BİRİNCİ BÖLÜM
GENEL ESASLAR
Amaç
27 Temmuz 1967 gün ve 926 Sayılı Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanununun, 3 Temmuz 1975 gün ve 1923 sayılı Kanun ile değişik 204 ncü maddesi gereğince hazırlanan bu Yönetmeliğin amacı, aynı Kanunun 202 ve 203 ncü maddeleri gereğince verilecek aynî veya nakdî ödüllerin türlerini, derecelerini, hangi hallerde kimlere ve ne miktarda verileceğini, ödüller için konulacak ödenekleri ve ödüllerle ilgili diğer hususları düzenlemektedir.
Kapsam
Bu Yönetmelik hükümleri, Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli (Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı dâhil) subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaş, sözleşmeli erbaş ve er, askeri öğrenciler ile erbaş ve erlere uygulanır.
Tanımlar
Aksi belirtilmedikçe, bu Yönetmelikte geçen;
- YÖNETMELİK Kelimesi : Türk Silâhlı Kuvvetleri Ödül Yönetmeliğini,
- PERSONEL Kelimesi : Yönetmelik kapsamında gösterilen Türk Silâhlı Kuvetlerine mensup kişileri,
- KANUN Kelimesi : 27 Temmuz 1967 gün ve 926 Sayılı Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanunu ile bu Kanunda yapılan ek ve değişiklikleri,
- ÖDÜL : Personeli mükemmel hizmete teşvik etmek için, kanunda belirtilen esaslar çerçevesinde başarılarına karşılık verilen nakdî veya aynî armağanı, ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Ödül verilecek durumlar
Ödül aşağıdaki durumlarda verilir :
a) Muharebe harekatı, iç güvenlik ve terörle mücadelede, tabii afetlerde ve diğer olağanüstü hal ve durumlarda; liyakat, feregat ve yüksek hizmet veya yaşamını ortaya koyarak büyük yararlılık göstermek,
b) Eğitimde, atışta, sporda, idari ve lojistik faaliyetlerde bulundukları kıt’a, karargah ve kurumlarda, yurt içi ve yurt dışında yapılan çeşitli müsabakalarda emsallerine nazaran üstün başarı sağlamak,
c) Yeni projeler ortaya koyarak mevcut usullerde olumlu yenilikler getirmek veya yeni buluşlar yapmak,
d) Mesleğe ait eser yazmak veya tercümeler yapmak,
e) Türk Silahlı Kuvvetlerinde; ön lisans, lisans ve akademi eğitimi veren okullar, sınıf okulları ve üç aydan daha uzun süreli ihtisası belirleyen kurslardan, ayrıca orta dereceli askeri okullardan bu Yönetmeliğin 9 uncu maddesinde belirtilen şartlarda mezun olmak.
f) Askerî öğrencilerden;
1) Ulusal ve uluslararası müsabakalarda dereceye girmek,
2) Proje ve sempozyumlarda Türk Silahlı Kuvvetlerini başarıyla temsil etmek,
3) Eğitim, öğretim aşamalarında başarılı olmak.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Ödül nevileri - dereceleri - göstergeler
4 üncü maddede sayılan hallerde verilecek ödüller aşağıda gösterilmiştir.
1 - Cesaret ve feragat ödülü,
2 - Üstün hizmet ödülü,
3 - Fıkrî gayret ödülü,
4 - Askerî okulu bitirme (Mezuniyet) başarı ödülü.
Ödüller; kıdemli albay aylığına ait gösterge ve ek gösterge rakamlarının Devlet Memurları için aylık göstergelere uygulanan katsayı ile çarpımı sonucu elde edilen miktarın müteakip maddelerde belirtilen katları üzerinden ödenir.
Cesaret ve feragat ödülü
İç güvenlik ve terörle mücadele hizmetlerinde, tabii afetlerde ve diğer olağanüstü hal ve durumlarda;
a) Yüksek hizmeti görülenlere; Kuvvet Komutanları, Jandarma Genel Komutanı, Sahil Güvenlik Komutanı, Genelkurmay Başkanlığına doğrudan bağlı personel için Genelkurmay İkinci Başkanının onayı ile kıdemli albay aylığı tutarının bir katından dört katına kadar,
b) Yaşamını ortaya koyarak büyük yararlılık gösterenlere; Genelkurmay Başkanının onayı ile kıdemli albay aylığı tutarının beş katından oniki katına kadar,
cesaret ve feragat ödülü verilir.
Değerlendirme Kurulunca olumlu görülen teklifler için Ek’deki örneğe uygun olarak hazırlanacak liste, bu makamların görüş ve onayına sunulur. Kesinleşen ödüllere tekabül eden ödenekler, ilgili komutanlıklar emrine gönderilir.
Üstün Hizmet Ödülü
Olağanüstü gayret ve çalışmaları sonucu eğitim, atış, spor, bakım ve benzeri idarî ve lojistik hizmetlerde, ayrıca üstün cesaret ve feragat nakdi ödülü kapsamına girmeyen iç güvenlik ve terörle mücadele hizmetleri ile adlî ve mülkî görevlerde bulundukları kıt’a, karargâh ve askerî kurumlarda emsallerine nispetle üstün başarı sağlayanlara ve askerî öğrencilerden ulusal ve uluslararası müsabakalarda dereceye girenler, proje ve sempozyumlarda Türk Silahlı Kuvvetlerini başarıyla temsil edenler ile eğitim, öğretim aşamalarında başarılı olanlara;
a) Genelkurmay Başkanı, Millî Savunma Bakanı ve İçişleri Bakanı onayı ile kıdemli albay aylığının beş katı tutarında,
b) Kuvvet komutanları, Jandarma Genel Komutanı, Sahil Güvenlik Komutanı ve Genelkurmay Başkanlığına doğrudan bağlı personel için Genelkurmay II nci Başkanının onayı ile kıdemli albay aylığının bir katından, üç katına kadar,
c) Orgeneral/oramiralden, tuğgeneral ve tuğamiral seviyesine kadar olan kıt’a komutanları ile kurum ve karargâh amirlerinin onayı ile kıdemli albay aylığının;
(1) Orgeneral/oramiraller tarafından bir katından, iki buçuk katına kadar,
(2) Korgeneral/koramiraller tarafından bir katından, iki katına kadar,
(3) Tümgeneral/tümamiraller tarafından bir katından, bir buçuk katına kadar,
(4) Tuğgeneral/tuğamiraller tarafından bir katı tutarında,
üstün hizmet ödülü verilir.
Üstün hizmet ödülünün verilmesinde, genel mevcutlar esas alınır. Bu miktar, Türk Silahlı Kuvvetlerinin yükümlü erbaş ve erler hariç genel mevcudun % 4’ünü, yükümlü erbaş ve erler için ise, yükümlü erbaş ve er toplamının % 1’ini geçemez. Bu doğrultuda uygulamaya yönelik usul ve esaslar her yıl Genelkurmay Başkanlığı, Millî Savunma Bakanlığı ve Kuvvet Komutanlıkları (Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı dâhil) personel birimlerince belirlenir.
Değerlendirme kurulunca yapılan işin mahiyeti ve katkı derecesi tespit edildikten sonra teklifler, Ek’deki örneğe uygun olarak hazırlanacak listeye göre onaya sunulur. Kesinleşen ödüllere tekabül eden ödenekler, ilgili komutanlıklar emrine gönderilir.
Fıkri Gayret Ödülü
Yeni buluşlar yapan veya mevcut usullerde yenilikler meydana getirenler ile mesleğine ait eser yazan veya tercüme yapanlara;
a) Genelkurmay Başkanı, Millî Savunma Bakanı ve İçişleri Bakanı onayı ile kıdemli albay aylığının beş katı tutarında,
b) Kuvvet komutanları, Jandarma Genel Komutanı, Sahil Güvenlik Komutanı ve Genelkurmay Başkanlığına doğrudan bağlı personel için Genelkurmay II nci Başkanı’nın, Millî Savunma Bakanlığında görevli personel için Millî Savunma Bakanlığı Müsteşarı’nın onayı ile kıdemli albay aylığının bir katından, dört katı tutarına kadar
fikri gayret ödülü verilir.
Değerlendirme kurulunca olumlu görülen teklifler için Ek’deki örneğe uygun olarak hazırlanacak listeye göre onaya sunulur. Kesinleşen ödüllere tekabül eden ödenekler, ilgili komutanlıklar emrine gönderilir.
Askerî Okulu Bitirme (Mezuniyet) başarı ödülü
Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesindeki okulları, öğrenci sayısına bağlı olarak birinci, ikinci ve üçüncü derece ile bitiren askeri öğrencilere, askeri okulu bitirme (Mezuniyet) başarı ödülü verilir.
Bu ödüller, öğrenci sayısı; 15’den az ise (15 dâhil) birinciye, 16 ilâ 50 arasında ise birinciye ve ikinciye, 51 ve daha fazla ise birinciye, ikinciye ve üçüncüye kıdemli albay aylığının;
a) Ön lisans, lisans ve akademi eğitimi veren okullar, sınıf okulları ve üç aydan daha uzun süreli ihtisası belirleyen kurs mezunlarından;
(1) Birinci olanlara üç katı,
(2) İkinci olanlara iki katı,
(3) Üçüncü olanlara 3/2’si,
b) Orta dereceli askeri okul mezunlarından;
(1) Birinci olanlara iki katı,
(2) İkinci olanlara 3/2’si,
(3) Üçüncü olanlara bir katı,
oranında verilir.
Kendilerine bağlı öğretim kurumları için yukarıda belirtilen şartlardan mezun olanlara nakdi ödül yerine saat, radyo, bilgisayar, müzik seti, kılıç, meç, tabanca ve benzeri hediyelerle taltif etmeye; Genelkurmay Başkanı, Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanı, Harp Akademileri Komutanı, okul komutanları ile okul komutanlarının bağlı olduğu sıralı komutanlar yetkilidirler.
Fakülte, akademi ve yüksek okullarda sivil öğrencilerle bir arada okuyan askerî öğrenciler ile yurt dışındaki okul ve üç aydan uzun süreli kurslarda okuyan personel; bu öğretim kurumlarından mezuniyetlerinde, beraber okudukları şahıslarla birlikte derecelendirmeye tabi tutulurlar ve asker-sivil bütün mezunlar arasında yapılan derecelendirmede; birinci, ikinci ve üçüncü derece ile mezun askeri öğrencilere de karşılığı gelen ödül verilir.
Yukarıda açıklanan ödüllere hak kazanan personele, özel ve tüzel kişilerce ayrıca armağan verilmesi, Genelkurmay Başkanlığının iznine bağlıdır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İDARÎ VE MALÎ AÇIKLAMALAR
Ödül ödenekleri, plânlı olarak; Genelkurmay Başkanlığı, Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı ve Milli Savunma Bakanlığı Müsteşarlığı’nca bütçelenir.
Ödül teklifleri, sıralı sicil üst ve amirleri tarafından bağlı bulundukları komutanlıklara yapılır.
Tabiî âfetlerde, âfetin vuku bulduğu mahallin en büyük mülkî amiri de ödül teklifinde bulunabilir.
Tugay ve eşidi birlik, karargâh (büyük karargahlardaki asgari tuğgeneral ve tugamiral seviyesindeki daire başkanlıkları) ve askerî kurumlarda (asgari tuğgeneral ve tugamiral seviyesindeki kurum amirleri) daha üst makamlarda (Deniz ve Havada eşidi) ödül tekliflerinin değerlendirilmesi maksadıyla “Değerlendirme Kurulları” kurulur.
Bünyesinde değerlendirme kurulu kurulan makamın komutanı başkanlığında ve bu makama doğrudan bağlı en az iki ve çift sayıda subay üyeden oluşan değerlendirme kurullarında incelenen teklifler, başkanın onayı ile kesinleşir. Kesinleşen ödüllere tekabül eden ödenekler, ilgili komutanlıklar emrine gönderilir.
Değerlendirme kurulları, başarının “daha üst komutanlar tarafından takdir edilmesi” kararı vermesi durumunda teklifler, üst makamların değerlendirme kurullarında incelenir. Taltifi gerektiren başarı için, sadece bir makam tarafından ödül verilebilir.
Değerlendirme kurullarında kararlar çoğunlukla verilir. Kuruldaki üyelere ödül verilmesi gerektiği hallerde, bu şahıslar üye olarak görev yapamazlar. O toplantıya münhasır olmak üzere aynı nitelikte bir başka şahıs kurula katılır.
Genelkurmay Başkanı, Milli Savunma Bakanı, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı teşkilâtları için İçişleri Bakanı, Kara Kuvvetleri Komutanı Deniz Kuvvetleri Komutanı ve Hava Kuvvetleri Komutanı, Jandarma Genel Komutanı, Sahil Güvenlik Komutanı Genelkurmay Başkanlığına doğrudan bağlı personel için Genelkurmay İkinci Başkanı, Milli Savunma Bakanlığı Müsteşarı; gezi ve denetlemelerinde, kendi birlik, karargâh ve kurumlarındaki personele ödül verilmesini gerektiren hususlar için tespit edilmiş ödül nev'i ve derecelerine tekabül eden ödülleri, değerlendirme kurullarından geçirmeden doğrudan vermeye yetkilidirler.
Millî Savunma Bakanlığında ödül için o yıl bütçesine konan ödeneğin % 15'i Genelkurmay Başkanlığının, % 5'i Millî Savunma Bakanlığı Müsteşarlığına, geriye kalan kısmı da Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanlıklarına, personel mevcutları esas alınarak tahsis edilir.
Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı Bütçesindeki ödeneğin % 15'i bu Komutanlıklara ait birlik, karargâh ve kurumları denetleyen Genelkurmay Başkanı, % 5'i ise İçişleri Bakanı için ayrılır.
Ödüller verileceği tarihte Silâhlı Kuvvetlerde Görevli bulunan kişilere verilir. Ancak; görevli bulunduğu sırada hakkında yapılan teklif, değerlendirme kurullarınca olumlu karşılandıktan sonra istifa, emeklilik, terhis, tayin ve nakil gibi sebeplerle ayrılmış bulunanlara veya ölmüş olmaları halinde kanunî mirasçılarına bu ödüller, ödenek idare eden makamların onayından sonra verilir.
Ödenek idare eden makamlar tarafından 11 inci maddeye göre verilecek ödüller hakkında da yukarıdaki fıkra hükümleri uygulanır.
Subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaş ve askeri öğrencilerin aldıkları ödüller sicillerine işlenir ve bu hususta verilen emirlerden bir sureti şahsî dosyalarına konur.
Erbaş ve erlerin aldıkları ödüller şahsî dosyalarına konur ve ayrıca kütük kayıtlarına işlenmek üzere mensup oldukları Askerlik Şubelerine de bilgi verilir.
Ödül ödeneğini idare eden makamlar; müteakip yıl için yapacakları ödül ödeneği taleplerini; önceki yıllarda verilen ödül miktarını ve planlamaya aldıkları faaliyetleri göz önünde tutarak yaparlar.
Yönerge
Kendilerine ödenek kullanma yetkisi verilen makamlar Milli Savunma Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı, Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı; kendi özelliklerine uygun olarak, ödül nev'i ve derecelerinin hangi hizmet karşılığı olduğunu ile veriliş zamanlarını hangi kurumlar tarafından ve kaç kişiye ödül verilebileceğini belirleyen ayrıntılı yönergelerini bu Yönetmelik esasları dahilinde hazırlarlar.
Ödül ve armağanların veriliş törenleri, Türk Silâhlı Kuvvetleri Savaş Takdirnamesi, Nişan ve Madalya Yönetmeliğinde gösterildiği şekilde yapılır.
31 Mayıs 1968 tarih ve 12912 sayılı Resmî Gazete'de yayınlanmış olan Ödül Yönetmeliği ile bu Yönetmeliğin bazı maddelerini değiştiren ve 3 Mayıs 1979 tarih ve 16626 sayılı Resmî Gazete'de yayınlanmış olan Yönetmelik, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte yürürlükten kalkar.
832 sayılı Kanunun 105 inci maddesi gereğince Sayıştay Başkanlığı Daireler Kurulunun 27/5/1981 tarih ve 12091/686 sayılı istişarî mütalâasına uygun olarak hazırlanan bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Bu Yönetmelik hükümlerini İçişleri ve Millî Savunma Bakanları yürütür.