T.C.
TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI
Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü
Sayı : E-21817801-305.04.02.02-8886976
Konu : AB’ye Kuru Meyve İhracatı/Prosedür Güncellemesi
……………………… VALİLİĞİNE
(İl Tarım ve Orman Müdürlüğü)
İlgi : a) 22.11.2021 tarihli ve E-21817801-305.04.02.02-3467821 sayılı yazımız.
b) 02.02.2023 tarihli ve E-21817801-305.04.02.02-8800069 sayılı yazımız.
Bilindiği üzere 2019/1793/AB sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğü Ek-II sinde aflatoksin riski nedeniyle yer alan ülkemiz menşeli kuru incir, fındık, Antep fıstığı ve bunlardan elde edilen ürünlerin Ülkemizden Avrupa Birliği (AB) üye ülkelerine ihracatında her parti üründe yapılan aflatoksin kontrollerinin uygun olması durumunda yetkili il müdürlüklerince 2019/1793/AB sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğü Ek IV'ünde yer alan resmi sertifika modeline uygun olarak hazırlanmış İlgi (a) yazı ekinde bir örneği yer alan Model Sertifika 14 Şubat 2020 tarihinden itibaren düzenlenmeye başlanmıştır.
AB Komisyonu 2019/1793/AB sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğünde 2023/174/AB sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğü ile yapmış olduğu değişiklikler İlgi (b) yazımızla bildirilmişti.
İlgi (a) yazımızla gönderilen Avrupa Birliği Ülkelerine Yapılacak Kuru Meyve İhracatına Dair Prosedür ve ekleri 2019/1793/AB sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğünü değiştiren 2023/174/AB sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğü hükümleri doğrultusunda güncellenerek yazımız ekinde gönderilmektedir.
Bu kapsamda Ülkemizden AB'ye kuru meyve ihracatında 2019/1793/AB sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğü ve 2019/1793/AB sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğünü değiştiren 2023/174/AB sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğü kapsamında güncel Model Sertifika düzenlenmesinde ve ihracat işlemlerinde yazımız ekinde yer alan Prosedür hükümlerinin dikkate alınması ve titizlikle uygulanması hususunda gereğini önemle rica ederim.
Avrupa Birliği Ülkelerine Yapılacak Kuru Meyve İhracatına Dair Prosedür
Amaç
(1) Bu Prosedürün amacı; Türkiye’den Avrupa Birliği (AB) ülkelerine yapılacak 2019/1793/AB sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğünü değiştiren 2023/174/AB sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğü Ek-II’sinde yer alan ülkemiz orijinli (menşeli) kuru incir, Antep fıstığı ve ülkemizden sevk edilen bazı üçüncü ülke menşeli ürünler ile bunlardan üretilen belirli ürünler ve içeriğinde % 20’den fazla bu ürünleri içeren ürünlerin ihracatında Resmi Model Sertifika düzenlenmesi, onaylanması ve ihracat aşamalarına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
(1) Bu Prosedür; AB’ye yapılacak ihracatta ülkemiz menşeli Tablo 1’ de yer alan ve Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu (GTİP) belirtilen ürünler ile 2019/1793/AB sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğünü değiştiren 2023/174/AB sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğü Ek-II’sinde belirtilen bazı üçüncü ülke menşeli ülkemizden sevk edilen ürünleri kapsar.
(2) Bu Prosedür; 1inci fıkrada belirtilen gıdalardan işleme tabi tutulmuş olan (işlenmiş) gıdalar ile % 20 ve üzerinde 1inci fıkrada belirtilen gıdaları tek tek veya birlikte içeren bileşik gıdalar ile CN kodu ex 1704 90, ex 1806, ex 1905 verilen % 20 ve üzerinde 1inci fıkrada belirtilen gıdaları tek tek veya birlikte içeren iki ya da daha fazla bileşenden oluşan gıdalar için de geçerlidir.
Tablo-1’de isimleri belirtilen ürünler için yüzde oranına bakılmaksızın, bu Prosedür geçerlidir. Örnek olarak kuru incir veya Antep fıstığı içeren kuru meyve veya kuruyemiş karışımları Tablo-1’de yer almakta olduğundan karışık (kokteyl) kuruyemiş ürünlerinde yüzde oranına bakılmaz.
(3) Bu Prosedür; net ağırlıkları 2 kg'ı geçmediği sürece, 1inci ve 2nci fıkralarda belirtilen gıdaların aşağıda açıklanan sevkiyatları için geçerli değildir:
a) Yolcuların kişisel bagajlarının bir parçasını oluşturan ve kişisel tüketim ya da kullanım için tasarlanan gıda sevkiyatları.
b) Piyasaya sunulması amaçlanmayan gerçek kişilere gönderilen ticari olmayan gıda sevkiyatları.
Bu Prosedür; net ağırlıkları 10 kg'ı geçmediği sürece 1inci ve 2nci fıkralarda belirtilen gıdaların aşağıda açıklanan sevkiyatları için geçerli değildir:
a) Piyasaya sunulması amaçlanmayan ticari numuneler, laboratuvar numuneleri veya sergiler için teşhir ürünleri olarak yollanan gıda sevkiyatları.
b) Bilimsel amaçlı kullanılacak gıda sevkiyatları.
(4) Bu Prosedür; uluslararası alanda faaliyet gösteren taşımacılık araçlarındaki mürettebat ve yolcular tarafından tüketilmesi amaçlanmış gıdalar için geçerli değildir.
Dayanak
(1) Bu Prosedür, 25.11.2011 tarihli ve 28123 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bitkisel Gıda ve Yemin İhracatında Sağlık Sertifikası Düzenlenmesi ve İhracattan Geri Dönen Ürünler İçin Uygulama Yönetmeliği”nin 2 nci maddesine ve belirli üçüncü ülkelerden belirli malların Birliğe girişini düzenleyen resmi kontrollerin geçici olarak arttırılması ve acil durum önlemlerine ilişkin 2019/1793/AB sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğü ve 2019/1793/AB sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğünü değiştiren Komisyon Uygulama Tüzükleri ile birlikte 2023/174/AB sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğü’ne dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
(1) 5996 sayılı “Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu” ve “Bitkisel Gıda ve Yemin İhracatında Sağlık Sertifikası Düzenlenmesi ve İhracattan Geri Dönen Ürünler İçin Uygulama Yönetmeliği”nde geçen tanımlara ilave olarak bu Prosedürde geçen;
a) Bileşen listesi: Üründe girdi olarak kullanılan bileşenlerden kapsamdaki ürünlerin yüzde oranlarını belirten, ihracatçı/üretici veya temsilcisi tarafından verilen belgeyi,
b) Dilekçe: AB’ye kuru meyve ihracatı için ihracatçı/üretici veya temsilcisi tarafından düzenlenen, firma talebini içeren ve Ek-1’de yer alan belgeyi,
c) İhracatçı Beyannamesi: AB’ye kuru meyve ihracatı için ihracatçı/üretici veya temsilcisi tarafından düzenlenen, ihracat ve ihraç edilecek ürün bilgilerinin yer aldığı ve Ek-2’de yer alan belgeyi,
d) Model Sertifika: 2019/1793/AB sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğünü değiştiren Komisyon Uygulama Tüzükleri ile birlikte 2023/174/AB sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğü’ne göre hazırlanan ve Ek-3’de yer alan Resmi Model Sertifikasını,
e) Numune alma: Üründen, AB kriterlerine uygunluğunu kontrol etmek amacıyla mikotoksin (aflatoksin) analizleri için numune alınmasını,
f) Numune Alma ve Analiz Sonuç Raporu: Üründe mikotoksin (aflatoksin) analizleri sonucu tespit edilen değerleri gösteren, ürün ile birlikte taşınan, sertifikaya ek olarak düzenlenen ve Ek-7’de yer alan belgeyi,
ifade eder.
Genel hükümler
(1) Adana, Afyonkarahisar, Ankara, Antalya, Aydın, Bolu, Bursa, Çorum, Denizli, Düzce, Eskişehir, Gaziantep, Giresun, Isparta, İstanbul, İzmir, Kahramanmaraş, Kayseri, Kırşehir, Kocaeli, Konya, Manisa, Mersin, Ordu, Osmaniye, Rize, Sakarya, Samsun, Siirt, Şanlıurfa, Tekirdağ, Trabzon, Zonguldak İl Müdürlükleri (toplam 33 il), bu Prosedür kapsamında yer alan ürünlerin AB’ye ihracat işlemlerini yürütme ve Model Sertifika düzenleme hususunda yetkilidir.
(2) Bu Prosedür kapsamındaki ürünler; AB ülkelerine yapılacak ihracatta, “Model Sertifika” ile “Numune Alma ve Analiz Sonuç Raporu”nu beraberinde taşımak zorundadır.
(3) İhraç edilecek her parti ürün bir kod ile tanımlanmalıdır. Bu kod; gönderilecek ürünün parti/lot numarasıdır.
(a) Bu kod ürün beraberinde taşınan Model Sertifika ile Numune Alma ve Analiz Sonuç Raporundaki kodla aynı olmalıdır.
(b) Kontrol görevlisi; ihraç edilecek ürün partisinde, Model Sertifika ile Numune Alma ve Analiz Sonuç Raporundaki kodun aynı olup olmadığını kontrol etmelidir.
(c) Ürünlerin takibi, dokümanlar üzerinde bu kod numarası ile yapılmalıdır.
(4) İhracat partisini üreten firmanın, rutin HACCP sistemi tetkiki yapılmış olmalıdır.
(5) Kuru incir işletmeleri “Kuru İncirlerde Aflatoksin ve Okratoksin A Bulaşısının Önlenmesi ve Azaltılması İle İlgili Kılavuz”a uygun şartlarda üretim yapmalıdır. Kuru incir işletmelerinin karanlık odaları (aflatoksinli incir ayıklama bölümü) olmalıdır. Karanlık Odanın Taşıması Gereken Özellikler ve Uygulama Talimatı, kılavuz ekinde yer almaktadır.
Ön Bildirim ve İhracat Başvurusu
(1) İhracat başvurusu öncesinde ihracatçı/üretici veya temsilcisi tarafından ihracat ve ihraç edilecek ürüne ait bilgilerin http://ggbs.tarim.gov.tr internet adresinden Gıda Güvenliği Bilgi Sistemi (GGBS)’ ne girişi yapılır.
(2) Ön bildirim ekranında “AB’ye Kuru Meyve İhracatı” butonu seçilir.
(3) GGBS’ye ihracatçı firma ve ihraç edilecek ürüne ait bilgiler girildikten sonra “Ön Bildirim Numarası Al” butonuna basıldığında sistem tarafından ön bildirim numarası ve şifre verilir. Sisteme girilen kaydın firma tarafından sorgulanabilmesi, güncelleme yapabilmesi için bu şifre kullanılır.
(4) Ön Bildirim Numarası, sistem tarafından verildikten sonra “Ön Bil.Formu” butonuna basılarak İhracat Ön Bildirim Formunun çıktısı alınır. Form ihracatçı/üretici veya temsilcisi tarafından kaşelenir ve imzalanır.
(5) Avrupa Birliği 2019/1793/AB sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğünü değiştiren 2023/174/AB sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğü kapsamında yer alan ürünlerin AB’ye ihracatı için GGBS’ye kaydı yapılan ihracat işlemlerine ilişkin başvuru; kaydın yapıldığı tarihten itibaren en geç 7 gün içinde ihracatçı/üretici veya temsilcisi tarafından aşağıdaki belgelerle birlikte madde 5 (1)’de yer alan yetkili İl Müdürlüklerinden birine yapılır.
a) Dilekçe (Ek-1)
b) İhracatçı Beyannamesi (Ek-2)
c) İhracat Ön Bildirim Formu (GGBS’den alınan çıktı)
d) Bileşen Listesi (gerek duyulması halinde)
İhracat başvurusunun değerlendirilmesi
(1) Kontrol görevlisi tarafından ihracat başvurusuna ait belgeler ve İhracat Ön Bildirim Formu ile GGBS kaydı incelenir. İhracatçı Beyannamesinde yer alan ürün ile bu Prosedür kapsamında yer alan ürün listesi karşılaştırılır. Kapsamda yer alan ve belge kontrolü uygun olan ürün partisi için ihracat kontrolü başlar.
Parti ve etiket bilgilerinin kontrolü
(1) İhracatçı, yapılacak kontroller öncesinde ambalajlanmış ve etiketlenmiş ihraç partisini, ihracat beyannamesinde belirtilen miktara denk olacak şekilde hazır hale getirmelidir. İhraç partisinin; parti numarası ve etiket bilgileri doğru, miktarı tam ve izlenebilirliği sağlanmış olmalıdır. Bunları sağlamayan ihraç partisinden numune alınmaz.
(2) Numune alınacak ihraç partisinin ihracat beyannamesinde belirtilen miktardan eksik/fazla olduğunun tespit edilmesi veya etiketlenmemiş veya etiketin ürün ambalajından kolayca ayrılabilecek/düşebilecek durumda olması ya da parti/lot numarası basılmamış olması halinde numune alma işlemi gerçekleştirilmez.
(3) Doğrudan insan tüketimine sunulmadan veya gıda bileşeni olarak kullanılmadan önce ayıklama veya diğer fiziksel işlemlere tabi tutulacak olan ürünlerin ihracat kontrolünde; 29.12.2011 tarihli ve 28157 (3. Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi (TGK) Bulaşanlar Yönetmeliği’nin 8 inci maddesinde yer alan hususlar da göz önünde bulundurulmalı ve bu hususlar dikkate alınarak etiketlenmiş olduğunun kontrolü yapılmalıdır.
(4) Gönderilen Malın Tanımlama Kodu (Parti/Lot No):
Gönderilen Malın Tanımlama Kodu (sevkiyat kodu); gönderilecek ürünün parti (aynı koşullarda ve aynı zamanda üretilen, aynı boy, tip ve ambalajdaki ürün örnekleri veya ambalajları topluluğu) numarasıdır ve gerekirse üretim tarihi veya son tüketim tarihi/tavsiye edilen tüketim tarihi ile birlikte yazılır. Bu bilgiler partiyi oluşturan ürünlerin dış ambalajında da görülmelidir.
Ürünlerin dış ambalajında görülen kod numarası, ürün ile beraber gidecek Model Sertifika ile Numune Alma ve Analiz Sonuç Raporu’nda belirtilen “gönderilen malın kodu/consignment code” ile aynı olacaktır. Kodun aynı olmaması durumunda Sertifika düzenlenmemelidir.
Birkaç küçük ambalajlı ürünün bir araya getirilerek yeniden ambalajlandığı durumlarda, bu küçük ambalajların birleştirildiği ambalajın üzerinde sevkiyata ait tanımlama kodu olması halinde küçük ambalajlarda, ayrıca tanımlama kodu (parti/lot numarası) bulunmayabilir.
Her bir parti ürün için bir takım Sertifika ile Numune Alma ve Analiz Sonuç Raporu düzenlenmelidir. Örneğin: Tek seferde 10 tonluk gönderilecek malın içinde 4 değişik parti no’lu aynı ürün var ise her bir parti için ayrı olmak üzere 4 ayrı Sertifika ile bunların her birine ait Numune Alma ve Analiz Sonuç Raporu düzenlenmelidir.
Numunenin alınması
(1) AB’ye ihraç edilmek istenen partiden; 401/2006 sayılı AB Komisyon Tüzüğü dikkate alınarak hazırlanan 15.03.2018 tarihli ve 30361 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan TGK-Gıdalardaki Mikotoksin Seviyelerinin Resmi Kontrolü İçin Numune Alma, Numune Hazırlama ve Analiz Metodu Kriterleri Tebliğine (Tebliğ No: 2018/10) göre, bu konuda eğitim almış kontrol görevlileri tarafından numune alınmalı ve numune alımında gerekli hassasiyet gösterilmelidir.
(2) Madde 9 (1)’de belirtilen 2018/10 sayılı numune alma Tebliğine göre; incelenecek her partiden ayrı ayrı numune alınmalıdır. Farklı ürünler ve farklı mikotoksinler için nasıl numune alınması gerektiği Tebliğin ilgili eklerinde ayrıntılı bir şekilde açıklanmaktadır. Birincil numune sayısı, paçal numune ağırlığı ve paçal numuneden ayrılması gereken laboratuvar numune sayısı gibi hususlara titizlikle uyulmalıdır.
Bu husus bir örnekle açıklanacak olursa; 2018/10 sayılı Tebliğin Ek-4 Metot-1’de Kuru İncir için, Metot-2’de fındık ve Antep fıstığını da kapsayan sert kabuklu meyveler için numune alma metodu ayrıntılı bir şekilde yer almaktadır. Parti büyüklüğüne göre birincil numune sayısı tablolardan bulunarak paçal numunenin mutlaka uygun sayıdaki birincil numuneden oluşturulması sağlanmalıdır. Buna göre ihracata konu Antep fıstığı partisinin;
(a) Parti büyüklüğü 15 ton ve üzerinde ise; 2018/10 sayılı Tebliğin EK-4 Metot-2’de Çizelge-1’e göre, partinin 100 farklı yerinden yaklaşık 200 g’lık birincil numuneler alınarak toplam 20 kg’lık paçal numune oluşturulmalıdır. Kontrol görevlisi tarafından paçal numunenin tamamen karıştırılması sağlandıktan sonra 10 kg’lık iki eşit laboratuvar numunesine ayrılmalı ve numune alma tutanağında bu durum belirtilmelidir.
(b) Parti büyüklüğü 15 tonun altında ise; 2018/10 sayılı Tebliğin EK-4 Metot-2’de Çizelge-2’ye göre; partinin 10 ile 100 farklı yerinden yaklaşık 200 g’lık birincil numuneler alınarak paçal numune oluşturulmalıdır. Paçal numune ağırlığı ve laboratuvar alt numune sayısı partinin ağırlığına göre değişeceğinden numune alımında Çizelge-2 dikkatli bir şekilde kullanılmalıdır. Örneğin: 5 tondan 10 tona kadar olan bir partiden 80 adet birincil numune alınarak 16 kg’lık bir paçal numune oluşturulduktan sonra 8 kg’lık iki eşit laboratuvar numunesi ayrılarak laboratuvara gönderilmelidir.
(c) Doğrudan insan tüketimine sunulmadan önce ayıklama veya diğer bir fiziksel işleme tabi tutulacak ürünler için; 2018/10 sayılı Tebliğde istisnai durumlar belirtilmesine rağmen bu partiler için de (a) ve (b) bentlerinde belirtilen hususlar dikkate alınarak numune alınmalı ve laboratuvara gönderilmelidir.
(3) Karışık (kokteyl) kuruyemişlerden; 2018/10 sayılı Tebliğin Ek-4’ü dikkate alınarak numune alınmalıdır. Karışımda en fazla olana göre Metot-1 veya Metot-2 seçilmelidir.
(4) Numune alımında, “Numune Alma Tutanağı ve Etiketi" (Ek-8) doldurularak numuneye iliştirilir. Bu tutanaktan bir nüsha il/ilçe müdürlüğünde saklanır.
(5) İhracatçı/üretici veya temsilcisi, numune alımı sonunda numuneye iliştirilen “Numune Alma Tutanağı ve Etiketi"ni imzalar. İmzalamadan önce numunenin Tebliğ’e uygun alınmadığı ile ilgili bir itirazı varsa numuneyi alan kontrol görevlisine itirazda bulunur. “Numune Alma Tutanağı ve Etiketi" ihracatçı/üretici veya temsilcisi tarafından imzalandıktan sonra numune alımına yapılacak itirazlar kabul edilmez.
(6) Resmi Numune Alma Prosedürü göz önünde bulundurulmalıdır.
Numunenin laboratuvarlara gönderilmesi
(1) Numuneler, 2019/1793/AB sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğü kapsamındaki ürünler için oluşturulan akredite laboratuvar listesinde (Ek-9) yer alan laboratuvarlara “Numune Alma Tutanağı ve Etiketi” ile birlikte gönderilmelidir.
(2) Akredite laboratuvar listesinin güncellemeleri konusunda yetkili il müdürlüklerimiz bilgilendirilmekle birlikte, listenin güncel hali Genel Müdürlüğümüz internet sitesinden de takip edilmelidir.
(3) Numune gönderilecek laboratuvarlardan akreditasyon belgeleri talep edilerek bu belgelerin il müdürlüğünde muhafazası sağlanmalıdır.
(4) Laboratuvar, akreditasyonla ilgili güncelleme veya belge iptali veya adres değişikliği bilgilendirmelerini Genel Müdürlüğümüz Gıda Kontrol ve Laboratuvarlar Daire Başkanlığına ve yetkili il müdürlüklerine zamanında yapmalıdır.
(5) Numune gönderiminde laboratuvarların kapasitesi ve numune yoğunluğu göz önünde bulundurulmalıdır.
(6) İhracat işlemlerinin hızlı bir şekilde sonuçlandırılması için numuneler öncelikle il sınırları içerisindeki akredite laboratuvarlara gönderilmelidir.
(7) İl sınırları içerisinde akredite laboratuvar olmaması veya tek laboratuvar olması veya laboratuvarların kapasitesinin yetersiz kalması durumunda veya yetkili il müdürlüğünce gerek duyulması halinde listede yer alan diğer laboratuvarlara numune gönderilebilir.
(8) Numunelerin laboratuvarlara gönderiminde, GGBS üzerinden de işlemlerin yürütülüyor olması sebebiyle ayrıca resmi yazı yazılması zorunlu değildir.
Numunenin laboratuvara kabulü, analizin yapılması ve raporlama
(1) Laboratuvar, numune kabul bölümüne gelen numunelerin 2018/10 sayılı Tebliğde belirtildiği şekilde parti büyüklüğüne göre uygun laboratuvar alt numunelerine (tek, iki veya üç adet olarak) bölünüp bölünmediğini kontrol etmelidir. Uygun olmayanlar kabul edilmemelidir.
(2) Ürün, mikotoksin ve parti büyüklüğüne göre 2018/10 sayılı Tebliğ eklerine uygun olarak alınan laboratuvar numune/numuneleri yeterli homojenizasyonu sağlamak amacıyla laboratuvarda ayrı ayrı ince bir şekilde öğütülerek iyice karıştırılmalı ve ayrı ayrı analize alınmalıdır.
(3) Laboratuvar analiz sonucuna itiraz olması halinde 2018/10 sayılı Tebliğin Ek-14 (3)’üncü fıkrasında tanımlandığı şekilde şahit numune; laboratuvarda homojenize edilmiş laboratuvar numunesinden alınmalıdır. Örneğin: 20 tonluk bir Antep fıstığı partisinden alınan 20 kg’lık paçal numunenin 10 kg’lık iki eşit laboratuvar numunesi laboratuvarda ayrı ayrı öğütüldükten sonra ayrı ayrı analize alınarak kalan kısım laboratuvar tarafından şahit mührü ile mühürlenerek şahit numune olarak saklanmalıdır.
(4) İlgili numune alma tebliğinde partiyi temsil eden paçal numune ağırlığı bilimsel ve istatistiksel çalışmalar sonucunda belirlenmiştir. Analiz sonucunun partiyi temsil edebilmesi ve AB’nin yaptığı kontrol ve analizler ile paralellik yakalanabilmesi için örneğin; 20 tonluk bir Antep fıstığı partisinden 20 kg’lık paçal numunenin alınması ve bunun da 10 kg’lık iki eşit laboratuvar numunesine ayrılması gerekmektedir. Bu ayırma işlemi yapılmadan numune kesinlikle öğütülmemelidir. Ayrıca iki ayrı laboratuvar numunesi ayrılmasına rağmen şahit numune ayrılması amacıyla bu laboratuvar numuneleri kesinlikle 5 kg’lık iki eşit parçaya ayrılmamalıdır.
(5) Laboratuvar tarafından 2018/10 sayılı Tebliğin Ek-14 (4)’üncü fıkrası (ç) bendinde belirtildiği şekilde; analitik sonuçlar her bir laboratuvar numunesi için geri almaya göre düzeltilerek rapor edilmelidir. Geri alma oranları raporda belirtilmelidir. Analitik sonuçlar x+/-U olarak raporlanmalıdır. Burada x analitik sonucu, U ise genişletilmiş ölçüm belirsizliğini ifade eder.
(6) Analitik sonucun yasal limitlere uygunluk değerlendirmesi, geri almaya göre düzeltilmiş olan sonuçtan ölçüm belirsizliğinin çıkarılmasıyla elde edilen sonuca göre yapılmalıdır. Bu durum kuru incir için geçerli olmayıp analitik sonucun yasal limitlere uygunluk değerlendirmesi; ölçüm belirsizliği çıkartılmadan geri almaya göre düzeltilmiş olan sonuca göre yapılmalıdır.
Örnek (1): 20 tonluk Antep fıstığı partisi için laboratuvar tarafından düzenlenen Muayene ve Analiz Raporunda; aflatoksin B1 9,5+/- 3,61 ve 9,2+/-3,49 ppb, toplam aflatoksin 30,08+/-10,52 ve 28,54+/-9,9 ppb sonuçları verilmiş ise değerlendirme yapılırken ölçüm belirsizlikleri çıkarılınca elde edilen aflatoksin B1 5,89 ve 5,71 ppb toplam aflatoksin ise 19,56 ve 18,64 ppb sonuçlarına göre yapılır.
Örnek (2): 4 tonluk kuru incir partisi için laboratuvar tarafından düzenlenen Muayene ve Analiz Raporunda; aflatoksin B1 5,5+/- 2,52 ve 7,9+/-3,39 ppb, toplam aflatoksin 10,7+/-3,2 ve 14,19+/-4,32 ppb sonuçları verilmiş ise değerlendirme yapılırken ölçüm belirsizlikleri çıkarılmadan aflatoksin B1 5,5 ve 7,9 ppb toplam aflatoksin ise 10,7 ve 14,19 ppb sonuçlarına göre yapılır.
(7) Laboratuvar, analiz sonuçlarını GGBS’ye girer. GGBS’ye girilen bilgiler düzenlenen “Muayene ve Analiz Raporu” bilgileri ile aynı olmalıdır. Bu konuda sorumluluk analizi yapan laboratuvara aittir.
(8) Laboratuvarlar tarafından GGBS’ye girilen bilgiler ile “Muayene ve Analiz Raporu” kontrol görevlileri tarafından dikkatlice incelenmelidir. Rapora analiz sonucu girilmemiş ise veya GGBS’ye girilen bilgiler ile uyuşmazlık varsa rapor revize ettirilmelidir. Tespit edilen analitik sonuç ölçüm limitinin altında ise; analiz sonucunun mutlaka “Tespit Edilemedi” (Not Detected) şeklinde yazılıp yazılmadığı kontrol edilmelidir.
(8) Analiz raporlarında toplam aflatoksin (aflatoksin B1+B2+G1+G2) belirlenmediği/tespit edilmediği halde aflatoksin B1 için analitik sonuç verilmişse analitik olarak mümkün olmayan bu durum için analizin ve raporun yeniden kontrol edilmesi/ettirilmesi sağlanmalıdır.
(9) Laboratuvarlar tarafından “Muayene ve Analiz Raporu” düzenlenirken Resmi Numune Alma Prosedürü göz önünde bulundurulmalı ve Rapora değerlendirme ile ilgili bir bilgi yazılmamalıdır.
Analiz sonuçlarının değerlendirilmesi
(1) Laboratuvarlar tarafından düzenlenen “Muayene ve Analiz Raporu” yetkili il/ilçe müdürlüğü kontrol görevlisi tarafından değerlendirilmelidir.
(2) TGK-Bulaşanlar Yönetmeliği’nde ve bu Prosedürün ekinde (Ek-11) yer alan AB Limit Tablosunda; doğrudan insan tüketimine sunulan ürünler ile doğrudan insan tüketimine sunulmadan önce fiziksel işlemlere tabi tutulacak olan ürünler için farklı limitler belirlendiğine dikkat edilmelidir.
(3) Parti büyüklüğüne göre tek, iki ya da üç adet ayrılan ve ayrı ayrı analize alınan laboratuvar numunelerinin analiz sonuçları; madde 11-(6)’ya göre hesaplanmalıdır. Hesaplanan analiz sonuçlarından herhangi birisinin AB limitlerini aşması halinde ürün partisinin AB’ye ihracatı için Model Sertifika düzenlenmemelidir.
(4) Ürün partisi üzerinde; doğrudan insan tüketimine sunulmadan önce ayıklama veya diğer fiziksel işleme tabi tutulacak ürün olduğuna dair herhangi bir etiketleme yapılmamışsa, bu ürünlerin analiz sonuçları, doğrudan tüketime sunulacak ürünler için belirlenmiş limitlere göre değerlendirilerek uygun olması halinde Model Sertifika düzenlenmelidir.
(5) Karışık (kokteyl) kuruyemişler (çerez veya kuru meyve) için analiz sonuçlarının değerlendirilmesinde aşağıdaki yol izlenir:
TGK-Bulaşanlar Yönetmeliği’nin 6ncı madde 1inci fıkra (c) bendine göre; bu ürünler için bileşenlerin üründeki nispi oranları dikkate alınarak hesaplanan limitler kullanılmalıdır.
Bu Prosedürün ekinde (Ek-11) yer alan AB Limit Tablosunda her bir bileşen için belirlenen limitler ve bileşenin üründeki yüzdesi kullanılarak hesaplama yolu ile elde edilecek aflatoksin B1 ve toplam aflatoksin miktarı ile analiz sonucu tespit edilen değerler karşılaştırılmalı ve bu karşılaştırma sonucuna göre değerlendirme yapılmalıdır.
Analiz sonuçlarından herhangi birisinin hesaplama yolu ile elde edilen limitleri aşması halinde ürün partisinin AB’ye ihracatı için Model Sertifika düzenlenmemelidir.
Örnek : 1 tonluk karışık kuruyemiş partisi için laboratuvar tarafından düzenlenen Muayene ve Analiz Raporunda; aflatoksin B1 (4,88+/-1,52 ppb) ve toplam aflatoksin ise (9,58+/- 2,32 ppb) olarak rapor edilmiş olsun.
Karışık kuruyemiş partisinin bileşenleri ve bileşenlerin üründeki nispi oranları sırasıyla Antep fıstığı (%30), fındık (%20), sarı leblebi (%20), kurutulmuş üzüm (%20), yerfıstığı (%5) ve badem (%5) olsun. Buna göre; bu ürün için dikkate alınacak aflatoksin B1 ve toplam aflatoksin limitini hesaplayalım.
Sonuç olarak; aflatoksin B1 için analiz sonucu, ölçüm belirsizliği de dikkate alındığında (4,88-1,52=3,36 ppb)’dir ve hesaplanan aflatoksin B1 limiti ise 4,3 ppb’dir. Buna göre analiz sonucu, hesaplanan limitin altında bir değer olduğundan ürün aflatoksin B1 yönüyle uygundur. Aynı şekilde toplam aflatoksin için analiz sonucu, ölçüm belirsizliği de dikkate alındığında (9,58-2,32=7,26 ppb)’dir ve hesaplanan toplam aflatoksin limiti 6,5 ppb’dir. Buna göre analiz sonucu, hesaplanan limitin üzerinde bir değer olduğundan ürün toplam aflatoksin yönüyle uygun değildir. Dolayısıyla bu ürün partisinin AB’ye ihracatı için Model Sertifika düzenlenmez.
Resmi Model Sertifika düzenlenmesi ve onaylanması
(1) Analiz sonucu Ek-11’de yer alan güncel AB aflatoksin limitlerine uygun olan ürün partisine öncelikle GGBS’de onay verilerek sertifika numarası alınır. GGBS tarafından (EC) 884/2014 sayılı Komisyon Uygulama Yönetmeliğine uygun üretilen Sağlık Sertifikası çıktı alınmaz.
(2) Bu prosedür kapsamındaki ürünlerin ihracatında düzenlenecek “BELİRLİ GIDALARIN BİRLİĞE GİRİŞİ İÇİN RESMİ MODEL SERTİFİKA” Ek-3’te yer almaktadır. Bu sertifika 4 (dört) sayfadan oluşmakta olup birbirinin ayrılmaz parçasıdır.
(3) Model Sertifika, iki nüsha düzenlenir, bir nüsha ihracatçı/üretici veya temsilcisine verilir, diğer nüshası ise il/ilçe müdürlüğünde muhafaza edilir.
(4) Model Sertifikada yer alan boşluklara bilgiler İngilizce yazılmalı, özel isimler ise Türkçe yazılmalıdır. Sertifikanın ihracatçı ya da alıcı ülke/ithalatçı firma tarafından farklı bir dilde düzenlenmesinin talep edilmesi durumunda; düzenlenen mevcut sertifikanın istenen dilde noter onaylı yeminli tercümesi ihracatçı/üretici veya temsilcisi tarafından yaptırılır.
(5) Ek-3’te yer alan güncel Model Sertifika GGBS’de güncelleme yapılana kadar GGBS’de yer alan bilgilere göre bilgisayar ortamında düzenlenir.
(6) Model Sertifikada yer alan kutuların açıklamaları aşağıda belirtilmiştir. Aksi belirtilmedikçe, kutuların doldurulması zorunludur.
Bölüm I: Sevk edilen ürün detayları
Kutu I.1. Gönderen / İhracatçı: GGBS’de yer alan İhracatçının unvanı ve adresi ile birlikte ülke ve ISO ülke kodu yazılmalıdır.
Kutu I.2. Sertifika Numarası: GGBS’de ihracat işleminin tamamlanması sonucu sistem tarafından oluşturulan benzersiz numaradır. Sertifika No, hem Model Sertifikada hem de Numune Alma ve Analiz Sonuç Raporunda aynı olmalıdır.
Kutu I.2.a IMSOC referans No: Bu kutu doldurulmamalıdır.
Kutu I.3. Merkezi Yetkili Otorite: Tarım ve Orman Bakanlığı-Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü
Kutu I.4. Yerel Yetkili Otorite: İhracat işlemlerinin yürütüldüğü, Model Sertifikayı düzenleyen İl Müdürlüğü Adı (ilçe yazılmamalı) yazılmalıdır.
Kutu I.5. Alıcı / İthalatçı: GGBS’de alıcı firma bilgileri olarak beyan edilen firma bilgileri doldurulmalıdır. Alıcı/ithalatçının ülke ve ISO ülke kodu yazılmalıdır.
Kutu I.6. Sevkiyattan Sorumlu İşletme: Avrupa Birliğinde sevkiyattan sorumlu olan kişinin adı ve adresi ile birlikte ülke ve ISO ülke kodu yazılmalıdır. Bu kişi, yetkili makamlara ithalatçı olarak veya ithalatçı adına gerekli beyanları yapar. Kutu I.5 ile aynı olabilir. Bu kutu isteğe bağlıdır.
Kutu I.7. Menşe Ülke: Malların menşei aldığı, yetiştirildiği, hasat edildiği veya üretildiği ülkenin adı ve ISO kodu. Ülkemiz menşeli ürünler için “ISO Kodu” kısmına ülkemizin uluslararası ISO kodu olan “TR” yazılır.
Kutu I.8. Geçerli değil. Bu kutu doldurulmamalıdır.
Kutu I.9. Varış Ülkesi: Ürünün ihraç edileceği ülke ismi, “ISO Kodu” bölümüne ise varış ülkesinin ISO kodu yazılmalıdır.
“ISO”, bir ülke için ISO 3166 alfa-2 uluslararası standardına uygun olarak uluslararası standart iki harfli kod anlamına gelir. Ülkelerin ISO kodlarına, Uluslararası Standardizasyon Örgütü (International Organization for Standardization-ISO) internet sitesi https://www.iso.org/obp/ui/#search veya http://www.iso.org/iso/country_codes/iso-3166- 1_decoding_table.htm linkinden ulaşılabilir.
Kutu I.10. Geçerli değil. Bu kutu doldurulmamalıdır.
Kutu I.11. Sevk Yeri: GGBS’de ihracatçı tarafından beyan edilen üretici işletme adı, adresi ile birlikte ülke ve ISO ülke kodu yazılmalıdır. Üretici işletme kayıt veya onay numarası yazılmalıdır.
Kutu I.12. Varış yeri: Son boşaltma için sevkiyatın teslim edildiği yerin adı ve adresi, ülke ve ISO ülke kodu yazılmalıdır. Varsa, varış yerinin tescil veya onay numarası da belirtilmelidir.
Kutu I.13. Yükleme yeri: geçerli değil. Bu kutu doldurulmamalıdır.
Kutu I.14. Çıkış Tarihi ve Zamanı: Nakliye araçlarının (uçak, gemi, demir yolu veya kara yolu aracı) hareket ettiği, ürünün çıkış yapacağı, tarih ve saat yazılmalıdır.
Kutu I.15. Nakliye Araçları: Ürünün ülkemizden çıkışında taşındığı nakliye aracı. İhracatçı beyanına uygun olan seçilmeli ve ilgili kutu bir çarpı (X) ile işaretlenmelidir.
Sevk ülkesinden ayrılan mallar için aşağıdaki taşıma araçlarından biri veya birkaçı seçilmeli ve kimliği belirtilmelidir:
- uçak (uçuş numarasını belirtin);
- gemi (gemi adını ve numarasını belirtin);
- demiryolu (tren kimliğini ve vagon numarasını belirtin);
- karayolu taşıtı (varsa, römork numarasıyla birlikte kayıt numarasını-plaka belirtin).
Karayolu taşıtı seçimi yapıldığında tır plakası yazılmalı. Römork plakası farklı ise ilave olarak bu da yazılmalıdır.
Bir feribot olması durumunda, “gemi” işaretlenmeli ve tarifeli feribotun adı ve numarasına ek olarak plaka numarası (varsa römork plaka numarası ile birlikte) ile karayolu araçları tanımlanmalıdır.
Kutu I.16. Giriş Sınır Kontrol Noktası : AB’ye giriş BCP'sinin adı yazılmalıdır.
AB Yetkili Giriş Sınır Kontrol Noktası olarak AB’ye ilk giriş sınır kapısının tam adı istenmektedir. İhracatçılar bu konuda bilgilendirilmeli ve doğru veri girişi sağlanmalıdır. İhracatçılar bu bilgiyi alıcılarından temin edebilirler. (Bu konuda isteyen ihracatçı https://ec.europa.eu/food/safety/official_controls/legislation/imports/non-animal_en linkinden faydalanabilir.)
Kutu I.17. Eşlik Eden Dokümanlar: Eşlik etmesi gerekli belgenin Tipi olarak “Analiz Raporu” “analytical report/results” yazılmalıdır. Kod olarak; GGBS’de düzenlenen “Numune Alma ve Analiz Sonuç Raporu”nda ve analizi yapan yetkili laboratuvar tarafından düzenlenen “Muayene ve Analiz Raporu”nda yer alan Rapor No yazılmalıdır. Ülke ve ISO ülke kodu belirtilmelidir.
Ticari Doküman No
Diğer belgeler: Bir sevkiyata ticari belgeler gibi diğer belgeler eşlik ettiğinde belgenin türü ve referans numarası belirtilmelidir (örneğin, hava yolu faturası numarası, konşimento numarası veya tren veya karayolu aracının ticari numarası gibi).
Kutu I.18. Nakliye Koşulları: Ürünlerin taşınması sırasında istenen sıcaklık kategorisi (ortam, soğutulmuş, dondurulmuş). Sadece bir kategori seçilebilir. İlgili kutunun bir çarpı (X) ile işaretlenmesi gerekir.
Kutu I.19. Konteyner No / Mühür No:
Uygun olduğunda, konteyner numarası ve mühür numarası belirtilmelidir.
Malların kapalı konteynerde taşınması durumunda, konteyner numarası temin edilmelidir.
Sertifikayı veren yetkili makamın gözetiminde konteyner, kamyon veya demiryolu vagonuna bir mühür yapıştırılması durumunda sadece resmi mühür numarası belirtilmelidir.
Kutu I.20. Sertifikalandırılan Ürün: Yalnızca insan tüketimine yöneliktir. Kutu I.21. Geçerli değil. Bu kutu doldurulmamalıdır.
Kutu I.22. İç pazar için: Avrupa Birliğinde piyasaya sürülecek tüm gönderiler için seçilmeli ve işaretlenmelidir.
Kutu I.23. Geçerli değil. Bu kutu doldurulmamalıdır.
Kutu I.24. Toplam paket sayısı: paket, çuval, koli vb. toplam dış ambalaj sayısı. Kutu I.25. Toplam Miktar: Bu kutu doldurulmamalıdır.
Kutu I.26. Toplam Net Ağırlık/Brüt Ağırlık (kg): Her iki bilgi de yazılmalıdır.
Toplam Net Ağırlık: Ürünün herhangi bir şekilde ambalajlanmamış haliyle kütlesel olarak toplam ağırlığıdır.
Toplam Brüt Ağırlık: Kilogram cinsinden toplam ağırlık. Bu, ürünlerin ve konteynerdeki malların ve bunların tüm paketlerinin toplam kütlesi olarak tanımlanır ancak nakliye konteynerleri ve diğer nakliye ekipmanları hariçtir.
Kutu I.27. Ürünün Tanımı:
Ürünün tanımı ürünün adını içerecek şekilde belirtilmelidir. Gerektiğinde TR kodu ile birlikte üretici kayıt/onay numarası yazılır.
GTİP Kodu: Harmonize Sistem (HS) kodu. GGBS’de ihracatçı tarafından beyan edilen gümrük numarası (GTİP).
Ürün birim paket sayısı, ambalaj tipi, parti/lot numarası, birim net ağırlığı ve nihai tüketiciye sunulup sunulmayacağı belirtilir.
Türler: Bilimsel adı veya Avrupa Birliği mevzuatına uygun olarak tanımlandığı şekilde.
Ürünün varsa latince bilimsel adı yazılmalıdır.
(7) Model Sertifika Bölüm II: Sertifikasyon
II. Sağlık Beyanı II.1.1.’de yer alan boşluklara ürünün parti/lot numarası yazılmalıdır.
II. Sağlık Beyanı II.2.1.’de yer alan boşlukların aşağıdaki açıklamalara göre GGBS’de yer alan bilgiler doğrultusunda doldurulması gerekir.
on…....(date) tarihinde alınan numuneler
Numune Alma Tutanağında belirtilen numunenin alındığı tarih bu kısma yazılacaktır. subject to laboratory analyses on… (date) tarihinde
Numunelerin analizini yapan laboratuvar tarafından düzenlenen muayene ve analiz raporunda belirtilen tarih bu kısma yazılacaktır.
in the (name of the laboratory)
Bu kısma muayene ve analiz yapılmak üzere laboratuvar numunesinin gönderildiği laboratuvarın ismi yazılacaktır. Laboratuvar muayene ve analiz raporu ile uyumlu olduğu kontrol edilecektir.
(8) Model Sertifika Bölüm II: Sertifikasyon-II. Sağlık Beyanı-II.4’ de yer alan
Bu sertifika This certificate is valid until…......tarihine kadar geçerlidir.
Bu kısma Sertifika düzenleme tarihinden itibaren dört ay sonrasının tarihi yazılacaktır.
Raf ömrü dört aydan az olan ürünler için son tüketim tarihi/tavsiye edilen tüketim tarihi yazılır.
(9) Model Sertifika Onay Bölümü
- Sertifika, mavi mürekkepli kalem ile yetkili İl Müdürlüğü Gıda ve Yem Şube Müdürlüğü’nde veya yetkili ilçe müdürlüğünde görevli, AB’ye kuru meyve ihracatında yetkili kontrol görevlisi tarafından AD-SOYAD ve UNVANI (KONTROL GÖREVLİSİ/FOOD INSPECTOR) büyük harfle yazılarak imzalanır.
- Sertifikanın düzenlendiği tarih yazılır. GGBS’de yer alan tarih ile aynı olmalıdır.
- Sertifika, resmi kontrol görevlisince imzalandıktan sonra il/ilçe müdürlüğü mührü (mühür rengi baskının renginden farklı olmalı tercihen mavi olmalı) ile isim, imza, tarih ve unvan bilgilerinin üzerine gelmeyecek şekilde mühürlenir.
- Sertifikaya bu bölümdeki boşluğa (A) Tipi Hologram etiket yapıştırılır.
(10) Sertifika Merkez İkmal Müdürlüğü tarafından basımı gerçekleştirilen matbu sertifika kâğıdı kullanılarak hazırlanır. Bulgaristan sınır kontrol noktasından geçecek ürünler için Ek-4’te yer alan Sertifika A4 kağıdı boyutunda 80 g/m² ağırlığındaki 1. hamur beyaz kâğıt kullanılarak hazırlanır.
(11) Sertifikada üzeri çizili kutularda veya tamamen boş bırakılmış kutularda herhangi bir değişiklik yapılmamalıdır.
(12) Model Sertifikanın her sayfasına (son sayfada mühür yeri olduğundan son sayfaya gerek yok) sağ alt kısmında boşluğa gelecek şekilde mavi mürekkepli mühür ve imza (paraf olmayacak) atılmalıdır.
(13) Her sayfada Sertifika Numarası Certificate reference No yer almalıdır.
(14) Sayfa numarası her sayfada sağ altta yer almakta olup (sayfa/page 1/4 şeklinde) sertifikaya çıkıp çıkmadığı kontrol edilmelidir.
Bulgaristan Sınır Kontrol Noktasından AB’ye Giriş Yapacak Ürünler İçin Model Sertifika Düzenlenmesi
(1) Model Sertifika 2019/1793/AB sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğünü değiştiren 2023/174/AB sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğü Ek-II sinde belirtilen riske ve ürüne göre hazırlanmıştır. Tüzüğün Ek-II sinde yer alan ülkemiz menşeli ürünler gıda olarak bu Tüzükte yer aldığı için Model Sertifikada yem ile ilgili hususlar ve aflatoksin riski haricindeki diğer risklerle ilgili ifadeler (AB Tüzüğü izin vermiş olduğundan) çıkartılmıştır. Ancak Bulgaristan sınır kontrol noktası tarafından ilgili ilgisiz tüm ifadelerin Model Sertifikada olması talep edildiğinden tüm ifadeler yer alacak şekilde Bulgarca ve İngilizce dillerini birlikte içeren ayrı bir sertifika formatı oluşturulmuştur. Tüm ifadelerin sertifikada yer alması durumunda AB Tüzüğü gereği ilgisiz olanların üzerinin çizilmesi, mühür ile isim kaşesi basılması ve imzalanması gerekmektedir.
(2) Bulgaristan Sınır Kontrol Noktasından AB’ye Giriş Yapacak bu prosedür kapsamındaki ürünlerin ihracatında düzenlenecek Bulgarca ve İngilizce dillerinde “RESMİ MODEL SERTİFİKA” Ek-4’te yer almaktadır. Bu sertifika 7 (yedi) sayfadan oluşmakta olup birbirinin ayrılmaz parçasıdır.
(3) Model Sertifika, üç nüsha düzenlenir, iki nüsha ihracatçı/üretici veya temsilcisine verilir, diğer nüshası ise il/ilçe müdürlüğünde muhafaza edilir. Verilen iki nüshanın bir nüshasına Hologram etiket yapıştırılır, diğer nüshasına yapıştırılmaz.
(4) Model Sertifikada yer alan boşluklara bilgiler Bulgarca/İngilizce yazılmalı, özel isimler ise Türkçe yazılmalıdır.
(5) Ek-4’te yer alan güncel Model Sertifika GGBS’de yer alan bilgilere göre bilgisayar ortamında düzenlenir. A4 kağıdı boyutundaki 80 g/m² ağırlığındaki 1. hamur beyaz kâğıt kullanılarak çıktı alınır.
(6) Model Sertifikanın her sayfasına (son sayfada mühür yeri olduğundan son sayfaya gerek yok) sağ alt kısmında boşluğa gelecek şekilde mavi mürekkepli mühür ve isim kaşesi basılmalı ve imza (paraf olmayacak) atılmalıdır. Ayrıca Model Sertifikada üzeri çizili ifadelerin üzerine gelecek şekilde mavi mürekkepli mühür ve isim kaşesi basılmalı ve imza (paraf olmayacak) atılmalıdır.
AB Giriş Sınır Kontrol Noktasına ulaşan ürüne ait Model Sertifikada değişiklik talep edilmesi durumunda:
(1) Ülkemizden gümrük çıkışı yapılmamış üründe Model Sertifika değişikliği talebinde düzenleme tarihi ve sertifika geçerlilik tarihi değiştirilmemelidir.
(2) Ülkemizden gümrük çıkışı yaptıktan sonra AB Giriş Sınır Kontrol Noktasında yapılan kontrollerde Model Sertifikada değişiklik talebi olması durumunda:
(a) Düzenlenmiş olan Model Sertifikanın (örnek olarak 13/01/2023 tarihinde 23-06- 000019 numaralı sertifika düzenlenmiş olsun) yerine yeni sertifika numarası (önceki sertifika numarasının devamına 1 rakamı ilave edilerek örnek ilk sertifika numarası 23-06-000019 ise yeni numara 23-06-000019-1 verilmelidir) ve tarih (düzeltme yapıldığı tarih) verilerek (sertifika geçerlilik tarihi değiştirilmeyecek) düzeltme sertifikası düzenlenmelidir.
(b) Düzeltme Model Sertifikası örneği Ek-5’te yer almaktadır. Bulgaristan Sınır Kontrol Noktasından AB’ye Giriş Yapacak Ürünler İçin Düzenlenen Model Sertifika için Düzeltme Model Sertifikası örneği Ek-6’da yer almaktadır.
(c) Model Sertifikada sertifika numarası ve tarihi örnek olması için verilmiştir. İfadenin yeri ve içeriği açısından birliktelik olması amacıyla Model Sertifika üzerinde örnek oluşturulmuştur. Örnekte olduğu gibi düzeltme Model Sertifikalarının her sayfasına düzeltmesi yapılan sertifika numarasının eklenmesi gerekmektedir.
Numune Alma ve Analiz Sonuç Raporunun düzenlenmesi ve onaylanması
(1) Bu Rapor ürün ile birlikte taşınan Sertifikaya ek olarak düzenlenir.
(2) Bu Rapordaki bilgiler, ürün partisinin Sertifika bilgileri ile uyumlu olmalıdır ve sertifikayı düzenleyen kontrol görevlisi tarafından kontrol edilerek onaylanmalıdır.
(3) Numune Alma ve Analiz Sonuç Raporu GGBS üzerinde düzenlenmekte ve bilgiler sistem tarafından Rapora yansıtılmakla birlikte düzenlenen Raporun usulüne uygun olup olmadığı kontrol edilmelidir. Numune Alma ve Analiz Sonuç Raporunun düzenlenmesinde dikkat edilecek hususlar aşağıda belirtilmiştir.
(a) CONSIGNMENT CODE/ GÖNDERİLEN MALIN KODU
Bu kısma yazılacak Kod, ürünün dış ambalajında görünen ürün kodu (Parti/Lot No), Sertifikada belirtilen gönderilen malın kodu ile aynı olmalıdır.
(b) CERTIFICATE NO/ SERTİFİKA NO
Model Sertifikada belirtilen “Sertifika No” yazılmalıdır.
PRODUCT/ ÜRÜN BÖLÜMÜ
(c) CUSTOM NUMBER/GÜMRÜK NUMARASI
Bu Prosedür kapsamında gönderilen ürünün Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu (GTİP) numarası yazılmalıdır.
(d) PRODUCT NAME/TRADE NAME/ ÜRÜNÜN İSMİ/TİCARİ İSMİ Bu kısma ürünün ismi ve varsa ticari ismi yazılmalıdır.
Örnek: Baharatlı Fındık/ FINDUX vb, gibi
SAMPLING AND RESULTS OF THE ANALYSIS/ NUMUNE ALMA VE ANALİZ SONUÇLARI BÖLÜMÜ
SAMPLING DATE AND REFERENCE NO/NUMUNE ALMA TARİH VE REFERANS NO
Bu kısma ihraç edilecek parti için düzenlenen numune alma tutanağının tarih ve numarası yazılmalıdır.
(e) ANALYSIS REPORT DATE AND NO/ANALİZ RAPORUNUN DÜZENLENDİĞİ TARİH VE NO
Bu kısma laboratuvar muayene ve analiz raporu ile ürün numunesi arasındaki ilişkiyi belirlemek amacı ile ihraç edilecek ürünle ilgili laboratuvar Muayene ve Analiz Raporunun tarih ve numarası yazılır. Raporun başında belirtilen sayı ve tarih yazılmalıdır.
(f) METHODS OF ANALYSIS USED/ KULLANILAN ANALİZ METODU
Bu kısma laboratuvar Muayene ve Analiz Raporunda belirtilen ve mevzuatına uygun olarak kullanılan analiz metodu yazılır.
(g) RESULT OF THE TESTS / ANALİZ SONUÇLARI
Bu kısma laboratuvar muayene ve analiz raporunda belirtilen ihraç edilecek parti ile ilişkili her bir laboratuvar numunesine ait analiz sonuçları yazılır.
Bu laboratuvar numuneleri analiz sonuç sayısı, numune alma tutanağında belirtilen laboratuvar numune sayısı ile aynı olmalıdır.
Laboratuvar numune sayısı “Numune Alma Tutanağı ve Etiketi” (Ek-8) ve laboratuvar “Muayene ve Analiz Raporu”nda belirtilenler ile karşılaştırılarak doğrulanacaktır. Numune alma tutanağında ayrıca birincil (inkremental) numune sayısı, birincil (inkremental) numune ağırlığı, paçal numune ağırlığı, laboratuvar numune sayılarının belirtilip belirtilmediği sertifikayı düzenleyenler tarafından kontrol edilecek ve numune alma Tebliğine uygun alındığı kontrol edilerek doğrulandıktan sonra sertifika düzenlenecektir.
(h) SIGNATURE / İMZA
Bu kısım Raporun ilgili olduğu Model Sertifikada imzası bulunan, sertifika düzenlemeye yetkili kontrol görevlisi tarafından ad-soyad ve unvanı (Food Inspector) ile düzenleme tarihi yazılarak imzalanır.
(i) STAMP / MÜHÜR
Bu kısma Sertifikayı düzenleyen il/ilçe müdürlüğünün mührü basılmalıdır.
Model Sertifika ile ilgili diğer hususlar
(1) GGBS’ye sistem kaynaklı veri girişi yapılamaması durumunda, ihracat işlemlerinin aksamaması için ihracat başvuruları yetkili il/ilçe müdürlüklerine yapılır. Bu durumda bilgisayar ortamında Model Sertifika ile Numune Alma ve Analiz Sonuç Raporu düzenlenir. Model Sertifika ile Numune Alma ve Analiz Sonuç Raporu düzenlenirken madde 13, 14 ve madde 16’daki hükümler göz önünde bulundurulur. GGBS’deki en son verilen Sertifika numarası dikkate alınarak düzenlenen Model Sertifikaya numara verilir. GGBS’de Model Sertifikaya ilişkin veri girişi il/ilçe müdürlüğü tarafından yapılır.
(2) GGBS’ye girişi yapılmış ve kontrol görevlisi tarafından incelenerek onaylanmış analiz sonucu AB’ye uygun ürünler için matbu sertifika kâğıdı kullanılarak iki nüsha halinde Model Sertifika düzenlenir.
(3) Bakanlığımız Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı Merkez İkmal Müdürlüğü’nce basılan Model Sertifika için hazırlanan matbu sertifika iki nüshadan oluşmaktadır. Birinci nüsha 4 sayfa aynı stok numaralı yeşil renkli ve filigranlı (Filigran olarak; Bakanlığımızın logosu kâğıdın üst ve alt kısmında yer almakta ayrıca alt kısımda yatay şerit üzerinde “Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü” yazmakta olup filigran mor ışık altında görülebilmektedir.) kâğıttır. İkinci nüsha 4 sayfa aynı stok numaralı “KOPYADIR” ibareli beyaz kâğıttır. Matbu sertifika kâğıdının her iki nüshasında da sol üst köşede Bakanlığımızın logosu ve sol alt köşede müteselsil 7 haneli stok numarası yer alır.
(4) Model Sertifika yeşil ve beyaz nüsha olarak hazırlanır. Yeşil ve beyaz nüshalara (A) Tipi Hologram etiketi yapıştırılır. Yeşil nüsha (asıl) ve Numune Alma ve Analiz Sonuç Raporunun bir sureti ihracatçıya verilir, beyaz nüsha (kopya) ve Numune Alma ve Analiz Sonuç Raporu’nun diğer sureti ise il/ilçe müdürlüğünde muhafaza edilir.
(5) Yetkili il/ilçe müdürlüklerinde görevli ve Genel Müdürlüğümüzce imza yetkisi onaylanmış “Kontrol Görevlisi” tarafından Model Sertifika ile Numune Alma ve Analiz Sonuç Raporu’nun tüm nüshaları imza listesinde yer aldığı şekliyle imzalanmalı, il/ilçe müdürlüğü mührü ile onaylanmalıdır.
(6) Model Sertifika ile Numune Alma ve Analiz Sonuç Raporu imzalanırken mavi mürekkepli kalem kullanılır. “Kontrol Görevlisi/Food Inspector” unvan olarak yazılır.
(7) Model Sertifika ile Numune Alma ve Analiz Sonuç Raporu üzerindeki bilgiler mutlaka GGBS/bilgisayar ortamında düzenlenir, kesinlikle el yazısı ile düzenlenmez. Model Sertifika ile Numune Alma ve Analiz Sonuç Raporunda hatalı yazılmış bilgiler el yazısı ile düzeltilmez. Hatalı bilgiler düzeltilerek tekrar çıktı alınır.
(8) Model Sertifikanın geçerlilik süresi düzenlendiği tarihten itibaren dört (4) aydır. Raf ömrü 4 aydan az olan ürünler için sertifikanın geçerlilik süresi ürünün kalan raf ömrü/son tüketim tarihi/ tavsiye edilen tüketim tarihi ile sınırlıdır.
(9) Muayene ve Analiz Raporu tarihi ile Model Sertifika düzenleme tarihi arasında en fazla 10 iş günü olmalıdır. Bu sürenin mazeretsiz aşılması durumunda Sertifika düzenlenmemeli ve tekrar üründen aflatoksin analizi için numune alınmalıdır.
(10) Matbu Sertifika talepleri, doğrudan il müdürlükleri tarafından, sertifika ismi belirtilerek Bakanlığımız Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı Merkez İkmal Müdürlüğü’ne resmi yazı ile yapılmalıdır. Talep yazısı konusu olarak “AB Kuru Meyve İhracatı Model Sağlık Sertifikası” olarak belirtilmeli ve yazı içerisinde de talep edilen sertifikanın Sağlık Sertifikası ile karışmaması için özellikle “AB Kuru Meyve İhracatı Model Sağlık Sertifikası” ihtiyacı olduğu ifade edilmelidir.
(11) Hologram etiket talepleri doğrudan il müdürlükleri tarafından, Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü İdari İşler ve Koordinasyon Daire Başkanlığına resmi yazı ile yapılmalı, zimmetle teslim alınmalıdır.
İmza listesinin düzenlenmesi ve gönderilmesi
(1) Madde 5 (1)’de yer alan yetkili il müdürlükleri Ek-10’da yer alan formu kullanarak illerine ait imza listesini düzenlemelidirler.
(2) İmza listesinde yer alacak, 2019/1793/AB sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğü kapsamında Model Sertifikayı imzalamak üzere AB’ye ihracat işlemlerinde görevlendirilen/görevlendirilecek resmi kontrol görevlileri; bitkisel gıda, yem ve gıda ile temas eden madde ve malzeme ihracatı için yetki verilen ve imza örnekleri Genel Müdürlüğe bildirilmiş/bildirilecek kontrol görevlileri arasından seçilmelidir.
(3) Model Sertifikayı imzalamaya yetkili ve yetki verilecek kontrol görevlilerinin tamamının imza örneklerini içerecek şekilde Ek-10’da yer alan forma uygun olarak imza listesi iki nüsha halinde hazırlanır ve Genel Müdürlüğe gönderilir. Ek-10 formunun düzenlenmesinde ve Genel Müdürlüğe gönderilmesinde aşağıdaki hususlar dikkate alınmalıdır.
(a) Formun formatında değişiklik yapılmamalıdır. Bir sayfaya sığmaması durumunda sıra numarası devam ettirilerek form birden fazla sayfada düzenlenebilir. Başlık, onay, tarih ve il müdürlüğü mührü her sayfada olmalıdır.
(b) Kontrol görevlisi adı/adları baş harfi büyük sonraki harfleri küçük olacak, soyadı/soyadları tamamı büyük harfle olacak şekilde yazılmalıdır.
(c) Yetki verilen tüm kontrol görevlilerini içerecek şekilde iki nüsha halinde doldurulmalı, imzalar mavi mürekkepli kalemle atılmalıdır.
(d) En az iki kontrol görevlisinin ismi imza listesinde yer almalıdır.
(e) Düzenlenen imza listesi PDF olarak taranmalı (renkli olmalı) ve elektronik posta ile de Genel Müdürlüğe gönderilmelidir.
(f) Bir veya birden fazla kontrol görevlisinin herhangi bir nedenle (emeklilik, tayin, atama, görev değişikliği gibi) listeden çıkartılmak ve/veya listeye yeni ilavelerin yapılmak istenmesi durumunda; kontrol görevlilerinin tamamının imzaları yer alacak şekilde iki nüsha halinde yeniden düzenlenerek Genel Müdürlüğe posta/kargo ile gönderilmelidir.
(g) İmza listeleri Nisan ve Ekim aylarında olmak üzere yılda iki kez güncellenecek olup yetkili il müdürlükleri; Nisan güncellemesi için 01 Nisan’a kadar, Ekim güncellemesi için 01 Ekim’e kadar imza listelerindeki güncelleme taleplerini Genel Müdürlüğe resmi yazı ve e-posta ile bildirmelidir.
(h) Prosedüre uygun doldurulmayan, fotokopi veya faks olarak gönderilen imza listesi dikkate alınmayacaktır. Bu konuda sorumluluk il müdürlüğüne aittir.
(i) Kontrol görevlilerine ait imza listesi gönderildikten sonra yeni imza yetkisi verilecek kontrol görevlisinin sertifika imzalamasına hemen izin verilmemeli, Genel Müdürlük tarafından imza listesinin AB Komisyonu tarafından onaylandığı ile ilgili e-posta alındıktan sonra izin verilmelidir.
(j) İmza listesinde ismi yer almayan ve bu prosedür kapsamında Genel Müdürlük tarafından GGBS’de AB ihracat rolü verilmeyen kontrol görevlisine Model Sertifika imzalattırılmamalıdır.
Diğer hükümler
(1) İhraç edilecek her ürün partisi için 1 (bir) takım Model Sertifika ile Numune Alma ve Analiz Sonuç Raporu düzenlenmelidir.
(2) İhraç edilecek ürün beraberinde taşınacak belgeler; Model Sertifika, Numune Alma ve Analiz Sonuç Raporu ve Ortak Sağlık Giriş Belgesi (Common Health Entry Document-CHED) dir. Nakliye boyunca serbest dolaşım için ürün serbest bırakılana kadar bu belgeler sevkiyatın yanında bulundurulur.
(3) 2019/1793/AB sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğü kapsamında Ülkemizden AB’ye ihracatı gerçekleştirilen ürünlere eşlik eden Ortak Sağlık Giriş Belgesi (Common Health Entry Document-CHED) ile ilgili iş ve işlemler ilgili firmanın sorumluluğundadır. Söz konusu belge örnekleri 14 Ekim 2019 tarihli ve L 261 sayılı AB Resmi Gazetesi'nde yayımlanan 2019/1715 sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğü'nün II sayılı ekinde yer almaktadır. Firma, Ortak Sağlık Giriş Belgesini (Common Health Entry Document-CHED) doldururken 2019/1715 sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğünde belirtilen kılavuz notlarını dikkate alır.
(4) Yapılacak her bir ihracat sertifikasyon uygulaması ile ilgili belgeleri içeren bir dosya hazırlanarak il/ilçe müdürlüğünde muhafaza edilmelidir.
(5) Aflatoksin analiz sonuçları güncel AB limitlerine göre değerlendirilir.
(6) AB kuru meyve ihracatında görevli personellerin hizmet içi eğitimlerinden, Bakanlık talimatlarının uygulanmasından ve takibinden İl Müdürlüğü sorumludur.
(7) Bu Prosedürde yer alan hükümler saklı kalmak kaydıyla kuru meyve ihracatında ve çıkışında "Bitkisel Gıda ve Yemin İhracatında Sağlık Sertifikası Düzenlenmesi ve İhracattan Geri Dönen Ürünler İçin Uygulama Talimatı" hükümleri de dikkate alınmalıdır.
(8) İhracatçı/üretici firma çalışanının ihracat iş ve işlemlerini takip etmeye yetkilendirildiğini gösteren yetki belgesi/vekâletname ile kişilerin kimlik bilgileri, imza sirküleri ve yetkili olduklarına dair diğer belgelerin birer örnekleri, ilgili firmalarca il/ilçe müdürlüklerine teslim edilir. Yetkisiz kişilere Model Sertifika ile Numune Alma ve Analiz Sonuç Raporu teslimi yapılmaz.
(9) İhracatçının/üreticinin veya alıcı firmanın veya alıcı ülkenin talep etmesi durumunda AB dışındaki ülkelere yapılacak kuru meyve ürünlerinin ihracatlarında da bu Prosedür hükümlerine göre işlemler yürütülebilir.
(10) 2019/1793/AB sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğünü değiştiren 2023/174/AB sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğü’nün Ek II’sinde belirtilen başka ülke menşeli kuru meyve ürünlerinin ülkemizden AB’ye ihracatlarında da bu Prosedür hükümlerine göre işlemler yürütülmelidir.
(11) 2019/1793/AB sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğünü değiştiren 2023/174/AB sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğü’nün Ek II’sinde yer almayan ülkemiz menşeli fındık ve ürünleri için Model Sertifika zorunlu olmamasına rağmen ihracatçının veya alıcı firmanın veya AB üyesi alıcı ülkenin Model Sertifika talep etmesi durumunda bu Prosedür hükümlerine göre işlemler yürütülebilir.
(12) Madde 2 (1) ve (2)’de atıfta bulunulan ürünlerin Serbest Bölgelerden AB’ye ihracatlarında bu Prosedür hükümlerine göre işlemler yürütülmelidir.
(13) Ülkemizden Serbest Bölgelere yapılacak ihracatlarda bu Prosedür hükümleri uygulanmaz.
(14) 2019/1793/AB sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğü’nün orijinal ve Türkçe çevirisi ayrıca 2019/1793/AB sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğünü değiştiren Komisyon Uygulama Tüzükleri ile birlikte 2023/174/AB sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğü il müdürlüklerimize gönderilmiştir. Bu Prosedür kapsamında AB’ye ihracat işlemlerinde görevli kontrol görevlisi; ihracat işlemlerinin yürütülmesinde ihtiyaç duyacağı numune alma Tebliğini, Komisyon Uygulama Tüzüğünü ve bu Prosedürü her zaman ulaşılabilir bir yerde muhafaza etmelidir.