Bilkent Üniversitesi Ana Yönetmeliği

Amaç ve Kapsam

Bu Yönetmeliğin amacı, Bilkent Üniversitesinin kuruluşunu, organlarını, organların görev ve yetkilerini, öğretim elemanlarının izinlerini, görevleri ile ilgili esasları ve Üniversitenin gelirler kaynaklarını düzenlemektir.

Dayanak

Bu Yönetmelik, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun Ek 2 - 15 ve 18 inci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.

Kuruluş

Bilkent Üniversitesi; İhsan Doğramacı Sağlık Vakfı, İhsan Doğramacı Eğitim Vakfı ve İhsan Doğramacı Bilim ve Araştırma Vakfı tarafından 20/10/1984 tarihinde kurulmasına karar verilen, 20/10/1986 tarihinde eğitim, öğretim ve araştırma faaliyetlerine başlayan ve 5/3/1992 tarih ve 3785 sayılı kanunla kamu tüzel kişiliği kazanmış bulunan bir yükseköğretim kurumudur.

Tanımlar

Bu Ana Yönetmelikte yer alan;

Kurucu Vakıflar: Bilkent Üniversitesinin kurucuları olan İhsan Doğramacı Sağlık Vakfı, İhsan Doğramacı Eğitim Vakfı ve İhsan Doğramacı Bilim ve Araştırma Vakfı’nı;

Kurucu Vakıflar Genel Kurulu : Kurucu Vakıflardan tüzel kişilikleri devam edenlerin yönetim kurullarının birarada oluşturdukları kurulu;

Üniversite Mütevelli Heyeti: Bilkent Üniversitesi Mütevelli Heyeti’ni;

Senato: Bilkent Üniversitesi Senatosu’nu;

Yönetim Kurulu: Bilkent Üniversitesi Yönetim Kurulu’nu;

Başkan: Mütevelli Heyet Başkanını;

Rektör: Bilkent Üniversitesi Rektörünü

ifade eder.

Genel Hükümler

Üniversite, akademik çalışmaların en üst düzeyde yürütülebilmesi için gerekli tedbirleri alır. Öğretim elemanlarının seçiminde, Devlet eli ile kurulan yükseköğretim kurumlarındaki öğretim elemanlarında aranan niteliklere ilaveten, akademik ve bilimsel yönden en üst düzeyde öğretim elemanlarının sağlanması amacıyla, Mütevelli Heyetçe kabul edilecek diğer şartlara da uyulması gerekir.

Üniversite, güvenlik yönlerinden devlet yükseköğretim kurumları için Anayasada belirtilen hükümlere tabidir.

Mütevelli Heyet

Mütevelli Heyet, Kurucu Vakıflar Genel Kurulu tarafından seçilmek üzere kanun ve yönetmeliklerde öngörülen şartlara ve niteliklere sahip en az 7, en çok 32 kişiden oluşur. Tabii üyeler bu sayının dışındadır. Kurucu Vakıflar Genel Kurulu Başkanı veya görevlendireceği temsilcisi ile Rektör, Rektör bulunmadığı takdirde görevlendireceği rektör yardımcısı Mütevelli Heyetin tabii üyeleridir.

Mütevelli Heyet üyelerinin adları seçildikleri tarihi izleyen otuz gün içinde Yükseköğretim Kurulu Başkanlığına bildirilir.

Mütevelli Heyetteki her üyenin hizmet süresi dört yıldır. Bir üyenin süresinin bitmesi veya başka nedenlerle ayrılması halinde yerini alacak yeni üyeler dört yıl için seçilirler. Süresi biten üyeler yeniden seçilebilirler. Mütevelli Heyet üyelerinden herhangi birinin süresi bitmeden görevinden alınabilmesi için, Kurucu Vakıflar Genel Kurulu üye tam sayısının en az üçte ikisinin öneri lehinde oy kullanması gerekir.

Mütevelli Heyetin tabii üyesi olan Rektör, Mütevelli Heyet Başkanlığına seçilemez. Mütevelli Heyet üyeliği fahridir; üyeler toplantıya katılma ve Mütevelli Heyet çalışmaları ile ilgili fiili harcamalar dışında ücret veya huzur hakkı almazlar.

Mütevelli Heyet, Üniversitenin tüzel kişiliğini temsil eder. Mütevelli Heyet, Üniversite’nin her yönden verimli çalışabilmesi için bu Ana Yönetmeliğin hükümlerine aykırı olmayan ve tamamlayıcı nitelikte bulunan yönetmelikleri ve yönergeleri çıkarır; Üniversite organlarınca hazırlanan yönetmelik ve yönerge taslaklarını inceleyerek yayınlanmasını sağlar.

Mütevelli Heyet, Üniversitede teknoparkların kurulmasına, kapatılmasına veya birleştirilmesine doğrudan karar verir; Üniversitede hazırlık okullarının, meslek yüksekokullarının, uygulama ve araştırma merkezlerinin, fakülte ve yüksekokulları oluşturan akademik birimlerin, fakülte, enstitü ve yüksekokulların kurulması, kapatılması veya birleştirilmesi hususunda Üniversite Senatosu tarafından alınan kararları değerlendirerek Yükseköğretim Kurulu Başkanlığına sunar. Mütevelli Heyet, fakülte, enstitü ve yüksekokulları oluşturan akademik birimlerin yönetimiyle ilgili kararlar alır.

Mütevelli Heyet, Üniversitede görevlendirilecek yöneticiler, öğretim elemanları ve diğer personel ile ilgili statüleri tespit eder; gerektiğinde bunların sözleşmelerini yapar, atamalarını, terfilerini ve görevden alınmalarını onaylar; öğrencilerden alınacak ücretleri tespit eder ve onayına sunulan Üniversite bütçesini inceleyerek onaylar, bütçe uygulamalarını izler.

Mütevelli Heyet, Yükseköğretim Kurulunun olumlu görüşünü aldıktan sonra Rektörü atar. Rektör, Rektör atanması ve Rektör’le ilgili özlük işlerinin görüşüldüğü toplantılara katılamaz.

Mütevelli Heyet, yetkilerinin bir kısmını uygun gördüğü ölçü ve süreyle Başkan’a, Rektör’e ve Üniversite’nin diğer organlarına devredebilir.

Mütevelli Heyet yılda en az dört defa toplanır; çalışmalarını bizzat kuracağı veya Başkanlıkça kurulacak daimi ve geçici komiteler aracılığıyla sürdürebilir.

Mütevelli Heyet, mali konularda ve bütçenin uygulanmasında yetkili olmak üzere üç üyeden oluşan bir İzleme Komitesi atar.

Başkan

Mütevelli Heyet, üyeler arasından dört yıl için bir Başkan, Başkan da iki yıl için en çok üç Başkan Vekili seçer. Süreleri biten Başkan ve Başkan Vekilleri yeniden seçilebilirler.

Başkan çalışmalarında yardımcı olmak üzere, Mütevelli Heyet üyeleri arasından veya dışından en çok üç Başkan Yardımcısı seçebilir ve geçici veya sürekli Danışmanlar atayabilir. Başkan Mütevelli Heyet üyeleri arasından çeşitli alanlarda ihtisas komisyonları kurabilir.

Başkan Üniversitenin doğrudan veya dolaylı olarak sahibi veya ortağı olduğu ticari kuruluşlarla, bu kuruluşların oluşturduğu veya hissedarı olduğu diğer işletmelerde Üniversiteyi temsil eder, kararlar alır ve bu yetkisini uygun gördüğü ölçüde Başkan Vekillerine veya Başkan Yardımcılarına verebilir.

Senato

Üniversite Senatosu, Rektörün başkanlığında, Rektör Yardımcıları, Dekanlar, her fakülteden kendi kurullarınca üç yıl için seçilecek birer öğretim üyesi, Rektörlüğe bağlı Enstitü ve Yüksekokul Müdürlerinden ve Öğrenci Konseyi Başkanından oluşur. Senato, Üniversitenin akademik faaliyetleriyle ilgili konularda karar verir; Mütevelli Heyetçe intikal ettirilen konularda görüş bildirir; bir sınava bağlı olmayan fahri akademik ünvanlarla ilgili önerilerini Mütevelli Heyetin onayına sunar ve bu Yönetmelikle Senatoya verilen diğer görevleri yapar. Senatonun raportörü Üniversite Genel Sekreteridir.

Yönetim Kurulu

Üniversite Yönetim Kurulu, Rektörün başkanlığında, Rektör Yardımcıları, Dekanlar, Üniversiteye bağlı değişik birim ve alanları temsil edecek şekilde Senatoca dört yıl için seçilen üç öğretim üyesinden oluşur. Üniversite Yönetim Kurulu, Üniversitenin yönetimiyle ilgili olarak Rektörün getireceği konularda karar alır, önerilerde bulunur; fakülte, enstitü ve yüksekokul yönetim kurullarının kararlarına yapılan itirazları karara bağlar. Bu Yönetmelikle Üniversite Yönetim Kuruluna verilen diğer görevleri yapar. Yönetim Kurulunun raportörü Üniversite Genel Sekreteridir.

Rektör

Rektör Üniversitenin başlıca yürütme organı olup, Yükseköğretim Kurulunun olumlu görüşü üzerine Mütevelli Heyet tarafından atanır ve Kanun ve yönetmeliklerle verilen yetkiler ile Mütevelli Heyetin verdiği yetkileri kullanır ve görevleri yapar.

Rektör Yardımcıları

Rektör, üniversite öğretim üyeleri arasından biri akademik konularda, biri idari ve mali konularda diğeri de öğrenci işlerinde görevli olmak üzere üç Rektör Yardımcısı adayını Başkanın onayına sunar. Seçilen Rektör Yardımcılarının görev süreleri beş yıldır. Rektörün değişmesi ile Rektör Yardımcılarının göreve devamları veya yenilerinin atanmaları, atanan yeni Rektörün önerisine ve Başkanın kararına bağlıdır. Rektör görevi başında bulunamadığı hallerde Akademik İşlerden Sorumlu Rektör Yardımcısını, onun da bulunamadığı takdirde, başka bir Rektör Yardımcısını yerine vekil bırakır.

Fakülte, Enstitü ve Yüksekokul Yönetim Kurulları

Fakülte Yönetim Kurulu, Dekanın başkanlığında, Dekan Yardımcıları ile Fakülte Kurulunun üç yıl için seçeceği üç profesör, iki doçent ve bir yardımcı doçentten;

Enstitü Yönetim Kurulu, Enstitü Müdürünün başkanlığında, Enstitü Müdür Yardımcıları ile Enstitü Müdürünce gösterilecek altı aday arasından Enstitü Kurulu tarafından üç yıl için seçilecek üç öğretim üyesinden;

Yüksekokul Yönetim Kurulu; Yüksekokul Müdürünün başkanlığında, Yüksekokul Müdür Yardımcıları ile Yüksekokul Müdürünce gösterilecek altı aday arasından Yüksekokul Kurulu tarafından üç yıl için seçilecek üç öğretim üyesinden oluşur.

Fakülte, Enstitü ve Yüksekokul Yönetim Kurulları, ilgili Dekan veya Müdürün getireceği her konuda ve özellikle öğrencilerle ilgili konularda getireceği konular hakkında görüş bildirir, kararlar alır ve bu yönetmelikte yer alan diğer görevleri yapar. Yönetim kurullarının raportörlüğünü ilgili fakülte, enstitü ve yüksekokulun sekreteri yapar.

Dekanlar, Enstitü ve Yüksekokul Müdürleri

Rektör, Akademik İşlerden Sorumlu Rektör Yardımcısının başkanlığında Üniversite profesörleri arasından oluşturacağı bir komisyon aracılığı ile dekan, enstitü ve yüksekokul müdür adaylarını tespit eder ve tercih sırasına göre Başkan’a sunar. Dekan’ın, Enstitü ve Yüksekokul Müdürünün atanması Başkan’ın onayıyla kesinleşir.

Dekanın, Enstitü veya Yüksekokul Müdürünün görev süresi en çok üç yıldır. Süresi sona eren Dekan veya Müdürün, her seferinde en çok üç yıl için yeniden atanması mümkündür. Süresinin bitimine üç ay kala, ilgiliye aksi bildirilmedikçe görev süresi her defasında bir yıl uzatılmış sayılır.

Bölüm Başkanlığı

Dekan, görevlendireceği bir komite aracılığıyla Bölüm Başkanlığı için adayları tespit eder, tercihini onaylamak üzere Rektörlüğe bildirir. Bölüm Başkanlarının görev süresi üç yıldır. Süresi sona eren Bölüm Başkanının her seferinde üç yıl olmak üzere yeniden atanması mümkündür. Süresinin bitimine üç ay kala, ilgiliye aksi bildirilmediği takdirde görev süresi her defasında bir yıl uzatılmış sayılır.

Öğretim Elemanları

Bütün çalışmalarını Bilkent Üniversitesi’ne veren (tam zamanlı) profesör ve doçentlerin atanma süreleri dört yıl; yardımcı doçentlerin atanma süreleri iki yıldır. Sürelerinin bitiminde en az üç ay önce ilgililere aksi bildirilmediği takdirde atanma süreleri her defasında birer yıl uzatılmış sayılır.

Öğretim görevlileri ve okutmanlar ile kısmi statüde olan öğretim elemanlarının görev süreleri genelde bir veya iki sömestr ile sınırlı olup bu sürelerin sonunda görevleri sona erer. Bunların aynı süreler için yeniden atanmaları mümkündür.

Araştırma ve Geliştirme Projeleri ve Danışmanlık Hizmetleri

Üniversite öğretim elemanlarının ve yöneticilerinin girişimleriyle elde edilecek araştırma ve geliştirme projeleri, "Proje Değerlendirme Komitesi"nce incelenir, değerlendirilir ve karara bağlanır. Değerlendirme yapılırken, projenin, Üniversite’nin eğitim ve araştırmalarına üst düzeyde katkısı, Üniversite’ye sağlayacağı gelir ve diğer hususlar göz önünde bulundurulur.

Tam zamanlı öğretim üyelerinin Üniversite içinde veya dışında danışmanlık yapmaları "Proje Değerlendirme Komitesi"nin iznine bağlıdır.

Üniversitede görevli tam zamanlı personelin projelerden veya danışmanlık hizmetlerinden elde edilecek gelirlerden ne ölçüde yararlandırılacakları (telif hakları dahil) ile ilgili esaslar, Mütevelli Heyet tarafından tespit edilen ilkeler doğrultusunda, Akademik İşlerden Sorumlu Rektör Yardımcısı ve Rektör’ün birlikte önerileri de göz önünde tutularak Başkan tarafından karara bağlanır.

İzinler

Üniversitede eğitim ve araştırma yıl boyunca sürekli olduğundan, ancak Bölüm Başkanı’nın önerisi üzerine, Dekanlar veya Yüksekokul Müdürleri, öğretim elemanlarının eğitim ve araştırmaları aksatmamak üzere, yılda toplam olarak en çok bir ay ücretli izin verebilirler.

İlgili Dekan ve Bölüm Başkanının ortak önerisi ve akademik işlerden sorumlu Rektör Yardımcısının onayı ile, araştırma ve inceleme amacıyla Üniversite kampusu dışında geçirilecek sürelerin bir yılda en çok altı haftalık kısmı izinden sayılmaz. Bu şekilde görevlendirilenler yaptıkları çalışmalar hakkında bir ay içinde Rektörlüğe rapor verirler.

Uzun süreli (sabatik) izinler ile ilgili olarak Üniversitede en az üç yıl devamlı eğitim-öğretim görevinde bulunan öğretim üyelerine, ilgili bölümün önerisi, fakülte, enstitü ve Yüksekokul Yönetim Kurulunun olumlu görüşü ve Üniversite Yönetim Kurulunun kararı ile her eğitim-öğretim yılı için iki ay ücretli izin verilebilir. Ücretli izin yine ilgili bölümün önerisi, ilgili yönetim kurulunun olumlu görüşü ve Üniversite Yönetim Kurulunun kararı ile ücretsiz izin olarak uzatılabilir. Ücretli ve ücretsiz izin süreleri birer yılı (toplam iki yılı) geçemez.

Uzun süreli (sabatik) izinli sayılan öğretim üyelerine, izine başladıkları tarihte aldıkları ücret esas alınarak, ödenecek ücretler dışında başka bir ad altında herhangi bir ödenek veya yolluk ödenmez. Bu suretle izinli sayılanlar, izin süresinde yaptıkları çalışmalar ve görev aldıkları kurumlardan kendilerine ödenen ücretler hakkında ilgili bölüm başkanına bilgi verirler.

Rektör Yardımcılarının, Dekanların, Enstitü ve Yüksekokul Müdürlerinin izinlerini Rektör, Rektör'ün iznini Başkan verir.

Mali Hükümler

Üniversitenin gelir kaynakları;

a) Kurucu Vakıflarca Üniversiteye tahsis edilmiş kuruluşlardan yapılacak yardımlar ile Üniversitenin yatırımlarından elde edilecek gelirler,

b) Araştırma ve geliştirme projelerinden elde edilecek gelirler,

c) Öğrencilerden alınacak ücretler,

d) Devlet bütçesinden ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarından yapılacak yardımlar,

e) Bağış, vasiyetler ve diğer gelirlerdir.

Üniversite'ye veya Üniversite'yi oluşturan birimlere yapılacak bağış, yardım ve vasiyetlerin kabul edilmesi için Başkan'ın onayı şarttır.

İta Amiri

Üniversitenin İta Amiri Rektördür. Rektör bu yetkiyi uygun gördüğü ölçüde Rektör Yardımcılarına, Dekanlara veya gerektiğinde diğer yöneticilere verebilir.

Ana Yönetmelikte Değişiklikler

Bu Ana Yönetmelikte yapılacak değişiklikler veya bu Yönetmeliğe yeni madde ve hükümlerin ilavesi, Kurucu Vakıfların kararı ve Mütevelli Heyetin onayı ile olur.

Yürürlükten Kaldırılan Hükümler

Bu Ana Yönetmelikin yürürlüğe girmesiyle, önceden kabul edilmiş bulunan Bilkent Üniversitesi Ana Yönetmeliği yürürlükten kalkar.

Yürürlük

Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

Bu Yönetmelik hükümlerini Başkan yürütür.