EN
TR
Birinci Bölüm
Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak, Tanımlar
Amaç
Bu Yönetmeliğin amacı; gerçekleştirmeyi planladıkları faaliyetleri sonucu çevre sorunlarına yol açabilecek konu veya özel sektöre ait kuruş, kuruluş ve işletmelerin yatırım kararlarının çevre üzerinde yapabilecekleri tüm etkilerin belirlenerek değerlendirilmesi, tesbit edilen olumsuz etkilerin önlemesi ya da çevreye zarar vermeyecek ölçüde en aza indirilmesi ve alternetiflerin değerlendirilmesi amacıyla gerçekleştirilecek Çevresel Etki Değerlendirmesi sürecinde uyulacak idari ve teknik esasların düzenlenmesidir.
Kapsam
Bu Yönetmelik, Çevresel Etki Değerlendirilesi sürecinde uyulacak teknik ve idari esaslar ile bu esaslara göre hazırlanacak Çevresel Etki Değerlendiresi Raporu ve Çevresel Etki Değerlendiresi Ön Araştırma Kontrol Listesi ve Değerlendirme Tablosunun hangi tip faaliyetler ve hangi yöreler için isteneceğini, içereceği hususları, inceleme ve değerlendirmede uyulacak esasları, izleme-denetlemede yetkili mercileri ve İnceleme-Değerlendirme Komisyonunun çalışma usulleri ile Çevresel Etki Değerlendirmesi Raporu ve Çevresel Etki Değerlendirmesi Ön Araştırma Kontrol Listesi ve Değerlendirme Tablosunu hazırlayacak kurum ve kuruluşların belirlenmesi ile ilgili hususları kapsar.
Hukuki Dayanak
Bu Yönetmelik 2872 sayılı Çevre Kanunu'nun 10 uncu maddesine dayanılarak hazırlamıştır.
Tanımlar ve Kısaltmalar
Bu Yönetmelikte geçen;
Bakanlık: Çevre Bakanlığı'nı,
Taşra Teşkilatı: Çevre Bakanlığının Taşra Teşkilatı'nı,
Çevre: Canlıların yaşamı boyunca ilişkilerini sürdürdüğü ortam olup; bu ortamdaki hava, su, toprak gibi tabii çevrenin fiziksel unsurlarını, üreticiler (bitkiler), tüketiciler (hayvanlar), ayrıştırıcılar (bakteri ve mantarlar) gibi biyolojik unsurlarını, insanların tabii, beşeri, parasal ve maddesel kaynakları kullanım ve işletmelerinden doğan ekonomik çevre unsurlarını, insan topluluklarının demografik yapısı, barınma, sağlık, eğitim ve kültürel ihtiyaçlarını tenin biçimleri ile tarihi ve kültürel değerlerin oluşturduğu sosyal çevre unsurlarını,
Etki: Planlanan bir faaliyetin; hazırlanması, inşaat ve işletme sürecinde ya de işletmenin faaliyetinin sona emesi halinde, fiziksel, biyolojik, sosyal ve ekonomik çevre unsurlarında doğrudan ya da dolaylı olarak, kısa veya uzun dönemde, geçici ya da kalıcı olarak, olumlu veya olumsuz yönde ortaya çıkması muhtemel değişiklikleri,
Önemli Etki: Planlanan bir faaliyetin çevreye olabilecek olumsuz etkisinin, o faaliyetin özellikleri ya de yer aldığı çevrenin etkilere karşı hassasiyeti nedeniyle ilgili mevzuata ve/veya bilimsel esaslara göre kabul edilebilir olarak belirlenen sınır değerlerin dışında olmasını,
Çevresel Etki Değerlendirmesi: Gerçekleştirilmesi planlanan faaliyetlerin çevreye olabilecek olumlu ya da olumsuz etkilerinin belirlenmesinde, olumsuz yöndeki etkilerin önlenmesi ye da zarar vermeyecek ölçüde en aza indirilmesi için alınacak önlemlerin, seçilen yer ve teknoloji alternatiflerinin tesbit edilerek değerlendirilmesinde ve faaliyetlerin uygulamada izlenmesi-denetlenmesinde sürdürülecek çalışmaları, (Bu Yönetmelikte "Çevresel Etki Değerlendiresi" yerine "ÇED" kısaltması kullanılmıştır.)
Çevresel Etki Değerlendirmesi Rapora: ÇED Uygulanacak Faaliyetler Listesinde (EK I) ya da ÇED Uygulanacak Hassas Yörelerde (EK II) yer alan veya ÇED Ön Araştırma Kontrol Listesi ve Değerlendirme Tablosu ile ilgili Mahalli Çevre Kurullarında "Çevresel Etkileri Önselidir" kararı verilen bir proje için, (EK U) deki ÇED Raporu Formatına uygun olarak hazırlanacak raporu,
Çevresel Etki Değerlendirmesi Uygulanacak Hassas Yöreler: (EK II) de yer alan, çevresel etkilere karşı fiziksel, biyolojik, ekonomik ve sosyal unsurları itibariyle hassas veya mevcut kirlilik yükü çevre ve halk sağlığını bozucu düzeylere ulaşmış yöreler ile ülkemiz mevzuatı ve taraf olduğumuz uluslararası sözleşmeler uyarınca korunması gerekli görülen alanları,
Çevresel Etki Değerlendirmesi Ön Araştırma Kontrol Listesi ve Değerlendirme Tablosu:
ÇED Ön Araştırması Uygulanacak Faaliyetler Listesindeki (EK III) faaliyetler için ÇED Raporunun gerekip gerekmediğini tesbit amacıyla; Bakanlığın Taşra Teşkilatına sunulmak üzere hazırlanacak kontrol listesini ve değerlendirme tablosunu,
Kontrol Listesi ve Değerlendirme Tablosu : (EK III) deki faaliyetler ile ilgili bilgilerin açıklanacağı, ÇED tekniklerinden (EK IU) de yer alan ve Bakanlıkça hazırlanan standart liste ve tabloyu,
Çevresel Etki Değerlendirmesi Raporu Genel Formatı: ÇED Raporlarının hazırlamasında esas alınacak olan, ÇED Raporlarının ihtiva edeceği hususların ana başlıkları ile her ana başlıkta işlenecek konuları gösteren, (EK U) de yer alan ve Bakanlıkça hazırlanan formatı,
Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu Bölgesi: Bir ÇED Raporu hakkında İnceleme -Değerlendirme Komisyonunca yapılan değerlendirmelerin sonuçları esas alınarak Bakanlıkça verilen, faaliyetin çevre üzerinde olumsuz yönde önemli etkilerinin bulunmadığını veya olumsuz etkilerin ilgili mevzuat ve bilimsel esaslara göre kabul edilebilir olarak belirlenen düzeylerde olacağının tesbiti halinde faaliyetin gerçekleşmesinde bir sakınca görülmediğini belirten belgeyi,
Çevresel Etti Değerlendirme Olumsuz Belgesi: Bir ÇED Raporu hakkında İnceleme-Değerlendirme Komisyonunca yapılan değerlendirmelerin sonuçları esas alınarak Bakanlıkça verilen, faaliyetin çevre üzerinde olumsuz yönde önemli etkilerinin bulunduğunu ve yapılmasında sakınca görüldüğünü belirten belgeyi,
Olumsuz Etkinin Çevreye Zarar Vermeyecek Ölçüde En Aza İndirilmesi: Bu Yönetmeliği tabi faaliyetlerin çevre üzerine olabilecek olumsuz etkilerinin önlenebilmesi için bu etkilerin Çevre Kanunu uyarınca çıkartılmış yönetmelikleri belirlenen standartlara ve fiziksel, biyolojik, sosyal, ekonomik çevre unsurları hakkında ülkemizde yürürlükte olan diğer mevzuat ve taraf olduğumuz uluslararası sözleşmeler ile öngörülen şartlara uygunluğunun sağlamasını,
Faaliyet Sahihi: Bu Yönetmelik hükümlerine tabi olan faaliyetleri gerçekleştirmeyi planlayan ve bu faaliyetlerle ilgili ÇED Raporunu hazırlamakla veya hazırlatmakla yükümlü olan kurum, kuruluş ve kişileri,
İnceleme-Değerlendirme Komisyonu: ÇED Raporlarını incelemek ve değerlendirmek üzere Bakanlıkça 443 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 36 ncı maddesine dayanılarak teşkil edilen "İhtisas Komisyonu”nu,
Ön İnceleme-Değerlendirme Komisyonu: ÇED Ön Araştırma Kontrol Listesi ve Değerlendirme Tablosunu incelemek ve değerlendirmek üzere gerekli görüldüğü hallerde Bakanlık Taşra Teşkilatınca 443 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 34 ncı maddesine dayanılarak teşkil edilen İhtisas Komisyonu'nu, ifade eder.
İkinci Bölüm
Genel Esaslar
Yetki
ÇED'e tabi faaliyetler hakkında ÇED Olumlu ya da Olumsuz Belgesini verme yetkisi Bakanlığa, ÇED Ön Araştırmasına tabı olan faaliyetler hakkında Çevresel Etkileri Önemlidir ya da Önemsizdir kararını verme yetkisi ise Mahalli Çevre Kurullarına aittir.
ÇED Raporuna Tabi Faaliyetler
ÇED Raporuna;
a) ÇED Uygulanacak Faaliyetler Listesinde (EK I) yer alan,
b) ÇED Uygulanacak Hassas Yöreler Listesinde (EK II) belirtilen bölgelerde bulunması şartıyla ÇED Ön Araştırması Uygulanacak Faaliyetler listesinde (EK III yer alan,
c) ÇED Ön Araştırması Uygulanacak Faaliyetler Listesinde (EK III) yer alıp, "Çevresel Etkileri Öncelidir" kararı verilen,
faaliyetler tabidir.
ÇED uygulamaları, bu yönetmeliğe tabi her faaliyet için ayrı ayrı gerçekleştirilir.
Ancak, ÇED'ne tabi birden fazla projeyi kapsayan entegre faaliyetin tamamı bir faaliyet olarak nitelendirilir ve tek bir ÇED Raporu kapsamında incelenir.
ÇED Raporunda Bulunası Gereken Hususlar
Bu Yönetmelik uyarınca ÇED uygulanacak faaliyetler için hazırlanacak ÇED Raporlarında, faaliyetlerle ilgili yer, teknoloji, kaynak secisinin, çevreye etkilerinin, inşaat, işletme ve işletme sonrası muhtemel çevre sorunlarına karşı alınacak önlemlerin ve bu hususlarda olabilecek alternatiflerin fayda-maliyet analizi, yatırım ve yapılacak işlerin programı, akış şanoları ile izleme esaslarının açıklandığı yazılı metin, harita, imar ve vaziyet planı, grafik gibi bilgi ve belgelerle birlikte, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından alınan, planlanan faaliyetin yeri hakkında ilgili mevzuat gereğince bir engel bulunmadığını belirten belgelerin bulunması şartı aranır.
Faaliyet Sahibinin Yükümlülükleri
Faaliyet sahibi, bu Yönetmelik hükümleri vs faaliyetinin türüne göre ÇED Raporu ya da ÇED Ön Araştırma Kontrol Listesi ve*- Değerlendirme Tablosu hazırlamakla, 19 uncu maddenin üçüncü fıkrasında bahsi geçen tutanakla belirlenan Nihai ÇED Raporunun ve Eklerinin taahhüdü altında olduğunu, Nihai ÇED Raporu vs Eklerinde belirtilen tür hususlara uyulacağını gösteren imzalı ve mühürlü beyanı üst yazı ve imza sirküleri ile birlikte Bakanlığa sunmakla, 23 üncü maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen şekilde faaliyeti izlemekle ve bu hususları bir taahhütnameyle belirleyip, gerekli teminatları vermekle yükümlüdür.
ÇED uygulamasına tabi faaliyetler için, faaliyet sahipleri diğer mevzuat uyarınca yetkili kılınmış mercilerden münhasıran yatınsa yönelik olarak (şirket kurma, maden arama, yabancı sermaye izni, faaliyetin yeri hakkında görüş gibi hariç) her türlü teşvik, onay, izin ve ruhsat almadan önce bu Yönetmelik hükümlerini yerine getirerek;
a) (EK I) de belirtilen ve (EK II) deki Hassas Yörelerde uygulanacak bir faaliyet hakkında Bakanlık tarafından faaliyet sahibine verilen “ÇED Olumlu Belgesi" ni,
b) (EK III) deki faaliyetler için "Çevresel Etkileri Önemlidir" kararı verilerek ÇED Raporuna tabi tutulanlar hakkında, Bakanlık tarafından faaliyet sahibine verilen "ÇED Olumlu Belgesi" ni veya "Çevresel Etkileri Önemsizdir" kararı verilenler hakkında bu kararı belirten yazıyı,
almakla ve bu belgeleri faaliyetini gerçekleştirdiği yerde herkesçe görülebilecek bir yere asmak ve istendiğinde ilgililere göstermekle yükümlüdürler.
Üçüncü Bölüm
ÇED Ön Araştırma Kontrol Listesi, Değerlendirme Tablosu ve ÇED Raporu
ÇED Ön. Araştırmasına Tabi Faaliyetler
(EK III) de yer alan faaliyetler, ÇED Ön Araştırmasına tabidir.
ÇED Ön Araştırma Kontrol Listesi ve Değerlendirme Tablosunun Hazırlanması
ÇED Ön Araştırmasına tabi faaliyetler için Kontrol Listesi ve Değerlendirme Tablosu, (EK IV) de yer alan ÇED Ön Araştırma Kontrol Listesi ve Değerlendirme Tablosuna göre doldurulur.
Faaliyet sahibi, Kontrol Listesi ve Değerlendirme Tablosunu Yeterlik Belgesi almış kuruluşlara doldurtabileceği gibi kendi imkanlarıyla da doldurabilir.
ÇED Ün Araştırmasına Tabi Faaliyetler İçin Başvuru
Bu Yönetmeliğin 9 uncu maddesi uyarınca ve 10 uncu maddesindeki esaslar dahilinde faaliyet sahibince doldurulacak ÇED Ön Araştırma Kontrol Listesi ve Değerlendirme Tablosunun incelemesi, faaliyet sahibi tarafından bir dilekçe ile Bakanlığın Taşra Teşkilatına başvurularak talep edilir. Dilekçeye, ÇED Ön Araştırma Kontrol Listesi, Değerlendirme Tablosu ve ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından, planlanan faaliyetle ilgili düşünülen yer hakkında ilgili mevzuat gereğince bir engel bulunmadığını belirten belgeler eklenir.
ÇED Ön Araştırma Kontrol Listesi ve Değerlendirme Tablosunun İncelenmesi, Değerlendirilmesi ve Süresi
ÇED Ön Araştırma Kontrol Listesi ve Değerlendirme Tablosu Bakanlığın Taşra Teşkilatınca incelenir ve değerlendirilir. Taşra Teşkilatı, söz konusu faaliyetin çevresel etkileri hakkında an çok üç hafta içinde gerekçeli bir rapor düzenler. Bakanlık Taşra Teşkilatı bu raporu düzenlerken gerekli gördüğü hallerde ilgili diğer Bakanlıkların taşra teşkilatları, yerel yönetimler gerçek ve tüzel kişiler, üniversite, araştırma kuruluşları ve meslek odaları temsilcilerinden 443 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 36 ncı maddesi gereğince İhtisas Komisyonu teşkil eder. Bu komisyon Ön İnceleme-Değerlendirme Komisyonu olarak çalışır.
Taşra Teşkilatı faaliyetin çevresel etkileri hakkında yapılan inceleme değerlendirme sonucu oluşturulan gerekçeli raporu Mahalli Çevre Kuruluna sunar. Mahalli Çevre Kurulu ilk toplantısında bu raporu da dikkate alarak faaliyetin çevresel etkileri hakkında "Önemlidir" veya "Önemsizdir" kararını verir.
"Çevresel Etkileri Önemsizdir" kararı verilen faaliyetler için bu karar bir hafta sürt ila askıda ilan edilir. Bu süre içinde yapılan itirazlar Valilik tarafından değerlendirilir. Gerekli görüldüğü takdirde, Valilik, ilk toplantısında karara bağlamak üzere ve en geç bir hafta içinde konuyu Mahalli Çevre Kuruluna gönderir.
Kararın değişmemesi halinde bu karar faaliyet sahibine, Bakanlığa, ilgili kurum ve kuruluşlara bir yazı ile bildirilir ve faaliyet sahibinin ÇED Raporu hazırlama yükümlülüğü yoktur.
"Çevresel Etkileri Önemlidir" kararı verilen faaliyetler için ise ÇED Raporunun hazırlanması gerektiği, Taşra Teşkilatınca karar tarihinden itibaren en fazla bir hafta içinde, faaliyet sahibine, Bakanlığa ve ilgili kuruluşlara bir yazı ile bildirilir.
Bakanlığa Yapılacak Faaliyet Başvurusu
Faaliyet sahibi. (EK I) de belirtilen ya da (EK III) de belirtilip, (EK II) de yer alan yerlerde planlanan faaliyetlerle ilgili olarak, dilekçe ve ekinde proje özeti ile Bakanlığa başvurur. Bakanlık faaliyet sahibine (EK V) de yer alan Genel Formatı veya gerektiğinde faaliyetin türüne göre, 28 inci madde hükümleri çerçevesinde değişiklikler yaparak hazırladığı ÇED Raporu Formatını verir. Faaliyet sahibi bu formatı esas alarak gerekli işlemlere başlar.
(EK III) deki faaliyetlerden "Çevresel Etkileri Önemlidir" kararı verilen faaliyetlerle ilgili olarak, faaliyet sahibi Taşra Teşkilatına sunduğu ÇED Ön Araştırma Kontrol Listesi ve Değerlendirme Tablosu, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından alınan belgeler, Taşra Teşkilatının gerekçeli raporu ve Mahalli Çevre Kurulunca verilen "Çevresel Etkileri Önemlidir" karar yazısı ile Bakanlığa başvurur. Bakanlık faaliyet sahibine (EK V) de yer alan Genel Formatı veya gerektiğinde faaliyetin türüne göre 28 inci madde hükümleri çerçevesinde değişiklikler yaparak hazırladığı ÇED Raporu Formatını verir. Faaliyet sahibi bu formatı esas alarak gerekli işlemlere başlar.
ÇED Raporu Duyurusu
Faaliyet sahibinin, ÇED Raporunu Bakanlığa sunduğu tarihten itibaren , Bakanlık en fazla iki hafta içinde, ÇED Raporunu, ÇED Raporu Formatına ve diğer esaslara uygunluğu yönünden inceler. Uygun bulunmayan ÇED Raporu faaliyet sahihine iade edilir ve başvuru geçersiz sayılır. Uygun bulunan ÇED Raporu ise ilk toplantı tarihini belirten yazı ile birlikte İnceleme-Değerlendirme Komisyonu üyelerine gönderilir.
ÇED Sürecini Halkın Katılımı
ÇED Raporunun Bakanlığa sunulmasından sonra halkı yatırım hakkında bilgilendirmek, görüş ve önerilerini almak üzere bir toplantı düzenlenir. Faaliyet sahibi, toplantı için faaliyetin konusunu, yerini ve Bakanlık ile sağlayacağı mutabakat çerçevesinde, toplantı yerini, gününü ve saatini belirleyen bir ilanı o yörede yayımlanan yöresel bir gazetede ve Türkiye genelinde yayınlanan tirajı an yüksek beş gazeteden birinde, bir hafta içinde en az iki defa yayımlatır. Toplantı ayrıca mahallin an büyük mülki idare amirince gerekli görülen yerlerde en az bir hafta süreyle eskide ilan edilir. Mahallin en büyük mülki amiri veya tayin edeceği bir yetkili yönetiminde yapılan toplantıda oluşan halkın görüşleri, Bakanlığın Taşra Teşkilatı tarafından bir
ÇED Raporunu incelemek isteyenler Bakanlık veya Taşra Teşkilatında inceleme-değerlendirme süresi içerisinde inceleyerek içeriği hakkında Bakanlığa görüş bildirebilirler. Görüşler İnceleme-Değerlendirme Komisyonunda dikkate alınır. İnceleme ve değerlendirme süresinden sonra yapılan başvurular dikkate alınmaz.
Dördüncü Bölüm
İnceleme-Değerlendirme Komisyonu ve Süreci
İnceleme Değerlendirme Komisyonunun Teşkili
ÇED Raporu için gerçekleştirilecek inceleme-değerlendirme sürecinde görev alsak ve ÇED Raporlarını incelemek üzere, faaliyetin konusu, türü ve faaliyetin uygulaması için seçilen yerin veya alternatif yerlerin özellikleri dikkate alınarak Bakanlıkça 443 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 36 ncı maddesine dayanılarak "İhtisas Komisyonu" teşkil edilir. Bu Komisyon faaliyetin konusu ile ilgili oldukları tesbit adilen merkezi ve yerel kurum ve kuruluşların temsilcileri, faaliyet sahibi veya temsilcisi, ÇED Raporunu hazırlayan kurum veya kuruluş temsilcisi, halkın katılımı toplantısı tutanak sekreteri ile Bakanlık temsilcilerinden oluşur. Komisyon çalışmalarına, Bakanlıkça ihtiyaç duyulması halinde gerçek ve tüzel kişiler, üniversite, enstitü, araştırma ve ihtisas kuruluşları ve meslek odaları temsilcileri de üye olarak çağrılabilirler.
Komisyon üyeleri temsil ettikleri merkezi ve yerel kurum ve ye kuruluşlarını ilgilendiren konulardaki yasal yetki, görev ve sorumlulukları çerçevesinde görevlendirilirler.
Komisyonun sekreterya hizmetleri Bakanlıkça yerine getirilir.
ÇED Raporunun İncelenmesi-Değerlendirilmesi Süresi
ÇED Raporunun incelenip-değerlendirilme süresi, Raporun Bakanlığa sunulmasından itibaren oniki haftadır.
Bakanlık, Raporun kapsamına göre uygun gördüğü tarihte, Komisyon üyelerini ilk toplantıya çağırır.
Komisyon inceleme-değerlendirme süresi içerisinde gerektiği kadar toplanır.
ÇED Raporunun İncelenmesi-Değerlendirilmesinde Esas Alınacak Hususlar
Komisyon üyeleri, ÇED Raporu hakkındaki değerlendirmelerini, aşağıda öngörülen hususlar itibarı ile yaparlar.
Komisyonca ÇED Raporu ile ilgili olarak,
a) Raporun, ÇED Raporu Formatına uygun olarak hazırlandığına,
b) Yapılan incelemelerin, hesaplamaların ve değerlendirmelerin yeterli miktarda ve ayrıntı düzeyinde olup, doğru veri, bilgi ve belgelere dayandırıldığına,
c) Eklerin yeterli ve uygun olduğuna,
d) Söz konusu faaliyetin çevreye olabilecek etkilerinin tam ve doğru olarak açıklandığına ve bu açıklamalarda tereddüte neden olabilecek hususların bulunmadığına,
e) Yer ve teknoloji alternatiflerine dair incelemelerin tam ve doğru olarak açıklandığına,
dair kesin kanaate ulaşılması halinde inceleme-değerlendirme süreci sona erdirilir ve sözkonusu ÇED Raporu Nihai ÇED Raporu olarak kabul edilir. Nihai ÇED Raporunun değerlendirilmesi ile ilgili Komisyon üyelerinin görüşleri son toplantıda bir tutanak ile belirlenerek Komisyon üyelerince imzalanır. Bu tutanak Bakanlıkça "ÇED Olumlu" veya "Olumsuz" belgelerinin düzenlenmesinde esas alınır. Komisyon üyeleri inceleme-değerlendirme süresi içerisinde ve Bakanlıkça verilecek ek süreler dahilinde ÇED Raporları hakkında kesin görüş bildirmedikleri takdirde Komisyonca o ana kadar yapılan değerlendirmeler ve ÇED Raporundaki bilgi ve belgeler dikkate alınarak Bakanlıkça karar verilir.
Komisyonun Görev, Yetki ve Sorumlulukları
İnceleme-Değerlendirme Komisyonu, ÇED Raporu inceleme - değerlendirme süresi içerisinde, ÇED kapsamında yer olan konularda olmak üzere gerekli görüldüğü takdirde mahallinde ve faaliyetle ilgili bir başka kuruluşta inceleme, araştırma yapar, bilgi toplar, test ya da deney yapar ya da yaptırır.
Komisyon, faaliyet konusuyla ilgili olması vs Bakanlıkça de uygun görülmesi kaydıyla faaliyet sahibinden, araç-gereç, bilgi, kaynak ve doküman temin etmesini, test, deney ve ölçümleri yapmasını veya yaptırmasını ister. Bu işlemlerde gerekli harcamalar faaliyet sahibince karşılanır.
Komisyon, Nihai ÇED Raporu olarak kabul edilen ÇED Raporlarının ekleriyle birlikte kaç sayfa ve bölümden oluştuğu ve Nihai ÇED Raporu olarak kabul edildiğine dair bir tutanak düzenlemekle yükümlüdür.
Komisyon üyeleri Bakanlıkta gerekli görüldügü hallerde inceleme konusu ÇED Raporu ile ilgili olarak Bakanlığa bilgi vermekle yükümlüdürler.
Revize ÇED Raporları
Komisyonca ÇED Raporunda, bu Yönetmeliğin 18 inci maddesinin (a), (b), (c), (d), (e) bentlerindeki hususlardan en az birine uyulmadığının ve bu nedenle söz korusu raporun ilgili bölümlerinin yeniden hazırlanmasının ya da en az birinde bazı eksikliklerin bulunduğunun ve bu nedenle ek bir raporun hazırlanması gereğinin tesbiti halinde Revize ÇED Raporunun hazırlanmasına karar verilir; Komisyonun görevleri devam eder. İnceleme-değerlendirme süresi durdurulur. Kalan süre Revize ÇED Raporunun incelenmesi için Komisyona verilen süreye eklenir.
Faaliyet sahibince hazırlanan veya hazırlattırılan Revize ÇED Raporunun Bakanlığa sunulduğu tarihten itibaren bir hafta içerisinde, söz konusu raporun birer nüshası Komisyon üyelerine Bakanlık tarafından iletilir. Bu tarihten itibaren Komisyon, Revize ÇED Raporunun incelenip değerlendirilmesi için en fazla iki hafta içerisinde Bakanlık tarafından toplantıya çağrılır.
Komisyonun Revize ÇED Raporlarını inceleyip değerlendirme süresi, Raporun Komisyon üyelerine iletildiği tarihten itibaren en fazla dört haftadır. İnceleme, değerlendirme süresinden artan süre bu süreye eklenir.
Komisyon bu süreler içerisinde gerektiği kadar toplanır.
Komisyon, Revize ÇED Raporunu, 18 inci maddenin (a), (b), (c), (d), (e) bentlerindeki hususlar itibariyle inceler ve değerlendirir. İnceleme-değerlendirme süreci ve Komisyonun görevleri, söz konusu Revize ÇED Raporu hakkında 18 inci maddede belirtilen hususların tamamlandığına dair kesin kanaate ulaşılması halinde sona erdirilir.
Nihai ÇED Raporunun Hazırlanması ve Sunulması
İnceleme-değerlendirme sürecinin sona erdirilmesinden sonra ÇED Raporu, yapılan revizelerle birlikte Nihai ÇED Raporu olarak kabul edilir. Bakanlık, Komisyon tarafından bir tutanakla belirlenen Nihai ÇED Raporunu faaliyet sahibine verir. Faaliyet sahibi Nihai ÇED Raporu ve eklerinin taahhüdü altında olduğunu, Nihai ÇED Raporu ve eklerinde belirtilen tüm hususlara uyulacağını gösteren imzalı ve mühürlü beyanı, üst yazı ve imza sirküleri ile birlikte Bakanlığa sunar.
ÇED Olumlu veya Olumsuz Belgesi
Nihai ÇED Raporunun faaliyet sahibince Bakanlığa sunuluşundan sonra en fazla iki hafta içerisinde, aşağıda açıklanan hususlar dahilinde, Bakanlık "ÇED Olumlu” veya "Olumsuz Belgesi"ni düzenleyerek faaliyet sahibine, ilgili merkezi ve yerel kurum ve kuruluşlara gönderir.
Bu Yönetmeliğin 18 inci maddesinin (a), (b), (c), (d), (e) bentlerindeki tüm hususlara uyulduğu ve faaliyetin çevreye olumsuz yönde önemli etkilerinin bulunmadığı veya olumsuz etkilerin ilgili mevzuata ve/veya bilimsel esaslara göre kabul edilebilir olarak belirlenen düzeylerde olacağı kanaatine varılması halinde "ÇED Olumlu Belgesi”, aksi takdirde ise "ÇED Olumsuz Belgesi" düzenlenir. "ÇED Olumsuz Belgesi" nde faaliyetin olumsuz bulunmasında esas alınan hususlar açıklanır.
Faaliyet sahibi "ÇED Olumlu Belgesi" elan faaliyeti ile ilgili olarak, diğer mevzuat uyarınca ilgili kurum ve kuruluşlardan gerekli izinleri olarak en fazla iki yıl içinde planladığı şekilde, yatırıma başlamadığı takdirde "ÇED Olumlu Belgesi" geçersiz sayılır.
Beşinci Bölüm
Çeşitli Hükümler
Faaliyetin İzlenmesi ve Denetlenmesi
Bakanlık, faaliyetle ilgili olarak, "ÇED Olumlu Belgesi"ni, Yönetmeliğin 8 inci maddesine göre faaliyet sahibince verilecek taahhüdnamenin bir suretini ve ilgili diğer belgeleri, kendi görev ve yetkileri çerçevesinde faaliyeti izlemeleri ve denetlemeleri için ilgili kurum ve kuruluşlara gönderir.
Bakanlık, "ÇED Olumlu Belgesi" varılan ve "Çevresel Etkileri Önemsizdir" kararı verilen faaliyetlerle ilgili olarak faaliyet sahibi tarafından taahhüt adilen hususların yerine getirilip getirilmediğini izleme ve denetleme yetkisine sahiptir. Bakanlık bu görevi yerine getirirken gerekli gördüğü takdirde kamu ve özel kuruluşlar, ilgili meslek odaları, merkezi ve yerel yönetimlerle işbirliği yapar.
Faaliyet sahibi faaliyetin hazırlık, inşaat, işletme sırasında ve faaliyetin sona ermesinden sonra, faaliyetin türüne göre belirlenecek süre içerisinde, Bakanlıkça uygun görülen zaman aralıklarında konusuyla ilgili ölçümleri yapmak veya yaptırmak, bunları Bakanlığa bildirmek ve yürürlükteki mevzuat uyarınca gerekli tedbirleri almakla yükümlüdür.
Proje Sonrası Analiz
Bakanlık, ileride gerçekleştirilecek aynı tip faaliyetlere, önceki tecrübelerin taşınması amacıyla, geçmişte gerçekleştirilen faaliyetlerle ilgili etkilerin gözden geçirilmesi ve değerlendirilmesi için gerekli çalışmaları yapar.
Yönetmeliğe Aykırı Uygulamaların Durdurulması
Bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetlerin, "ÇED Olumlu Belgesi" veya "Çevresel Etkileri Önemsizdir" kararını belirten belgeyi almadan başladığı tesbit edildiğinde, faaliyet mahallin en büyük mülki idare amirince durdurulur. Yönetmelik hükümlerine göre gerekli işlemler tamamlanmadan durdurma kararı kaldırılmaz.
"ÇED Olumlu Belgesi" olarak faaliyet başlamış olan tesitler için 8 inci maddede belirtilen, faaliyet sahibinin Nihai ÇED Raporu ve Ekleri hakkındaki bayanına ve taahhütnameye uyulamadığının tesbiti halinde, mahallin en büyük mülki idare amiri tesbit edilecek süre içerisinde beyan ve taahhütname ile ilgili yükümlülük ve taahhütlerini yerine getirmesini faaliyet sahibinden ister. Verilen süre sonunda de yükümlülüğün yerine getirilmesi halinde faaliyetin yürütülmesi, ilgili en büyük mülki idare amirince durdurulur. Faaliyet hakkında bu yükümlülükler yerine getirilemedikçe durdurma kararı kaldırılmaz. Cezai hükümler saklıdır.
Yönetmeliğin Genişletme Projelerine Uygulanması
Bu Yönetmelik kapsamına giren faaliyetler ile mevcut tesisler, kullanım amaçlarının değişmesi, kapasite artırım, proses ve teknoloji değişikliği durumunda Yönetmelik hükümlere tabidir. Bu durumda Kontrol Listesi ve Değerlendirme Tablosu doldurularak Taşra Teşkilatına başvurulur. Taşra Teşkilatı Yönetmeliğin 12 nci maddesi uyarınca gerekli işlemleri yapar.
Sürelerin Uzatılması
Bu Yönetmeliğin uygulanması ile ilgili süreler Bakanlıkça gerekli görüldüğü hallerde ve gerekçesi belirtilmek kaydıyla Bakanlık Makamının onayı ile uzatılır ve ilgililere ve faaliyet sahibine bildirilir.
ÇED Raporu Genel Formatında (EK V) Değişiklik
Bakanlık, faaliyetin türüm göre, ÇED Raporu Genel Formatı (EK U) maddelerinde gerekli, değişiklikleri yapmak yetkisine sahiptir.
Yeterlik Belgesi
ÇED Rporu,Revize ÇED Raporu ve ÇED Ön Araştırma Kontrol Listesi ve Değerlendirme Tablosu hazırlayacak kuruş, kuruluş ve kişiler Bakanlıktan bir "ÇED Raporu Hazırlasa Yeterlik Belgesi" almakla yükümlüdürler. Yeterlik Belgesinin verilmesi, Yeterlik Belgesi verilen kurum, kuruluş ve kişilerin Bakanlıkça denetlemesi ve Belgenin iptal edilmesi ile ilgili hususlar bir tebliğ halinde yayınlanır.
Bakanlık, "Yeterlik Belgesi" olacak kurum, kuruluş personeli ve kişilerin yetiştirilmesi amacıyla eğitim programı düzenler, bu amaçla gerekli görülmesi halinde konu ile ilgili kurum, kuruluş ve melek odaları ile işbirliği yapar.
Askeri Faaliyetler
Ülke savunması açısından stratejik önem sahip askeri faaliyetlere uygulanacak ÇED prosedürü Çevre Bakanlığı ile Milli Savunma Bakanlığı arasında varılacak mutabakata göre belirlenir.
Tebliğler
Bakanlık, gerekli gördüğü hallerde bu Yönetmelik ve eklerinde belirtilen konulara ilişkin olarak Remi Gazete'de tebliğler yayımlayabilir.
Bu yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce , çevre mevzuatı ve diğer ilgili mevzuat uyarınca yetkili mercilerden izin ve/veya onay alınmış faaliyetlere bu yönetmelik hükümleri uygulanmaz.
Bu Yönetmelik ile taşra teşkilatına verilmiş tüm yetki ve sorumluluklar taşra teşkilatı kuruluncaya kadar mahallin en büyük mülki idare amirine ya da uygun gördüğü merciye aittir.
Yeterlik Belgesi ile ilgili tebliğin yürürlüğe konmasından önce, ÇED Raporu, Revize ÇED Raporu ve ÇED Ön Araştırma Kontrol Listesi ve Değerlendirme Tablosu hazırlayacak kurum, kuruluş ve kişilerde Yeterlik Belgesi bulunması şartı aramaz. Ancak planlanan faaliyetin konusuyla ilgili en az üç farklı meslek grubundan, en az lisans seviyesinde eğitim görmüş üç yıl ve üstü mesleki tecrübeye sahip, kişilerin ÇED Raporunun hazırlanmasında görev alması ve Raporların bu kişiler, tarafından da imzalanması gereklidir.
ÇED Ön Araştırması Uygulanacak Faaliyetler Listesine (EK III) tabi faaliyetler ve bu kapsamdaki mevcut tesislerin kullanım amaçlarının değişmesi, kapasite artırımı, proses ve teknoloji değişikliğine ilişkin ÇED Ön Araştırması uygulaması 1 Ocak 1994 tarihinden itibaren yürürlüğe girer.
Yürürlük
Bu Yönetmelik Resmi Gazete'de yayımlandığı tarihte yürürlüğe girer.
Yürütme
Bu yönetmelik hükümlerini Çevre Bakanı yürütür.
