EN
TR
10/1/2014 tarihli ve 28878 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ağır Hizmet Araçlarından Çıkan Emisyonlar (Euro VI) Bakımından ve Araç Tamir ve Bakım Bilgilerine Erişim Konusunda Motorlu Araçların Tip Onayı ile İlgili Uygulama Usul ve Esaslarına İlişkin Tebliğin 2 nci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(2) Avrupa Birliğinin (EU) 627/2014, (EU) 136/2014, (EU) 133/2014 ve (EU) 64/2012 teknik düzenlemeleri ile değiştirilen (EU) 582/2011 sayılı teknik düzenlemesine uyumlu olarak,”
Aynı Tebliğin 3 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 3
(1) Bu Tebliğin amaçları bakımından 28/6/2009 tarihli ve 27272 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorkları Tip Onayı Yönetmeliği (2007/46/AT)’nde ve 3/8/2011 tarihli ve 28014 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ağır Hizmet Araçlarından Çıkan Emisyonlar (Euro 6) Bakımından ve Araç Tamir ve Bakım Bilgilerine Erişim Konusunda Motorlu Araçların Tip Onayına İlişkin Yönetmelik ((AT) 595/2009)’te yer alan tanımlara ek olarak aşağıdaki tanımlar geçerlidir;
a) Araç OBD bilgileri: Araç üzerindeki herhangi bir elektronik sisteme yönelik olarak araç üzerindeki arıza teşhis sistemine ilişkin bilgileri,
b) Araç üzerinde teşhis (OBD) sistemi: Herhangi bir araç veya motor üzerindeki; motor sisteminin emisyon performansını etkileyen arızaları tespit edebilecek, bir uyarı sistemi vasıtasıyla arızaların oluşumunu haber verebilecek, bilgisayar hafızasında kayıtlı bilgiler ve bu bilgilerin araç dışına iletilmesi vasıtasıyla arıza görülmesi muhtemel alanları tespit edebilecek kapasiteye sahip bir sistemi,
c) Arıza: OBD sistemi dahil herhangi bir motor sisteminde, motor sistemi tarafından yayılan düzenlemeye tabi kirleticilerin herhangi birinde bir artışa veya OBD sisteminin verimliliğinde bir azalmaya neden olması makul bir arıza veya bozulmayı,
ç) Arıza göstergesi (MI): Uyarı sisteminin bir parçası olan ve arıza durumunda aracın sürücüsünü açık bir şekilde bilgilendiren bir göstergeyi,
d) (AT) 595/2009 Yönetmeliği: 3/8/2011 tarihli ve 28014 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ağır Hizmet Araçlarından Çıkan Emisyonlar (Euro 6) Bakımından ve Araç Tamir ve Bakım Bilgilerine Erişim Konusunda Motorlu Araçların Tip Onayına İlişkin Yönetmeliği,
e) Ateşleme çevrimi sayacı: Herhangi bir aracın motor çalıştırma sayısını gösteren sayacı,
f) Azami net güç: Tam yükteki motorda ölçülen net gücün maksimum değerini,
g) Çalışma sekansı: Motorun çalıştırılmasından, çalıştığı süreden, durdurulmasından ve belirli bir OBD izlemenin sonuna kadar çalıştığı ve var olduğu takdirde arızanın tespit edileceği bir sonraki çalışmaya kadar geçen zamandan meydana gelen bir diziyi,
ğ) Dizel modu: Motorun herhangi bir çalışma koşulu için hiçbir gaz yakıt kullanmadığı, eş zamanlı iki yakıtlı bir motorun normal çalışma modunu,
h) ECU: Motor sistemi elektronik kontrol ünitesini,
ı) Egzoz çıkış sonrası iyileştirme sistemi: Herhangi bir katalizör (oksidasyon, üç yollu veya diğer), partikül filtresi, NOx giderme sistemi, birleşik NOx giderme partikül filtresi veya motorun egzoz tarafına yerleştirilmiş olan tüm diğer emisyon azaltıcı cihazlarını,
i) Emisyon eşiği izleme: OBD eşiği limitlerinin (OTLs) aşılmasına neden olan ve aşağıdakilerin birinden veya her ikisinden meydana gelen bir arızanın izlenmesini,
1) Emisyonlar ilgili deney çevriminin spesifik emisyonları ile doğrudan ilişkilendirecek bir model ve egzoz borusu emisyonları sensörü/sensörleri vasıtasıyla doğrudan emisyon ölçümü;
2) Bilgisayar girdi ve çıktı bilgilerinin, deney çevrimi spesifik emisyonlarıyla ilişkilendirilmesi vasıtasıyla emisyon artışı göstergesi;
j) Emisyonla ilgili olan bakım: Aracın veya motorun normal kullanım sırasındaki çalışması esnasındaki emisyonlarını önemli şekilde etkileyen veya emisyon bozulmasını etkileyebilme ihtimali olan bakımı,
k) Emisyonla ilgili olmayan bakım: Bakım yapılır yapılmaz aracın veya motorun normal kullanım sırasındaki çalışması esnasındaki emisyonlarını önemli şekilde etkilemeyen ve emisyon bozulması üzerinde kalıcı bir etkiye sahip olmayan bakımı,
l) Emisyonlara ve araç tamir ve bakım bilgilerine ilişkin araç tipi: Ek I İlave 4’te belirtilen temel motor ve araç özellikleri bakımından farklılık göstermeyen bir araç grubunu,
m) Eş zamanlı iki yakıt modu: Bazı çalışma koşullarında motorun aynı anda hem dizel yakıt hem de gaz yakıt kullandığı, iki yakıtlı motorun normal çalışma modunu,
n) Eş zamanlı iki yakıtlı (dual fuel) motor: Aynı anda dizel yakıtla ve bir gaz yakıtla çalışacak şekilde tasarlanmış, her iki yakıtın dozajının ayrı ayrı yapıldığı ve çalışma şekline bağlı olarak yakıtlardan birinin tüketilen miktarının diğerine kıyasla değişebildiği bir motor sistemini,
o) Eş zamanlı iki yakıtlı motorlu araç: Eş zamanlı iki yakıtlı bir motorla çalışan ve motorun kullandığı yakıtları araç üzerindeki ayrı depolama sistemlerinden sağlayan bir motorlu aracı,
ö) Gaz enerji oranı (GER): Yakıtların enerji içeriğinin alt ısıl değer olarak tanımlandığı ve bir eş zamanlı iki yakıtlı motor için, gaz yakıtın enerji içeriğinin her iki yakıtın (dizel ve gazlı) enerji içeriğine bölünmesinin yüzde olarak ifade edilmiş halini,
p) Genel payda: Genel koşulları dikkate alan, bir aracın çalışma sayısını gösteren sayacı,
r) Hizmet birikim programı: Motor iyileştirme sistemi ailesine ilişkin bozulma faktörlerinin tespitine yönelik yaşlandırma çevrimi ve hizmet birikim süresini,
s) İzleme grubu: Herhangi bir OBD motor ailesinin kullanım esnasındaki performansının değerlendirilmesiyle ilgili olarak, emisyon kontrol sisteminin doğru çalışmasını belirlemede kullanılan bir dizi OBD izleme grubunu,
ş) Kritik emisyonla ilgili aksamlar: Özellikle emisyon kontrolü için tasarlanan “tüm egzoz çıkış sonrası iyileştirme sistemi, ECU ve ilişkili sensörleri ve aktüatörleri ve tüm ilgili filtreler, soğutucular, kontrol subapları ve boruları dahil egzoz gazı yeniden çevrim (EGR) sistemi” aksamlarını,
t) Kritik emisyonla ilgili bakım: Kritik emisyonla ilgili aksamlar üzerinde gerçekleştirilecek bakımı,
u) Kullanım sırasındaki performans oranı: Bir izlemenin veya izleme grubunun arıza tespit etmesi gereken koşulların bulunduğu durum sayısının, ilgili izleme veya izleme grupları açısından önem taşıyan sürüş çevrimleri sayısına oranını,
ü) Mantık hatası: Ölçülen tüm sinyallerin ve aksam çıktı verilerinin her birinin ilgili sensör veya aksamın normal çalışmasıyla ilişkili aralıkta bulunduğu ve sensörlerin veya aksamların hiçbirinin bireysel olarak herhangi bir arıza göstermediği durumlar dahil olmak üzere, herhangi bir sensörden veya aksamdan gelen sinyalin kontrol sistemi dahilindeki diğer sensörlerden veya aksamlardan gelen sinyallerle birlikte değerlendirildiğinde, beklendiğinden farklı olduğu herhangi bir arızayı,
v) Motor ailesi: Ek I’in 6 ncı maddesinde tanımlandığı şekilde tasarımlanmaları nedeniyle benzer egzoz emisyon özelliklerine sahip olan (ailenin tüm üyeleri yürürlükteki emisyon sınır değerlerine uymalıdır), imalatçıların motor gruplandırmasını,
y) Motorun çalıştırılması: Motorun devri, normal sıcak rölanti devrinin 150 d-1 altına ulaştığında tamamlanmakta olup; kontağın açılması, marşa basılması ve ateşlemenin başlamasından ibaret işlemi,
z) Motor iyileştirme sistemi ailesi: Herhangi bir imalatçının motor ailesi tanımına uyan ancak benzer bir egzoz sonrası iyileştirme sisteminin kullanıldığı motorlar bazında detaylı olarak gruplandırılan motor grubunu,
aa) Motor sistemi: Motor, emisyon kontrol sistemi ve motor sistemi elektronik kontrol ünitesi veya elektronik kontrol üniteleri (ECU) ile tüm diğer güç aktarma organları veya araç kontrol ünitesi arasındaki emisyon kontrol sistemi ve iletişim ara yüzünü (donanım ve mesajlar),
bb) Motor tipi: Ek I İlave 4’te belirtilen temel motor özellikleri bakımından farklılık göstermeyen bir motor kategorisini,
cc) Müşteri adaptasyonu: Müşterinin belirli bir isteği üzerine ve onaya tabi olarak herhangi bir araç, sistem, aksam veya ayrı bir teknik ünite üzerinde yapılan herhangi bir değişikliği,
çç) Nakledilen sistem: 2007/46/AT Yönetmeliğinin 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (ee) bendinde tanımlandığı şekilde eski bir araç tipinden yeni bir araç tipine nakledilen herhangi bir sistemi,
dd) Net güç: Ek XIV uyarınca yardımcı tertibat ile birlikte verilen, motor devrine karşılık gelen ve referans ortam şartlarında belirlenen, bir deney tezgahı üzerinde krank milinin veya eşdeğer milin ucunda elde edilen gücü,
ee) NOx giderme sistemi: Seçici katalitik azaltma sistemi (SCR), NOx soğurucu, pasif veya aktif fakir NOx katalizörü veya azot oksit (NOx) emisyonlarını azaltmak üzere tasarlanan tüm diğer egzoz çıkış sonrası iyileştirme sistemlerini,
ff) OBD motor ailesi: Herhangi bir imalatçının emisyon ile ilgili arızaları izlemeye ve teşhis etmeye yönelik ortak yöntemler kullanan motor sistemlerini,
gg) Ortalama gaz oranı: Bir sürüş çevrimi boyunca hesaplanan ortalama gaz enerji oranını,
ğğ) Performans izleme: İşlevsellik kontrollerinden ve doğrudan emisyon eşikleriyle bağıntılı olmayan parametrelerin izlenmesinden oluşan, uygun aralıkta çalıştıklarını doğrulamak üzere aksamlar veya sistemler üzerinde gerçekleştirilen arıza izleme işlemini,
hh) Servis modu: Eş zamanlı iki yakıtlı motorun, tamir ya da eş zamanlı iki yakıt modunda çalışması mümkün değilken aracın trafikten alınması amacıyla devreye sokulan özel modunu,
ıı) Sürekli rejenerasyon: Sürekli olarak veya Dünya Çapında Uyumlaştırılmış Geçiş Süreci Sürüş Çevrimi (WHTC) sıcak çalıştırma deneyi başına en azından bir kez meydana gelen, herhangi bir egzoz sonrası iyileştirme sisteminin rejenerasyon sürecini,
ii) Sürüş çevrimi: Motorun çalıştırılmasından, motorun çalıştığı süreden, motorun durdurulmasından ve bir sonraki çalışmaya dek geçen zamandan meydana gelen bir diziyi,
jj) Tarama aracı: Bu Tebliğ şartları uyarınca OBD sistemiyle standart hale getirilmiş araç dışı iletişim için kullanılan harici bir deney ekipmanını,
kk) Taşınabilir emisyon ölçüm sistemi (PEMS): Ek II İlave 2’de belirtilen şartları karşılayan taşınabilir bir emisyon ölçüm sistemini,
ll) Temel Emisyon Stratejisi (BES): Herhangi bir Yardımcı Emisyon Stratejisi (AES) aktif hale getirilmedikçe motorun devir ve yüklü çalıştırma aralığı boyunca aktif olan herhangi bir emisyon stratejisini,
mm) Teşhis sorun kodu (DTC): Herhangi bir arızayı tanımlayan veya sınıflandıran sayısal veya alfa nümerik bir tanımlayıcıyı,
nn) Tip 1A eş zamanlı iki yakıtlı motor: WHTC deney çevriminin sıcak bölümünde % 90’ın altına düşmeyen bir ortalama gaz oranıyla çalışan (GERWHTC ≥ %90), özellikle dizel yakıtı kullanarak rölantide çalışmayan ve dizel modu olmayan eş zamanlı iki yakıtlı motoru,
oo) Tip 1B eş zamanlı iki yakıtlı motor: WHTC deney çevriminin sıcak bölümünde % 90’ın altına düşmeyen bir ortalama gaz oranıyla çalışan (GERWHTC ≥ %90), eş zamanlı iki yakıt modunda özellikle dizel yakıtı kullanarak rölantide çalışmayan ve bir dizel modu olan eş zamanlı iki yakıtlı motoru,
öö) Tip 2A eş zamanlı iki yakıtlı motor: WHTC deney çevriminin sıcak bölümünde % 10 ila % 90 arasındaki bir ortalama gaz oranıyla çalışan (%10 < GERWHTC < %90), ve dizel modu olmayan ya da WHTC deney çevriminin sıcak bölümünde % 90’ın altına düşmeyen bir ortalama gaz oranıyla çalışan (GERWHTC ≥ %90), ama özellikle dizel yakıtı kullanarak rölantide çalışan ve bir dizel modu olmayan eş zamanlı iki yakıtlı motoru,
pp) Tip 2B eş zamanlı iki yakıtlı motor: WHTC deney çevriminin sıcak bölümünde % 10 ila % 90 arasındaki bir ortalama gaz oranıyla çalışan (%10 < GERWHTC < %90) ve bir dizel modu olan ya da WHTC deney çevriminin sıcak bölümünde % 90’ın altına düşmeyen bir ortalama gaz oranıyla çalışan (GERWHTC ≥ %90), ama eş zamanlı iki yakıtlı modda özellikle dizel yakıtı kullanarak rölantide çalışabilen ve bir dizel modu olan eş zamanlı iki yakıtlı motoru,
rr) Tip 3B eş zamanlı iki yakıtlı motor: WHTC deney çevriminin sıcak bölümünde % 10’u aşmayan bir ortalama gaz oranıyla çalışan (GERWHTC ≤ %10) ve bir dizel modu olan eş zamanlı iki yakıtlı motoru,
ss) Toplam işlevsel arıza izleme: Herhangi bir sistemin yapması istenilen işlevin tamamen kaybına neden olacak arızayı tespit amacıyla izlemeyi,
şş) Yardımcı Emisyon Stratejisi (AES): Belirli bir amaca yönelik olarak ve belirli bir dizi ortam ve/veya çalışma koşuluna cevaben aktif hale gelen ve bir temel emisyon stratejisinin yerini alan veya bu stratejiye değişiklik getiren ve sadece bu koşullar varlığını sürdürdüğünde çalışır durumda kalan bir emisyon stratejisini,
tt) Yaşlanma çevrimi: Hizmet birikimi süresince yürütülecek olan araç veya motor operasyonunu (devir, yük, güç),
uu) Yeterli nitelikte bozulmuş aksam veya sistem (QDC): Hızlı yaşlandırma ile veya kontrollü bir şekilde manipüle edilerek kasıtlı olarak bozulmuş ve BM/AEK 49 Regülasyonunun Ek 9B’sinde belirtilen hükümler uyarınca motor sisteminin OBD performansının sergilenmesi esnasında kullanıma yönelik olarak Onay Kuruluşunca kabul edilmiş olan bir aksam veya sistemi,
üü) Wall-flow tipi dizel partikül filtresi (DPF): Tüm egzoz gazının, katı maddeleri ayrıştıran bir duvardan geçmesini sağlayan bir dizel partikül filtresini,
vv) Wobbe endeksi (alt W1 veya üst Wu): Birim hacim başına gazın ısıl değerinin, aynı referans koşullardaki görece yoğunluğunun kareköküne oranını (W=Hgaz/√ρgaz/ρhava veya W=Hgazx√ρhava/ρgaz),
yy) λ-kayma faktörü (Sλ): Motor, 49 sayılı BM/AEK Regülasyonunun Ek 4’ünün İlave 5’inin A.5.5.1 Kısmında belirtilen şekilde saf metandan farklı bir gaz bileşimi ile çalıştırılıyorsa, aşırı hava oranının λ değişimi konusunda motor yönetim sisteminin gerekli esnekliğini açıklayan bir ifadeyi,
zz) 2007/46/AT Yönetmeliği: 28/6/2009 tarihli ve 27272 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorkları Tip Onayı Yönetmeliğini,
aaa) 2005/55/AT Yönetmeliği: 24/10/2007 tarihli ve 26680 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ağır Hizmet Araçları ve Motorlarının Emisyonları (Euro IV ve Euro V) ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliğini,
ifade eder.”
Aynı Tebliğin 12 nci maddesinin birinci ila altıncı fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) Ayrı bir teknik ünite olarak bir motor sisteminin ya da motor ailesinin AT tip onayının, onaylı bir motor sistemine sahip bir aracın emisyonlara ve araç tamir ve bakım bilgilerine ilişkin AT tip onayının ya da bir aracın emisyonlara ve araç tamir ve bakım bilgilerine ilişkin AT tip onayının alınması için imalatçı, Ek I hükümleri uyarınca araçların veya motor sistemlerinin deneylere tabi tutulduğunu ve bu Tebliğdeki 13 üncü madde, 23 üncü madde ve Ek III ila VIII’de, Ek X’da, Ek XIII’te, Ek XIV’te ve Ek XVII’de belirtilen şartları karşıladığını göstermek zorundadır. İmalatçı ayrıca, Ek IX’da belirtilen referans yakıtların özelliklerine de uyulmasını sağlamak zorundadır. Eş zamanlı iki yakıtlı motorlar ve araçlar söz konusu olduğunda, imalatçı ek olarak, Ek XVIII'de belirtilen şartlara da uymak zorundadır.
a) Tip onayı başvurusunun yapıldığı sırada araç OBD ve araç tamir ve bakım bilgilerinin mevcut olmaması veya bu bilgilerin (AT) 595/2009 Yönetmeliğinin 7 nci maddesine, bu Tebliğdeki 4 üncü maddeye ve ilgili olduğu durumlarda bu Tebliğdeki 5 inci, 6 ncı ve 7 nci maddeye ve Ek XVII’ye uygun olmaması halinde, imalatçı bu bilgileri, (AT) 595/2009 Yönetmeliğinin 9 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen tarihten itibaren altı ay içinde veya tip onayının verildiği günden itibaren altı ay içinde (hangisi daha sonra ise) sağlar.
b) Bu fıkranın (a) bendinde atıfta bulunulan tarihlerde bilgiyi sağlama yükümlülüğü, sadece tip onayının ardından aracın piyasaya sürülmesi halinde geçerlidir. Aracın piyasaya sürülme tarihinin tip onayından altı ay sonrasından daha geç olması halinde, bilgiler araç piyasaya sürüldüğünde sağlanır.
c) Onay Kuruluşu, tamamlanmış bir Araç OBD ve Araç Tamir ve Bakım Bilgilerine Erişim Belgesine dayanarak, imalatçının araç OBD ve araç tamir ve bakım bilgilerine erişime ilişkin olarak tatminkar düzenlemelerde bulunduğunu ve prosedürler tesis ettiğini varsayar; ancak bunun için hiçbir şikayette bulunulmamış olması ve imalatçının söz konusu belgeyi bu fıkranın (a) bendinde belirtilen süre zarfında temin etmiş olması gerekir. Uygunluk belgesinin bu süre zarfında temin edilmemesi halinde, onay kuruluşu uygunluğun sağlanması için gerekli adımları atar.”
“(2) Emisyon ve araç tamir ve bakım bilgileri bakımından onaylı bir motor sistemine sahip herhangi bir aracın AT tip onayının veya herhangi bir aracın emisyon ve araç tamir ve bakım bilgilerine ilişkin AT tip onayının alınması için, imalatçı, Ek I’in 4 üncü maddesinde belirtilen montaj şartlarına ve, eş zamanlı iki yakıtlı araçlar söz konusu olduğunda Ek XVIII’in 6 ncı maddesinde belirtilen ek montaj şartlarına uygunluğu sağlamak zorundadır.”
“(3) Bu Tebliğ kapsamında tip onayı verilmiş olan, referans kütlesi 2380 kg’dan fazla ancak 2610 kg’dan az olan herhangi bir aracın emisyonlarına ve araç tamir ve bakım bilgilerine ilişkin olarak AT tip onayının kapsam genişletmesi için, imalatçı, Ek VIII’in 5 inci maddesinde belirtilen şartları karşılamak zorundadır.”
“(4) Ek X’un 2.4.1 maddesinde ve Ek XIII’ün 2.1 maddesinde belirtilen alternatif onaya yönelik hükümler, ayrı bir teknik ünite olarak herhangi bir motor sisteminin veya motor ailesinin AT tip onayı için geçerli değildir. Bu hükümler eş zamanlı iki yakıtlı motorlar ve araçlar için de geçerli değildir.”
“(5) Gaz ve partikül halindeki kirleticilerin emisyonunu etkileyen tüm motor sistemleri ve tasarım unsurları, normal kullanım esnasında motorun (AT) 595/2009 Yönetmeliğinin ve bu Tebliğin hükümlerine uygun olmasını sağlayacak şekilde tasarlanır, imal edilir, toplanır ve monte edilir. İmalatçı ayrıca, bu Tebliğin 23 üncü maddesinde ve Ek VI’sında belirtilen çevrim dışı şartlara da uygunluğunu sağlamak zorundadır. Eş zamanlı iki yakıtlı motorlar ve araçlar için Ek XVIII’in hükümleri de geçerlidir.”
“(6) Evrensel yakıt aralığı tip onayı, kısıtlı bir yakıt aralığı tip onayı ya da yakıta özel tip onayının alınması amacıyla ayrı bir teknik ünite olarak herhangi bir motor sisteminin ya da motor ailesinin AT tip onayının ya da bir aracın emisyonlarına ve tamir ve bakım bilgilerine ilişkin olarak AT tip onayının alınması için, imalatçı, Ek I’in 1 inci maddesinde belirtilen şartlara uyulmasını sağlar.”
Aynı Tebliğin 13 üncü maddesinin sekizinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(8) Yeni araç veya motor tiplerine ilişkin olarak 1/1/2016 tarihine kadar, ve Türkiye dahilinde satılan, tescil edilen veya hizmete giren mevcut tip onaylı tüm yeni araçlar için 1/1/2017 tarihine kadar imalatçı, kendi tercihine bağlı olarak Ek X’un 2.3.3.3 maddesinde belirtilen DPF’nin izlemesine ilişkin alternatif hükümleri kullanabilir.”
Aynı Tebliğin 14 üncü maddesinin dördüncü fıkrasına aşağıdaki (h) bendi eklenmiştir.
“h) Uygun olduğu durumlarda, ayrı bir teknik ünite olarak tip onayı alınan motorun doğru şekilde montajı için gerekli dokümantasyon paketleri.”
Aynı Tebliğin 15 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 15
(1) Tüm ilgili şartlar karşılandığında, Onay Kuruluşu, bir motor sistemi veya motor ailesine ayrı teknik ünite AT tip onayı ve 2007/46/AT Yönetmeliğinin Ek VII’sinde belirtilen numaralama sistemine uygun olarak bir tip onayı numarası verir. 2007/46/AT Yönetmeliğinin Ek VII’sinin hükümleri saklı kalmak kaydıyla, tip onayı numarasının 3 üncü bölümü bu Tebliğin Ek I’inin İlave 9’una uygun olarak düzenlenir. Onay Kuruluşu aynı numarayı başka bir motor tipine veremez.
a) Yukarıdaki paragrafta belirtilen prosedüre alternatif olarak, Onay Kuruluşu, bir motor sisteminin ya da motor ailesinin ayrı teknik ünite AT tip onayını aşağıdaki şartların hepsi sağlandığı takdirde verir.
1) AT tip onayı için başvurulduğunda, BM/AEK 49 Regülasyonu çerçevesinde ayrı bir teknik ünite olarak motor sisteminin ya da motor ailesinin tip onayı hali hazırda verilmiş durumdadır.
2) Bu Tebliğin 4 üncü ila 9 uncu maddelerinde araç OBD ve araç tamir ve bakım bilgilerine erişime ilişkin olarak belirtilen ve motor sistemi ya da motor ailesi için geçerli olan şartlar karşılanmaktadır.
3) Bu Tebliğin 13 üncü maddesinin yedinci fıkrasında belirtilen geçiş döneminde bu Tebliğin Ek X’unun 6.2 maddesinde belirtilen şartlar karşılanmaktadır.
4) Bu Tebliğin Ek VII’sinin 3.1 ve 5.1 inci maddelerinde, Ek X’unun 2.1 ve 6.1 inci maddelerinde, Ek XIII’ünün 2, 4.1, 5.1, 7.1, 8.1 ve 10 uncu maddelerinde ve Ek XIII’ünün İlave 6’sındaki 1 inci maddede belirtilen tüm diğer istisnalar geçerlidir.
(2) Onay kuruluşu bu maddedeki birinci fıkra çerçevesinde AT tip onayı verirken, Ek I İlave 5’te belirtilen modeli kullanarak bir AT tip onayı belgesi düzenler.”
Aynı Tebliğin 17 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 17
(1) Tüm ilgili şartlar karşılandığında, Onay Kuruluşu, onaylı bir motor sistemine sahip bir araç için emisyonlara ve tamir ve bakım bilgilerine erişime ilişkin bir AT tip onayı ve 2007/46/AT Yönetmeliği Ek VII’de belirtilen numaralandırma sistemine uygun olarak bir tip onayı numarası verir. 2007/46/AT Yönetmeliğinin Ek VII’sinin hükümleri saklı kalmak kaydıyla, tip onayı numarasının 3 üncü bölümü bu Tebliğin Ek I’inin İlave 9’una uygun olarak düzenlenir. Onay Kuruluşu aynı numarayı başka bir araç tipine veremez.
a) Yukarıdaki paragrafta belirtilen prosedüre alternatif olarak, Onay Kuruluşu, onaylı bir motor sistemine sahip bir aracın emisyonlara ve araç tamir ve bakım bilgilerine erişime ilişkin bir AT tip onayını aşağıdaki şartların hepsi sağlandığı takdirde verir.
1) AT tip onayı için başvurulduğunda, BM/AEK 49 Regülasyonu çerçevesinde onaylı bir motor sisteminin tip onayı hali hazırda verilmiş durumdadır.
2) Bu Tebliğin 4 üncü ila 9 uncu maddelerinde araç OBD ve araç tamir ve bakım bilgilerine erişime ilişkin olarak belirtilen şartlar karşılanmaktadır.
3) Bu Tebliğin 13 üncü maddesinin yedinci fıkrasında belirtilen geçiş döneminde bu Tebliğin Ek X’unun 6.2 maddesinde belirtilen şartlar karşılanmaktadır.
4) Bu Tebliğin Ek VII’sinin 3.1 ve 5.1 inci maddelerinde, Ek X’unun 2.1 ve 6.1 inci maddelerinde, Ek XIII’ünün 2, 4.1, 5.1, 7.1, 8.1 ve 10 uncu maddelerinde ve Ek XIII’ünün İlave 6’sındaki 1 inci maddede belirtilen tüm diğer istisnalar geçerlidir.
(2) Onay kuruluşu bu maddedeki birinci fıkra çerçevesinde AT tip onayı verirken, Ek I İlave 6’da belirtilen modeli kullanarak bir AT tip onayı belgesi düzenler.”
Aynı Tebliğin 19 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 19
(1) Tüm ilgili şartlar karşılandığında, Onay Kuruluşu, herhangi bir araç için emisyonlara ve araç tamir ve bakım bilgilerine erişime ilişkin bir AT tip onayı ve 2007/46/AT Yönetmeliği Ek VII’de belirtilen numaralandırma sistemine uygun olarak bir tip onayı numarası verir. 2007/46/AT Yönetmeliğinin Ek VII’sinin hükümleri saklı kalmak kaydıyla, tip onayı numarasının 3 üncü bölümü bu Tebliğin Ek I’inin İlave 9’una uygun olarak düzenlenir. Onay Kuruluşu aynı numarayı başka bir araç tipine veremez.
a) Yukarıdaki paragrafta belirtilen prosedüre bir alternatif olarak, Onay Kuruluşu, bir aracın emisyonlara ve araç tamir ve bakım bilgilerine erişime ilişkin AT tip onayını aşağıdaki şartların hepsi sağlandığı takdirde verir.
1) AT tip onayı için başvurulduğunda, BM/AEK 49 Regülasyonu çerçevesinde bir aracın tip onayı hali hazırda verilmiş durumdadır.
2) Bu Tebliğin 4 üncü ila 9 uncu maddelerinde araç OBD ve araç tamir ve bakım bilgilerine erişime ilişkin olarak belirtilen şartlar karşılanmaktadır.
3) Bu Tebliğin 13 üncü maddesinin yedinci fıkrasında belirtilen geçiş döneminde bu Tebliğin Ek X’unun 6.2 maddesinde belirtilen şartlar karşılanmaktadır.
4) Bu Tebliğin Ek VII’sinin 3.1 ve 5.1 inci maddelerinde, Ek X’unun 2.1 ve 6.1 inci maddelerinde, Ek XIII’ünün 2, 4.1, 5.1, 7.1, 8.1 ve 10 uncu maddelerinde ve Ek XIII’ünün İlave 6’sındaki 1 inci maddede belirtilen tüm diğer istisnalar geçerlidir.
(2) Onay kuruluşu bu maddedeki birinci fıkra çerçevesinde AT tip onayı verirken, Ek I İlave 7’de belirtilen modeli kullanarak bir AT tip onayı belgesi düzenler.”
Aynı Tebliğin 25 inci maddesinin beşinci fıkrasındaki “Ek 4B’sinin” ifadesi “Ek 4’ünün” şeklinde değiştirilmiştir.
Aynı Tebliğin Geçici Madde 1’ine aşağıdaki dördüncü fıkra eklenmiştir.
“(4) Avrupa Birliğinin (EU) 627/2014 sayılı teknik düzenlemesinin bu Tebliğ içerisinde uyumlaştırılması sonucu; bu fıkranın yayımlandığı tarihten önce Ek I İlave 9 Tablo 1’deki B satırına göre tip onayı almış sıkıştırma ateşlemeli motor ve bu motorlarla donatılmış araçların tip onayının geçerliliği, söz konusu tarihten sonrada devam eder.”
Aynı Tebliğin Ek I’indeki;
a) 1.1.1, 1.1.3, 1.1.4, 1.1.5, 1.1.6, 1.2, 1.2.1, 1.2.2, 1.2.2.1, 1.2.2.2, 3.1, 3.2, 3.2.2, 3.2.3, 3.3, 4.2, 5.2.1, 5.3.4, 6.1, 6.2, 7.2.3.3 ila 7.2.3.6, 7.3.1, 7.3.2, 7.3.3, 7.4.4, 8.1, 8.3 maddeleri ve İlave 1, İlave 2, İlave 3 bu Tebliğin Ek-1’inde belirtildiği şekilde değiştirilmiş olup; aynı eke bu Tebliğin Ek-1’inde yer alan 1.3 ila 1.3.3 ve 6.4 ila 6.4.3 maddeleri eklenmiştir.
b) İlave 4’ün Bölüm 1’inde yer alan Tablodaki 3.2.1.1, 3.2.2.2, 3.2.4.2, 3.2.9.7.1, 3.2.12.2.8, 3.2.12.2.8.2, 3.2.12.2.8.5, 3.2.17, 3.5.4.1, 3.5.4.2, 3.5.5.1 ve 3.5.5.2 satırları bu Tebliğin Ek-2’sinde belirtildiği şekilde değiştirilmiş; aynı Tabloya bu Tebliğin Ek-2’sinde yer alan 3.2.1.1.1, 3.2.1.1.2, 3.2.1.6.2, 3.2.9.7.2, 3.2.12.2.7.8.0, 3.2.12.2.8.2.1, 3.2.12.2.8.2.2, 3.2.12.2.8.3.1, 3.2.12.2.8.3.2, 3.2.12.2.8.8.4, 3.2.12.2.8.8.5, 3.2.17.9, 3.5.4.3 ila 3.5.4.6 ve 3.5.5.3 ila 3.5.5.6 satırları eklenmiş olup; 3.2.9.7 ve 3.2.12.2.8.4 satırları ise yürürlükten kaldırılmıştır.
c) İlave 4’ün Bölüm 2’sinde yer alan Tablodaki 3.2.9.7, 3.2.9.7.1, 3.2.12.2.8, 3.2.12.2.8.1 ve 3.2.12.2.8.2 satırları bu Tebliğin Ek-3’ünde belirtildiği şekilde değiştirilmiş; aynı Tabloya bu Tebliğin Ek-3’ünde yer alan 3.2.2.4.1, 3.2.12.2.7.8 ila 3.2.12.2.7.8.3, 3.2.12.2.8.2.1, 3.2.12.2.8.2.2 ve 3.2.12.2.8.8 ila 3.2.12.2.8.8.5 satırları eklenmiş olup; 3.2.12.2.7.0 ila 3.2.12.2.7.4, 3.2.12.2.8.4 ve 3.2.12.2.8.5 satırları ise yürürlükten kaldırılmıştır.
ç) İlave 4’ün Bölüm 3’ünden sonra gelen “Tanıtım Belgesinin İlavesidir” Kısmındaki 4.3, 5.1 ve 5.2 maddeleri bu Tebliğin Ek-3’ünde belirtildiği şekilde değiştirilmiştir.
d) İlave 5’in “...sayılı AT tip onay sertifikasının İlavesidir” Kısmında ve İlave 7’nin “...sayılı AT tip onay sertifikasının İlavesidir” Kısmında yer alan; 1.1.5, 1.4, 1.4.1 ve 1.4.2 maddeleri bu Tebliğin Ek-3’ünde belirtildiği şekilde değiştirilmiş olup; bu bentte bahsedilen her iki Kısıma bu Tebliğin Ek-3’ünde yer alan 1.1.5.1 maddesi eklenmiştir.
e) İlave 8 bu Tebliğin Ek-3’ünde belirtildiği şekilde değiştirilmiştir.
f) İlave 9 bu Tebliğin Ek-3’ünde belirtildiği şekilde değiştirilmiştir.
g) İlave 10’da yer alan (5) dipnotu bu Tebliğin Ek-3’ünde belirtildiği şekilde değiştirilmiş olup; aynı İlaveye bu Tebliğin Ek-3’ünde yer alan (10) ve (d) ila (d5) dipnotları eklenmiştir.
Aynı Tebliğin Ek II’sindeki;
a) 4.6.6, 5.1.2 ve 5.1.2.1 maddeleri bu Tebliğin Ek-4’ünde belirtildiği şekilde değiştirilmiş olup; aynı eke bu Tebliğin Ek-4’ünde yer alan 2.7 ila 2.7.1.2, 4.6.6.1, 4.6.6.2, 5.1.2.1.1, 5.1.2.4, 6.3.1 ve 6.3.2 maddeleri eklenmiştir.
b) İlave 1’de yer alan 2.2 maddesindeki dipnot (4) ve aynı İlavedeki 2.4.4, 2.4.5, 2.5.3, 2.7.1, 2.7.5, 3.1.1, 3.2.1, 3.2.3, 3.3, 3.5 ve 4.1 maddeleri bu Tebliğin Ek-4’ünde belirtildiği şekilde değiştirilmiştir.
c) İlave 2’deki 2.2, 2.3 ve 2.4 maddeleri bu Tebliğin Ek-4’ünde belirtildiği şekilde değiştirilmiştir.
ç) İlave 3’te yer alan 1.1, 1.2 ve 1.3 maddeleri bu Tebliğin Ek-4’ünde belirtildiği şekilde değiştirilmiştir.
Aynı Tebliğin Ek III’ü bu Tebliğin Ek-5’inde belirtildiği şekilde değiştirilmiştir.
Aynı Tebliğin Ek IV’ündeki 1.1 maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş olup; aynı eke aşağıdaki 1.2 maddesi eklenmiştir.
“1.1. Bu ekte, teknik açıdan müsaade edilebilir azami yüklü kütlesi 7,5 tonu aşmayan M1 kategorisindeki ve ayrıca M2 ve N1 kategorisindeki araçlara takılan pozitif ateşlemeli motorların rölanti devirlerinde (normal ve yüksek) karbon monoksit emisyonlarının ölçülmesine yönelik prosedür belirtilmektedir.”
“1.2. Bu Ek, eş zamanlı iki yakıtlı motorlar ve araçlar için geçerli değildir.”
Aynı Tebliğin Ek V’indeki 3.1, 3.1.1 ve 3.2.1 maddeleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş olup; aynı eke aşağıdaki 3.2.1.1 ve 3.2.1.2 maddeleri eklenmiştir.
“3.1. Bu ekteki madde 3.1.1 ve madde 3.1.2, doğalgaz/biyometan veya LPG ile çalışan sıkıştırmalı ateşlemeli motorlar, eş zamanlı iki yakıtlı motorlar ve pozitif ateşlemeli motorlar için geçerlidir.”
“3.1.1. Hava indüksiyonu için turboşarj, pompa, üfleyici veya süperşarj ile donatılmış motorlar karter emisyonlarını ortam atmosferine bırakabilir, ancak bunun için, BM/AEK 49 Regülasyonunun Ek 4’ünün 6.10 maddesine uygun şekilde yapılan tüm emisyon deneyleri sırasında karter emisyonlarının egzoz emisyonlarına (fiziksel veya matematiksel olarak) eklenmesi gereklidir.”
“3.2.1. Karter basıncı, emisyon deney çevrimleri boyunca uygun bir yerden ölçülmelidir. Bu basınç, yağ çubuğu deliğinde eğik bir tüp manometreyle ölçülmelidir.”
“3.2.1.1. Emme manifoldundaki basınç, ± 1 kPa hassasiyetinde ölçülmelidir.”
“3.2.1.2. Karterde ölçülen basınç, ± 0,01 kPa hassasiyetinde ölçülmelidir.”
Aynı Tebliğin Ek VI’sındaki;
a) 3.1, 4.1, 4.1.1, 6 ila 6.1.1, 7 ve 8 maddeleri bu Tebliğin Ek-6’sında belirtildiği şekilde değiştirilmiş olup; aynı eke bu Tebliğin Ek-6’sında yer alan 3.2, 6.2, 6.2.1, 6.3, 7.1 ve 7.1.1 maddeleri eklenmiştir.
b) 4.1.2 ila 4.1.4, 6.1.2 ila 6.1.6, 9 ve 10 maddeleri yürürlükten kaldırılmıştır.
Aynı Tebliğin Ek VII’sindeki;
a) 2.1, 3.1, 3.2 ve 4 maddeleri bu Tebliğin Ek-7’sinde belirtildiği şekilde değiştirilmiş olup; aynı eke bu Tebliğin Ek-7’sinde yer alan 1.3 ve 3.1.1 ila 3.1.6 maddeleri eklenmiştir.
b) 2.2 ila 2.3.1, 3.2.1 ila 3.8.3 ve 4.1.1 ila 4.4.2 maddeleri yürürlükten kaldırılmıştır.
Aynı Tebliğin Ek VIII’indeki;
a) 2.1, 3.1, 3.1.1 ve 4.1 maddeleri bu Tebliğin Ek-8’inde belirtildiği şekilde değiştirilmiş olup; aynı eke bu Tebliğin Ek-8’inde yer alan 5 ila 5.2 maddeleri eklenmiştir.
b) 2.2, 3.1.2 ila 3.3.2, 4.2 ila 4.4.2 maddeleri ve İlave 1 yürürlükten kaldırılmıştır.
Aynı Tebliğin Ek IX’undaki;
a) “Sıkıştırmalı ateşlemeli motorların deneyinde kullanılan yakıtlara ilişkin teknik veriler” başlığı “Sıkıştırmalı ateşlemeli ve eş zamanlı iki yakıtlı motorların deneylerinde kullanılan yakıtlara ilişkin teknik veriler” şeklinde, “Pozitif ateşlemeli motorların deneylerinde kullanılan yakıtlara ilişkin teknik veriler” başlığı “Pozitif ateşlemeli ve eş zamanlı iki yakıtlı motorların deneylerinde kullanılan yakıtlara ilişkin teknik veriler” şeklinde değiştirilmiştir.
b) “Tip: Dizel (B7)” ve “Tip: Benzin (E10)” başlıklı tablolar dipnotları ile birlikte, bu Tebliğin Ek-9’unda belirtildiği şekilde değiştirilmiştir.
c) “Tip: NG/Biyometan” başlıklı tablo ve devamında gelen ilavesi niteliğindeki tablolar dipnotları ile birlikte, bu Tebliğin Ek-9’unda belirtildiği şekilde değiştirilmiştir.
Aynı Tebliğin Ek X’undaki;
a) 2.1, 2.2, 2.4.1, 3.2.1, 3.2.2, 4.1, 5.1 ve 6 ila 6.2.2 maddeleri bu Tebliğin Ek-10’unda belirtildiği şekilde değiştirilmiş olup; aynı eke bu Tebliğin Ek-10’unda yer alan 2.1.1, 2.4.1.1 ila 2.4.1.b.2 ve 2.6 ila 2.6.3 maddeleri eklenmiştir.
b) 2.3 ila 2.3.3.3, 4.2, 6.2.3 ila 6.5.5.1 maddeleri, İlave 1 ila İlave 4 ve İlave 6 yürürlükten kaldırılmıştır.
Aynı Tebliğin Ek XI’indeki 4.3.1, 4.3.2.1, 4.3.2.2, 4.3.2.5 ve 4.3.2.6 maddeleri bu Tebliğin Ek-11’inde belirtildiği şekilde değiştirilmiştir.
Aynı Tebliğin Ek XII’sindeki 2.1, 2.3.1 ve 2.3.7 maddeleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“2.1. Kullanım sırasındaki uygunluk deneyi için, BM/AEK 49 Regülasyonu 5 numaralı değişikliğinin Ek 8’inde belirtilen hükümler geçerlidir.”
“2.3.1. WHTC ve WHSC’ye yapılan tüm atıflar BM/AEK 49 Regülasyonunun 5 inci değişikliğinin Ek 4A’sında tanımlandığı gibi, sırasıyla, ETC ve ESC’ye yapılan atıflar olarak anlaşılmalıdır.”
“2.3.7. Onay Kuruluşu, imalatçının talebi üzerine Ek II’deki 3.1.1, 3.1.2 ve 3.1.3 maddelerine göre veya BM/AEK 49 Regülasyonunun 5 inci değişikliğinin Ek 8’indeki İlave 3’e göre bir örneklendirme planına karar verebilir.”
Aynı Tebliğin Ek XIII’ündeki;
a) 2, 2.1, 3.1, 4.1, 5.1, 6.1, 7.1, 7.1.1, 7.1.2, 7.1.3, 8.1, 9.1 maddeleri ve İlave 6, bu Tebliğin Ek-12’sinde belirtildiği şekilde değiştirilmiş olup; aynı eke bu Tebliğin Ek-12’sinde yer alan 2.1.1 ila 2.1.5, 4.1.1, 5.1.1, 8.1.1 ve 10 ila 12 maddeleri eklenmiştir.
b) 2.2 ila 2.5, 3.2 ila 3.7, 4.2 ila 4.10, 5.2 ila 5.8, 6.2 ila 6.3.3, 7.1.1.1, 7.1.1.2, 7.1.4 ila 7.3.3, 8.2 ila 8.5.3, 9.2 ila 9.4.3 maddeleri ve İlave 1 ila İlave 5 yürürlükten kaldırılmıştır.
Aynı Tebliğin Ek XIV’ündeki 2.2.1 ila 2.2.4 ve 2.3.2 maddeleri bu Tebliğin Ek-13’ünde belirtildiği şekilde değiştirilmiştir.
Aynı Tebliğe, bu Tebliğin Ek-14’ünde yer alan Ek XVIII eklenmiştir.
Bu Tebliğin;
a) 19 uncu maddesinin (b) bendi ilk defa tip onayı alacak araçlar için 1/1/2016, mevcut tip onaylı araçlar için 1/1/2017 tarihinde,
b) Diğer maddeleri yayımı tarihinde,
yürürlüğe girer.
Bu Tebliğ hükümlerini Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı yürütür.
| Tebliğin Yayımlandığı Resmî Gazete'nin | |
| Tarihi | Sayısı |
| 10/1/2014 | 28878 |
