EN
TR
Bu doküman Resmi Gazete dışında bir kaynakta yayınlanmıştır.
BİRİNCİ KISIM
Amaç ve Kapsam, Dayanak, Tanımlar
Amaç ve kapsam
(1) Bu İç Genelge, Ticaret Bakanlığınca yerine getirilen iş ve işlemlere ilişkin tespit edilen hata, usulsüzlük ve yolsuzlukların gerçek veya tüzel kişilerce bildirimi hakkında Ticaret Bakanlığı personelince izlenecek usul ve esasları düzenlemektedir.
Dayanak
(1) Bu İç Genelge, 10/7/2018 tarihli ve 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 508 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
(1) Bu İç Genelgede geçen;
a) Bakan: Ticaret Bakanını,
b) Bakanlık: Ticaret Bakanlığını,
c) Bildirim: Gerçek ve tüzel kişiler tarafından Ticaret Bakanlığının iş ve işlemlerine ilişkin olarak tespit edilen hata, usulsüzlük ve yolsuzlukların sözlü olarak, dilekçe yoluyla ya da elektronik ortamda Bakanlığa bildirilmesini,
ç) Personel: Ticaret Bakanlığı personelini, ifade eder.
İKİNCİ KISIM
Hata, Usulsüzlük ve Yolsuzlukların Bildirimi
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Olarak Yapılan Başvurular
Yetkili makamlara başvuru
(1) İlgililer, idari işlem ve eylemi yapan birime bu işlem ve eylemle ilgili istek ve şikâyetlerini bir dilekçe vermek suretiyle bildirebilir. Başvurularda dilekçe sahibinin adı-soyadı ve imzası ile iş veya ikametgâh adresinin bulunması gereklidir.
(2) Başvuru sahibi tüzel kişi ise tüzel kişinin unvanını, adresini, tüzel kişi adına işlem yapmaya yetkili kişinin imzasını ve yetki belgesini içeren dilekçe ile başvuru yapılmalıdır.
(3) Bakanlık birimlerine verilen dilekçelerden;
a) Belli bir konuyu ihtiva etmeyenler,
b) Yargı mercilerinin görev alanına giren konularla ilgili olanlar,
c) Birinci ve ikinci fıkrada yer alan şartlardan herhangi birini taşımayanlar, incelenemezler. Ancak bu dilekçelerde, olayla ilgili inandırıcı mahiyette bilgi ve belgeler eklenmiş veya somut nitelikte bilgi, bulgu ya da olaylara dayanılıyor ise, bu hususlar ihbar kabul edilerek idarece işlem yapılabilir.
(4) Başvurunun yanlış birime yapılmış olması durumunda, dilekçe ve ekleri ivedilikle ilgili icracı birime gönderilir ve başvuru sahibine bilgi verilir.
(5) İlgililerin kendileri ve/veya Bakanlık ile ilgili dilek ve şikâyetleri konusunda Bakanlığa yaptıkları başvuruların sonucu hakkında dilekçe sahiplerine en geç 30 gün içinde gerekçeli olarak cevap verilir.
Üst makamlara başvuru
(1) İlgililer, idari işlem veya eylemi yapan birimin üstü olan makamdan, üst makam yoksa işlemi yapmış olan makamdan, idari işlem veya eylemin kaldırılmasını, geri alınmasını, değiştirilmesini veya yeni bir işlem yapılmasını idari dava açma süresi içinde yazılı olarak isteyebilir.
(2) Mevzuatına göre zorunlu idari başvuru yolu kapsamında verilen dilekçeler, bu iç genelge kapsamında değerlendirilmez ve ilgili merkez veya taşra birimine gereği yapılmak üzere intikal ettirilir.
Zararın sulh yoluyla giderilmesi için başvuru
(1) Bakanlıkça gerçekleştirilen idari işlem ve eylemlerden zarar gördüğünü veya haklarının ihlal edildiğini iddia edenler, 659 sayılı Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri ve Özel Bütçeli İdarelerde Hukuk Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Kanun Hükmünde Kararnamenin 12 nci maddesi çerçevesinde uğramış oldukları zararın sulh yoluyla giderilmesini isteyebilirler.
Bilgi edinme başvurusu
(1) Bakanlıkta bulunan veya görev gereği bulunması gereken bilgi ve belgelerle ilgili olarak herkes bilgi edinme hakkına sahiptir. Bu hak, Bakanlığa dilekçe vermek, elektronik ortamda veya diğer iletişim araçlarıyla başvurmak suretiyle kullanılır.
(2) Başka bir kanun uyarınca yapıldığı belirtilmeyen başvurular, 9/10/2003 tarihli ve 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu kapsamında yapılmış sayılır.
(3) Bilgi edinme başvurusu, Bilgi Edinme Hakkı Kanununa göre 15 iş günü içerisinde sonuçlandırılır. Kanuni sınırlamalar saklı kalmak kaydıyla başvuru sahibine istenilen belgenin onaylı bir kopyası verilir.
(4) Ayrı veya özel bir çalışma, araştırma, inceleme ya da analiz neticesinde oluşturulabilecek türden bir bilgi veya belge için yapılacak başvurulara olumsuz cevap verilebilir.
(5) Bilgi edinme istemi reddedilen başvuru sahibi, yargı yoluna başvurmadan önce kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde Bilgi Edinme Değerlendirme Kuruluna itiraz edebilir. Kurula itiraz, başvuru sahibinin idarî yargıya başvurma süresini durdurur.
İhbar ve şikâyette bulunulması
(1) Bakanlıkça yürütülen idari işlem ve eylemlerde kamu görevlilerinin suç işlediklerine, hukuka aykırı veya yolsuz işlem yaptıklarına dair bildirimler, Bakanlık birimlerine yazılı olarak ihbar ve şikâyette bulunmak suretiyle yapılabilir. İhbar ve şikâyetlerin soyut ve genel nitelikte olmaması, ihbar ve şikâyetlerde kişi veya olay belirtilmesi, iddiaların ciddi bulgu ve belgelere dayanması, ihbar ve şikâyet dilekçesinde dilekçe sahibinin adı-soyadı ve imzası ile iş veya ikametgâh adresinin bulunması ihbar ve şikâyetlerin değerlendirmeye alınabilmesi için gereklidir.
(2) Yapılan ihbar ve şikâyetlerin soyut ve genel nitelikte olduğunun anlaşılması halinde, idarece başvuru sahibinden somut bilgi ve belge gönderilmesi talep edilebilir. Başvuru sahibi tarafından 7 iş günü içerisinde somut bilgi ve belge gönderilmemesi halinde ise başvuru işlemden kaldırılır. Ancak bu ihbar ve şikâyetlerde, olayla ilgili inandırıcı mahiyette bilgi ve belgeler eklenmiş veya somut nitelikte bilgi, bulgu ya da olaylara dayanılıyor ise, bu ihbar ve şikâyetler değerlendirmeye alınarak idarece işlem yapılabilir.
(3) Şikayet ile ilgili işlem yapacak birim ve/veya unvandakiler, şikayet ya da ihbara konu idari işlemi/eylemi gerçekleştiren birim ve/veya unvandakilerin hiyerarşik silsilede üstünde yer almalıdır.
(4) Bakanlığın merkez teşkilatında daire başkanı ve daha üst kadrolar ile Bakanlığın bölge ve il teşkilatlarının en üst yönetici kadrolarına ilişkin ihbar ve şikâyetler, Bakanlık İhbar ve Şikâyet Değerlendirme Komisyonunda görüşülür.
(5) 19/4/1990 tarihli ve 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu 17’nci maddesinde belirtilen suçlara ilişkin ihbarlar doğrudan Cumhuriyet Başsavcılıklarına yapılır.
İKİNCİ BÖLÜM
Personel Tarafından Yapılan Başvurular
Bildirim ve ihbar yükümlülüğü
(1) Hata, usulsüzlük veya yolsuzluk yapıldığını öğrenen personel, bu İç Genelgedeki usullere göre bildirimde bulunmakla yükümlüdür.
(2) Personel, görevleri sırasında haberdar olduğu ve konusu suç teşkil eden durumları yetkili makamlara bildirmekle yükümlüdür.
Şikâyet hakkı
(1) Personel, amirleri veya Bakanlık tarafından kendilerine uygulanan idari işlem ve eylemlerden dolayı şikâyet hakkına sahiptir.
(2) Personel tarafından şikâyet hakkının kullanımı sözlü veya yazılı olarak gerçekleşir. Şikâyetler en yakın amirden başlanarak silsile yolu ile ve şikâyet edilen amirler atlanarak yapılır. Yazılı şikâyetler maksadı en iyi ifade edecek şekilde ve mevzuat hükümlerine uygun olarak yazılan bir dilekçe ile yapılır. Sözlü şikâyetlerde de bu esaslara uyulur. Sözlü şikâyetler şikâyeti yapanın veya amirin isteği halinde birlikte imzalanan tutanakla tespit olunur ve tutanak iki nüsha olarak düzenlenerek taraflara verilir. Şikâyetçi tutanak düzenlenmesinden kaçınırsa şikâyet yapılmamış kabul edilir.
(3) Şikâyet hakkında karar verme yetkisi şikâyet edilenin ilk disiplin amirine aittir. Şikâyeti kabul eden ancak karar verme yetkisi bulunmayan amirler bunları silsile yolu ile kendi görüşlerini de ilave etmek suretiyle birinci cümlede belirtilen amirlere 3 gün içinde intikal ettirir. Şikâyet edene de durum hakkında bilgi verilir. Şikâyetlerin incelenmesi ve bir karara bağlanarak şikâyet sahiplerine tebliğ edilmesi ile ilgili bütün işlemlerin en geç şikâyet dilekçesinin karar merciine intikal ettiği tarihi izleyen 30 gün içinde tamamlanması zorunludur. Adli ve idari tahkikata konu olacak nitelikteki şikâyetler hakkında ilgili mevzuat hükümleri uygulanır.
(4) Yaptığı bildirim nedeniyle haksız ve hukuka aykırı bir işleme maruz kaldığını iddia eden personel 12/1/1983 tarihli ve 17926 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Devlet Memurlarının Şikayet ve Müracaatları Hakkında Yönetmelik” hükümleri çerçevesinde müracaat hakkını kullanabilir.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Bildirimde Bulunanlar ile Hakkında Bildirimde Bulunulanların Korunması
Bildirimde Bulunanların Korunması
(1) İyi niyetle hata, usulsüzlük ve yolsuzluklarla ilgili bildirimde bulunan kişilere haksız ve ayrımcı bir muamele yapılamaz, aleyhlerine hiçbir şart ve şekil altında karalama ve psikolojik taciz faaliyeti yürütülemez, asılsız olmamak koşuluyla bildirimlerinden dolayı bir disiplin cezası verilemez, doğrudan veya dolaylı olarak hizmet koşulları kısmen de olsa ağırlaştırılamaz ve değiştirilemez. Ancak, şikâyet haklarını tespit edilen usul ve esaslara aykırı surette kullananların veya her ne surette olursa olsun bu haklarını kullanırken bir suç işleyenlerin yasal sorumlulukları saklıdır.
(2) Kamu görevlisi olup olmadığına bakılmaksızın hata, usulsüzlük veya yolsuzluk bildiriminde bulunan kişilerin kimliğinin gizli tutulması esastır. Bakanlık, bildirimde bulunan kişilere herhangi bir zarar gelmemesi için gerekli idari tedbirleri imkanlar dahilinde alır.
(3) Yaptığı bildirim nedeniyle haksız ve hukuka aykırı bir işleme maruz kaldığını iddia eden personel müracaat, şikâyet ve dava açma hakkına sahiptir. Bildirimde bulunanın şikâyeti veya Bakanlık Makamının resen harekete geçmesi ile birinci ve ikinci fıkraya aykırı hareket edenler hakkında adli ve idari işlemler başlatılır.
Hakkında Bildirimde Bulunulanların Korunması
(1) Bildirimdeki iddiaların asılsız olduğunun anlaşılması halinde Bakanlıkça gerekli adli ve idari işlemler başlatılır.
DÖRDÜNCÜ KISIM
Yürürlük ve Yürütme
Yürürlük
(1) Bu İç Genelge, onaylandığı tarihte yürürlüğe girer.
Yürütme
(1) Bu İç Genelge hükümlerini Bakan yürütür.