2019/20 AB’den Sağlanacak Katılım Öncesi Fonların ve AB Birlik Programlarına Katılımın Yönetimi ile İlgili 2019/20 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi

Konu: AB’den Sağlanacak Katılım Öncesi Fonların ve AB Birlik Programlarına Katılımın Yönetimi

GENELGE

2019/20

I. GİRİŞ

1. Amaç ve Kapsam

Bu Genelgenin amacı; Avrupa Birliği (AB)’nden Katılım Öncesi Yardım Aracı (Instrument for Pre-accession Assistance - IPA) kapsamında sağlanan fonların AB ile akdedilen anlaşmalarla uyumlu olarak etkin, idari ve mali yönetim ilkeleri çerçevesinde kullanılmasını sağlayacak kamu idarelerini belirlemek ve bu kurumlar arasındaki ilişkileri düzenlemektir.

Bu Genelge, Katılım Öncesi Yardım Aracının yönetimine ilişkin sorumlulukları bulunan kurumlar arasındaki işlemlerde işbirliği ve koordinasyon sağlanmasına ilişkin usul ve esasları kapsar.

2. Yasal Dayanak

2014-2020 döneminde AB’den ülkemize sağlanacak hibe niteliğindeki fonlar Katılım Öncesi Yardım Aracını (IPA II) Tesis Eden 11 Mart 2014 tarihli (AB) 231/2014 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü ile 231/2014 sayılı Tüzüğün Uygulanmasına İlişkin Özel Kurallar Hakkında 2 Mayıs 2014 tarihli (AB) 447/2014 sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğü esasları çerçevesinde kullandırılacaktır.

Katılım Öncesi Yardım Aracının amacı, aday ülkelerin AB tam üyelik hedefi doğrultusunda; AB değerleri, standartları, politikaları ve uygulamalarına uyum sağlamak amacı ile siyasi, kurumsal, hukuki, idari, sosyal ve ekonomik reformlarını desteklemek ve aday ülkeleri üyelik sonrası kullandırılacak olan Avrupa yapısal ve yatırım fonlarının kullanımına yönelik olarak hazırlamaktır. 2007-2013 döneminde AB’den sağlanan Katılım Öncesi Yardım Aracı kapsamındaki fonların yönetimi bakımından 2011/15 sayılı ve “Katılım Öncesi AB’den Sağlanacak Fonların Yönetimi” konulu Genelge ile tesis edilen yapı ve komiteler, anılan dönemde başlayan proje ve program faaliyetleri tamamlanıncaya kadar görevlerini ifa ederler.

AB ile ülkemiz arasındaki mali işbirliğinin yukarıda belirtilen AB tüzüklerine uygun olarak yürütülmesi amacıyla, Türkiye Cumhuriyeti ile Avrupa Komisyonu arasında 11 Şubat 2015 tarihinde “Türkiye Cumhuriyeti ve Avrupa Komisyonu Arasında Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPA-II) Çerçevesinde Birlik Tarafından Türkiye Cumhuriyeti’ne Yapılacak Mali Yardımın Uygulanmasına İlişkin Düzenlemeler Hakkında Çerçeve Anlaşma” (IPA II Çerçeve Anlaşması) imzalanmıştır. Söz konusu Anlaşmanın onaylanması 4/4/2015 tarihli ve 6647 sayılı Kanunla uygun bulunmuş ve 28/4/2015 tarihli ve 29340 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. Anlaşmanın onayına ilişkin 8/5/2015 tarihli ve 2015/7708 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ise 21/6/2015 tarihli ve 29393 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

Katılım Öncesi Yardım Aracı kapsamında Türkiye’ye sağlanan fonlar, Komisyon kararı ile kabul edilen IPA-II Dönemi Endikatif Türkiye Strateji Belgesi (2014-2020) (Türkiye Strateji Belgesi)’nde yer alan politika alanları altında belirlenen öncelikli dokuz sektör için kullandırılacaktır.

Söz konusu politika alanları, öncelikli sektör ve alt sektörler ile bu sektör ve alt sektörlerde AB’den sağlanacak fonların kullandırılmasından sorumlu olacak kurumlar Tablo.1’de belirtildiği gibidir.

AB’den sağlanacak fonlar; AB’ye tam üyelik hedefimiz doğrultusunda, Türkiye Strateji Belgesi’nde belirlenmiş amaçlara uygun olarak Çevre ve İklim Eylemi, Ulaştırma, Rekabetçilik ve Yenilik ile Eğitim, İstihdam ve Sosyal Politikalar sektörleri için hazırlanan sektörel operasyonel programlar; Sivil Toplum, Yargı ve Temel Haklar, İçişleri, Enerji sektör/alt sektörleri ile Tarım ve Kırsal Kalkınma sektörünün Kurumsal Kapasite Geliştirme alt sektörü için çok yıllı olarak hazırlanan sektör planlama dokümanları ile bunlara ilişkin olarak yıllık bazda hazırlanan eylem belgeleri; Kırsal Kalkınma Programı ve Sınır Ötesi İşbirliği Programı belgelerinde yer verilen strateji ve öncelikler çerçevesinde kullandırılır.

II. KURUMSAL YAPILAR

IPA II Çerçeve Anlaşmasında belirtilen görevleri yerine getirmek ve mali yardımların daha etkin kullanımını temin etmek üzere aşağıdaki kurum ve kişiler belirlenmiştir.

Katılım Öncesi Yardım Ulusal Koordinatörü: Katılım Öncesi Yardım Aracı kapsamında Türkiye Strateji Belgesi’nin ve program önceliklerinin ulusal politika ve programlarla uyumlu olarak belirlenmesi ve bunların birbirleriyle tamamlayıcılığının sağlanması, paydaşlarla gerçekleştirilen çalışmaların koordinasyonu ile aynı zamanda program uygulamalarının Türkiye Strateji Belgesi ile tutarlılığının temini, programlamanın genel koordinasyonu, uygulamanın izlenmesi, değerlendirilmesi ve raporlanmasını sağlamak üzere Katılım Öncesi Yardım Ulusal Koordinatörü olarak Avrupa Birliği Başkanı görevlendirilmiştir. Katılım Öncesi Yardım Ulusal Koordinatörünün sekretarya hizmetleri Dışişleri Bakanlığı Avrupa Birliği Başkanlığı tarafından yürütülür.

Katılım Öncesi Yardım Ulusal Koordinatörü, IPA II dönemi finansman önceliklerinin belirlenmesine yönelik çalışmaları yürütmek; IPA II Çerçeve Anlaşmasının, sektörel anlaşmaların ve finansman anlaşmalarının içeriklerine yönelik müzakere süreçlerini yönetmek; bu anlaşmaları imzalamak ve Avrupa Komisyonuna iletmek; nihai hale gelen sektörel operasyonel programlar, sektör planlama dokümanları ve eylem belgelerini Avrupa Komisyonuna iletmekle görevlidir.

Yıllık/çok yıllı programların yönetiminden sorumlu kurumlar sektör planlama dokümanları, operasyonel programlar, eylem belgeleri ve operasyonel tanımlama belgelerinin hazırlığı sürecinde Katılım Öncesi Yardım Ulusal Koordinatöründen görüş alırlar.

Katılım Öncesi Yardım Ulusal Koordinatörü, uygulama sürecinde koordinasyonu sağlamak amacıyla yıllık ve çok yıllı programlar kapsamında yürütülen eylemlerin izleme toplantılarına ve yönlendirme komitelerine katılım sağlar.

İlgili kurum/kuruluşlarca IPA kapsamında uygulanan eylemler arasında bütünlüğü sağlamak amacıyla ihale ve uygulama safhasında üretilen tüm belge ve raporlar (şartname, başlangıç raporu, ara raporlar, nihai rapor ve önemli uygulama belgeleri vb.) tek bir veri tabanında toplanmak üzere Katılım Öncesi Yardım Ulusal Koordinatörü ile paylaşılır.

Bununla birlikte, Katılım Öncesi Yardım Ulusal Koordinatörü, sınır ötesi işbirliği programlarının programlama, izleme ve değerlendirme faaliyetlerini yürütür ve uygulama sürecinin koordinasyonunu sağlar.

Ulusal Yetkilendirme Görevlisi (UYG): Ulusal Yetkilendirme Görevlisi olarak Dış Ekonomik İlişkiler Genel Müdürlüğünün bağlı bulunduğu Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı görevlendirilmiştir. UYG, Türkiye’ye IPA II altında sağlanacak fonların mali yönetiminden ve işlemlerin mevzuata uygun ve düzenli olarak yapılmasından genel olarak sorumludur.

UYG’nin sekretarya hizmetleri Hazine ve Maliye Bakanlığı bünyesinde kurulan ve Ulusal Fon ile UYG destek dairelerinden oluşan Yönetim Yapısı tarafından yürütülür.

UYG özellikle;

a) Ulusal Fon aracılığıyla IPA II hesaplarının yönetiminden ve mali işlemlerden,

b) IPA II fonlarının IPA II Çerçeve Anlaşmasının Ek-B’sinde belirtilen usullere uygun olarak yürütülmesi için oluşturulan iç kontrol sisteminin etkin olarak çalışmasından,

c) Katılım Öncesi Yardım Aracı çerçevesinde oluşturulan sistemin izlenmesinden,

sorumludur.

Ulusal Programlama Uyum Koordinatörü (UPUK): Ulusal Programlama Uyum Koordinatörü olarak Sektörler ve Kamu Yatırımları Genel Müdürlüğünün bağlı bulunduğu Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı Başkan Yardımcısı görevlendirilmiştir. IPA II kapsamında hazırlanan ülke stratejisi, anlaşmalar, sektör planlama dokümanları, eylem belgeleri, operasyonel programlar ile finanse edilen eylem/proje/program dokümanlarının ulusal politika, plan, program ve bütçe süreçleriyle uyumlu hazırlanmasını gözetmekten sorumludur.

UPUK özellikle;

a) Türkiye Strateji Belgesi’nin IPA II Çerçeve Anlaşması, sektörel anlaşmalar, finansman anlaşması, operasyonel programlar, sektör planlama dokümanları ve eylem belgelerinin, yıllık ve çok yıllı programların önceliklerinin ve içeriklerinin ulusal politika, plan, program ve bütçe süreçleriyle uyumlu hazırlanması için yönlendirme yapmaktan,

b) Eylem/proje/program dokümanlarının programlama sürecinde ulusal politika, plan, programlar ve bütçeleme süreçlerine uygun hazırlanmasını Yıllık/Çok Yıllı Program Otoritesi kurumlara ve proje sahibi kurumlara görüş vererek yönlendirmekten,

c) Uygulama sürecinde eylem/proje/programların ulusal plan, program ve bütçe öncelikleriyle uyumunu izlemek ve değerlendirmek ile yönlendirme komiteleri ve izleme komitelerinde üye olarak doğrudan yer almaktan, sorumludur.

Katılım Öncesi Yardım Aracı altında finanse edilen eylem, proje ve programları olan Yıllık/Çok Yıllı Program Otoriteleri dâhil tüm kurumlar, programlama faaliyetlerinin ulusal politika, plan ve programlara uygunluğu ve bütçe süreçleriyle uyumun sağlanması bakımından UPUK’un yönlendirmesinde çalışırlar ve bu süreçte ulusal program öncelikleri ile uyum ve tutarlılık ile bütçe süreçlerinde etkinliğin sağlanabilmesi amacıyla UPUK tarafından talep edilen bilgi, belge ve raporları belirlenen süresi içerisinde intikal ettirirler.

UPUK’un sekretarya hizmetleri Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından yürütülür.

Çok Yıllı Program Otoritesi: Katılım Öncesi Yardım Aracı, Türkiye Strateji Belgesi’nde yer alan Çevre ve İklim Eylemi; Ulaştırma; Rekabetçilik ve Yenilik; Eğitim, İstihdam ve Sosyal Politikalar ile Tarım ve Kırsal Kalkınma alanlarındaki sektörlere ilişkin programların hazırlanması, ihale süreçlerinin yürütülmesi, izlenmesi ve değerlendirilmesi, iletişim ve görünürlük faaliyetleri ve programların raporlanması ile uygulama sürecinde sağlam mali yönetim ilkesi çerçevesinde harcamaların mevzuata ve usule uygunluğunu sağlamaktan sorumlu kurumlardır (Tablo.2).

Çok Yıllı Program Otoritesi kurumlarda Program Otoritesi Başkanı, en az genel müdür düzeyinde belirlenir. Çok Yıllı Program Otoriteleri, Katılım Öncesi Yardım Ulusal Koordinatörünün genel koordinasyonu altında, ilgili ulusal mevzuat ve AB müktesebatı çerçevesinde, sektörel operasyonel programların hazırlanması, uygulanması ve desteklenecek proje ve faaliyetlere ilişkin olarak projelerin seçilmesi ve değerlendirilmesi, programlama, ihale ve sözleşme yapılması, proje ve faaliyetlerin yürütülmesi veya tamamlanan proje ve faaliyetlerin kontrol edilmesi, ödemelerin yapılması, muhasebeleştirilmesi ile bunlara ilişkin uygulama sonrası kontrol, izleme ve değerlendirmelerin gerçekleştirilmesine ilişkin olarak başta Katılım Öncesi Yardım Ulusal Koordinatörü ve Ulusal Yetkilendirme Görevlisi olmak üzere ilgili kurum ve makamlara gerekli bilgi, belge ve raporların belirlenen süresi içerisinde intikalinden sorumludur.

Çok Yıllı Program Otoritesi kurumlarda; programlama, izleme ve değerlendirme, teknik uygulama, kalite kontrol, ihale, finans, sözleşme, ödeme, muhasebe ve raporlama işlevlerini AB’nin ilgili alanındaki kural ve standartlarına uygun olarak yerine getirmek üzere gerekli kurumsal yapı ve kapasite oluşturulur.

Program Otoritesi Başkanı ile Nihai Yararlanıcı Yetkili Temsilcisi arasında Nihai Yararlanıcı Kurum/Kuruluşa delege edilen hususlarla ilgili görev, yetki ve sorumlulukları düzenleyen operasyonel anlaşmalar imzalanır.

Yıllık Program Otoritesi: Türkiye Strateji Belgesi’nde belirlenmiş olan amaçlara uygun olarak; Demokrasi ve Yönetişim, Sivil Toplum, Yargı, Temel Haklar, İçişleri ve Enerji sektör/alt sektörleri ile Tarım ve Kırsal Kalkınma sektörünün Kurumsal Kapasite Geliştirme alt sektörü için hazırlanmış olan eylem belgelerinde tanımlanan önceliklere ilişkin olarak Katılım Öncesi Yardım Ulusal Koordinatörünün genel koordinasyonu altında, programların hazırlanmasından, teknik uygulamasından ve izleme ve değerlendirmesinden sorumlu kurumlar ile uygulama birimi olarak görev yapacak olan Merkezi Finans ve İhale Biriminden müteşekkildir (Tablo.3).

Demokrasi ve Yönetişim, Hukukun Üstünlüğü ve Temel Haklar ile Enerji sektör/alt sektörlerinin tamamı ile Tarım ve Kırsal Kalkınma sektörünün sadece Kurumsal Kapasite Geliştirme alt sektöründe Yıllık Program Otoritesi görevini, her bir sektör/alt sektör için ayrı ayrı olmak üzere Lider Kurumlarla birlikte Merkezi Finans ve İhale Birimi yürütür.

Yıllık Program Otoritesi kurumlarda programlama, izleme ve değerlendirme ile teknik uygulama işlevlerini AB’nin ilgili alanındaki kural ve standartlarına uygun olarak yerine getirmek üzere gerekli kapasite oluşturulur.

Yıllık/Çok Yıllı Program Otoritesi kurumlar, oluşturulan kurumsal yapı ve kapasitenin geliştirilmesine ve devamlılığının sağlanmasına yönelik gerekli tedbirlerin alınması konusunda Ulusal Yetkilendirme Görevlisine karşı sorumludur.

Yıllık/Çok Yıllı Program Otoritesi kurumlar, strateji içerikli dokümanlar ile eylem/proje/programların ulusal politika, plan, program ve bütçe süreçleriyle uyumlu hazırlanmasından sorumludur.

Lider Kurumlar: Tablo.3’te belirlenen her bir sektör/alt sektör için tanımlanan kurumlar, Yıllık Program Otoritesi yapısı içerisinde Lider Kurum olarak görev yapar. Lider Kurum, Katılım Öncesi Yardım Ulusal Koordinatörünün genel koordinasyonu altında, ilgili ulusal mevzuat ve AB müktesebatı çerçevesinde eylem belgelerinin hazırlanması, teknik uygulaması, izlenmesi ve değerlendirilmesi ile desteklenecek proje ve faaliyetlere ilişkin olarak ilgili kurum ve makamlara gerekli bilgi, belge ve raporların aktarılması ile diğer görevlerin yerine getirilmesinden sorumludur. Lider Kurumun sorumluluklarının yerine getirilmesi amacıyla kurum bünyesinde oluşturulan birimin başkanı en az daire başkanı düzeyinde belirlenir.

Lider Kurum ile Nihai Yararlanıcılar arasındaki görev ve yetki paylaşımı, tüm tarafların sorumluluklarını içerecek şekilde her bir eylem belgesi için hazırlanacak ve ilgili taraflarca imzalanacak olan işbirliği anlaşmalarıyla düzenlenir.

Nihai Yararlanıcı Yetkili Temsilcisi: Tablo.2 ve Tablo.3’te yer alan sektör/alt sektör/ alanlarda, ilgili Program Otoritesi/Lider Kurumun genel sorumluluğu altında, proje/faaliyetlerin uygulamasından sorumlu olan yararlanıcı kurum/kuruluşlardaki görevli birimin uygun düzeydeki yöneticileri arasından ilgili kurum/kuruluşlar tarafından belirlenir. Nihai Yararlanıcı Yetkili Temsilcisi, ilgili Program Otoritesi/Lider Kuruma gerekli bilgi, belge ve raporların vakitlice aktarılmasından sorumlu olup teknik uygulama ve projelerin sürdürülebilirliğinin sağlanması için gerekli olan her türlü tedbiri alır.

Merkezi Finans ve İhale Birimi: Tablo.3’te belirlenen her bir sektör, alt sektör kapsamındaki, Yıllık Program Otoritesi için IPA II Çerçeve Anlaşmasıyla belirlenen görevlerden; ihale, sözleşme yönetimi, ödeme, muhasebe ve mali raporlamaya ilişkin olanlar, Avrupa Komisyonu tarafından belirlenen usul ve esaslara uygun olarak Sözleşme Makamı sıfatıyla Merkezi Finans ve İhale Birimi tarafından yerine getirilir. Yıllık Program Otoritesinin kalan diğer görevleri Lider Kurum tarafından yerine getirilir.

Merkezi Finans ve İhale Birimi ile Lider Kurum arasındaki görev ve yetki paylaşımı, Nihai Yararlanıcıların da sorumluluklarını içerecek şekilde her bir eylem belgesi için hazırlanacak olan protokollerle düzenlenir. Merkezi Finans ve İhale Birimi, görevlerinin yürütülmesine ilişkin tüm kararlarını bağımsız olarak alır.

Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu: Kırsal Kalkınma Programı alt sektörü kapsamında, başvuru çağrı ilanlarına çıkılması, idari ve yerinde kontrollerin gerçekleştirilerek projelerin seçilmesi, sözleşmelerin imzalanması, ödeme öncesi idari ve yerinde kontrollerin gerçekleştirilmesi, ödeme, muhasebe, izleme ve raporlama işlemlerinin yürütülmesinden sorumludur. Kurum, görevlerini IPA II Çerçeve Anlaşması, sektörel anlaşma, 4/5/2007 tarihli ve 5648 sayılı Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Hizmetleri Hakkında Kanun ile 4 sayılı Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi hükümleri çerçevesinde yerine getirir ve kararlarını bağımsız olarak alır.

Yönetim Otoritesi: Tarım ve Kırsal Kalkınma politika alanı altında yer alan Kırsal Kalkınma Programı alt sektörü için programın hazırlanması, uygulanması ve değiştirilmesi, izlenmesi ve değerlendirilmesi, raporlanması, tanıtımı ile izleme komitesi sekretarya ve koordinasyon işlerini yürütmek üzere Tarım ve Orman Bakanlığı Tarım Reformu Genel Müdürlüğü Yönetim Otoritesi olarak görevlendirilmiştir. Yönetim Otoritesinin görevleri, Tarım Reformu Genel Müdürlüğü bünyesinde görevlendirilen daire başkanlığı tarafından yürütülür.

Sahtecilikle Mücadele Koordinasyon Birimi: Devlet Denetleme Kurulu Başkanlığı AFCOS (Anti-Fraud Coordination Service) olarak, AB’den sağlanan mali kaynakların kullanımıyla ilgili inceleme, araştırma ve soruşturma yapmak veya yaptırmakla görevli olup bu hususlarda başta Avrupa Sahtecilikle Mücadele Ofisi (European Anti-Fraud Office-OLAF) olmak üzere sınır ötesi işbirliği programlarının yönetim makamları ve ilgili diğer uluslararası kuruluşlar ile koordinasyonu sağlar.

Denetim Otoritesi: Katılım Öncesi Yardım Aracının yönetim ve kontrol mekanizmalarının işlerliği ve etkinliğini denetlemek üzere Hazine ve Maliye Bakanlığı Hazine Kontrolörleri Kurulu Başkanlığı, Denetim Otoritesi olarak görevlendirilmiştir. Denetim Otoritesi, IPA II Çerçeve Anlaşması kapsamındaki yönetim ve kontrol mekanizması içerisinde yer alan kişi ve kurumlardan hiçbir şekilde talimat almaz ve işlevsel olarak bağımsızdır. Denetim Otoritesi, Katılım Öncesi Yardım Aracına ilişkin tüm yönetim ve kontrol sistemlerini, faaliyetleri, işlemleri, hesapları, yükümlülükleri (vergi, resim, harç vb. ve diğer mali yükümlülükler), harcamaların uygunluğunu ve mali tabloları denetler. Bu kapsamdaki kamu idareleri de dâhil olmak üzere her türlü gerçek ve tüzel kişiler ile kurumlar Denetim Otoritesi tarafından yönetim ve kontrol sistemlerine ilişkin istenilen her türlü bilgi, belge, kayıt, rapor ve bilgi sistemlerini sunmak ve bu bilgileri denetime hazır bulundurmak zorundadırlar.

Denetim Otoritesi, sınır ötesi işbirliği programları kapsamında oluşturulan Denetçiler Grubuna katılım sağlayarak, programların denetim otoriteleri ile işbirliği içinde çalışır.

Ulusal Otorite: Katılım Öncesi Yardım Aracının Bölgesel ve Sınır Ötesi İşbirliği politika alanı altında, ülkemizin hâlihazırda katılım sağladığı ve önümüzdeki dönemde katılacağı sınır ötesi işbirliği programlarının programlama, izleme ve değerlendirme faaliyetlerini yapmak, uygulama sürecinin koordinasyonunu yürütmek üzere Dışişleri Bakanlığı Avrupa Birliği Başkanlığı, Ulusal Otorite olarak görevlendirilmiştir.

Ulusal Otorite bu görevlerini, AB ve katılım sağlanan programların kuralları, programlara ilişkin tüm belgeler ile programların uygulanmasına ilişkin taraf olunan anlaşmalar uyarınca yürütür. Ulusal Otorite gerekli hallerde, ilgili kurum ve kuruluşlarla bu görevlerin ifasına yönelik koordinasyonu sağlar.

Ulusal Otorite, ülkemizin hâlihazırda katılmakta olduğu ve önümüzdeki dönemde katılım sağlayacağı sınır ötesi işbirliği programlarının gerektirdiği yapılar ile bu alanlardaki personel istihdamı ilgili ulusal mevzuat ve AB müktesebatı gereğince yapılır.

İç Denetim Birimi: Katılım öncesi mali işbirliği kapsamında yer alan kurumların iç denetim işlevi, 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu çerçevesinde atananlar arasından, kuramlarınca öngörülen yeterli sayıdaki iç denetçi tarafından yerine getirilir. Ancak 5018 sayılı Kanun kapsamında olmayan Merkezi Finans ve İhale Birimi ile Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kuramunun iç denetimi kendi iç denetçileri tarafından yapılır.

III. KOORDİNASYON KURULU VE KOMİTELERİ

IPA II Çerçeve Anlaşmasında belirtilen görevleri yerine getirmek ve mali yardımların daha etkin kullanımını temin etmek üzere aşağıdaki kurul ve komiteler oluşturulmuştur.

1. Mali İşbirliği Koordinasyon Kurulu

Mali İşbirliği Koordinasyon Kurulu Katılım Öncesi Yardım Ulusal Koordinatörü başkanlığında, Ulusal Programlama Uyum Koordinatörü, Ulusal Yetkilendirme Görevlisi, Tablo.1’de yer alan sektörlerden sorumlu bakanlıkların bakan yardımcıları, Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu Başkanı ile Merkezi Finans ve İhale Birimi Başkanından oluşur. Gerekli hallerde Kurula diğer ilgili kamu kurum ve kuruluşları da davet edilebilir.

Kurulun sekretarya hizmetleri Dışişleri Bakanlığı Avrupa Birliği Başkanlığı tarafından yürütülür.

Mali İşbirliği Koordinasyon Kurulunun görevleri şunlardır:

a) Mali işbirliği sürecinin genel işleyişini koordine etmek, izlemek ve değerlendirmek,

b) Katılıma yönelik olarak üye ülkeler ile yürütülen ikili işbirliğinin genel koordinasyonunu sağlamak,

c) AB’den sağlanan fonların etkin, amacına uygun ve zamanında kullanımının teminine yönelik kararlar almak.

Kurulun aldığı kararların uygulamasına ilişkin süreç, Katılım Öncesi Yardım Ulusal Koordinatörü tarafından izlenir.

2. Mali İşbirliği Komitesi

Mali İşbirliği Komitesi Dışişleri Bakanlığı Avrupa Birliği Başkanlığı Malî İşbirliği ve Proje Uygulama Genel Müdürü başkanlığında, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı temsilcisi, Ulusal Yetkilendirme Görevlisi Yönetim Yapısı temsilcisi ve Yıllık/Çok Yıllı Program Otoritesi kurumların (Tablo.2 ve Tablo.3) temsilcilerinden oluşur. İhtiyaç duyulması halinde ilgili diğer kurum ve kuruluş temsilcileri de Komiteye davet edilebilir.

Komitenin sekretarya hizmetlerini Dışişleri Bakanlığı Avrupa Birliği Başkanlığı yürütür.

Komite, Türkiye Strateji Belgesi ile belirlenen hedef ve önceliklere uygun olarak mali işbirliğinin etkin işleyişine ve fonların amacına uygun kullanımına yönelik olarak aşağıdaki görevleri yürütür:

a) Mali işbirliğinin genel işleyişini değerlendirmek, yönlendirmek ve izlemek,

b) Yıllık/Çok Yıllı Program Otoritesi kurumlarda tesis edilen kurumsal kapasiteyi değerlendirmek ve alınacak tedbirleri belirlemek,

c) Sektör veya alt sektör düzeyli fon kullanım seviyelerini ve fon kaybına ilişkin riskleri değerlendirmek ve alınacak tedbirleri belirlemek,

ç) Toplantı sonuçlarını Mali İşbirliği Koordinasyon Kuruluna raporlamak.

Komite tarafından alman kararların uygulanması Malî İşbirliği ve Proje Uygulama Genel Müdürü tarafından izlenir. Komitenin çalışma usul ve esasları Komite tarafından belirlenir.

3. Sınır Ötesi İşbirliği Komitesi

Sınır Ötesi İşbirliği Komitesi Ulusal Otorite başkanlığında, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, Hazine ve Maliye ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlıkları temsilcilerinden oluşur. Komite toplantılarına gerekli hallerde ilgili kamu kurum/kuruluşları davet edilir.

Sınır Ötesi İşbirliği Komitesinin görevleri şunlardır:

a) Bölgesel ve Sınır Ötesi İşbirliği politika alanı ile ilgili programlama ve uygulama sürecinde, üye kurumların çalışma alanları ile ilgili olarak Ulusal Otoriteye destek sağlamak,

b) Gündeme bağlı olarak ve Ulusal Otoritenin daveti üzerine, yürütülen programların programlama komiteleri, ortak izleme komiteleri ve programlar gereği oluşturulan diğer komitelerin toplantılarına katılım sağlamak ve görüş vermek.

Komitenin çalışma usul ve esasları Komite tarafından belirlenir. Komitenin sekretarya hizmetleri Ulusal Otorite tarafından yürütülür.

IV. İZLEME KOMİTELERİ

Katılım Öncesi Yardım Aracı altında, AB kaynaklarının etkin kullanımını teminen IPA II Çerçeve Anlaşmasında, sektörel anlaşmalarda ve finansman anlaşmalarında tanımlanan görevleri yerine getirmek üzere aşağıdaki İzleme Komiteleri oluşturulmuştur.

İzleme Komite toplantılarının makul bir süre öncesinde, her bir sektör veya alt sektör sorumlusu kurum tarafından sektördeki fon kullanım durumunu içeren özlü raporlar, özellikle uygulaması devam eden faaliyetlerin sektörel göstergelere erişimine ilişkin değerlendirmeye temel teşkil edebilecek veri ve bilgilerle birlikte, Katılım Öncesi Yardım Ulusal Koordinatörüne sunulur.

Katılım Öncesi Yardım Ulusal Koordinatörü söz konusu raporları IPA sisteminde ilgili kuramlarla paylaşır.

Bölgesel ve Sınır Ötesi İşbirliği politika alanında ise programların ortak izleme komiteleri, sektörel izleme komitesinin yerini alır.

1. IPA İzleme Komitesi

IPA İzleme Komitesi Katılım Öncesi Yardım Ulusal Koordinatörü ile Avrupa Komisyonu temsilcisinin eş başkanlığında; Ulusal Yetkilendirme Görevlisi, Ulusal Programlama Uyum Koordinatörü, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Merkezi Finans ve İhale Birimi ile Çok Yıllı Program Otoritesi ve Yıllık Program Otoritesi kurum ve kuruluşlarının temsilcilerinden oluşur. Uygun hallerde, ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile uluslararası finans sağlayıcı kuram ve kuruluşlar komiteye katılırlar. Komite yılda en az bir kere toplanır. Komitenin sekretarya hizmetleri Dışişleri Bakanlığı Avrupa Birliği Başkanlığı tarafından yürütülür.

Komite, katılım öncesi mali yardımların etkinliği ve kalitesi ile sektör ve alt sektörler altında gerçekleştirilen tüm uygulamaların finansman anlaşmaları ve Türkiye Strateji Belgesi’nde belirlenen hedeflere uygunluğunu sağlamakla yükümlüdür. Bu amaca yönelik olarak, Komite yapacağı değerlendirmelerde sektörel izleme komitelerince rapor edilen bilgileri esas alır.

Komitenin çalışma usul ve esasları Komite tarafından belirlenir.

2. Sektörel İzleme Komiteleri

IPA İzleme Komitesinde görüşülecek konuları, her bir sektör veya alt sektör düzeyinde ayrıntılı olarak ele almak ve sağlanan fonun etkin ve amacına uygun kullanımını temin etmek üzere Tablo.1’de yer alan sektör veya alt sektörlerle ilgili olarak sorumlu kurumlar tarafından sektörel izleme komiteleri oluşturulur.

Sektörel izleme komitelerinin genel koordinasyonu Katılım Öncesi Yardım Ulusal Koordinatörü tarafından yerine getirilir. Bununla birlikte her bir Sektörel İzleme Komitesinin koordinasyonu ve sekretarya hizmetleri ilgili sektör veya alt sektör sorumlusu kurum tarafından yürütülür.

Sektörel izleme komite toplantılarına ilgili Çok Yıllı Program Otoritesi Başkanı/Lider Kurum sorumlu birim başkanı tarafından başkanlık edilir. Sektörel izleme komitelerinin toplantı takvimleri Katılım Öncesi Yardım Ulusal Koordinatörü ile koordinasyon halinde belirlenerek Avrupa Komisyonuna bildirilir.

Aşağıda sıralanan sektörel izleme komiteleri oluşturulur.

a) IPA II Sivil Toplum Sektörel İzleme Komitesi

b) IPA II Yargı Sektörel İzleme Komitesi

c) IPA II Temel Haklar Sektörel İzleme Komitesi

ç) IPA II İçişleri Sektörel İzleme Komitesi

d) IPA II Çevre ve İklim Sektörel İzleme Komitesi

e) IPA II Ulaştırma Sektörel İzleme Komitesi

f) IPA II Enerji Sektörel İzleme Komitesi

g) IPA II Rekabetçilik ve Yenilik Sektörel İzleme Komitesi

ğ) IPA II Eğitim, İstihdam ve Sosyal Politikalar Sektörel İzleme Komitesi

h) IPA II Tarım Sektörü Kurumsal Kapasite Geliştirme İzleme Komitesi

Her bir sektörel izleme komitesi, Çok Yıllı Program Otoritesi Başkanı/Lider Kurum sorumlu birim başkanı başkanlığında, programa bağlı olarak Avrupa Komisyonu temsilcisinin eş başkanlığında; Katılım Öncesi Yardım Ulusal Koordinatörü, Ulusal Yetkilendirme Görevlisi ve Ulusal Programlama Uyum Koordinatörünü temsilen uygun düzeyli katılımcılar, Merkezi Finans ve İhale Birimi, Avrupa Komisyonu ve AB Türkiye Delegasyonu ile her bir sektör veya alt sektör bakımından ilgili diğer kamu kurumlan ve gerekli hallerde sivil toplum kuruluşları temsilcilerinden oluşur. Uygun hallerde, uluslararası finans sağlayıcı kurum ve kuruluşlar komiteye davet edilir.

Her bir komitenin çalışma usul ve esasları ilgili komite tarafından belirlenir.

Sektörel izleme komiteleri yılda en az iki kere toplanır. Her bir komite toplantısını takiben sektör veya alt sektör sorumlusu kurum tarafından toplantıda görüşülen konular ve alınan kararlar ile sektördeki fon kullanım durumunu içeren toplantı tutanakları katılımcılara iletilir.

Gerek görüldüğü hallerde, Tablo.1’de yer alan sektör veya alt sektörlerde, Katılım Öncesi Yardım Ulusal Koordinatörünün uygun görüşü alınmak kaydıyla sektörel izleme alt komiteleri teşkil edilebilir. Lider Kurumlar, uygulamanın izlenmesi ve koordinasyonun sağlanması amacıyla izleme ve yönlendirme kurulları oluşturabilir.

3. Kırsal Kalkınma Programı İzleme Komitesi

Kırsal Kalkınma Programı İzleme Komitesinin oluşumu ve görevleri Sektörel Anlaşmanın ilgili hükümleri esas alınarak belirlenir. Komitenin sekretarya hizmetleri Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yürütülür.

Gerek duyulması halinde uygun düzeylerde diğer izleme komiteleri kurulur. Bu komiteler faaliyetleri hakkında Katılım Öncesi Yardım Ulusal Koordinatörünü bilgilendirir.

Katılım Öncesi Yardım Ulusal Koordinatörü söz konusu bilgi veya raporları IPA sisteminde yer alan ilgili kurumlarla paylaşır.

V. DEĞERLENDİRME

Tablo.l’de gösterilen sorumlu kurumlar, ilgili sektör veya alt sektör altındaki faaliyetlere ilişkin bir değerlendirme planı hazırlar. Bu planda değerlendirme faaliyetinin uygulamanın hangi aşamasında yapılacağı da belirtilir. Hazırlanan değerlendirme planlarından oluşan ülke değerlendirme planı Katılım Öncesi Yardım Ulusal Koordinatörü tarafından Avrupa Komisyonuna iletilir. Bölgesel ve Sınır Ötesi İşbirliği politika alanında program yapıları tarafından hazırlanan değerlendirme raporları bu kapsamda dikkate alınır.

Ülke değerlendirme planı kapsamında yapılan değerlendirme faaliyetlerinden elde edilen sonuçların uygulanmasına ilişkin süreç, Katılım Öncesi Yardım Ulusal Koordinatörü tarafından izlenir. Bu amaca yönelik olarak değerlendirme faaliyetlerinin sonuçları ilgili sorumlu kurum tarafından Katılım Öncesi Yardım Ulusal Koordinatörüne vakitlice bildirilir.

Değerlendirme faaliyetlerinin sonuçları Katılım Öncesi Yardım Ulusal Koordinatörü tarafından ilgili kurumlara iletilir.

VI. RAPORLAMA

Katılım Öncesi Yardım Aracı vasıtasıyla sağlanan fonların uygulamasına ilişkin olarak, Katılım Öncesi Yardım Ulusal Koordinatörü, IPA II Çerçeve Anlaşmasının 59(1) maddesi uyarınca, izleyen mali yılın 15 Şubat tarihine kadar, bütçe uygulama görevlerinin uygulanmasına ilişkin yıllık raporu Avrupa Komisyonuna sunar.

Bu kapsamda, IPA II Çerçeve Anlaşmasının 59(1) maddesi gereğince ve 52(2), 53(3), 53(4), 60(1,2) maddeleri ile Ek A’nın 4(3-ii) maddelerine uygun olarak, Bölgesel ve Sınır Ötesi İşbirliği politika alanı dışında, Tablo.1’de gösterilen her bir sektör veya alt sektörle ilgili olarak sorumlu kurum tarafından IPA II Çerçeve Anlaşmasında ve finansman anlaşmalarında belirtilen modele uygun olarak, mali yılın tamamını kapsayan ayrıntılı bir yıllık rapor hazırlanır. Hazırlanan rapor Katılım Öncesi Yardım Ulusal Koordinatörü tarafından Avrupa Komisyonuna sunulur.

Bölgesel ve Sınır Ötesi İşbirliği politika alanı dışında, Tablo.l’de gösterilen her bir sektör veya alt sektörle ilgili olarak sorumlu kurum, Ulusal Yetkilendirme Görevlisi ve Denetim Otoritesi tarafından IPA II Çerçeve Anlaşmasının 59(2) ve 59(3) maddeleri uyarınca hazırlanacak raporlara ilişkin her türlü bilgi ve belgeyi temin eder.

Bölgesel ve Sınır Ötesi İşbirliği politika alanında katılım sağlanan programlar vasıtasıyla aktarılan fonların uygulanmasına ilişkin raporlar ilgili AB tüzüklerinde belirtilen usulde ve programların Ulusal Otoritelerinin de katkılarıyla hazırlanarak Avrupa Komisyonuna sunulur.

Katılım Öncesi Yardım Ulusal Koordinatörü, Ulusal Yetkilendirme Görevlisi ve Denetim Otoritesi gerekli gördüğü hallerde Yıllık/Çok Yıllı Program Otoritesi kurumlardan ilave bilgi ve belge talep eder.

VII. GÖRÜNÜRLÜK VE İLETİŞİM

Katılım Öncesi Yardım Aracı kapsamında AB fonlarının sektörel uygulamasından sorumlu kılınan kurumlar, programların uygulanmasında AB’nin şeffaflık ve görünürlük ilkelerine uyarlar. Sorumlu kurumlar ilgili sektörel izleme komitelerine görünürlük ve iletişim faaliyetlerine ilişkin olarak raporlama yapar.

VIII. BİRLİK PROGRAMLARININ KOORDİNASYONU

İlgili kurum/kuruluşun tematik olarak çalışma alanına giren konularda herhangi bir AB programı, ajansı ve AB tarafından kurulan diğer tüm alt program ve girişimler ile Avrupa Birliği’nin İşleyişi Hakkında Antlaşmanın 185. ve 187. maddeleri uyarınca kurulan tüm program ve ortak girişimlere katılma talebini yazılı olarak gerekçe ile birlikte bildirmesi ve AB Programları Kurulunun söz konusu talebi ulusal öncelikler ve çıkarlar doğrultusunda değerlendirip uygun bulmasını müteakip, Dışişleri Bakanlığı Avrupa Birliği Başkanlığı Türkiye’nin mezkûr programa katılımı için yasal süreci başlatır.

AB programları, ajansları ve AB tarafından kurulan diğer tüm alt program ve girişimler ile Avrupa Birliği’nin İşleyişi Hakkında Antlaşmanın 185. ve 187. maddeleri uyarınca kurulan tüm program ve ortak girişimlere katılıma ilişkin görevleri yerine getirmek ve uygulama süreçlerinin etkinliğini temin etmek üzere aşağıdaki kurul ve komiteler oluşturulmuştur.

1. AB Programları ve Ajansları Kurulu (AB Programları Kurulu)

AB Programları Kurulu Avrupa Birliği Başkanının başkanlığında, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı temsilcisi ile ilgili kurum/ kuruluşların en az genel müdür düzeyindeki temsilcilerinden oluşur. Birlik Programları Ulusal Koordinatörü olarak Avrupa Birliği Başkanı görevlendirilmiştir. Birlik Programları Ulusal Koordinatörü Kurulun gündemine göre özel sektör üst çatı kuruluşları ve sivil toplum kuruluşu temsilcilerini de Kurul toplantılarına davet edebilir.

AB Programları Kurulunun görevleri şunlardır:

a) AB programları, ajansları ve AB tarafından kurulan diğer tüm alt program ve girişimler ile Avrupa Birliği’nin İşleyişi Hakkında Antlaşmanın 185. ve 187. maddeleri uyarınca kurulan tüm program ve ortak girişimler ile ilgili programlama ve uygulama süreçlerine ilişkin çalışmalar yürütmek, tedbir almak ve Birlik Programları Ulusal Koordinatörünün önerisi doğrultusunda Koordinatör Kuruluşu veya alt alan/öncelikten sorumlu kuruluşu tespit ederek yetkilendirmek,

b) İlgili kurum/kuruluşun tematik olarak çalışma alanına giren konularda herhangi bir AB programı, ajansı ve AB tarafından kurulan diğer tüm alt program ve girişimler ile Avrupa Birliği’nin İşleyişi Hakkında Antlaşmanın 185. ve 187. maddeleri uyarınca kurulan tüm program ve ortak girişimlere yazılı katılım talebini değerlendirerek Türkiye’nin katılımına ilişkin nihai kararı vermek,

c) İlgili kurum/kuruluşun koordinatörlüğünde Türkiye’nin katıldığı AB program, ajans, diğer program ve girişimlerin her birinin ulusal düzeyde etkin ve koordineli bir şekilde yönetilmesi için uygun mekanizmanın tesis edilmesi, yıllık katkı paylarının koordinasyonu ve yürütülen programların genel takibine ilişkin çalışmaları yürütmek.

Kurul, katılım sağlanan AB programları, ajansları ve AB tarafından kurulan diğer tüm alt program ve girişimler izleme ve yönlendirme faaliyetlerinin üst koordinasyonunun sağlanması amacıyla yılda en az bir defa toplanır.

Kurulun çalışma usul ve esasları Kurul tarafından belirlenir. Kurulun sekretarya hizmetleri Dışişleri Bakanlığı Avrupa Birliği Başkanlığı Malî İşbirliği ve Proje Uygulama Genel Müdürlüğü tarafından yürütülür.

2. Birlik Programları İzleme ve Yönlendirme Komiteleri

İzleme ve yönlendirme komiteleri ilgili AB program, ajans ve AB tarafından kurulan diğer tüm alt program veya girişimi yürüten Koordinatör Kuruluşun Başkan/Genel Sekreter/Genel Müdürünün başkanlığında, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, Dışişleri Bakanlığı Avrupa Birliği Başkanlığı ve mezkûr Birlik Programının tematik önceliklerine göre bu üç kuruluşun belirleyeceği ilgili kurum/kuruluşların en az genel müdür düzeyinde temsilcilerinden oluşur. İzleme ve yönlendirme komiteleri, AB Programları Kurulunun belirleyeceği Birlik Programları için oluşturulur.

Gerektiğinde diğer kamu kurum ve kuruluşlarının temsilcileri de komite toplantılarına davet edilir. İzleme ve yönlendirme komitelerinin koordinasyonu ve sekretarya hizmetleri Koordinatör Kuruluş tarafından yürütülür.

İzleme ve yönlendirme komitelerinin görevleri şunlardır:

a) AB programları, ajansları ve AB tarafından kurulan diğer tüm alt program ve girişimlerin etkili bir şekilde işleyişini sağlamaya yönelik strateji ve eylemleri belirlemek, programın yürütülmesini sağlamak ve gerekli tedbirleri almak,

b) Belirlenen strateji çerçevesinde başlıca paydaşları harekete geçirecek, teşvik edecek, bilgilendirecek, destekleyecek kararları almak ve ilgili tarafları gerekli çalışmaları yapmak üzere görevlendirmek,

c) Program çağrılarına ilişkin bilginin yayılma stratejisine karar vermek ve uygulamak,

ç) Birlik programının işleyişini kolaylaştıracak alt kurul, komite, çalışma grupları vb. mekanizmalar ile bunların katılımcılarını ve çalışma usullerini belirlemek,

d) AB programları, ajansları ve AB tarafından kurulan diğer tüm alt program ve girişimlerin yıllık çalışma planlarını gözden geçirmek.

İzleme ve yönlendirme komiteleri, belirlenen görevleri kapsamındaki iş ve işlemleri yerine getirebilmek için gerekli kararların alınması amacıyla olağan olarak yılda en az üç defa toplanır.

Toplantı tarihi Komite Başkanı tarafından belirlenir. Toplantı çağrısı Koordinatör Kuruluş tarafından yapılır. Toplantı gündemi temsilci kuruluşların görüşleri alınmak suretiyle Koordinatör Kuruluş tarafından belirlenir. Toplantının günü, saati, yeri ve gündemi komite üyelerine toplantıdan en az 15 gün önce Koordinatör Kuruluş tarafından bildirilir. Toplantılara, komite dışındaki kurumlardan da temsilciler görüş alınmak üzere davet edilebilir.

Komite üyeleri ve toplantılara katılan diğer kişiler tarafsız olmak, görüşülen konuların ve alman kararların gizliliğine ve etik kurallara uygun davranmakla yükümlüdür.

2015/15 sayılı Genelge yürürlükten kaldırılmıştır.

Bilgilerini ve gereğini rica ederim.