EN
TR
T.C. ENERJİ ve TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI
Elektrik Üretim Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü
Mali İşler ve Finans Yönetimi Dairesi Başkanlığı
Sayı: E-17558710-010.06-1127766
Konu: Temlik Uygulamaları Hakkında
GENELGE
335
Bilindiği üzere; temlik konusuyla ilgili 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 183. Maddesinde "Kanun, sözleşme veya işin niteliği engel olmadıkça alacaklı, borçlunun rızasını aramaksızın alacağını üçüncü bir kişiye devredebilir…" ve 184. Maddesinde "Alacağın devrinin geçerliliği, yazılı şekilde yapılmış olmasına bağlıdır…"şeklinde düzenleme yapılmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanununun uygulama yönetmelikleri içinde yer alan Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme (madde 12.3) ve Yapım İşlerine Ait Tip Sözleşmede (madde 11.5) temlik konusu;
"Yüklenici, her türlü hak ediş ve alacaklarını İdarenin yazılı izni olmaksızın başkalarına temlik edemez. Temliknamelerin noter tarafından düzenlenmesi ve İdarece istenilen kayıt ve şartları taşıması gerekir." şeklinde düzenlenmiştir.
Elektrik Üretim A.Ş. Genel Müdürlüğünün 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununun 3 üncü Maddesinin (g) Bendi kapsamında yapacağı Mal ve Hizmet Alımları Hakkında Yönetmelikteki "Sözleşmenin Devri ve Alacakların Temliki" başlıklı 81. Maddesi; "(2) Sözleşmeden doğan alacaklar ihale yetkilisinin onayı olmadıkça temlik edilemez." şeklindedir.
Teşekkülümüzce mal ve hizmet alımı ile yapım işlerine ait ödemelerde; tedarikçi, hizmet sunucusu ve yüklenicilerin temlik talebi olması halinde, temlikin şartlı olarak kabul edilmesi idarelerin takdirindedir. Noter onaylı temlikname aslının ihale makamına sunulması ve kabulü ile geçerli olacak olup, temlik işlemlerinde aşağıdaki hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir:
1- Teşekkülümüz 4857 Sayılı İş Kanununun 36. Maddesi gereği alt işverene ait işçi ücretlerinin ödenmesinden sorumlu kılındığı gibi yine aynı kanunun 2. maddesi gereği, işçilik alacaklarından alt işveren ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu kılınmıştır.
2- Tahsilat Genel Tebliği Seri:A Sıra No:1 ile Teşekkülümüze; 5.000,00 TL üzeri mal, hizmet alımı ve yapım işleriyle ilgili olarak yapacağı her türlü ödemelerde (mahkeme kararları ve icra dairelerinin ödeme veya icra emirleri üzerine yapılacak ödemeler dahil) vadesi geçmiş vergi borç durumunu gösterir belgenin aranılması ve vadesi geçmiş borcun bulunması halinde, borçlunun talebinin bulunup bulunmadığına bakılmaksızın ödenecek tutardan, vadesi geçmiş borç durumunu gösterir belgede belirtilen borç tutarını aşmamak üzere kesinti yapılarak, ilgili tahsil dairesi hesabına re'sen aktarılması zorunluluğu getirilmiştir.
3- 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun 88. Maddesi ile düzenlenen, "Kurumun 6183 sayılı Kanun kapsamında takip edilen prim ve diğer alacakları amme alacağı niteliğinde olup, imtiyazlı alacaktır." hükmü ve 90. Maddesinde düzenlenen, "İşverenlerin hak edişleri, Kuruma idari para cezası, prim ve prime ilişkin borçlarının olmaması kaydıyla ödenir. Kesin teminatları ise ihale konusu işle ilgili olarak Kuruma borçlarının bulunmadığının tespit edilmesinden sonra iade edilir. İşverenlerin, kamu idareleri ile döner sermayeli kuruluşlar, bankalar ve kanunla kurulan kurum ve kuruluşlar nezdindeki her çeşit alacak, teminat ve hak edişleri üzerinde işçi ücret alacakları hariç olmak üzere yapılacak her türlü devir, temlik ve el değiştirme, Kurum alacaklarını karşılayacak kısım ayrıldıktan sonra, kalan kısım üzerinde hüküm ifade eder." hükmü gereği Teşekkülümüz, hizmet alımı ve yapım işlerinde yapacağı hak ediş ödemelerinde hizmet sunucusu ve yüklenicinin SGK prim borcu varsa ödeme yapılmadan SGK prim borcunun kesilerek işverenin bağlı bulunduğu SGK tahsilat birimine yatırılmasından sorumlu kılınmıştır.
Yukarıdaki ayrıntılı verilen mevzuat hükümlerine göre Teşekkülümüze yükleniciler tarafından temlik başvurusu yapıldığında;
İlgili sözleşmeyi yürüten birim tarafından;
1- Ödemelerde öncelikli olarak Teşekkülümüz alacağı mahsup edileceği,
2- Bakiyeden imtiyazlı alacakların yani işçi ücreti, SGK primleri ve ücretten kaynaklanan vergi, harç, işsizlik sigortası priminin ödeneceği,
3- 6183 sayılı kanunun 22/A maddesine göre alınan borcu yoktur belgesinde borç görünmesi durumunda borç tutarını aşmamak üzere kesinti yapılarak ilgili vergi dairesi hesabına re'sen aktarılacağı,
4- İhale konusu işe dair imzalanan sözleşme gereği kanunen alınması gereken vergilerin kesileceği,
5- Varsa daha önce aynı işe ait temlikleri ve temlikten önceki icra borçlarının kesileceği,
6- Doğmamış, iş yapıldıkça doğacak borçlar söz konusu olduğunda, sözleşme bedelinin tamamının ödenmesini garanti edecek şekilde taahhütte bulunulmadığı,
7- Verilecek temlikin Teşekkülümüzce tekeffül edildiği anlamına gelmediği, şartlarını taşıyacak şekilde ihale yetkilisinden temlik onayı alınması gerekmektedir.
İhale yetkilisinden alınacak onay sonrası yukarıdaki maddelerde belirtilen kesintiler yapıldıktan sonra geriye kalan tutarın temlikine muvafakat edildiği hususunu, alacağı devredene ve devralana yazılı olarak bildirilmesi gerekmektedir.
Ayrıca yapılacak temlik sözleşmelerinde temlik alacaklısının banka hesap bilgisinin yer alması konusunda uyarıda bulunulması ile temliknamelerde yapılacak her türlü değişiklik ve düzeltmelerin yine noter kanalı ile yapılması gerekmektedir.
2018/E.26 sayılı Genelge yürürlükten kaldırılmış olup, temlik uygulamalarında genelgeye göre işlem tesis edilmesi hususunu önemle rica ederim.
