faaliyetlerin yönetim ve ifasında bütün birliklerde, İç Hizmet Kanun ve Yönetmeliğinde ve emirlerde belirtilen iç hizmetlerini ilgilendiren görevlerdir.

h. Öğretmenlik görevi : Askeri bir öğretim ve eğitim kurumunda, öğretim ve eğitim maksadını güden planlama ve icra görevlerini ihtiva eder.

ı. Silahlı kuvvetler dışındaki görevler : Türk Silahlı Kuvvetleri dışındaki Devlet hizmetleri ile Türk Hava Kurumundaki hizmetleri ihtiva eder.

Meslek programlarının maksat ve gayesi

a. Okul ve kurslar, atanmada planlı değişim, yetki ve sorumluluğu tedricen artıran bir atanma ile subayların kabiliyet, tecrübe, yeterlik ve liyakatlarını en üstün dereceye ulaştırmak suretiyle meslekî gelişimlerini;

b. Subayların kazandıkları bilgi, tecrübe ve maharetlerden, teşkilât maksatlarına en uygun bir şekilde istifade edilmesini;

c. İmkân nispetinde çok sayıda subayın kıta ve karargâh görevlerini ehliyetle ifa edebilecek şekilde yetiştirilmesini ve ihtiyaç halinde rütbelerinin karşılığından daha yüksek görevleri yapabilecek liyakâta eriştirilmesini;

d. Yüksek sorumluluk mevkilerini işgal edebilecek ehliyetli komutanlar yetiştirmeyi;

e. Subayların, temayüz ettikleri görevlerde, yetki ve sorumluluğu tedricen artacak şekilde kullanılmalarını sağlamaktır.

Meslek programlarının başarılı olabilmesi için aşağıdaki hususların sağlanması gerekir.

a. Uygun evsaf ve kabiliyette subay kaynağının temini.

b. Subayların Sınıflandırma Yönetmeliği esaslarına göre sınıflandırılması.

c. Okul ve kurslar ile, iyi bir şekilde hazırlanmış planlı değişimi ihtiva eden uygun bir atanma sistemi ile, subayların bilgi, tecrübe, maharet ve yeterliklerinin geliştirilmesi ve en yüksek seviyeye ulaştırılması.

d. İstikbalde, büyük sorumluluk taşıyan komutanlık mevkilerini işgal edebilecek subayların tespit edilmesi ve yetiştirilmesi.

e. Subaylara, okul ve kurslar ile özel görevler için seçimde, terfi ve atanmada, gösterdikleri kabiliyet ve liyakatlara göre eşit fırsatlar sağlanması; emsallerine nazaran üstün başarı gösterenlere öncelik tanınması; bu işlemlerde, sınıf ve şahsi gelişim planları ile, evsaf kartları ve sicil raporlarının temel unsur olarak kullanılması.

f. Komutan ve amirleri ile, subayların bizzat kendilerinin, meslek programlarının tatbik sorumluluğuna iştirak ettirilmesi.

Meslek programlarının unsurları:

a. Okul ve kurslarda eğitim ve öğrenim.

b. Atanmada planlı değişim.

c. Yetki ve sorumluluk dereceleri tedricen artan görevlere atanma.

Subayların meslekî gelişimlerini teminde, atanmada planlı değişim esas unsurdur.

Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtisasın dar sahalarında kesif eğitim görmüş subaylarla, değişik görevlerde geniş bir eğitim görmüş, yüksek vasıflı, çok cepheli ve her sahada bilgi ve tecrübesi olan subaylara ihtiyacı vardır. Bu sebeple subaylar, kendilerine verilecek çeşitli görevleri yapabilecek şekilde, sınıfı ile ilgili her sahada kâfi derecede ve en az bir ihtisasta da mütehassıs olarak yetiştirilirler.

Meslek programlarının uygulanmasında daha iyi bir sonucun alınabilmesi için, Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyaçlarına ve sınıf/branş gelişme planlarına uygun şahsi isteklilerin seçilmesine öncelik tanınır.

Subayların liyakat ve kabiliyetleri çeşitli olduğundan, aynı şartlar altında olsalar dahi meslek programlarından aynı derecede istifade edemezler. İstenen liyakat standardının asgari haddine ulaşamayıp rütbe terfi imkanını kaybedenler meslek programlarından hariç tutulur. Haklarında Subay Sicil Yönetmeliği hükümlerine göre işlem yapılır.

Fakülte ve yüksek okul mezunu subayların meslekî gelişimlerinin temini, kendi özel kanun ve mevzuat hükümlerine ve bu yönetmelik esaslarına uygun olarak sağlanır.

Astsubaylıktan subay olanlara atanmada planlı değişim uygulanmaz, sınıf ve ihtisasları ile ilgili görevlere atanmak ve lüzumlu kurslara gönderilmek suretiyle bunların sınıf ve ihtisaslarında meslekî gelişimleri sağlanır.

Fevkalade hallerde veya görülen lüzum üzerine, Genelkurmay Başkanlığının teklifi üzerine Milli Savunma Bakanlığınca, meslek programlarının tatbikatı daraltılabilir veya geçici bir süre için durdurulabilir. Subayların Kıta Hizmetleri Mecburiyeti hakkındaki Kanun hükümleri saklıdır.

2. BÖLÜM

Meslek programlarının devreleri

Meslek programları genel olarak 4 mesleki gelişme devresine ayrılır:

a) Temel Mesleki Gelişim Devresi:

Subaylığa nasıptan kıdemli yüzbaşılığa kadar devam eder. Bu devrenin gayesi; subayları, üst rütbelere ait asli sınıfının esas görevlerini yapacak şekilde yetiştirmek ve gerektiğinde Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyaç duyacağı ikinci bir ihtisas dalında gelişmeye başlatmaktır.

Bu maksatla subaylar, sınıflarında temel askeri bilgi, tecrübe ve ameli ehliyet kazandırılacak şekilde temel ve diğer lüzumlu kurslara tabi tutulur. Seçilenler Kuvvet Harp Enstitülerine gönderilir. Harp Okullarına öğretim üyesi olarak yetiştirilmek üzere lisansüstü eğitime tabi tutulacaklar ile asli ihtisasına ilave olarak ikinci bir ihtisasta da gelişmeye başlaması uygun görülenler, çeşitli yurt içi ve yurt dışı, askeri ve sivil eğitim kurumlarında öğrenim ve eğitim görürler. Subaylar, bütün meslek hayatına tesir edecek vasıfları, davranışları, görev anlayışını ve önderlik yapmayı bu devrede kazanmaya başlar ve geliştirirler. Bu devrede subaylar, rütbesine göre, Takım ve Bölük seviyesinde (Deniz Kuvvetlerinde ve Hava Kuvvetlerinde eşiti) birlik yönetecek şekilde kıt'alara, kıt'a karargâhlarına; rütbesine ait kıt'a görev yerleri bulunmayan veya yeterli olmayan subaylar, sınıflarının esas görevlerine atanırlar.

b) İleri Meslekî Gelişme Devresi:

Kıdemli yüzbaşı ve binbaşı rütbelerini kapsayan bu devrenin gayesi; subayları, belirlenmiş ihtisaslarında meslekî gelişim hedeflerini elde etmesi için geliştirmeye devam etmek ve geliştirilmeye çalışılan yeteneklerine uygulama imkânı vererek daha fazla sorumluluk taşıyan görevlere hazırlamaktır.

Bu maksatla subaylar, meslekî gelişmelerine devam etmelerini sağlayacak tekâmül kurslarına gönderilir ve özel kanunlara göre uygun eğitim müesseselerinde öğrenimleri sürdürülür. Seçilen subayların Kuvvet Harp Enstitülerine gönderilmeleri tamamlanır. Kurmay subaylar “Müşterek Harp Enstitülerine” gönderilirler. Ayrıca, kurmay subay ve sınıf subaylarının arasından seçilen subayların, dost yabancı silahlı kuvvetlerde meslekî bilgi, görgü ve tecrübeleri arttırılır.

Bu devrede subaylar tabur ve eşiti seviyeden daha yüksek karargâhlarda, karargâh subaylığı görevlerine ve rütbesine göre, bölük ve tabur seviyesindeki (Deniz Kuvvetlerinde ve Hava Kuvvetlerinde eşiti) birlikleri yönetecek görevlere atanırlar.

c) Nihaî Meslekî Gelişme Devresi:

Yarbay rütbesini kapsayan bu devrenin gayesi; subayların belirlenmiş ihtisaslarında gelişmelerini tamamlamak, albaylık rütbesine ait komutanlık görevleri ile karargâh görevlerine, sınıfının yönetim sorumluluğunu taşıyan daha yüksek sorumlulukları haiz görevlere getirilecek subayları tespit etmektir.

Bu maksatla, kurmay subayların “Müşterek Harp Enstitüleri” öğrenimine gönderilmelerine devam edilir. Seçilen kurmay subaylar, dost yabancı ordu akademi/enstitülerine gönderilir. Dost yabancı ülke akademi/enstitülerine gönderilecek yeterli miktarda kurmay subay bulunamaması durumunda sınıf subayı da gönderilebilir. Seçilen kurmay ve sınıf subayları “Millî Savunma ve Güvenlik Enstitüsüne” gönderilebilir. Bu devrede subaylar, tabur ve eşiti seviyedeki birlik komutanlığına veya tugay ve eşiti seviyesinden daha yüksek karargâhlarda, karargâh subaylığına atanır. Gelecekte büyük sorumluluk taşıyan makamlara getirilmek için tespit edilenlerin dışında kalanlara atanmada plânlı değişim uygulanmaz.

d) İleri Komutanlık ve Yöneticilik Devresi:

Albay rütbesini kapsayan bu devrenin gayesi; subayların sahip oldukları ihtisaslarda bilgilerinden, komuta ve yönetim yeteneklerinden azamî ölçüde yararlanmak ve sınıfının yüksek kademedeki yönetim sorumluluğunu taşıyacak makamlara getirilecekler ile stratejik seviye yönetimi için seçimlere hazırlık yaptırmaktır. Bu maksatla, subaylar “Millî Savunma ve Güvenlik Enstitüsüne” gönderilir. Dost yabancı ülke akademi/enstitülerine gönderilecek yeterli miktarda kurmay subay bulunamaması durumunda sınıf subayı da gönderilebilir. Ayrıca kurmay subayların "Müşterek Harp Enstitüleri” öğreniminden geçirilmeleri tamamlanır.

Bu devrede subaylar; bilgilerinden, komuta ve yönetim yeteneklerinden azamî ölçüde yararlanabilecek alay ve eşiti seviyedeki birlik komutanlıklarına, üst seviyedeki karargâhlarda, karargâh subaylığına atanırlar.

e) Dost yabancı ülke akademilerinde komuta/kurmay eğitimi alan sınıf subaylarına:

(1) Milli Savunma Üniversitesi Kuvvet Harp Enstitüleri kurmay subay eğitim sistemi kapsamında, öncelikle Karargah Subaylığı Eğitimi giriş sınavında başarılı olması ve Karargah Subaylığı Yüz Yüze Eğitimini alması,

(2) Komuta ve Kurmay Eğitimi giriş sınavına katılarak başarılı olması ve Milli Savunma Üniversitesi Rektörlüğü tarafından belirlenecek fark derslerini alarak Komuta ve Kurmay Eğitimini başarı ile tamamlamaları durumunda kurmay unvanı verilir.

3. BÖLÜM

Atanma ile ilgili esaslar

Subayların atanmaları, Atanma ve Yer Değiştirme Yönetmeliği esaslarına ve meslek programlarının maksadını tahakkuk ettirecek şekilde hazırlanmış sınıf ve şahsî gelişim planlarına uygun olarak, atanmada planlı değişimi sağlıyacak şekilde yapılır.

Kıta karargâh ve kurumlarda subaylara verilen özel ve ek görevler dahil atanmada planlı değişim normal bir tatbikattır. Her subay kabiliyet ve rütbesi ile uygun değişik hizmetlerde vazife görmeğe hazır olmalıdır.

Meslek programlarının tatbikatında subayın gelişmesini aksatacak olan, aynı göreve mükerrer atanmalardan ve bir görevde uzun süre bırakmaktan, bilhassa temel meslekî gelişim devresinde kaçınılır. Bu husus normal olarak, uzman subaylara uygulanmaz.

İhtisas kurslarını bitiren subaylar, tercihan gördükleri kursla ilgili bir göreve atanırlar.

Komutanlık görevi, subayın meslekî bilgi, tecrübe ve önderlik kabiliyetini geliştirdiğinden ve bunların değerlendirmelerine imkân verdiğinden, subaylar her rütbede mümkün olduğu takdirde bir defa komutanlık görevlerine atanmalıdır. Üst kademedeki komutanlık görevlerine önderlik niteliklerini haiz subaylar atanır.

Meslek programlarından hariç tutulan subaylar, normal olarak komutanlık görevlerine verilmezler, ihtisaslarına uygun görevlere atanırlar.

Kita Görevi

a. Kıta görevi, subayların mesleki gelişimini sağlayan başlıca görev olduğundan, muharip ve yardımcı sınıflara mensup subaylar rütbesi karşılığı 3 üncü madde (e) fıkrası gereğince tespit edilecek kıta görevlerine, sorumluluk dereceleri tedricen artacak şekilde atanırlar.

Bu görev süresi, sınıfların ihtiyaçlarına bağlı olarak değişir ve subayların hizmet yılları arttıkça azalır.

b. Kıt'a hizmeti: Teğmenler için iki yıl, üsteğmen ve yüzbaşılar için toplam olarak en az 6 yıldır. Ancak savaşta normal bekleme süresinden indirilen süreler ile, savaş takdirnamesi alanlara, üstün başarılı personele, kurmay subaylığı onananlara, karargâh subaylığı öğrenimi ve lisansüstü öğrenim yapmış olanlara verilen kıdem süreleri, bu sürelerden düşülür.

c. Sicillerin özel bölümünde kıtada başarılı olacakları tespit edilen Bnb., Yb. ve Alb.lar bulundukları rütbeye terfi ederken girmiş oldukları yeterlik derecelerine göre (en üstün yeterlik derecelerinden başlamak üzere) mevcut kıta yeri ihtiyacına göre kıta hizmetine atanırlar.

Bunlardan başarı gösterenler lüzumu kadar süre kıta görevlerinde bırakılabilirler.

d. Kıta hizmeti içerisinde:

(1) İzin, tedavi, istirahat, hava değişimi veya beraat, meni muhakeme, tahkikata mahal olmadığı, amme davasının düşmesi ile neticelenen mevkufiyet, hükümlülük ve açıkta geçen sürelerin her sicil yılı içinde 4 aya kadarı kıta hizmetinden sayılır.

2) Teğmen, üsteğmen ve yüzbaşı rütbelerinde bulunan subayların Türk Silâhlı Kuvvetleri nam ve hesabına olmak üzere eğitim ve öğretimde geçen sürelerinin toplam olarak üç yılı, kıt'a görevinden sayılır.

Öğretmenlik görevi, subaya yeni bilgiler kazandırır; şahsî ve meslekî vasıflarını geliştirerek kendisine olan güvenini artırır. Bu bakımdan kabiliyetli subaylara öncelik tanınmak suretiyle, imkân nispetinde çok sayıda subay, öğretmenlik görevlerine atanmalıdır.

Meslek programlarını aksatmamak bakımından, emir subaylığı görevlerine subaylar, Yzb., ile daha üst rütbelerde birer defa olmak üzere en fazla 2 defa atanabilirler. Her defasında görev süresi (3) yılı geçemez.

Ancak Cumhurbaşkanı, Milli Savunma Bakanı, Genelkurmay Başkanı ve Kuvvet Komutanlarının emir subayları hakkında yukarıdaki fıkra hükmü uygulanmaz.

Cumhurbaşkanı Kararı ile Türk Silahlı Kuvvetleri dışındaki hizmetlerde görevlendirilecek subaylar için görev süresi 2 yıldır. Bu süre Milli Savunma Bakanlığının teklifi ile kısaltılabilir veya uzatılabilir.

4. BÖLÜM

Öğrenim ve eğitim

Subaylar aşağıda gösterilen öğrenim ve eğitime tabi tutulurlar.

a. TEMEL ÖĞRENİM ve EĞİTİM:

(1) Harp Okullarından mezun olan subaylar; Teğmen ila Üsteğmen rütbelerinden birinde veya hizmet gerekiyorsa her ikisinde; ihtisas kurslarına, Deniz Kuvvetlerinde de buna benzer temel ve görev başı kurslarına,

(2) Fakülte veya yüksekokullardan mezun olanlar önce subaylığa nasbedilerek, nakledildikleri sınıfları ile ilgili bir göreve atanırlar. Bunlar nasbedildikleri rütbede ilk açılacak sınıfları ile ilgili subay sınıf okulları temel eğitimine, sınıfları ile ilgili subay sınıf okulları olmayanlar ise, özel askerî eğitime tâbi tutulurlar. Başarı gösteremeyenler görevlerine dönerek sonraki dönem eğitimine katılırlar. İkinci dönem eğitimde de başarı gösteremeyenler görevlerine iade edilirler. Bunlardan;

- Astsubay kaynağından subay nasbedilenler yeniden eğitime tâbi tutulmazlar. Bu gibilerin nasbedildikleri rütbeye ait bekleme süreleri bir yıl uzatılır.

- Fakülte veya yüksekokulları bitirerek muvazzaf subay nasbedilenler ile yedek subay kaynağından muvazzaf subay nasbedilenlerin, 926 sayılı Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanununun 14 üncü maddesi uyarınca Türk Silâhlı Kuvvetlerinden ilişiği kesilir.

b. TEKÂMÜL KURSU:

Subaylar daha yüksek sorumluluklar taşıyan görevleri ifa edebilmek için lüzumlu bilgilerle teçhiz edilmek ve yeni gelişmelere intibak ettirilmek maksadıyla; Yb. lık rütbesinin sonuna kadar sınıflarının tekâmül kurslarına tabi tutulurlar.

Bu esasa göre subayların hangi rütbelerde tekâmül kursuna tabi tutulacakları, kuvvetlerce hazırlanacak meslek programları yönergelerinde gösterilir.

Sınıf değiştiren subaylar, intibak temel kursundan sonra, lüzum görüldüğü takdirde rütbe tahdidine bakılmadan, yeni sınıflarının tekâmül kursuna da tabi tutulurlar.

c. İHTİSAS KURSU:

Sınıfı ile ilgili veya sınıfının dışındaki değişik görev yerlerinde daha başarılı olarak kullanılmalarını veya ihtisas sahasında daha derin bir ihtisaslaşmayı sağlamak maksadıyla, seçilen subaylar ihtisas kurslarına gönderilir.

d. İNTİBAK TEMEL KURSU:

Herhangi bir sebepten sınıfı değiştirilen subaylar, yeni sınıfına ait bilgilerin verilmesi için bu kursa tabi tutulurlar.

e. İNTİBAK EĞİTİMİ:

Yardımcı sınıflara mensup subaylar, temel meslekî gelişim devresinde muharip birlikleri tanımak, temel askerî vasıflarını geliştirmek, silâh ve gereçlerin kullanılmalarını, öğrenmek maksadıyla, lüzum görüldüğü takdirde, sınıfları ile ilgili muharip sınıf okulları, eğitim merkezleri veya birliklerinde intibak eğitimine tabi tutulurlar.

f. YABANCI DİL KURSLARI:

Yabancı bir dili gerektiren görev ve kurslar ile yabancı dil bilen subay adedini artırmak maksadıyla seçilen subaylar kıta ve kurumlarda Türk Silahlı Kuvvetleri Yabancı Diller Okullarında veya yurt dışında yabancı dil kurslarına tabi tutulurlar. İleri seviyede yabancı dil bilme zorunluluğu bulunan görevlere getirilecek olanlar hariç, yabancı dil kurslarına binbaşı rütbesinin üzerinde bulunan subaylar gönderilmez.

Subayların hangi rütbelerde bu kurslara tabi tutulacağı Subay Meslek Programları Yönergesinde gösterilir.

g. KISA SÜRELİ KURS - SEMİNER VE KONFERANSLAR:

İleri ve nihai meslekî gelişim devresindeki subaylardan seçilenler, menejman, komptrolörlük, iktisat, işletmecilik, devletler hukuku, andlaşmalar v. s. konularda seminer, konferans ve kısa süreli kurslara tabi tutulurlar.

h. ORYANTASYON KURSLARI:

Sevk ve idare, teşkilât, taktik, teknik konularla harp silâh ve araçlarındaki yeni gelişmeler hakkında bilgi verilmek ve alıştırmak maksadıyla seçilen subaylar, oryantasyon kurslarına tabi tutulurlar.

i. Her yıl açılacak kursların yeri, zamanı, süresi, konusu, kontenjanı ve katılacak subaylarda aranacak nitelikler, Kuvvet Komutanlıklarınca hazırlanacak kurslar planında gösterilir.

Stajlar

Fakülte ve yüksek okul mezunu subaylar özel kanunlarına göre staja tabi tutulurlar.

Harp Enstitülerinde öğrenim ve kurslar

Subayların harp enstitülerinde öğrenim ve kurslara katılmasına ilişkin usul ve esaslar ilgili yönetmelikler ile belirlenir.

Fakülte ve yüksek okullarda öğrenim

Kuvvet Komutanlıklarının lüzum görmesi halinde, mesleki bilgilerini artırmak veya ihtiyaç duyulan konularda yetiştirilmek üzere, 28/1/1991 tarihli ve 20769 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Silahlı Kuvvetleri İzin Yönetmeliği ve ilgili mevzuat esaslarına göre seçilen subaylar, yurt içi veya yurt dışındaki fakülte veya yüksekokullara öğrenime gönderilirler.

Mesleki Bilgi ve Görgü Artırma Eğitimi

Mesleki bilgi ve görgülerini artırmak maksadıyla, Türk Silahlı Kuvvetleri İzin Yönetmeliğindeki esaslara göre binbaşı ve daha üst rütbelerindeki subaylardan seçilenler yurtdışına eğitime gönderilirler.

Silâhlı Kuvvetler hesabına veya izinli olarak yurtiçinde veya yurtdışında her çeşit öğrenim kurs ve staja gönderilen subaylar, öğrenim kurs veya stajlarını aşağıdaki belirtilen sürelerde bitirmek zorundadırlar.

a) Dört yıl veya daha uzun süreli lisans düzeyinde eğitim-öğretim yapan kurumlarda, normal öğrenim süresinden (hazırlık sınıfı hariç) iki yıl daha fazla süre içerisinde, (sömestre şeklinde öğrenim yapanlara 4 yarı yıl ek süre tanınır.)

b) Yüksek lisans ve doktora için 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu gereğince çıkarılan Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliğinde gösterilen süre içinde,

c) Sağlık nedeniyle devamsızlık veya sınava girmeme hallerinde bu durumun tevsik edilmesi şartıyla (a) ve (b) bendlerinde belirtilen sürelerden bir yıl daha fazla süre içerisinde, (sömestre şeklinde öğrenim yapanlara 2 yarı yıl ek süre tanınır.)

d) Üç aydan fazla süreli kurslarda, iç ve dış kurs planlarında gösterilen süreler içinde,

e) Türk Silahlı Kuvvetleri hesabına veya izinli olarak yukarıdaki bentler dışında kalan her çeşit öğrenime gönderilen veya görgü ve bilgisini arttırma amacı ile yurtdışında veya yurtiçinde eğitim ve öğrenime tabi tutulan subaylar, gönderme onay emirlerinde belirtilen süreler içinde,

Yukarıdaki fıkra bentlerinde belirtilen süreler sonunda eğitim-öğretim, kura stajlarını başarı ile bitirenler, ilgili öğrenim kurumlarından aldıkları belgeleri Kuvvet Komutanlıklarına ibraz ederler. Türk Silahlı Kuvvetlerine ait kurumlarda okuyanların belgeleri bu kurumlarca Kuvvet Komutanlıklarına gönderilir. Şayet sınav yapılmıyor ise öğrenimleri sonunda veya yurda dönüşlerinde gönderilme gayelerine uygun yeterli bilgiyi edinip edinmediklerinin tespiti için Kuvvet Komutanlığınca sınava tabi tutulabilirler. Bu şekilde yapılan sınavda alınan netice şahsi özlük dosyalarında muhafaza edilir. Bu sınavların nasıl, nerede ve kimlere yapılabileceği Subay Meslek Programları Yönergesinde gösterilir.

Öğrenime gönderilen subaylar, öğrenime gönderildikleri fakülte ve yüksek okullar ile kabul edildikleri öğrenim dallarını kendiliklerinden değiştiremezler.

Yukarıda belirtilen süre ve şartlar içinde öğrenimlerini bitiremeyenler hakkında 926 Sayılı Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanununun 36 ncı madde (b) fıkrası, yabancı uyruklu kişilerle evlenenler hakkında 112 nci, yükümlülükleri hakkında 113 üncü madde hükümleri uygulanır.

5. BÖLÜM

Tatbikatla ilgili görev ve sorumluluklar

Meslek programlarının maksada uygun bir şekilde tatbikinden subayın bizzat kendisi, ilk ve müteakip amirleri ile Kuvvet Komutanlıkları sorumludur.

Subayın kendisine ait sorumluluklar:

Her subay kendi meslekî planlamasına aşağıdaki şekillerde iştirak eder.

a. Verilmiş olan görevlerin muvaffakiyetle yapılması.

b. Gönderildiği kurs ve okulları başarı ile bitirmesi.

c. Meslekî bilgi ve kültürünü artırması için gayret göstermesi.

İlk ve müteakip amirlerin sorumlulukları:

a. Atanmada planlı değişimin emrindeki subaylara uygulanması.

b. Astlarını yetiştirmesi.

c. Subayların meslekî gelişimlerini sağlamada faydalanılacak olan şahsî gelişim planlarının, sicil raporlarının, evsaf kartlarını ve meslek programı ile ilgili diğer kayıtlarının doğru olarak tanzim ve idamesi.

Kuvvet Komutanlıklarının sorumlulukları

a. Kimin, hangi yetenekler için öğrenim göreceğini tespit etmekten ve gerekli kayıtların tutulmasından,

b. Personele kazandırılacak bilgi ve yeteneğin neler olduğunun tespitinden, bu bilgi ve yeteneğin ne zaman, nerelerde, ne kadar süreli öğretim ve eğitim ile sağlanması gerektiğini belirlemekten,

c. Öğretim ve eğitimin icrasından, eğitilen personeli bilgi ve beceri yönünden kontrol ve denetlemekten,

d. Subayın yetiştirme esas ve usullerinin geliştirilmesi ve uygulanmasından,

e. Bu Yönetmelik esaslarına ve Kuvvetlerin özelliklerine göre, Kuvvetlerine ait meslek programları Yönergesini hazırlamak ve yürütmekten sorumludurlar.

Kuvvet yönergelerinin kapsamı:

Kuvvet Komutanlıklarınca hazırlanacak meslek programları yönergelerinde aşağıdaki hususlar tespit edilir.

a. Sınıfların özellikleri ve kadro hizmetlerine göre subayların gelişimine, eğitim faaliyetlerine rehberlik edecek sınıf gelişim planlarının hazırlanması ve tatbikata ile ilgili esaslar.

b. Atanmada planlı değişimi uygulama esasları.

c. Subayların sınıf gelişim planındaki durumunu gösteren şahsî gelişim planının hazırlanması ve tatbiki ile ilgili esaslar ile bu yönetmeliğinin uygulaması ile ilgili v.s. hususlar.

Aşağıda yazılı kurslar, 926 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi (c) bendinin öngördüğü özel nitelik isteyen kurslardır.

Bu kurslarda başarısızlık halinde aleyhe nasıp düzeltilmesi yapılmaz.

a. Pilot temel kursları,

b. Pilot kursu,

c. Pilotların ve uçuş ekibinin uçuş eğitimi ile ilgili tüm kursları,

d. Deniz Havacılığı ile ilgili uçak ve helikopter uçuş kursları,

e. Paraşüt temel kursu,

f. Paraşütle atlama kursu,

g. Atlayıcı öğretmen kursu,

h. Komando kursu,

i. Komando ihtisas ve dağ kursu,

j. Savaş beden eğitimi kursu,

k. EOD (Patlayıcı maddeleri zararsız hale getirme) kursları,

l. Denizaltı kursu,

m. Dalgıç kursu,

n. Kurbağa adam kursu,

o. UDT (Sualtı tahrip timi) kursu.

ö. Özel Kuvvetler İhtisas Kursu,

p. Özel Kuvvetler Kursu.

8 Ağustos 1968 tarih ve 12971 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Subay Meslek Programları Yönetmeliğinde geçen «Müşterek Komuta Kursu» deyimi, «Özel Komuta ve Karargâh Hizmetleri Kursu» olarak değiştirilmiştir.

Yönetmeliğin uygulanmasında sorumluluk

Bu Yönetmeliğin uygulanmasından doğacak tereddütler derhal Millî Savunma Bakanlığının ilgili birimlerine bildirilir. Millî Savunma Bakanlığı bu tereddütleri gidermeye yetkilidir.

6. BÖLÜM

Geçici hükümler

Bu yönetmelik hükümlerine tabi olmadan yetişen subaylar, bu yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte, rütbelerinin karşılığına tekabül eden devrelere dahil edilerek Kuvvetlerin özellikleri gözönünde tutularak çıkarılacak yönergelerin yayımını müteakip bu yönetmelik hükümlerine göre yetiştirilirler.

Subayların kıta hizmetleri yeri ve süresi bakımından 926 sayılı Kanunun ilgili geçici madde hükümleri saklıdır.

20 nci madde de gösterilen, Teğmenlere ait kıta süresi, Harp Okulları Kanunu yürürlüğe girip bu statüde yetiştirilenler subay nasb edilinceye kadar, Teğmenlik kıta hizmetini sağlık ve eğitim gibi sebeplerle bir yıl yapanların terfileri sağlanır, ancak geri kalan kıta hizmeti diğer rütbelerinde tamamlattırılır.

Bu Yönetmeliğin yürürlük tarihinden önce Silâhlı Kuvvetler hesabına veya izinli olarak yurtiçinde veya yurtdışında her çeşit öğrenim kurs veya staja gönderilen subaylar hakkında bu yönetmeliğin 29 uncu maddesinin değişiklikten önceki hükümleri uygulanır.

Yürürlük

Bu Yönetmelik Resmi Gazete’de yayınlandığı tarihten itibaren yürürlüğe girer.

Yürütme

Bu Yönetmelik hükümlerini Millî Savunma Bakanı yürütür.