EN
TR
BİRİNCİ KISIM
Askerî suçlar ve kabahatler ve cezalar
Birinci bap
Esaslar
Askerî cürüm ve kabahat
Türk ceza kanununa göre cürümler ve cezalar hakkında umumî suretle cari olan esaslar bu kanunda hilâfı yazılı olmadıkça askerî cürümler ve cezalar hakkında da tatbik olunur.
1- Bu kanunun ölüm, ağır hapis ve hapis cezalarile cezalandırdığı suçlar askerî cürümlerdir.
2- Bu kanunun kısa hapis cezasile cezalandırdığı suçlar askerî kabahatlerdir.
Askerlerin askerî olmayan suçları
Askerî şahısların askerî olmayan suçları için Türk ceza kanunu hükümleri tatbik olunur.
Askerî şahıslar
Askerî şahıslar müşürden zabit vekiline kadar zabitler ile baş gedikliden nefere kadar efrat ve bilûmum askerî memurlar adlî hâkimler ve müstahdemler ve askeri talebedir.
ihtiyat askerî şahıslar
İhtiyat askeri şahıslar askerî hizmetlerde bulundukları müddetçe bu kanun hükümlerine tabidirler.
Yabancı memleketlerde yapılan suçlar
Askerî şahısların yabancı memleketlerde Türk askerî kıt’alarında veya diğer resmî vazifeleri esnasında, veya esir karargahlarında yaptıkları suçlar Türkiyede işlenmiş sayılır. Bunlar hakkında yabancı memlekette hüküm verilmiş olsa bile Millî Müdafaa Vekilinin talebi halinde Türkiyede tekrar muhakeme olunabilirler.
Müttefik hükümetlerin askerî şahıslarına karşı yapılan suçlar
Müttefik hükümetlerin askerî şahısları ile müşterek vazife sırasında bu şahıslara karşı yapılan askeri suçlar
müttefik hükümetler ile mukabele bilmisil mukavelesi varsa Türkiye askeri şahıslarına yapılmış sayılarak ona göre cezalandırılır.
Harp hükümleri ve cari olacağı hal ve vakitler
Bu kanunda « seferberlikte » tabirile takyit edilen ceza cürümleri ( harp hükümleri ) dir ve aşağıdaki hal ve vakitlerde caridir;
A- Umumî seferberlik müddetince askerî şahıslar hakkında;
B- Kısmî seferberlik İlân olunan mıntakalarda, bunun devamı müddetince askerî şahıslar hakkında;
C- Orfî idare ilân edilen mıntakada bunun devamı müddetince mezkûr mıntakada bulunanlar hakkında;
D- Fesat ve isyan halinde veyahut silâh kullanılacak askerî bir hareket yapılması halinde, kumanda eden zabit tarafından harp hükümleri mer’i olacağı resmen bildirilen askeri kıt’alar hakkında bu hallerin devamı müddetince;
E- Bulundukları mahalde en büyük rütbeli kumandan tarafından harp hükümleri mer’i olacağı kendilerine resmen tebliğ olunan harp esirleri hakkında.
Seferberlik ve tarifi
1- Sefer tabiri harp halini ihtiva eden seferberliktir.
2- Seferberlik, ordunun veya bazı kısımlarının seferber olmasını âmir olan emirde yazılı ve muayyen tarihten başlayarak ilgasını mübeyyin neşrolunan emirde yazılan tarihte biten haldir.
3- Hazarda Türkiye Cumhuriyeti hudut ve kara suları dışında yalnız dahi seyrü hareket eden her harp tayyare ve harp gemisi üssülharekelerinden birine varıncıya kadar bu kanunun tatbikatında seferber sayılır.
Düşman karşısı
Seferberlikte düşman ile müsademeye intizaren emniyet hizmetleri tatbik ve ifa olunmağa başladığı zamandan itibaren bu müsademeye memur kıt’a, gemi, tayyare düşman karşısında sayılır.
Silâhlı eşkıya
Silâhlı eşkıya düşman sayılır.
Silâhlının tarifi
Bu kanunun tatbikatında; «silâhlı » tabirinden maksat hizmetin icabı olan silâhı hâmil bulunmak, veya silâhının başında olarak bir amirin kumandası ve nezaretile hizmete başlanılmış olmak halidir.
Hizmetin tarifi
Bu kanunun tatbikatında ( hizmet) tabirinden maksat gerek malûm ve muayyen olan ve gerek bir âmir tarafından emredilen bir askerî vazifenin madun tarafından yapılması hâlidir.
Memur âmir ve mafevkin tarifi
1- Bu kanunun tatbikatında ( memur ) tabirinden maksat 12 inci maddede yazılı hizmeti ifa ile mükellef olandır
2- Amir makam ve memuriyet itibarile emretmek salâhiyetini haiz kimsedir.
3- Mafevk tabiri rütbe ve kıdem büyüklüğünü gösterir.
Toplu efrat karşısının tarifi
Bir fiil toplu efrat karşısında yapılmış sayılarak kanunun bu kayit ile takyit ettiği hükümlerin tatbiki için âmir veya mafevk ile failden veya şeriklerden başka askerî hizmet maksadile toplanmış en az yedi askerî şahsın bulunması şarttır.
Nöbetçi, karakol, devriyenin tarifi
1- Bu kanunun tatbikatında nöbetçi hazarda ve seferde emniyet, muhafaza, disiplin, tarassut maksatlarile silâhlı olarak bir yere konulan ve muayyen bir talimatı bulunan tek veya çift askerdir,
2- Karakol hazarda ve seferde ayni maksatlarla konulan ve bir âmir emrinde bulunan silâhlı bir kısım askerdir.
3- Devriye hazarda ve seferde ayni maksatlarla muayyen bir mıntakada seyyar olarak vazife yapan bir veya daha ziyade silâhlı askerdir.
Ordu ve kıt’anın tarifi
Bu kanunda yazılı olan « ordu » kelimesi kara, deniz ve hava kuvvetlerine; ve kıt’a kelimesi zabit kumandasında bulunan her birliğe şamildir.
İstirdat ve tazminat nasıl hükmolunur
Askerî mahkeme istirdat ve tazminata Türk ceza kanununun koyduğu kaideler mucibince hükmeder.
Asker ceza kanununda yazılı cezanın icrası ve disiplin cezalarının tatbiki
Bu kanunda yazılı olan bir ceza ancak bir mahkemenin kararile infaz olunur.
Aşağıdaki hallerde disiplin cezalarile mücazat yapılabilir.
A : 82, 96 ve 136 ıncı maddelerin 1 numaralı ve 93, 116, 117 ve 150 İnci maddelerin 2 numaralı fıkralarında,
B : 68, 83, 86, 108, 130, 137 ve 145 inci maddelerde yazılı kısa hapis cezaları.
Disiplin cezaları
Disiplin yolile aşağıda yazılı olan hapis cezalarından başka hürriyeti tahdit eden hiç bir ceza verilemez.
Göz ve oda hapsi olarak dört hafta, katıksız hapis olarak üç hafta ceza verilebilir.
İkinci bap
Cezalar
Umumî hükümler
BİRİNCİ FASIL
Askerî cezalar
Ölüm cezası
1: Ölüm cezası, buna mahkûm olan kimsenin hayatının izale olunmasıdır. Bu ceza askeri şahıslar hakkında askerî bir cürümden dolayı hükmedilmiş ise mahkûmun kurşuna dizilmesi suretile infaz olunur.
2: Askerî olmayan bir cürümden dolayı askerî şahıslar ile askeri olmayan şahıslar hakkında askerî mahkemelerden verilen ölüm hükümleri Türk ceza kanununun 12 inci maddesi mucibince icra olunur. Bu veçhile asılacak ölüm mahkûmları cezanın infazı için o baptaki ilâm ve tasdik emri suretlerde C. müddei umumiliğine verilirler.
Şahısî hürriyeti tahdit eden cezalar
Bu kanuna göre şahsî hürriyeti tahdit eden cezalar ağır hapis ve hapis ve kısa hapistir.
Ağır hapis ve hapis cezalarının mahiyeti ve neticeleri
Ağır hapis ve hapis cezalarının mahiyeti ve neticeleri ve icrası Türk ceza kanununda yazılı olan kaidelere tabidir.
Kısa hapis cezaları
A: Kısa hapis cezası üç türlüdür.
1- Göz hapsi;
2- Oda hapsi;
3- Katıksız hapis;
B: Zabit ve askerî memurlar hakkında;
1- Dört haftaya kadar göz;
2- Dört haftaya kadar oda;
C: Efrat hakkında;
1- Dört haftaya kadar oda;
2- Üç haftaya kadar katıksız;
Hapis cezalan verilebilir.
D: Disiplin yolile askerî lise talebesine kısa hapis cezaları verilemez.
Göz ve oda hapsi cezalarının zabitlerle memurlar hakkında mahiyeti ve neticeleri ve icrası şekli
Zabitlerle askerî memurlar;
A : Göz hapsi cezalarında:
1- Resmî daire ve kışla ve talimhanelerdeki hizmetin hiç birinden muaf değildir.
2- Hizmetin hitamından sonra hiç bir yere gidemezler. Kışlada veya resmî odalarda kalırlar.
3- Hizmete müteallik olanlar müstesna olmak üzere hiç bir ziyaret kabul edemezler.
B : Oda hapsi cezalarında;
1- Cezayı tek başına muayyen bir hapis odasında geçirirler.
2- Emir vermezler. ‘
3- Umum hizmetten mahrumdurlar.
C: Kısa hapis cezalarında maaş ve tahsisatı tam olarak verilir.
Efrat hakkında oda ve katıksız hapis cezalarının mahiyeti ve icrası
Efrat:
1- Oda hapsi cezasını muayyen hapis odalarında topluca geçirirler.
2- Katıksız hapis cezasını hapis odasında tek başına geçirirler.
3- Hapis odalarının kapısında bir nöbetçi bulundurulur.
4- Küçük zabitler hizmetten mahrumdurlar. Onbaşı ve neferler ağır askerî hizmetlerde kullanılabilirler.
Katıksız hapsin icrası
Katıksız hapis, mahkûma bir katı minder ve gıda olarak yalnız su ve istihkak miktarı ekmek verilmek ve tütün ve saire verilmemek suretile tenfiz olunur. Bu mahrumiyetler hapsin dördüncü sekizinci on ikinci günlerile bundan sonra mahkûmiyet müddetince her üç günde bir kaldırılır.
Katıksız hapsin değiştirilmesi
Mahkûmun sıhhati katıksız hapse müsait değilse disiplin cezasının bir derece daha hafifi tatbik olunur.
Kısa hapis cezalarının tatbikı şartları
1- Bu kanunda kısa hapis cezası gösterilen yerlerde failin rütbesine göre caiz olan kısa hapsin her nev’i hükmolunabilir.
2- Bu kanunda kısa hapis cezasının nev’i tasrih edilipte bu nevi cezanın failin rütbesine göre verilmesi gayri caiz olduğu takdirde failin rütbesine göre caiz olan bir derece hafifi hükmolunur.
Feri cezalar
Askerî şahıslar hakkında hükmolunacak « fer’î askerî» cezalar şunlardır.
A: Zabitler hakkında:
1- Tart
2- İhraç
B: Gedikli küçük zabitler hakkında:
1- Tart
2- Rütbenin geri alınması
C: Diğer efrat hakkında:
1- Rütbenin geri alınması
2- Yeni baştan askerlik
Tart cezasının ne vakit lâzım ve ne vakit caiz olduğu
Aşağıda yazılı hallerde tart cezası her halde hükmolunur:
A: 1- Ceza kanunları mucibince ölüm cezası ve ağır hapis cezalarına mahkûmiyet halinde.
2- Hırsızlık, emniyeti sui istimal, sahtekârlık, dolandırıcılık, yalan yere şahitlik, yalan yere yemin, cürüm tasnii, iftira, irtikâp, irtişa ve ihtilâs cürümlerinden birile altı aydan fazla hapis cezasına mahkûmiyet halinde.
B: Aşağıdaki hallerde tart cezası hükmolunabilir:
1- Beş seneden ziyade hapis cezasile beraber.
2- Asgarî haddi bir seneden aşağı olmayan hapis cezalarını mucip suçlarla mükerreren mahkûmiyet halinde.
Tart cezasının mahiyeti ve neticeleri
Tart cezası ayrıca bir hükme hacet kalmaksızın aşağıdaki neticeleri mucip olur:
A: Askeri rütbe ve unvan ve memuriyetlerin ve hizmet esnasında kazanılmış olan tekaüt ve sair hakların gaybedilmesini
B: Nişan ve madalyaların geri alınmasını;
C: Diploma ve şahadetnamelerin geri alınmasını;
D: Orduya zabit, memur, gedikli olarak tekrar kabul olunmamağı;
İhraç cezasının ne vakit lâzım ve ne vakit caiz olduğu
A: Aşağıdaki hallerde ihraç cezası her halde hükmolunur:
1- Bir seneden ziyade hapis veya bir seneden ziyade memuriyetten mahrumiyet cezalarından birile mahkûmiyet halinde;
2- 3) üncü maddenin (A) fıkrasının 2 numarasında yazılı suçlardan birile altı ay ve daha aşağı hapis cezasına mahkûmiyet halinde.
B: Aşağıdaki halde ihraç cezası hükmolunabilir:
Bir seneden az hapis cezasile beraber.
İhraç cezasının mahiyet ve neticeleri
İhraç cezası ayrıca bir hükme hacet olmaksızın aşağıdaki neticeleri mucip olur:
A: Askeri rütbe; unvan ve memuriyetleri geri alınmasını (tekaüt hakkı mahfuzdur);
B: Orduya zabit ve memur olarak tekrar kabul olunmamağı;
Memuriyetten mahrumiyet cezasının askerî şahıslar hakkında tatbiki
Zabitlerle askerî memurlar hakkında memuriyetten mahrumiyet cezası hükmolunmak icabeden hallerde bu fer’î cezaya mukabil o kadar müddet açığa çıkarılma hükmolunur. Bu müddet kıdemden ve tekaüt hakkından indirilir.
Rütbenin geri alınması cezasının ne vakit lâzım ve ne vakit caiz olduğu
Aşağıdaki hallerde rütbenin geri alınması cezası her halde hükmolunur:
A: 1- Ağır hapis ve bir seneden ziyade hapis cezasile beraber.
2- Memuriyetten mahrumiyet cezasile beraber.
B: Aşağıdaki hallerde rütbenin geri alınması cezası hükmolunabilir:
1- Bir sene veya daha az hapis cezasile beraber.
2- Mükerreren hapis cezasile baraber.
Rütbenin geri alınması cezasının mahiyeti ve neticeleri
Rütbenin geri alınması cezası; mahkûmun neferliğe indirilmesinin ve kazanmış olduğu hakların başka bir hükme ihtiyaç kalmaksızın kaybolmasını mucip olur. Tekaüt hakkı başka bir suretle düşmemiş ise mahfuzdur.
Umumî mahkemelerin verdiği cezaların icap ettiği askerî fer'î cezaların tatbiki şekli
Muvazzaf ve ihtiyat zabitlerle efrada umumî mahkemelerden verilen cezalar için 29 uncudan 36 ıncı maddeye kadar olan maddelerin hükümlerine göre hükmolunmak lâzım gelen askerî fer’î cezalar ayrıca askeri mahkemenin hükmüne hacet kalmaksızın ciheti askeriyece tatbik olunur.
Yeni baştan askerlik cezası, mahiyeti ve neticeleri Madde 38
1- Yeni baştan askerlik cezası cürmün işlendiği zamana kadar geçen hizmet müddetinin sayılmaması ve rütbenin geri alınmasıdır. Bu ceza, kanunda yazılı yerlerde ve yalnız muvazzaflar hakkında hükmolunur,
2- Muvazzaflığı bitirmiyenlerden yeni baştan askerlik cezasile mahkûm olanlar hem duhullerinden, sayılmayan müddet kadar fazla hizmet ederler. Muvazzaflığı bitirdiği halde görülen lüzum üzerine terhis olunmayanlardan işbu cezaya mahkûm olanların yalnız muvazzaflığı bitirdikten cürmü yaptıkları tarihe kadar geçen hizmet müddetleri sayılmaz ve bunlar hem duhullerinden o kadar fazla hizmet ederler.
3- Yeni baştan askerlik mahkûmiyeti askerlik çağını çoğaltmaz.
Askerler hakkındaki cezaların hangi hapisanelerde infaz olunacağı
1- Tart ve ihraç cezalarını mucip olmayan ceza hükümleri zabitler hakkında askerî hapishanelerde infaz olunur.
2- Tart ve ihraç cezalarını mucip olan ceza hükümleri zabitler hakkında umumî hapishanelerde infaz olunur.
3- Efrat hakkında müddeti altı aydan fazla hükmedilen ağır hapis ve hapis cezalan umumî hapishanelerde infaz olunur. Şu kadar ki bunlardan askerlik alametleri kaldırılır. Ve bunlara ceza müddetlerinin hitamında muvazzaflık bakiyesi ikmal ettirilir.
4-Mekteplerinden kayıtları terkin olunan askerî talebe hakkındaki ceza hükümleri umumî hapishanelerde infaz olunur,
5-Askerî mahkemelerden siviller hakkında hükmedilen ağır hapis ve hapis cezaları umumî hapishanelerde çektirilir.
İKİNCİ FASIL
Cürme teşebbüs
Teşebbüs
1- Askerî cürümlerde müteşebbisler hakkında Türk ceza kanununun 61, 62, 63 üncü maddeleri hükümleri tatbik olunur.
2- Bir cürmün cezasile beraber askerî fer’î cezalardan birinin hükmedilmesi lâzım veya caiz ise o cürme teşebbüs halinde dahi bu fer’î ceza verilir, veya verilebilir.
ÜÇÜNCÜ FASIL
Cürümde ve kabahatte iştirak
İştirak
1- Askerî cürümlerde ve kabahatlerde iştirak halinde, Türk ceza kanununun 64 üncüden 67 inciye kadar olan maddeler hükmü tatbik olunur,
2- Hizmete müteallik hususlarda verilen emir bir suç teşkil ederse bu suçun işlenmesinden emir teren mes’uldur.
3- Aşağıdaki hallerde maduna da faili müşterek cezası verilir:
A: Kendisine terilen emrin hududunu aşmış ise;
B: Âmirin emrinin adlî ve askerî bir suç maksadını ihtiva eden bir fiile müteallik olduğu kendisince malûm ise.
DÖRDÜNCÜ FASIL
Cürümde tekerrür
Tekerrür
1- Bir cürüm işliyenin mükerrir sayılması ve bu kanunun o suretle gösterdiği hükümlerin te cezaların tatbik edilmesi, suçlunun askerî bir cürümden dolayı bir Türk askerî mahkemesinde mahkûm olarak ceza gördükten sonra ayni askerî cürmü tekrar yapmasına bağlıdır.
Bu hüküm evvelce terilen ceza kısmen tenfiz edilmiş veya hususî af yolila düşmüş olsabile tatbik olunur. Şu kadar ki cezanın tenfizinden veya affinden itibaren yeni cürmün işlendiği tarihe kadar aradan beş sene geçmiş ise bu hükümler tatbik olunmaz.
2- Tekerrürün teaddüdünde ayni kaide caizdir.
BEŞİNCİ FASIL
Cürüm ve cezaların içtimai
Cürüm ve cezaların içtimai
1- Bu kanunda yazılı cürümlerle cezaların içtimaında Türk ceza kanununun 68 inciden 80 inciye kadar olan maddeleri hükmü tatbik olunur.
2- Bir araya gelen cezalar ayni neviden kısa hapis cezalarından ibaret ise mecmuuna bir kısa hapis cezası verilir ve içtima hali şiddet sebebi sayılır.
3- Kısa hapis cezalan ayni neviden değil ise umumî ceza en ağır cezanın azamî haddine göre tayin olunur. Bir gün katıksız hapis iki gün oda hapsine müsavi tutulur.
4- Müteaddit cürümlerin cezalarından velevki yalnız birile beraber fer’î bir cezanın dahi hüküm edilmesi lâzım veya caiz ise bu feı ’î ceza hükmolunur veya hükmolunabilir.
ALTINCI FASIL
Cezaya ehliyet veren ve bunu kaldıran ve hafifleten sebepler
Cezaya ehliyet veren, kaldıran ve hafifleten sebepler
Cezaya ehliyet veren ve bunu kaldıran veya hafifleten sebeplere dair Türk ceza kanununun birinci kitabının dördüncü babında yazılı hükümler, bu kanunda hilafı yazılı olmadıkça askerî cezalar hakkında da mer’idir.
Din ve vicdana göre lâzım sayılan hareketler cezaya ehliyeti ve tesiri
Bir şahsın hareketini vicdanına veya dinine göre lâzım saymış olması, yapmak veya yapmamakla vukua gelen bir cezayı mucip olmasına mâni teşkil etmez.
Korku ve ihtiyari sarhoşluğun cezaya tesiri
1- Vazife ve hizmette şahsî tehlike korkusu cezayı hafifletmez.
2- Disiplin tecavüzünde ve kabahatlerinde veya hizmet esnasında yapılan suçlarda ihtiyarî sarhoşluk cezayi hafifletemez.
YEDİNCİ FASIL
Cezaların tecili
Cezaların tecili
Türk ceza kanununun birinci kitabının müstakil faslında yazılı olan, cezaların tecili hakkındaki kaideler aşağıdaki hükümler nazarı d:kkate alınmak şartile, askerî suçlardan dolayı hükmedilen cezalar için de tatbik olunur.
A:Türk ceza kanunu mucibince bir kabahet fiilinden dolayı mahkûm olan ve cezası tecil edilen bir sene içinde ve yine mezkûr kanuna tevfikan hapis cezasile mahkûm olan ve cezası tecil edilen bir kimse beş sene içinde askerî bir cürümden dolayı hapis veya daha ağır bir cezaya mahkûm olur; ve askerî cürüm Türk ceza kanunu mucibince cezayı mucip fiillerden bulunmazsa, ikinci mahkûmiyet evvelki cezanın teciline mâni olmaz.
SEKİZİNCİ FASIL
Müşterek hükümler
Askerî cürümlerin takibi şikâyete bağlı değildir
Askerî cürümlerde takip, taarruz olunan kimsenin talep ve şikâyetine bağlı değildir.
Askerî cürümlerde dava ve cezanın nasıl düşeceği
Aşağıdaki fıkralarda yazılı hükümler mahfuz olmak üzere, askerî suçlarda dava ve cezanın düşmesi hususunda, Türk ceza kanununun birinci babının dokuzuncu faslı hükümleri tatbik olunur.
A: Firar ve izinsizlik fiilleri hakkında dava müruru zamanı bütün askeri mükellefiyetlerin veya bizzat girmiş oldukları taahhüdün bitmesinden itibaren cereyana başlar. Bu gibi efradın tamamlanacak mükellefiyetleri tutuldukları zaman tamamlattırılır.
B: Hiyanet cürümlerile muznun ve mahkûm olanlar hakkında müruru zaman yoktur.
Cezanın nasıl arttırılacağı
Bu kanunda bir suç için şahsî hürriyeti tahdit eden bir cezanın arttırılacağı yazılı olan yerlerde mezkûr ceza mevzubahis cürüm için muayyen olan cezanın iki misline kadar çoğaltılabilir. Şu kadar ki ceza o cürüm için korunda yazılı azamî haddi geçemez.
Cezanın arttırılmasını icap eden sebepler
Bu kanunda hususî bir hüküm tayin edilmemiş oldukça aşağıdaki haller her halde cezanın arttırılmasını muciptir.
A: Madunlarla birlikte bir suçu yapmak veya madunların bir suçuna iştirak etmek;
B: Suç silâhın veya resmî nüfuz ve salâhiyetin sui istimali suretile hizmetin ifası esnasında yapılmak;
C: Suç müteaddit şahıslar tarafından toplu olarak veya her kesin gözü önünde birlikte işlenmek.
Memnu hakların ne suretle geri verileceği ve neticeleri
1- Türk ceza kanunu ile ceza muhakemeleri usulü kanununun memnu hakların geri verilmesi hususundaki hükümleri askerî şahıslar hakkında da tatbik olunur.
2- Memnu hakların geri verilmesine karar verildiği takdirde mahkûmiyetle zayi olan bilcümle askeri rütbe, unvan, memuriyet, nişan ve askeri hizmet esnasında kazanılan tekaütlük ve sair haklar geri gelmez. Şu kadar ki bu kararı alan tekrar orduya girerse yeni baştan rütbe, nişan ve madalya ve tekaüt hakkı kazanabilir.
3- Umumî af ilânında mahkûm bulunan askeri şahsın nişan, rütbe ve madalya ve tekaütlük hakkının geri verilmesi, ancak umumî af kanununda yazılı olmağa bağlıdır.
