EN
TR
BİRİNCİ BÖLÜM
Mükellefiyet ve istisnalar
Konu
Bıı kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kâğıtlar Damga Vergisine tâbidir.
Bu kanundaki kâğıtlar terimi, yazılıp imzalanmak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve her hangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeleri ifade eder.
Yabancı memleketlerle Türkiye’deki yabancı elçilik ve konsolosluklarda düzenlenen kâğıtlar, Türkiye’de resmî dairelere ibraz edildiği, üzerlerine devir veya ciro işlemleri yürütüldüğü veya her hangi bir suretle hükümlerinden faydalanıldığı takdirde vergiye tabi tutulur
Şümul
Vergiye tabi kâğıtlar mahiyetinde bulunan veya onların yerini alan mektup ve şerhlerle, bu kâğıtların hükümlerinin yenilenmesine, uzatılmasına, değiştirilmesine, devrine veya bozulmasına ilişkin mektup ve şerhler de Damga. Vergisine tabidir,
Mükellef
Damga Vergisinin mükellefi kâğıtları imza edenlerdir.
Resmî dairelerle kişiler arasındaki işlemlere ait kâğıtların Damga Vergisini kişiler öder.
Yabancı memleketlerle Türkiye’deki yabancı elçilik ve konsolosluklarda düzenlenen kâğıtların vergisini, Türkiye’de bu kâğıtları resmî dairelere ibraz eden, üzerlerinde devir veya ciro işlemleri yapanlar veya herhangi bir suretle hükümlerinden faydalananlar öderler. Ancak bunlardan ticari veya mütedavil kâğıt mahiyetinde bulunanların vergisini, bunları en evvel satan veya kabul veya başka suretle kullanan kişiler öderler.
Kâğıtların mahiyetlerinin tâyini
Bir kâğıdın tabi olacağı verginin tâyini için o kâğıdın mahiyetine bakılır ve buna göre tabloda yazılı vergisi bulunur.
Kâğıtların mahiyetlerinin tâyininde, şekli kanunlarda belirtilmiş olanlarda kanunlardaki adlarına, belirtilmemiş olanlarda üzerlerindeki yazının tazammun ettiği hüküm ve manaya bakılır.
Mahiyeti tâyin edilmek istenen kâğıt üzerinde başka bir kâğıda atıf yapılmışsa, atıf yapılan kâğıdın hükümlerine nazaran iktisap ettiği mahiyete göre vergi alınır.
Kâğıt nüshalarının birden fazla olması
Bir nüshadan fazla olarak düzenlenen kâğıtların her nüshası ayrı ayrı aynı miktar veya nispette Damga Vergisine tabidir. Şu kadar ki, poliçe ve emre yazılı ticari senetlerin yalnız tedavüle çıkarılan nüshaları vergiye tabi tutulur.
Bir kâğıtta birden fazla akit ve işlem bulunması
Bir kâğıtta biribirinden tamamen ayrı birden fazla akit ve işlem bulunduğu takdirde bunların herbirinden ayrı ayrı vergi alınır.
Bir kâğıtta toplanan akit ve işlemler birbirine bağlı ve bir asıl- dan doğma oldukları takdirde Damga Vergisi, en yüksek vergi alınmasını gerektiren akit veya işlem üzerinden alınır.
Ancak bu akit ve işlemlere asıl işlemin akitlerinden başka bir şahsın eklenen akit ve işlemi de ayrıca vergiye tabidir.
Birden fazla imzalı kâğıtlar
Kâğıtlara konulan imzanın birden fazla olması verginin tekerrürünü gerektirmez.
Ancak maktu vergiye tabi olup müteaddit kişilerin imzasını taşıyan makbuz ve ibra senetlerinin Damga Vergisi imza adedine göre alınır.
Nispi vergiye tabi ve birden fazla kişinin imzasını taşıyan makbuz ve ibra senetlerinde her imza sahibine ait olan hisse ayrıca belli edilmiş ise, vergi, hisselere göre ayrı ayrı ödenir.
Şu kadar ki, bir resmî daire veya bir gerçek veya tüzel kişi adına kağıtlara konulan birden fazla imza bir imza hükmündedir.
Resmi daire
Bu kanunda yazılı resmi daireden maksat, genel ve katma bütçeli daire ve idarelerle, il özel idareleri, belediyeler ve köylerdir.
Bu dairelere bağlı olup ayrı tüzel kişiliği bulunan iktisadi işletmeler resmî daire sayılmaz.
İstisnalar
Bu kanuna ekli (2) sayılı tabloda yazılı kâğıtlar Damga Vergisinden müstesnadır
İKİNCİ BÖLÜM
Vergileme ölçüleri ve nispet
Vergileme ölçüleri
Damga Vergisi nispî veya maktu olarak alınır.
Nispî vergide, kâğıtların nevi ve mahiyetlerine göre, bu kâğıtlarda yazılı belli para, maktu vergide kâğıtların mahiyetleri esastır.
Belli para terimi, kâğıtların ihtiva ettiği veya bunlarda yazılı rakamların hâsıl edeceği parayı ifade eder.
Belli para gösterme mecburiyeti
Cari hesap şeklinde açılan kredilerle her türlü ikra- zata alt taahhütname ve mukavelenameler ve bunların temlik, yenileme, devir ve değiştirilmesine mütaallik bütün kâğıtlarda ve keza matlupların devir ve temlikine ilişkin mukavelename ve temliknamelerde ikraz veya temlik edilen para miktarının veya âzami haddinin gösterilmesi mecburidir. Gösterilmediği takdirde bu kâğıtların her birinden alınması gereken Damga Vergisi ile cezası olayın meydana çıktığı tarihte, ilgili bulunduğu cari hesapta kayıtlı kredi veya ikrazat miktarına göre hesaplanır ve alınır.
Bu vergi ve cezanın ödenmesinde makriz ve müştakrizlerle temlik eden ve adına temlik yapılan şahıslar ve müesseseler müteselsilen sorumludurlar.
Yabancı paraların Türk parasına çevrilmesi
Damga Vergisine tabi kâğıtlarda yazılı yabancı paralar Maliye Bakanlığınca tâyin ve ilân edilecek fiyat üzerinden Türk parasına çevrilerek ona göre Damga Vergisi alınır.
Verginin hesaplanmasında kesirler
Nispi verginin hesaplanmasında 50 kuruştan aşağı olan matrah kesirleri hesaba katılmaz, 50 kuruş ve daha yukarı olanlar 1 lira olarak hesap olunur. 5 kuruştan aşağı olan vergi kesirleri alınmaz, 5 kuruş ve daha yukarı olanlar 10 kuruş olarak alınır.
Nispet
Kâğıtların Damga Vergisi bu kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı nispet veya miktarlarda alınır.
Belli parayı ihtiva eden mukavelenamelerin değiştirilmesi halinde artan miktar aynı nispette vergiye tabidir. Bunların devri halinde asımdan alman verginin dörtte biri alınır.
Akreditif mektup ve telgraflarında süre uzatıldığı takdirde verginin dörtte biri alınır.
Yabancı memleketlerden Türkiye üzerine düzenlenen kâğıtlar aynı miktarda, yabancı memleketlerin birinden diğeri üzerine düzenlenip Türkiye'de tedavüle çıkarılanlar ise yarı nispette vergiye tabidir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Verginin ödenmesi
Ödeme şekilleri
Damga Vergisi kâğıtlara pul yapıştırılması ve bu kanunda gösterilen hallerde basılı damga konulması veya makbuz verilmesi veyahut istihkaktan kesinti yapılması şekillerinden biriyle ödenir.
Pul yapıştırılması şekliyle ödeme
Bu kanunda gösterilen haller dışında Damga Vergisi kâğıtlara damga pulu yapıştırılması şekliyle ödenir.
Vergi miktarına eşit olmak üzere birden fazla pul yapıştırılması mümkündür.
Türkiye’de düzenlenerek doğrudan doğruya yabancı memleketlerle Türkiye'deki yabancı elçilik ve konsolosluklara gönderilen kâğıtlar ve çekilen telgrafların Damga Vergisi bunların Türkiye’deki kalan kopyalarına pul yapıştırılması şekliyle ödenir.
Pullar tarihle beraber imza veya mühür konularak iptal olunur. İki pul için bir iptal işlemi yapılabilir.
Basılı damga konulması şekliyle ödeme
Aşağıda yazılı kâğıtların Damga Vergisi pul yerine basılı damga konulması şekliyle de ödenebilir.
1 - Makbuz ve ibra senetleri,
2 - Faturalar,
3 - Ulaştırma ile ilgili kâğıtlar,
4 - Elektrik, havagazı, telefon ve su abonman mukavelenameleri,
5 - Maliye Bakanlığının müsaadesi alınmak şartiyle vergiye tabi diğer kâğıtlar.
Makbuz verilmesi şekliyle ödeme
Anonim, kooperatif, eshamlı komandit ve limited şirket mukavelenameleriyle, ikmalen vergi ve ceza tarhına konu teşkil eden kâğıtların Damga Vergisi makbuz karşılığında ödenebilir.
Bunlar dışında lüzum ve ihtiyaç halinde kâğıtlara pul yapıştırılması suretiyle ödenmesi lâzımgelen Damga Vergisi Maliye Bakanlığından müsaade alınmak şartiyle, makbuz verilmesi şekliyle de ödenebilir.
İstihkaktan kesinti şekliyle ödeme
Genel ve katma bütçeli dairelerle il özel idareleri ve belediyeler, bankalar, iktisadi kamu teşekkülleri ile bunların iştirakleri ve müesseseleri ve benzeri teşekkül, iştirak ve müesseselerin ödemelerinde kullanılan ve nispî vergiye tabi bulunan makbuzlarla bu mahiyetteki kâğıtlara ait vergilerin,
a) Bu ödemelerin yapılması,
b) Avans suretiyle ödemelerde avansın itası,
Sırasında ilgili daire ve müesseseler tarafından istihkaklardan kesinti yapılması şekliyle ödenmesine Maliye Bakanlığınca izin verilebilir.
Pulların yapıştırılması zamanı
Damga pullarının kâğıtların düzenlendiği anda yapıştırılması mecburidir.
Ancak, postanelerce gümrüklere verilen liste beyannamelerin pullan müraselâtın tesliminde yapıştırılır.
Basılı damga konulmasında ödeme zamanı
Basılı damga konulacak kâğıtların vergisi, yüzde beş noksanı ile peşin olarak ödenir.
Makbuz karşılığı ödemelerde ödemenin zamanı
Makbuz karşılığı ödemelerde Damga Vergisi,
a) Anonim, kooperatif, eshamlı komandit ve limited şirket mukavelenamelerinin veya bunların sermaye artışlariyle, süre uzatmaları hakkındaki kararlarının tescil ve ilânı tarihinden itibaren 3 ay içinde.
b) Maliye Bakanlığının müsaadesine bağlı diğer hallerde, Bakanlığın müsaadeye ilişkin yazısının mükellefe tebliği tarihinde,
Vergi dairesine ödenir.
İstihkaktan kesinti şekliyle ödemelerde ödeme zamanı
Genel bütçeli daireler dışında kalan ve istihkaktan kesinti yapmak durumunda bulunan daire ve müesseseler tarafından bir ay içinde kesilen Damga Vergisi, ertesi ayın 20 nci günü alışanıma kadar ödemenin yapıldığı yer vergi dairesine bir beyanname ile bildirilir ve aynı süre içinde yatırılır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Sorumluluk
Vergi ve cezada sorumluluk
Vergiye tabi kâğıtların Damga Vergisinin ödenmemesinden veya noksan ödenmesinden dolayı alınması lâzımgelen vergi ve cezadan, mükelleflere rücu hakkı olmak üzere, kâğıtları ibraz edenler sorumludur.
Birden fazla kişi tarafından imza edilen kâğıtlara ait vergi ve cezanın tamamından imza edenler müteselsilen sorumludurlar. Bunlar arasında vergiden müstesna olanların bulunması Damga Vergisinin noksan ödenmesini gerektirmez.
Resmî daireler veya noterlerce düzenlenerek kişilere verilen veya dairede bırakılan ve Damga Vergisi hiç alınmayan veya noksan alınan kâğıtların vergisi mükelleflere, cezası düzenliyenlere aittir.
Vergi ve ceza, vergi için mükelleflere rücu hakkı olmak üzere, kâğıtları düzenleyenlerden alınır.
Özel sorumluluk
Yabancı memleketlerle Türkiye’deki yabancı elçilik ve konsolosluklarda düzenlenen ticari ve mütedavil kâğıtların Damga Vergisi ve cezası, mükelleflerine rücu hakkı saklı bulunmak üzere hâmillerinden alınır
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli hükümler
Resmî dairelerin mecburiyeti
Resmî dairelerin ilgili memurları kendilerine ibraz edilen kâğıtların Damga Vergisini aramaya ve vergisi hiç ödenmemiş veya noksan ödenmiş olanları bîr tutanakla tesbit etmeye veya bunları tutanağı düzenlemek üzere, vergi dairesine göndermeye mecburdurlar.
Noterlerin mecburiyeti
Noterler pulsuz veya noksan pullu kâğıtları, usulen vergi ve cezası tahsil edilmedikçe tasdik etmekten veya bunların suretlerini çıkarıp vermekten memnudurlar.
Bu kâğıtlardan dolayı alınması lâzım gelen vergi ve cezayı sahipleri rızalariyle ödemek isterlerse, noterler mezkûr kâğıtlara ait vergi ve ceza miktarında damga pulu yapıştırıp iptal ettikten sonra muameleye devam edebilirler.
Birinci fıkra hükmüne aykırı olarak işlem yapılması halinde mükellef hakkında Vergi Usul Kanunu hükümleri tatbik edilmekle beraber, noterlerdende, tasdik veya üzerinde muamele icra ettikleri her kâğıt için kanunen alınması gereken cezası ayrıca alınır.
Kâğıtların terki
Vergi cezası alınması gereken kâğıtların hamilleri tarafından terk edilmesi bu cezanın alınmasına mani değildir.
Bazı ödemelerde uyulması gereken esaslar
Maliye Bakanlığından müsaade alınmak şartıyle makbuz karşılığı yapılacak ödemelerle istihkaktan kesinti yapılması şeklindeki ödemelerde uyulması gereken esaslar Maliye Bakanlığınca tâyin edilerek ilgililere bildirilir.
Vergi Usul Kanununun Damga Resmine ilişkin hükümleri Damga Vergisi hakkında da uygulanır.
Kaldırılan hükümler
Aşağıda gösterilen kanunlar ve hükümler yürürlükten kaldırılmıştır.
1 - 23/5/1928 tarih ve 1324 sayılı Damga Resmi Kanunu ile ek ve değişiklikleri ı(Bu kanunların reklâm ve ilânlara İlişkin Damga Resmi hükümleri ile 15/2/1963 tarih ve 185 sayılı kanun hükümleri hariç}
2 - 28/5/1934 tarih ve 2456 sayılı gümrüklerde İstimal edilen bazı evraka müdafaa pulu ilsakı hakkındaki kanun ile ek ve değişiklikleri,
3 - 28/5/1934 tarih ve 2459 sayılı Tayyare Resmi hakkındaki kanun ile bu kanunun ek ve değişiklikleri,
4 - Fevkalâde zam kanunlarının yukarıdaki resimlere ilişkin hükümleri,
5 - 10/6/1938 tarih ve 3437 sayılı Tütün ve Tütün İnhisarı Kanununun 112 nci maddesi,
6 - 9/7/1953 tarih ve 6124, 15/7/1953 tarih ve 6168, 4/10/1960 tarih ve 93, 5/1/1961 tarih ve 222, 20/7/1961 tarih ve 335 sayılı kanunlar hariç diğer kanunların Damga Resmî ve yukardaki resimlere ilişkin istisna hükümleri,
7 - 4/1/1961 tarih ve 213 sayılı V. U. K. nun 205 inci maddesinin yolcu bilet ücretleri ve sigorta primleri üzerinden alınacak Damga Resmi kayıtlarîyle ilgili hükümleri ile 220 inci maddesinin 5 numaralı fıkrası, 112 nci maddesinin 4 numaralı fıkrası ve 356 ncı maddesinin 2 ve 4 numaralı fıkraları,
GEÇİCİ VE SON HÜKÜMLER
Eski hükümlerin uygulanması
Bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten evvel mükellefiyet konusuna giren kâğıtlar hakkında eski hükümler uygulanır.
Peşin alınan resimler
Basılı damga konulması suretiyle resmi peşin alman kâğıtların yeni hükümlere göre noksan alınmış vergileri mükellefe tamamlattırılır, vergi mevzuu dışında kalanlardan henüz kullanılmamış olanlarla tarife değişikliği dolayısiyle fazla alınmış bulunan resimler iade edilir.
Yürürlük
Bu kanun hükümleri yayımını takip eden aybaşından itibaren 3 ay sonra yürürlüğe girer.
Yetki
Bu kanunu Bakanlar Kurulu yürütür.
