EN
TR
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Amaç ve kapsam
Bu Yönetmeliğin amacı, Türkiye Motorlu Taşıt Bürosu’nun ve organlarının görevlerini, çalışma esas ve usulleri ile ilgili diğer esasları düzenlemektir.
Dayanak
Bu Yönetmelik, 21/12/1959 tarihli ve 7397 sayılı Sigorta Murakabe Kanununun 36 ncı maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Bu Yönetmeliğin takip eden maddelerinde yer alan;
a) Bakanlık; Hazine Müsteşarlığının bağlı bulunduğu Bakanlığı,
b) Büro; Türkiye Motorlu Taşıt Bürosu’nu,
c) Birlik; Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği’ni,
d) Üyeler; Türkiye Motorlu Taşıt Bürosu’na üye şirketleri,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Büronun Kuruluşu, Amacı ve Üyelik
Büronun adı ve merkezi
Sigorta Murakabe Kanununun 36 ncı maddesi uyarınca kurulmuş olan Türkiye Motorlu Taşıt Bürosunun merkezi İstanbul olup, gerek görülen yerlerde şube açılabilir.
Büronun amacı
Büro’nun amaçları şunlardır:
a) Üyeleri tarafından zorunlu mali sorumluluk hallerine karşı sigortalanmış motorlu kara taşıt araçlarının sahiplerinin veya sürücülerinin yabancı ülkelerde seyahatlerini kolaylaştırmak amacıyla, yabancı bürolar veya benzeri kuruluşlar ve yabancı sigorta şirketleri ile işbirliğinde bulunmak,
b) Sigortalılara üyeleri aracılığı ile, yabancı memleketlerde geçerli sigorta sertifikası vermek,
c) Sigortalı araçların verebilecekleri hasarların, hasarın vuku bulduğu ülkelerde faaliyette bulunan bürolar, benzeri kuruluşlar veya yabancı sigorta şirketleri tarafından doğrudan doğruya idare ve ödenmesine imkan sağlayan anlaşmalar yapmak,
d) Yeşil Kart Reasürans Pool’ünü idare etmek ve Bakanlığın onayı ile Pool Üyesi tüm sigorta şirketlerince uygulanmak üzere, yeşil kart sigorta tarifeleri hazırlamak ve yürürlüğe koymak,
e) Yurt dışında sigortalanmış bulunan ve yerel bürolarca geçerli olan sigorta sertifikalarını taşıyan motorlu kara taşıt araçları sahipleri veya sürücüleri tarafından Türkiye’de sebebiyet verilmiş hasarların, doğrudan doğruya idare ve ödenmesi hususundaki işlemleri yapmak,
f) Yukarıdaki amaçlarla, yabancı bürolar veya benzeri kuruluşlar ve yabancı sigorta şirketleri ile bunların hesabına, hasarların ödenmesine yetki veren anlaşmalar yapmak.
Büronun süresi
Büro, süresiz olarak kurulmuştur,
Üyelik
Büro’ya ancak sigorta şirketleri üye olabilir. Üyelik isteğe bağlı olup, Büro’ya üye olabilmek için;
a) Türkiye’de Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası yapmaya ruhsatlı bulunmak.
b) Büro emrine nakden 20.000 Yeni Türk Lirası kefalet akçesi yatırmak,
c) Yabancı ülkelerde geçerli olmak üzere verilecek sigorta sertifikalarına ait teminatların reasüransını sağlamak amacıyla, kurulan Türkiye Yeşil Kart Pool’üne girmek ve sözleşmeyi imzalamak,
gerekir.
(b) bendi hükmü, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte mevcut büro üyeleri hakkında uygulanmaz.
Üyeler, Büro’nun amacına uygun olarak yapılacak tüm anlaşmalara uymayı ve bu anlaşmalardan doğan ve üzerlerine düşen tüm taahhütleri ve yükümlülüklerini ilk istemde derhal yerine getirmeyi üstlenirler.
Üyeliğin sona ermesi
Üyelik niteliği aşağıdaki hallerde kalkmış olur.
a) Ayrılma
Üyeler üç ay evvel yazı ile ihbarda bulunmak suretiyle, her yılın 31 Aralık tarihinde Büro’dan ayrılabilirler.
b) Üyeliğin Son Bulması
Aşağıdaki durumlarda Yönetim Kurulu, üyeliğin son bulduğuna hükmeder:
1 - Birlik üyeliğinin kaybedilmesi,
2 - Üyenin motorlu taşıt sigortası yapmaktan men edilmesi veya ruhsatının iptal edilmesi,
3 - Üyenin Türkiye Yeşil Kart Reasürans Pool'ünden ayrılmış olması.
Yukardaki hallerin vukuunda Yönetim Kurulu’nun aldığı karar, üyeliğin sona ermesi sebebi belirtilerek, yazı ile ilgili üyeye bildirilir.
c) İhraç
Aşağıdaki hallerde, Yönetim Kurulu üyenin ihracına hükmedebilir:
1 - Yapılan yazılı ihtara ve 15 günden az, 30 günden fazla olmamak üzere verilen kesin süreye rağmen, üyenin poliçe ve sertifikalardan doğan yükümlülüklerini yerine getirmemiş olması,
2 - Üyenin; Genel Kurul'da alman ve kendisine yazılı olarak bildirilmiş bir karar, tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde yerine getirmemesi,
3 - Yönetim Kurulu’nun aldığı ve yerine getirilmemesi halinde, ihraç sonucunu doğuracağını duyurduğu bir karara, üyenin tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde uymaması,
İhraç kararlarına, üyenin Genel Kurul nezdinde itiraz, hakkı saklıdır. Ancak; Genel Kurul’un, sonucunun ihraç olacağını belirleyerek aldığı bir kararının yerine getirilmemesinden doğan ihraç hükmü kesindir.
Diğer hallerde, ihraç kararına itirazın Yönetim Kurulu’na ulaştığı günden itibaren bir ay içinde, Yönetim Kurulu’nca, Genel Kurul toplantıya çağrılır ve itiraz görüşülerek, kesin karara bağlanır.
Üyeliğin sona ermesinin sonuçları
8 inci maddede sayılan nedenlerle üyeliği son bulan şirket;
a) Büronun mal varlığı üzerinde hiçbir istemde bulunamaz,
b) Üye bulunduğu süre içinde anlaşmalarla veya herhangi bir sebeple, Büro’nun üstlendiği bütün yükümlülüklerden müteselsilen sorumluluğu devam eder,
c) Kendisinin düzenlemiş ve/veya Yeşil Kart Reasürans Pool üyeliği nedeniyle üstlenmiş olduğu, poliçe ve sertifikalardan doğan yükümlülüklerle de süresiz bağlıdır,
d) Yükümlülükleri dolayısı ile kendisine tebliğ edilen vadesi gelmiş borçlarını, varsa kur farkı ile gecikme faizlerini; Yönetim Kurulu’nun uygun gördüğü bir şekilde kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren bir ay içinde Büro’ya nakden ödemek zorunluğundadır.
e) Vadesi henüz gelmemiş borçlarından veya muallak hasar taleplerinden payına düşen miktarı da, yukarıdaki şekilde, tebliğinden itibaren bir ay içinde öder,
f) Ödemeler yurt dışına yapılan bir taahhüdün ifası şeklinde ise; orijinal para biriminin T.C. Merkez Bankası’nca tespit edilmiş kur’u üzerinden, o şirketin ödeme gününde hesaplanan TL. karşılığı olarak ödenir.
Kefalet akçesinin iadesi
Büro’dan istifa suretiyle ayrılmış veya başka nedenlerle üyeliği sona ermiş üyeye kefalet, akçesi içindeki hissesinin iadesi, ancak kendisine raci bütün yükümlülükleri yerine getirmiş bulunması ve ayrıca kullanılmamış sigorta sertifikalarını Büro’ya vermiş olmasını müteakip, iki yıllık bir süre sonunda yapılabilecektir. Üye kefalet akçesinin faiz ve sair gelirlerini Büro’dan talep edemez.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Büronun Organları
Büronun organları
Büro’nun organları şunlardır:
a) Genel Kurul,
b) Yönetim Kurulu,
c) Denetim Kurulu.
Genel kurul
Genel Kurul, Yönetmeliğin 7 nci maddesinde belirtilen, Büro üyesi şirketlerin temsilcilerinden oluşur.
Toplantıya davet
Genel Kurul, yılda bir defa olağan şekilde toplanır ve gerektiğinde olağanüstü toplantıya çağrılır. Olağan Genel Kurul toplantısı, Yönetim Kurulunun karar ve çağrısı üzerine her yıl Nisan ayı içinde yapılır.
Olağanüstü Genel Kurul toplantısı, Yönetim Kurulunun çağrısı, üye şirketlerden en az beşte birinin yazılı istemi veya Denetim Kurulunun göreceği lüzum üzerine yapılır.
Olağan ve olağanüstü Genel Kurul toplantılarının yeri, tarihi ve gündemi, toplantı tarihinden en az 8 gün önce üye şirketlere yazılı olarak bildirilir.
Toplantı ve karar yeter sayısı
Genel Kurul, üye şirketlerin yetkili temsilcilerinin yarıdan bir fazlasının katılması ile toplanır, hazır bulunan üyelerin çoğunluğu ile karar verir. Çoğunluk sağlanamadığı takdirde, toplantı ertelenmiş sayılır. Gelecek toplantı, en az sekiz gün sonra toplantının tarihi, gündemi ve erteleme nedenleri üye şirketlere bildirilmek suretiyle yapılır. Bu toplantıda katarlar, katılan üyelerin çoğunluğu ile alınır.
Üyelikten ihraç kararının görüşülmesi ile ilgili ilk toplantı kayıtlı üyelerin 2/3 ünün katılımı ile ikinci toplantı ise yarıdan bir fazlasının katılımı ile yapılır ve kararlar hazır bulunan üyelerin çoğunluğu ile alınır.
Toplantının açılması ve tutanakların düzenlenmesi
Genel Kurul toplantıları, Yönetim Kurulu Başkanı, bulunmadığı takdirde, Yönetim Kurulu üyelerinden birisi tarafından açılır.
Açılıştan sonra, toplantıyı yönetmek üzere üye şirketlerin temsilcileri arasında bir başkan, bir başkan yardımcısı ve iki tutanak sekreteri seçilir. Toplantı tutanağının düzenlenmesi ve imzalanması, bu kişilerin görevidir. Toplantı tutanağının bir kopyası üye şirketlere ve sorumluluğu devam eden eski üyelere gönderilir.
Gündem
Olağan Genel Kurul toplantılarında, gündeme alınmış olan maddeler görüşülür. Ancak, hazır bulunan üye temsilcilerinin en az beşte biri tarafından görüşülmesi istenilen konular, mevcut üye temsilcilerinin çoğunluğu ile gündeme alınabilir.
Gündeme, “muhtelif” veya “müteferrik” konular gibi belirsiz ve açık olmayan maddeler konulamaz.
Olağanüstü Genel Kurul toplantılarında, sadece gündemde yeralan konular görüşülür,
Oylama
Üye şirketlerden her biri Genel Kurul toplantılarında bir oya sahiptir. Genel Kurulda açık oyla karar verilir. Ancak, seçimlerde veya Genel Kurulca aksine karar verilen hususlarda gizli oya başvurulur.
Genel kurulun görevleri
Olağan Genel Kurulun başlıca görevleri şunlardır:
a) Yönetim ve Denetim Kurul üyelerini seçmek,
b) Büro’nun yıllık çalışmalarına ve hesaplarına ait Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulu raporları ile yeni çalışma yılının gelir-gider bütçesini incelemek ve onaylamak, Yönetim Kurulu üyeleri ile Denetim Kurulu üyelerini ibra etmek,
c) Büro'nun görev ve amaçları ile ilgili hususlar hakkında Yönetim Kurulu ile üye şirketler tarafından yapılacak önerileri görüşmek ve yeni çalışma yılı hakkında gereken kararları almak,
d) Yönetim Kurulunun 8 inci madde gereğince aldığı ihraç kararlarına yapılan itirazı görüşerek sonuçlandırmak.
Yönetim kurulu
Yönetim Kurulu, üye şirketlerin murahhas üye, genel müdür ve genel müdür yardımcıları arasından iki yıl için ismen seçilecek üç ilâ beş üyeden oluşur. Ayrılacak üyelerin görev sürelerini tamamlamak üzere, ayrıca aynı sayıda yedek üye seçilir.
Yönetim Kurulu, seçimi takip eden ilk toplantısında kendi arasında bir başkan ve bir başkan yardımcısı seçer.
Yönetim Kurulu üyesinin, mensubu bulunduğu şirketten ayrılması veya mensubu bulunduğu şirketin üyelikten ayrılması halinde üyeliği sona erer.
Süreleri dolmuş olanların, ibra edilmeleri şartıyla, yeniden seçilmeleri mümkündür.
Büro, Yönetim Kurulu tarafından temsil olunur. Yönetim Kurulu, gerektiğinde sahip olduğu temsil ve ilzam yetkilerinin tamamının veya bir kısmının kimler tarafından ve nasıl kullanılacağını 32 nci madde uyarınca belirler.
Toplantı ve kararlar
Yönetim Kurulu, en az ayda bir defa toplanır. Toplantı için üyelerin yarıdan bir fazlasının hazır bulunması şarttır. Kararlar, hazır bulunanların çoğunluğu ile alınır.
Oylarda eşitlik halinde, başkanın bulunduğu taraf çoğunluğu sağlamış sayılır.
Yönetim kurulunun görevleri
Yönetim Kurulu, Büro'nun icra organı olup, Genel Kurulca alınan kararları yerine getirir. Büro’nun amaçlarının gerçekleşmesi için her türlü görev ve hizmetleri ifa eder.
Yönetim Kurulu bu amaçla;
a) Büro’nun gayesine uygun her türlü anlaşmaları akdeder,
b) Yeni üye kabul eder,
c) Büro'nun alacaklarını tahsil eder ve borçları ile giderlerini öder,
d) Büro’nun fonlarım amaca uygun şekilde değerlendirir,
e) Hasarların tasfiyesi hususunda karar verir ve gerekirse, ödünç para alır,
f) İcabeden sulh ve ibra anlaşmalarını imzalar, tahkime gider, hakem tayin eder ve Büro tarafından veya Büro aleyhine açılacak davaları yürütür. Gerektiğinde vekil tayin eder,
g) Amacına uygun olarak, Büro adına taşınmaz mal satın alır, gerektiğinde bu taşınmazı satar ve bedelini tahsil eder, Büro'nun maliki olduğu taşınmaz mal üzerinde ipotek hakkı tesis ve fek eder, keza Büro’nun alacağını teminat altına almak için başkasına ait taşınmaz üzerinde ipotek hakkı tesis ve fek eder ve tüm bu işlemler için gerektiğinde özel vekaletname ile vekil tayin edebilir.
h) Yasalara uygun olarak, başkalarının üçüncü şahıslara karşı haklarına Büro’nun halef olmasını kabul eder ve halefiyet haklarını kullanır. Büro’ya borçlu olanların borçlarına kefil olmak isteyenlerin kefaletlerini de kabul eder.
ı) 8 inci maddede sayılan hallerde, üyeliğin son bulmasına veya üyenin ihracına hükmeder.
i) Mali tabloların da yer aldığı yıllık faaliyet raporunu, ilgili yılın bitimini takip eden Mayıs ayı içinde Müsteşarlığa gönderir.
Denetim kurulu
Denetim Kurulu, üye şirket temsilcileri arasından seçilen iki asil üyeden oluşur; ayrıca iki yedek üye seçilir.
Denetim Kurulunun görev süresi iki yıldır. Süresini doldurmuş olanlar, ibra edilmiş olmaları şartıyla, tekrar seçilebilirler.
Görevleri
Denetim Kurulunun başlıca görevleri şunlardır;
a) Büro hesaplarının ve işlemlerinin mevzuata ve işbu yönetmelik hükümlerine uygun olarak yürütülüp yürütülmediğini denetlemek,
b) Büro defterlerini ve kayıtlarını incelemek, Büro veznesini gayri muayyen zamanlarda sayarak, mevcutları kayıtlarla karşılaştırmak ve mutabık olup olmadığını tespit etmek,
c) Çalışma yılı sonunda hazırlayacağı yıllık Denetim Kurulu Raporunu Genel Kurula sunmak,
d) Gerekli görülen hallerde, Genel Kurulu toplantıya çağırmak.
Üyelerin yükümlülüğü
Üye şirketler, Genel Kurul kararları ile Yönetim Kurulu kararlarına uymaya ve bunları yerine getirmeye mecburdurlar.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Mali Hükümler
Hesap dönemi
Büro’nun hesap dönemi takvim yılıdır.
Büronun gelirleri
Büro’nun gelirleri aşağıdaki kaynaklardan karşılanır:
a) Büro mevduat faizleri dahil, depo edilmiş kefalet akçesi fonu faizleri,
b) Üyelere verilecek sertifikaların bedelleri,
c) Çeşitli ülkelerin büroları, benzer kuruluşları veya sigorta şirketleri arasında mevcut uluslararası anlaşmaların öngördüğü tedvir ücretleri,
d) Sair gelirler,
e) Önceki yıldan devreden gelir fazlaları,
f) Yukarıdaki gelirler, Büro'nun giderini karşılamadığı takdirde; Genel Kurulca konservasyon primleri dikkate alınarak, tespit edilecek esaslara göre üyelerden alınacak katılma payları.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Personel Hükümleri
Kadro
Büro’nun personel kadrosu Genel Kurul tarafından belirlenir.
Atama
Büro personeli Yönetim Kurulu kararı ile atanır ve görevlerine son verilir.
Büro personelinin ücretleri ve sair parasal hakları Genel Kurulca belirlenir.
Yönetim Kurulu, gerekli hallerde sözleşmeli personel de istihdam edebilir.
Büro müdürü
Büro işlerinin yürütülmesi, hesaplarının, defter ve kayıtlarının düzenli olarak tutulması, faaliyetlerinin Büronun amacına ve Yönetim Kurulu kararlarına uygun şekilde yürütülmesi amacıyla Müsteşarlığın uygun görüşü ile Yönetim Kurulunca büro müdürü atanır. Müsteşarlık, Büronun bu husustaki müracaatının kendisine ulaşmasından itibaren on iş günü içinde görüşünü bildirir. Büro müdürünün görev süresi üç yıl olup üst üste iki dönemden fazla görev yapamaz. Büro müdürü, Yönetim Kuruluna karşı sorumludur. Yönetim Kurulu, büro müdürüne yardımcı olmak üzere iki müdür yardımcısı atamaya yetkilidir.
Büro müdürü ile müdür yardımcılarının en az birinin, hukuk, iktisat, işletme veya sigortacılık alanlarının birinde en az lisans seviyesinde öğrenim görmüş olması ve İngilizce, Fransızca veya Almanca dillerinden en az birini iyi derecede bilmesi şarttır.
Personelin görevleri, çalışma esasları, özlük hakları
Büro Müdürü ile diğer personelin görevleri, çalışma usul ve esasları, özlük hakları ve sair hususlar Genel Kurulca hazırlanıp, yürürlüğe konulacak iç yönetmelikle belirlenir.
Büronun devamlılığı
Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği'nin Çalışma Esas ve Usulleri Hakkında Yönetmeliğin 43 üncü maddesi uyarınca, Büro; daha önce Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği Nizamnamesinin Bakanlar Kurulu’nun 8/5/1963 tarih ve 6/1723 sayılı kararı ile değişik 4 üncü maddesine dayanılarak kurulan, Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği Motorlu Taşıt Bürosu’nun bütün hak ve sorumlulukları ile devamıdır.
ALTINCI BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Büroyu ilzam ve temsil
Büro’yu sorumluluk yükleyen ve borç altına sokan muamele ve işlemlerde;
a) Yönetim Kurulu başkan ve üyeleri ile Yönetim Kurulunca imza yetkisi verilmiş diğer kişilerden ikisinin müşterek imzası şarttır. Bu imzaların kullanılma şekli, Yönetim Kurulunca hazırlanacak imza sirkülerinde belirtilir.
b) Büro’yu protokolde Yönetim Kurulu başkanı veya kendisinin görevlendireceği Yönetim Kurulu üyeleri veya Büro Müdürü temsil eder.
Defterler
Büro tarafından aşağıdaki defterler tutulur:
a) Üye kayıt defteri,
b) Genel Kurul toplantılarına ait karar defteri,
c) Yönetim Kurulu toplantılarına ait karar defteri,
d) Yevmiye, kasa, defteri kebir ve envanter defteri,
e) Demirbaş ve amortisman defteri,
f) Sair gerekli defterler.
Bu maddede kayıtlı defterlerin, noterden tasdikli olması, yevmiye defteri, defteri kebir ve envanter defterlerinin Türk Ticaret Kanunu’na uygun olarak tutulması gerekir.
Karar defterleri
Genel Kurul ve Yönetim Kurulu kararları doğrudan doğruya defterlere yazılabileceği gibi, daktilo ile ayrıca yazılan kararların ilgili defterlere yapıştırılarak, büro mühürü ile mühürlenmek suretiyle düzenlenmesi de mümkündür.
Genel Kurul kararları, toplantıyı yöneten başkanlık divanı üyeleri; Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulu kararları, kurulun oluşma şekline göre, toplantılara katılan başkan, başkan yardımcısı ve üyeler tarafından imzalanır. Kararlara katılmayanlar veya çekimser kalanlar, gerekçelerini kararların altına yazarak, imza ederler,
YEDİNCİ BÖLÜM
Son Hükümler
Büronun Feshi
Büronun feshedilmesine ilişkin tekliflerin Genel Kurulda üye tam sayısının üçte ikisinin çoğunluğu ile kabul edilmesi gerekir. Ancak, alınan bu kararların hüküm ifade edebilmesi Birliğin uygun görüşü ile Bakanlığın onayına tabidir.
Feshedilmiş Büro’nun görevleri, taahhütlerinin tamamen yerine getirilmesine kadar devam eder,
Büro’nun taahhütlerinin ve yükümlülüklerinin yerine getirilmesinden sonra, kalan mevcutlar Birliğe devrolunur.
Kaldırılan hükümler
19/10/1963 tarih ve 11535 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği Motorlu Taşıt Bürosu Yönetmeliği ile tadilleri yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Bu Yönetmelik hükümlerini Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yürütür.