EN
TR
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Amaç
Bu Yönetmeliğin amacı, Türkiye Elektrik Üretim İletim A.Ş. (TEAŞ) ve Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş. (TEDAŞ) ile Türkiye Elektrik Kurumu Dışındaki Kuruluşların Elektrik Üretimi, İletimi, Dağıtımı ve Ticareti ile Görevlendirilmesi Hakkında 3096 sayılı Kanun ve bu Kanun uyarınca yayımlanan Yönetmeliklere göre kurulan şirketlerin aboneye elektrik enerjisinin, satış esasları ile tarife esaslarını tespit etmek, elektrik enerjisi satış tarifelerini onaylamak ve uygulamasını kontrol etmektir.
Kapsam
Bu Yönetmelik elektrik enerjisi satış esasları ile tarife esaslarının tespiti ve tarifelerin onayı ile uygulanmasının denetlenmesi konularını kapsar.
Bu Yönetmelik, 1 inci maddede belirtilen Teşekkürlerin ve teşekküller ile şirketlerin veya şirketlerin birbirleriyle olan anlaşmalarını kapsamaz.
Dayanak
Bu Yönetmelik 3154 sayılı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 2 nci ve 28 inci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Bu Yönetmelikte;
- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı: BAKANLIK,
- Türkiye Elektrik Üretim İletim A.Ş. (TEAŞ) ve
- Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş. (TEDAŞ) TEŞEKKÜL,
- 3096 sayılı Kanun ve bu Kanun uyarınca yayımlanan Yönetmeliklere göre kurulmuş ŞİRKET'ler ise ŞİRKET,
diye anılacaktır.
a) Güç : Birim zamanda üretilen veya çekilen elektrik enerjisi miktarıdır.
b) Kurulu Güç : Kullanım yerindeki kurulu makina, motor, cihaz ve elektrikli aletler ile bu yerlerin aydınlatılması ve ısıtılmasına yarayacak her türlü elektrikli cihazların üzerinde yazılı olan güçlerin toplamıdır.
c) Bağlantı Gücü : Kullanım yerinin elektrik projesinde belirtilen kurulu güç ve kullanma faktörü (0.60 katından az olmamak üzere) gözönüne alınarak hesaplanan güç miktarıdır.
d) Sözleşme Gücü : Abonenin talebi üzerine çekeceği kabul edilen ve sözleşmesinde çekilmesi veya verilmesi konusunda belli hükümler konulmuş bulunan güç miktarıdır.
e) Aktif Güç: Elektrik akımı ile aynı fazda olup, iş gören güçtür. Kilowatt (kW) birimi ile ölçülür.
f) Reaktif Güç : Elektrik akımı gerilime göre doksan derece (90°) faz farklı olup, iş görmeyen güçtür. Kilovar (kvar) birimi ile ölçülür.
g) Aktif Enerji: Aktif gücün zamanla çarpımından elde edilir ve kilowatt saat (kWh) ile ifade edilir.
h) Reaktif Enerji : Reaktif gücün zamanla çarpımından elde edilir ve kilovar saat (kvarh) ile ifade edilir.
ı) Gerilim Basamakları:
1) Yüksek Gerilim (YG): Elektrik enerjisinin iletilmesinde kullanılan gerilime denir. Kilovolt (kV) veya Volt (V) ile ölçülür. Etkin değeri 1000 Volt’un (hariç) üstünde olan gerilimdir.
2) Alçak Gerilim (AG) : Aboneleri beslemek üzere YG’den alçak gerilime indirilen gerilim olup, kilowolt (kV) veya Volt (V) ile ölçülür. Etkin değeri 1000 Volt (dahil) altında olan gerilimdir.
i) Şebeke Genişletmesi: Teşekkül veya şirketin, abonelerin artan elektrik enerjisi taleplerini karşılamak amacıyla mevcut dağıtım şebekesinde yapacağı genişletmedir.
j) Yapı Bağlantı (İrtibat Rakordman) Hattı: Elektrik enerjisini abonenin kullanım yeri içerisine götürmek amacıyla, mevcut dağıtım şebekesinden başlanarak tesis edilip, yapı bağlantı kutusunda son bulan hattır.
k) Ana Kolon Hattı: Teşekkül veya şirkete ait besleme noktasından (ana hat) abonenin ilk dağıtım noktasına (ana tablo, sayaç) kadar olan besleme hattıdır.
l) Tek Terimli Tarife : Yalnızca tüketilen elektrik enerjisi kilowattsaat (kWh) miktarı üzerinden bedel alma esasına dayalı tarife sınıfıdır.
m) Çift Terimli Tarife : Sözleşme gücü karşılığı kilowatt (kW) miktarı üzerinden alınan bedel ile buna ek olarak tüketilen elektrik enerjisi kilowattsaat (kWh) miktarı üzerinden bedel alma esasına dayalı tarife sınıfıdır.
İKİNCİ BÖLÜM
Abone Grupları ve Tarifeler
Abone grupları
A) Meskenler : Mesken olarak kullanılan müstakil bina, apartman ve apartman içindeki bağımsız bölümlerdir. Bu bölümler içinde elektrik enerjisi tüketimi ayrı sayaç ile ölçülebilen; merdiven otomatiği, kalorifer, asansör, hidrofor, kapıcı dairesi ve bunun gibi ortak kullanım yerleri ile kooperatif ve site evleri için yöneticilik adına sözleşme düzenlenir. Meskenlerde; kalorifer, asansör ve hidrofor tesisatları için kullanılan elektrik motorları aynı tarife grubunda değerlendirilir.
B) Sanayi: 5590 sayılı Kanuna göre kurulan sanayi tesislerinin Sanayi ve Ticaret Bakanlığının olumlu görüşünü ifade eden belgeyi almaları şartıyla sanayi abonesi kabul edilirler.
Sanayi aboneleri; tek terimli tarifeden elektrik enerjisi alan sanayi abonesi ve çift terimli tarifeden elektrik enerjisi alan sanayi abonesi olarak ikiye ayrılırlar.
Endüksiyon ocakları, haddehaneler, soğuk hava deposunun buz üreten tesisleri bu gruba dahil edilirler.
C) Ark Ocakları: Ark ocaklı potaları bulunan tesisler bu gruba dahil edilirler. Ark ocaklı tesislerin tamamında tüketilen elektrik enerjisine (potalar, aydınlatma, ısıtma ve diğer bölümler dahil) ark ocakları tarifesi uygulanır.
D) İçme ve Kullanma Suyu : İl, İlçe, Belde ve Köylerin içme ve kullanma suyunu sağlamak için kamu tüzel kişiliklerince kurulmuş olan elektrik tesisleridir.
Arıtma tesisleri bu gruba dahil edilirler.
E) Ticarethane, Yazıhane, Resmi Daire, Şantiye ve Geçici Aboneler:
a) Ticarethane ve Yazıhane : Tüccar ve esnafın iş görmek için kullandığı; ticarethane, dükkan, atölye, depo, ardiye ile doktor, avukat, eczacı, dişci, mimar ve mühendisler ile benzeri serbest meslek sahiplerinin; yazıhane, atölye, laboratuvar, özel ve vakıf sağlık kuruluşları, (Hastane, Poliklinik, Sağlık Ocağı ve Dispanser) Kamu yararına çalıştığına ilişkin Bakanlar Kurulu Kararı olmayan dernekler, parti binaları, özel okullar, vakıf okulları ve dersaneler ile 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanununda belirtilen turizm belgeli yatırım ve işletmeler dışında kalan turistik otel, otel, motel, pansiyon, kamping, devre mülk işletmeleri, tavuk çiftliği, soğukhava deposu, seralar, matbaa, et entegre tesisleri, kesimevi ve fırın (hamur pişiren) tesisleridir. (İş merkezleri ve işhanlarındaki ortak kullanım yerleri, ticarethane ve yazıhane abone grubunda kabul edilir.)
b) Resmi Daire : 1050 sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanunu’na tabi genel ve katma bütçeli dairelerin bürolarıyla kamu kurum ve kuruluşlarının ticari olmayan bürolarıdır. Bu kuruluşların üretime yönelik tesisleri aynı bina dahilinde olsa bile sanayi abone grubuna dahil edilirler.
c) Şantiye ve Geçici Aboneler: İnşaat, maden arama, çeşitli amaçlarla kazı yapma ve bunun gibi nedenlerle özel ya da tüzel kişilerin bu etkinliklerini sürdürmek için veya bu etkinliklerini sürdürmeyi sağlayacak kalıcı tesislerin tamamlanmasıyla varlığı sona erecek olan geçici tesisler ile İl, İlçe, Belde ve Köylerde geçici olarak kurulan sergi, fuar, sirk ve panayır aboneleridir.
F) Hayır kurumları, Dernekler, Vakıflar, Müzeler, Resmi Kurslar, Resmi Sağlık Kuruluşları, Spor Tesisleri, Tarımsal Sulama ve Kültür Balıkçılığı:
a) Hayır Kurumları, Dernekler, Vakıflar, Müzeler, Resmi Okullar, Resmi Kurslar ve Resmi Sağlık Kuruluşları :
1606 sayılı Kanuna göre vergi, resim ve harçlardan muaf tutulmuş bulunan Türkiye Kızılay Derneği, Türk Hava Kurumu, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü, Türkiye Yardım Sevenler Derneği ve Resmi Darülaceze Kurumları ile Darüşşafaka Cemiyeti ve Yeşilay Derneği, 2847 sayılı Kanunla kurulan dernekler ile 2908 sayılı Dernekler Kanunu nun 58 inci ve 59 uncu maddeleri uyarınca kamu yararına çalıştığına ilişkin Bakanlar Kurulu Kararı almış dernekler, vakıflar, müzeler ve Diyanet İşleri Başkanlığı’nca açılan resmi kurslar ile resmi sağlık kuruluşlarıdır. (Hastane, Poliklinik, Sağlık Ocağı ve Dispanser)
b) Spor Tesisleri: Kamu spor görevini yüklenmiş resmi kuruluşların spor tesisleridir.
c) Tarımsal Sulama Tesisleri: Tarımsal sulama için kurulmuş sulama kooperatifleri, pompaj tesisleri ile münferit olarak tesis edilmiş ticari tarıma dayalı arazilerin sulanmasını sağlayan elektrik tesisleridir.
Bu tanıma giren tesisler için; ilgili resmi kuruluşun (Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün (DSİ) veya Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünün veya bağlı İl Müdürlüklerinin) olumlu görüşünü ifade eden belgeyi almaları koşuluyla tarımsal sulama abonesi kabul edilirler.
Tarımsal sulama tesislerinde tüketilen elektrik enerjisine (motopomp, aydınlatma) tarımsal sulama tarifesi uygulanır.
d) Kültür Balıkçılığı: İçsu ve denizlerde yaşayan su ürünlerinin, kuluçkahaneli veya kuluçkahanesiz olarak, karada ve denizde kurulan üretim tesisleridir.
Bu tanıma giren tesisler, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın olumlu görüşünü ifade eden belgeyi almaları koşuluyla Kültür Balıkçılığı abonesi kabul edilirler.
Kültür Balıkçılığı tesislerinin tamamında tüketilen elektrik enerjisine (motopomp, aydınlatma, ısıtma) kültür balıkçılığı tarifesi uygulanır.
G) Aydınlatma:
a) İbadethane Aydınlatması: Toplumun ibadetine açılmış ve ücretsiz girilen yerlerdir, (cami, mescit, kilise, havra ve sinagog).
İbadethanelerin aydınlatması için tüketilen elektrik enerjisinden bedel talep edilmez. Aydınlatma dışında ısıtma amaçlı elektrik tüketimleri ile müştemilat niteliğinde olan lojman ve benzeri yerlerde tüketilen elektrik enerjisine mesken abone grubu tarifesi uygulanır.
b) Genel Aydınlatma : İl, İlçe, Belde ve Köylerdeki, cadde, sokak ile kamuya ait ücretsiz girilen park ve bahçe gibi halka açık yerlerin aydınlatılmasıdır. Bu aydınlatmalarla ilgili elektrik enerjisi tüketiminden bir bedel alınmaz.
c) Karayolları Aydınlatması : Karayolları Genel Müdürlüğüne ait paralı yollar ile meskun mahaller dışındaki köprüler ve tünellerin aydınlatılmasında tüketilen elektrik enerjisine tüketim bölgeleri dikkate alınarak (kalkınmada öncelikli iller-diğer iller) tek terimli İl-İlçe içme suyu tarifesi uygulanır.
H) Bakanlık ve Teşekkül Personeli: Bakanlığın merkez kadrosu ile Teşekkül’ün merkez ve taşra teşkilatında çalışan personeli bu abone grubunda kabul edilir. Bunların meskenlerinde tüketilen elektrik enerjisi için mesken tarifesi indirimli uygulanır. Ancak, indirim oranı % 40’ı geçmemek üzere hazırlanan Teşekkül ve Şirket teklifinin Bakanlıkça onaylanması gerekir.
Bakanlık ve Teşekkülden ayrılan personelin, ayrılış tarihinin teşekkül veya şirkete bildirilmesinden sonraki fatura döneminden itibaren bu hakkı sona erer.
Elektrik enerjisi satış esasları
Teşekkül veya şirketin uygulayacağı elektrik enerjisi satış tarifeleri, bu Yönetmelik çerçevesinde belirlenen esaslar ve günün teknik ve ekonomik koşulları göz önüne alınarak hazırlanır.
A) Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname gereğince, Teşekkülce hazırlanan elektrik enerjisi satış tarifeleri, Teşekkülün Yönetim Kurulu Kararı alındıktan sonra radyo, televizyon, basın ve benzeri aracılığı ile halka duyurulur. Yürürlüğe konulan tarife ve Yönetmelikte bedelleri belirtilmemiş olan bölümlerle ilgili alınan Yönetim Kurulu Kararları Bakanlığa gönderilir.
B) Şirket tarafından hazırlanan elektrik enerjisi satış tarifesi; Bakanlık onayı alındıktan sonra radyo, televizyon, basın ve benzeri aracılığı ile halka duyurularak Bakanlık onay yazısında belirtilen tarihten itibaren uygulamaya konulur.
Bakanlık onayı alınmayan elektrik enerjisi satış tarifesi yürürlüğe konulamaz, yürürlükteki mevcut tarifenin uygulanmasına aynen devam edilir.
Elektrik enerjisi satış tarifelerinin tespiti
Elektrik enerjisi satış tarifelerinin tespitinde göz önüne alınacak hususlar aşağıda belirtilmiştir.
1) Yıllık İşletme Giderleri:
a) Dışardan satın alınan elektrik enerjisi
b) Yakıt
c) Malzeme
d) Personel
e) Bakım ve Onarım
f) Su Kullanma Hakkı
g) Çeşitli
h) Vergi, resim ve harçlar
i) İşletme hakkı devir bedeli
j) Teknik ve Sermaye Amortismanları
2) Ödemeler, Vergiler, Fonlar ve Paylar:
a) Faizler ve Kur farkları
b) Fonlar ve Paylar
c) Vergiler (tarifelerdeki gelirlere ilişkin vergileri kapsar.)
d) Temettü
3) Gelirler:
A) Toplam Enerji Geliri
a) Aktif enerji geliri
b) Reaktif enerji geliri
c) Güç ve güç aşımı geliri
B) Diğer gelirler; 19 uncu maddeye göre alınan bedeller, iştiraklerden gelirler, faaliyet dışı gelirler (faiz, ceza ve bunun gibi gelirler).
1) Yıllık İşletme Giderleri :
a) Dışarıdan Satın Alınan Elektrik Enerjisi Gideri; Teşekkül veya şirketin kendi ürettiği elektrik enerjisi dışında, yurt içi veya yurt dışındaki diğer üretici kuruluşlardan satın alacağı elektrik enerjisi için ödeyeceği bedelin,b) Yakıt Gideri; Yıl içinde üretimi öngörülen elektrik enerjisi için kullanılacak katı, sıvı ve gaz yakıt harcamalarının,
c) Malzeme Gideri; İşletme malzemeleri harcamalarının,
d) Personel Gideri; Devlet memurları kanununa bağlı memurlar ile iş kanununa göre çalıştırılan devamlı ve geçici işçi, sözleşmeli personel, yönetim ve denetim kurulu üyelerinin; aylıklarının, ikramiyelerinin, kanun ve toplu sözleşmelerle sağlanan her türlü sosyal yardım, zam ve tazminatlarının, fazla çalışma ücretlerinin, görev yolluklarının ve her türlü işveren hisselerinin,
e) Bakım ve Onarım Gideri; Bina, makina, tesisat, taşıtlar ve demirbaşların bakım ve onarım giderlerinin,
f) Su Kullanma Hakkı Gideri; Teşekkül veya şirket ile Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü (DSİ) arasında yapılacak protokole göre, teşekkül veya şirketin ödeyeceği su kullanma bedelinin,
g) Çeşitli Gider; Bina ve arazi kiraları, sigorta, kırtasiye, matbua, büro donatımı, aydınlatma, ısıtma, giyim eşyası, gazete, kitap, dergi, haberleşme, (posta, telgraf, telefon, teleks ve telefaks) banka, mahkeme ve müşavirlik hizmetleri giderlerinin, (hibe, yardım, bağış ve bunun gibi ayni ve nakdi giderler işletme gideri değildir).
h) Vergi, Resim ve Harçlar; Oranları kanunlarla belirlenen ve ödemekle yükümlü bulunulan vergiler dışındaki vergi, resim ve harçların,
i) İşletme Hakkı Devir Bedeli; İşletme hakkı devredilen tesislerin devir sözleşmesinde işletme hakkı devir bedeli olarak belirlenen miktarın,
j) Teknik Amortisman; Sabit bir kıymet olan tesislerin ve demirbaşların, ömürlerinin sonunda yenilenebilmeleri için ayrılması zorunlu bulunan ve miktarı ilgili mevzuatla belirlenen bedelin,
k) Sermaye Amortismanı; İmtiyazlı işletmelerde tesisin imtiyaz süresinden sonra bedelsiz olarak Devlete veya Devletce tensip olunan bir teşekküle intikal etmesi durumunda, imtiyaz sözleşmesinde sermayenin ödenmesi (itfası) için belirlenen oranda ayrılacak sermaye amortismanının,
bir yıllık tutarlarıdır.
2 - a) Ödemeler (Faizler, Kur Farkları): Yatırımlar için alınan kredilerin işletme dönemine ait; teknik amortisman ile karşılanamayan anapara ödemeleri ve faiz ödemelerinin yıllık tutarları ile bu ödemelere ait kur farkı garantisi verilmemiş ise kur farklarının toplamıdır.
b) Vergiler : Sadece tarifedeki gelirlere ilişkin vergileri kapsar.
c) Fonlar : Oranlan kanunlar veya Bakanlar Kurulu Kararlarıyla belirlenen, teşekkül veya şirket tarafından ilgili fonlara yatırılması öngörülen fon paylarıdır. (İşçi Destekleme Fonu, Elektrik Enerjisi Fonu ve TRT payı v.b.)
d) Temettü : Şirketlerin yeniden değerlendirilmiş ödenmiş sermayesine her yıl piyasa şartlarına göre Bakanlıkca belirlenerek ödenecek miktardır.
Elektrik enerjisi satış tarifesinin onayı
7 nci madde de belirlenen esaslara göre tespit edilen tarife, Bakanlığın onayından sonra ve onay yazısında belirtilen tarihten itibaren yürürlüğe girer.
Şirket giderlerinde, satacakları elektrik enerjisi maliyetlerini etkileyecek Ölçüde meydana gelebilecek önemli değişiklikler nedeniyle yeniden düzenleyecekleri tarife tekliflerini yönetim kurulu kararı alındıktan sonra gerekçeleriyle birlikte, incelenmek ve onaylanmak üzere Bakanlığa gönderir.
Bakanlıkca Yönetmeliğin, 6 ncı ve 7 nci maddeleri hükümleri doğrultusunda şirket tarifeleri üzerinde gerekli incelemeler yapıldıktan sonra, değiştirilmesi gereken bölümler ve bunlara ilave olarak isteyeceği diğer bilgiler varsa ilgili şirketten istenir ve gerekli düzeltmeler yapıldıktan sonra onaylanarak, onay tarihinden itibaren yürürlüğe konulmak üzere şirkete gönderilir.
Ek tahsilatlar
Tarife tespitinde yer almayan ve elektrik enerjisi tüketiminin kWh’ı başına tahsil edilmesi gereken ve Kanunlarla belirlenmiş olan vergi (Belediye Tüketim Vergisi, Katma Değer Vergisi ve bunun gibi) resim ve harç, teşekkül veya şirket tarafından ayrıca faturalara ilave edilerek tahsil edilir.
Abone grubunun tespiti
Abonenin dahil olacağı grup, abone tarafından yazılı olarak beyan edilir. Teşekkül veya Şirketce bu beyan incelenerek, Yönetmelikte belirtilen abone gruplarına bağlı kalmak şartıyla grup tespiti yapılır. Yazılı olarak başvurmayıp, teşekkül veya şirketce dahil edildikleri abone grubuna iki fatura dönemi içinde itiraz etmeyen abone, teşekkül veya şirketin kararını kabul etmiş sayılır.
Abone grubunda değişiklik yapmak isteyen abonenin talebi incelenerek, uygun bulunduğu taktirde başvuru tarihini izleyen ikinci faturalama döneminde yerine getirilir.
Tarifelerin seçilmesi
Abone, aşağıdaki şartlara uygun olmak kaydıyla, uygulanacak tarife sınıfını seçebilir.
a) Abone kendi grubu içinde kalmak kaydıyla Yönetmelikte belirlenen istisnalar dışında tek veya çift terimli tarifelerden birini seçmekte serbesttir.
b) Ark ocaklı sanayi abonesine ve darbeli yük çeken sanayi abonesine tek terimli tarife uygulanmaz.
c) Tarifesinde değişiklik yapmak isteyen abonenin bu isteği, isteğin teşekkül veya şirkete geldiği günü takip eden ikinci faturalama döneminden itibaren yerine getirilir. Bu değişiklik mücbir sebepler dışında hiçbir zaman yılda 2 (iki) defadan fazla olamaz. Durumları özellik gösteren aboneye, sözleşmeye yazılmak kaydıyla 2 (iki) defadan fazla tarife değişikliği yapılabilir.
d) 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu’nun 16 ncı maddesine göre; Turizm belgeli yatırım ve işletmelere, onaylı belgelerini (belgenin geçerlilik süresi belirtilmek kaydıyla) ibraz ettikleri taktirde, şantiye dönemi de dahil olmak üzere o bölgedeki mesken ve sanayi abonelerine uygulanan tarifelerden en düşüğü üzerinden elektrik enerjisi verilecektir. Bu abonelerden tesise iştirak bedeli ile güvence bedeli aynı tarife grubu için tespit edilen bedel üzerinden tahsil edilecektir.
Sözleşme ve kurulu güç değişikliği
a) Tek terimli tarifeden enerji talebinde bulunan AG abonesi ile bağlantı gücü üzerinden, YG abonesi ile trafo gücü (kW) üzerinden sözleşme yapılır. Alınacak tesise iştirak ve güvence bedeli sözleşmede belirtilen güç üzerinden hesaplanır.
b) Çift terimli tarifeden enerji talebinde bulunan abone ile bağlantı gücü üzerinden, enerji YG’den alınırsa trafo gücü (kW) üzerinden sözleşme yapılır. Alınacak tesise iştirak ve güvence bedeli sözleşmede belirtilen güç üzerinden hesaplanır.
c) Tek veya çift terimli tarifelerden sözleşme yapan aboneye, sözleşme gücünün en fazla % 10’u (yüzde onu) oranında fazla güç çekmeye izin verilir. Bu sınır, birbirini izleyen iki fatura döneminde aşıldığında yeni güce göre ek sözleşme yapılır. Aksi durumda abonenin elektriği kesilir.
d) Tek ve çift terimli tarifeler, abone grupları için ayrı ayrı olmak üzere kademeli olarak da tespit edilebilir.
e) Kurulu güç üzerinden sözleşme yapma durumunda olan abone, kullanım yerinde tesis etmiş olduğu halde çalıştırmayacağı bazı makinaları, teşekkül veya şirketin istediği şekilde mühürletmesi şartıyla, bu güçler göz önüne alınmaz.
Sözleşme gücünde değişiklik yapacak olan abone, en az 1 (bir) ay öncesinden teşekkül veya şirkete haber vermek zorundadır. Abonenin talebi incelenerek, uygun bulunduğu taktirde başvuru tarihini izleyen ikinci faturalama döneminde yerine getirilir.
Kurulu gücünde değişiklik yapacak olan aboneden sözleşme gücünü düşürdükten sonra bilahare sözleşme gücünü ilk değerine yükseltmesi halinde bu değişiklikten dolayı teşekkül veya şirket fark güvence bedeli talep edemez.
Abone mülkiyetindeki tesislerden faydalanma
Teşekkül veya şirket, abonenin hizmetlerini aksatmamak koşuluyla; abonenin mülkiyetindeki branşman (YG) enerji nakil hattından veya abonenin noter tasdikli yazılı iznini alarak trafonun (AG) çıkışından bir başka istek sahibine elektrik satabilir.
Tesise iştirak bedeli
A) Teşekkül veya şirketten elektrik enerjisi satın almak üzere başvurarak sözleşme yapacak abone, bağlantı gücünün kW’ı başına ve 19 uncu madde hükümlerine göre abone grupları itibariyle belirlenen bedeller üzerinden tesise iştirak bedeli ödeyecektir.
Tesise iştirak bedeli, ilk abonelik aşamasında bir defaya mahsus olmak üzere ve yeni kullanım yeri için alınan bir bedel olması nedeniyle, mülk sahibinden/sahiplerinden alınması gerekmektedir.
Ancak, kent içindeki işyerlerinden zorunlu olarak küçük sanayi sitelerine taşman mülk sahibi esnaf ve sanatkarlardan, daha önce ödedikleri bağlantı gücü karşılığı tesise iştirak bedeli aynı il, bağlı ortaklık veya görevli şirket sınırları içinde kalmak koşuluyla alınmaz.
Daha önce elektrik enerjisi satın almak üzere sözleşme yapılmış kullanım yeri için kullanım yerinin mülkiyetinin el değiştirmesi halinde; eski aboneliğin iptali (feshi) durumunda yeni mülk sahibinden/sahiplerinden bağlantı gücü değişikliği hariç tesise iştirak bedeli alınmaz. Bu hüküm kullanım yerinin el değiştirmesi halinde de geçerlidir.
Bağlantı gücünde değişiklik varsa, eski ve yeni bağlantı güçleri arasındaki farka göre hesaplanacak fark tesise iştirak bedeli aboneden tahsil edilir. Bu bedel 19 uncu madde hükümlerine göre belirlenir.
B) Teşekkül veya şirketce tahsil edilen tesise iştirak bedeli, sözleşmenin iptali (feshi) durumunda aboneye geri ödenmez.
C) Yatırım programı çerçevesinde teşekkül veya şirket tarafından yapılması gereken tesisler; YG ölçü tesisleri, YG koruma tesisleri, YG bağlantı (branşman) hattı, YG trafosu, AG şebekesine ait hava hattı, yeraltı kablosu, kumanda kablosu, trafo merkezi yeri, trafo binası ve bunun gibi herhangi birinin abone tarafından yaptırılmasının teşekkül veya şirket tarafından istenmesi halinde ve Hayır Kurumlarından (1606 sayılı Kanunda sayılan Türkiye Kızılay Derneği, Türk Hava Kurumu, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü, Türkiye Yardım Sevenler Derneği ve Resmi Darülaceze Kurumları ile Darüşşafaka Cemiyeti ve Yeşilay Derneği), İbadethanelerden (cami, mescit, kilise, havra ve sinagog) ve teşekkül veya şirkete ait YG hattından itibaren tesislerinin tamamını kendisi yapan aboneler ile güvence bedeli alınmayan abonelerden tesise iştirak bedeli alınmaz.
D) Mevcut abonede ek güç talebinin olması ya da teşekkül veya şirket tarafından tespit edilmesi durumunda, ek bağlantı gücü kadar bir bedelin alınması için bu maddenin (A) ve (E) bentleri hükümleri uygulanır.
E) Abonenin, bağlantı gücü ve 19 uncu madde hükümlerine göre dahil olduğu abone grubu itibariyle belirlenen bedel üzerinden tesise iştirak bedelini ve fark tesise iştirak bedelini makbuz karşılığı peşin ödemesi şarttır. Ancak, abonenin teşekkül veya şirkete yazılı başvurusu durumunda, kanuni faiziyle birlikte 8 (sekiz) de biri peşin ödenmek kaydıyla, geri kalan miktar takip eden aydan itibaren aylık taksitler halinde 7 (yedi) eşit taksitte tahsil edilir.
a) Talep edilen güç kesirli sayı ise, hesaplamada aynen göz önüne alınacaktır.
b) Bağlantı gücü 3 (üç) kW’ın (dahil) altında olmayacaktır.
Güvence bedeli
A) Teşekkül veya şirketten elektrik enerjisi satın almak üzere başvurarak sözleşme yapacak abone, bağlantı gücünün kW’ı başına ve 19 uncu madde hükümlerine göre abone grupları itibariyle belirlenen bedeller üzerinden güvence bedeli ödeyecektir.
Sanayi, ark ocakları, ticarethane ve şantiye aboneleri, istedikleri taktirde nakit yerine güvence bedeli olarak tespit edilen bedel tutarında süresiz banka kati teminat mektubu da verebilir.
Güvence bedelini daha önce nakit olarak ödemiş olan sanayi, ark ocakları, ticarethane ve şantiye abonelerinin, talepleri halinde güvence bedelinin güncelleştirilen karşılığı tutarında süresiz banka kati teminat mektubu vermeleri şartıyla teşekkül veya şirkette bulunan güvence bedeli aylık eşit taksitler halinde, kullandıkları elektrik enerjisi, faturalarından mahsup edilmek suretiyle 12 (oniki) ay içinde iade edilir.
Sanayi, ark ocakları, ticarethane ve şantiye abonelerinden süresiz banka kati teminat mektubu olarak alınmış olanların güvence bedelleri, bağlantı güçleri ve 19 uncu madde hükümlerine göre abone grupları itibariyle belirlenen bedellerde değişiklik olması durumunda, en son bedellere göre bağlantı gücü dikkate alınarak her yıl Ocak ayı içinde yeniden hesaplanır. Abone; teşekkül veya şirket nezdinde bulunan süresiz banka kati teminat mektubu miktarını, hesap edilen yeni güvence bedeli seviyesine eşit olacak şekilde, bildirimi takip eden 15 (onbeş) gün içinde tamamlar.
B) Teşekkül veya şirketce tahsil edilen nakit güvence bedeli, sözleşmenin iptali (feshi) durumunda, bağlantı gücü gözönüne alınarak, 19 uncu madde hükümlerine göre (iptal tarihindeki TL/kW bedeli üzerinden) yeniden hesaplanarak, abonenin teşekkül veya şirket ile olan bütün hesaplanılın tasfiyesinden sonra varsa bakiyesi iptal tarihinde ilgiliye ödenir.
C) Hayır Kurumlarından (1606 sayılı Kanunda sayılan Türkiye Kızılay Derneği, Türk Hava Kurumu, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü, Türkiye Yardım Sevenler Derneği, Resmi Darülaceze Kurumları ile Darüşşafaka Cemiyeti ve Yeşilay Derneği), İbadethanelerden (cami, mescit, kilise, havra ve sinagog), spor tesisleri ile 1050 sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanununa tabi genel ve katma bütçeli kurum ve kuruluşlardan Sayıştay vizesine tabi olanların gerek büro gerekse sanayi aboneliklerinden ve Belediyelerden (Belediyelerin iktisadi kuruluşları ile bağlı ortaklık ve kuruluşları hariç) güvence bedeli alınmaz.
D) Mevcut abonede ek güç talebinin olması durumunda, ek bağlantı gücü karşılığında güvence bedeli alınması için bu maddenin (A) ve (E) bentleri hükümleri uygulanır.
E) a) Abonenin, bağlantı gücü ve 19 uncu madde hükümlerine göre dahil olduğu abone grubu itibariyle belirlenen bedel üzerinden güvence bedelini ve fark güvence bedelini makbuz karşılığı peşin ödemesi şarttır. Ancak, abonenin teşekkül veya şirkete yazılı başvurusu halinde, kanuni faiziyle birlikte, 8 (sekiz) de biri peşin ödenmek kaydıyla, geri kalan miktar takip eden aydan itibaren aylık taksitler halinde 7 (yedi) eşit taksitte tahsil edilir.
b) Talep edilen güç kesirli sayı ise, hesaplamada aynen dikkate alınır.
c) Bağlantı gücü, 3 (üç) kW’ın (dahil) altında olmayacaktır.
Kartlı elektrik sayacı
Kartlı elektrik sayacı takan aboneden güvence bedeli alınmaz. Eski sayacını kartlı sayaçla değiştiren abonenin teşekkül veya şirkette bulunan güvence bedeli 19 uncu madde hükümlerine göre ve kartlı sayacın takıldığı gün, 15 inci maddenin B bendinde belirlenen esaslara göre iade edilir.
Açma-kapama
Yükümlülüğünü yerine getirmemesi veya sözleşme şartlarına aykırı davranışı yüzünden elektriği kesilmiş olan abonenin, yükümlülüğünü yerine getirip sözleşme
şartlarına aykırı olan durumunu düzelttikten sonra, elektriği bağlanır. Ancak, bu abonenin 19 uncu madde hükümlerine göre belirlenen bedel üzerinden açma-kapama (açma-kapama için ayrı ayrı bedel istenilmeyecek, her iki işlem için bir bedel alınacak.) bedelini makbuz karşılığında peşin ödemesi şarttır.
Yönetmelik hükümlerine göre elektriği kesmeyi gerektiren bir durum doğsa da, elektriğin fiilen kesilmediği durumlar ile teşekkül veya şirket kusurundan dolayı elektriğin kesilmesi durumunda aboneden açma-kapama bedeli talep edilemez.
Sayaç bakım ve ayar bedeli
Sayacın her türlü bakımıyla kanun ve tüzükler gereğince zamanında ayarlanması teşekkül veya şirketce yapılacaktır. Abonenin kendi sayacının bakım ve ayar gideri kendisine ait olacaktır.
Abonenin sayacının bakım ve ayarının fiilen yapılması kaydıyla, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Ölçü ve Ayarlar Kontrolörlüğünce belirlenen sayaç bakım ve ayar bedelini makbuz karşılığı peşin ödemesi şarttır.
Tarife dışı bedellerin tespiti
Aboneye uygulanacak tesise iştirak bedeli, güvence bedeli, açma-kapama bedeli günün ekonomik koşulları göz önüne alınarak, abone grupları itibariyle teşekkül tarafından belirlenir. Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname gereğince Teşekkül Yönetim Kurulunun konuya ilişkin kararı radyo, televizyon, basın ve benzeri aracılığı ile halka duyurulur.
Şirket ise; bu madde ile ilgili alacağı Yönetim Kurulu Kararını Bakanlığa gönderir. Şirketin bu önerisi Bakanlık tarafından incelenir, uygun görüldüğü taktirde onaylanır, onay yazısında belirtilen tarihten itibaren şirket tarafından radyo, televizyon, basın ve benzeri aracılığı ile halka duyurularak uygulamaya konulur. Bu bedellerin Bakanlıkça onaylanmasına kadar yürürlükteki bedellerin aynen uygulanmasına devam edilir. Bu bedeller faturalara ilave edilmez. Ancak, makbuz karşılığı tahsil edilir. (Makbuzlara katma değer vergisi ilave edilmez.)
Elektrik enerjisinin kullanılması
Abone, sayaçtan geçen elektrik enerjisini onaylı elektrik projesine uygun olarak, sözleşmesindeki esaslara göre istediği gibi kullanabilir. Ancak, söz konusu elektrik enerjisini ait olduğu abone grubu dışında başka bir amaçla kullanamaz ve teşekkül veya şirketin izni olmaksızın hiçbir şekilde başkalarına veremez ve satamaz.
Elektrik enerjisinin kesilmesi
Elektrik şebekesinin genişletilmesi, yenilenmesi ve onarımı gibi nedenlerle, resmen uygulanmasına izin verilmiş olan her türlü genel ve özel işlemler veya doğal afetlerden kaynaklanan elektrik kesintileri, teşekkül veya şirketin isteği dışında olduğundan, şebekenin bir bölümünde veya tamamında elektrik kesilmesinden teşekkül veya şirket sorumlu değildir.
Yukarıda belirtilen nedenler dışındaki elektrik enerjisi kesilmesinde; aboneler mahalli yayın araçları ile haberdar edilerek elektrik kesilir. Kesintiden sonra teşekkül veya şirket abonelere haber vermeksizin şebekeye elektrik verebileceğinden, abonelerin gerekli önlemleri alması zorunludur. Bu nedenle meydana gelebilecek her türlü zarar ve ziyandan teşekkül veya şirket sorumlu değildir. Ancak, teşekkül veya şirketin hatası nedeniyle tesisat ve cihazları hasar görenlerin zarar ve ziyanları teşekkül veya şirket tarafından derhal karşılanacaktır.
Teşekkül veya şirket, trafo merkezlerinde, YG ve AG şebekelerinde yapacağı bakım ve onarımlar nedeniyle elektriği kesmek durumunda kaldığında, yapılacak kesintisinin gününü, saatini ve süresini radyo, televizyon, basın ve benzeri aracılığı ile halka duyurmak zorundadır.
Elektrik enerjisi istenilmesi
İlk abonelik aşamasında 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 31 inci maddesine göre; yapı kullanma izni verilen kullanım yeri için, yapı kullanma izni ve tapu kaydıyla birlikte mülk sahibi/sahipleri veya vekili (noterce vekalet verilen), kiraya vermiş ise tapu kaydını ve kira kontratım (noterce onaylı) belgelemesi şartıyla kiracısı, teşekkül veya şirketten elektrik enerjisi isteyebilir. Teşekkül veya şirket güç ve şebekelerinin imkanlarına göre bu istekleri karşılamakla yükümlüdür. Abone, bu Yönetmelik esasları ile sözleşme şartlarım kabul ederek elektrik enerjisi alabilir.
Yapı kullanma izni bulunmayan kullanım yerlerine elektrik enerjisi verilmez.
Abonenin şikayeti, teşekkül veya şirketin bildirisi
Abone her türlü şikayet ve isteğini yazılı olarak teşekkül veya şirkete yapacaktır. Abone şikayeti 15 gün içinde teşekkül veya şirketce incelenip, sonuçlandırılarak abonenin adresine gönderilecektir.
Elektrik enerjisi verilmesi
Elektrik enerjisinin verilmesinde idari ve teknik bakımdan sakınca yoksa enerji verilir.
Kısa Süreli Elektrik Enerjisi Verilmesi
Teşekkül veya şirket, zorunlu nedenlerin bulunması durumunda istek sahibine (film setleri, kaynak, taşlama ve bunun gibi işler) ölçme yapılmadan 1 (bir) hafta süreli olarak elektrik enerjisi verir. Teşekkül veya şirketin yazılı iznini almak kaydıyla süre 1 (bir) aya kadar uzatılabilir. Verilen elektrik enerjisinin bedeli mukayese yoluyla bulunacak tüketime göre makbuz karşılığı şantiye tarifesi üzerinden peşin tahsil edilir. Bu tür kullanımlardan tesise iştirak ve güvence bedeli alınmaz.
Aboneliğin Başlangıcı ve Abonenin Yer Değiştirmesi
Aboneliğin başlangıcı sözleşmenin yürürlüğe girdiği tarihtir.
Başka bir yere taşınacak abone, taşınma tarihinden en az 1 (bir) hafta önce teşekkül veya şirkete yazıyla başvurarak sayaç değerinin okunmasını istemek zorundadır. Bir hafta içinde idarelerce sayaç değeri belirlenmediği takdirde abone bildirimi esas kabul edilir.
Tespit edilen sayaç endeksine göre tüketim bedeli tahsil edildikten sonra, aynı müessese (bağlı ortaklık) veya şirket bölgesi içinde başka bir yere taşınacak abonenin fesih işlemi yapılmadan ve güvence bedeli iade edilmeksizin, aboneliği yeni iş ve ikamet yerinde devam ettirilir.
Vergi ve harçlar
Aboneyle yapılacak sözleşmeyle ilgili her türlü vergi, harç ve pul giderleri abone tarafından karşılanacaktır.
Sayaç
Aboneye verilen aktif ve reaktif elektrik enerjisi miktarı ve gücü elektrik sayacıyla ölçülür. Bu sayaç, TSE Standartları ve tanınan yabancı standartlar ile “Ölçü ve Ölçü Aletleri Muayene Yönetmeliği”ne uygun olmalı ve aboneye ayrılan gücü ölçebilecek tiplerden seçilmelidir.
Ölçü ve kontrol aletleri
Teşekkül veya şirket gerekli gördüğünde abonenin koruması altındaki sayaçtan başka, ölçü ve kontrol aletleri koyacak ve bunları mühürleyecektir. Abone, gerek sayacın ve gerekse yukarıda sayılan aletlerin konulacağı yerler için teşekkül veya şirketten kira veya başka bir ad altında bedel istemeyeceği gibi, bu aletleri korumakla da yükümlüdür. Bu aletlerde abonenin hatasından dolayı meydana gelecek her türlü hasardan abone sorumlu olup, zarar ve ziyanı teşekkül veya şirkete ödeyecektir. Ancak abone hatasından kaynaklanmayan bozulmalardan abone sorumlu olmayacaktır.
Demandmetreli (en büyük güç göstergeli) sayaç
Çift terimli tarife ile bağlantı gücü 50 (elli) kW’dan (dahil) daha büyük güçlerde tek terimli tarifeden sözleşme yaparak elektrik enerjisi alan abone, çekilen en büyük gücün belirlenmesi için demandmetreli sayaç tesis edecektir. Bu düzen mühürlenerek koruma altında bulundurulur. Her ayın belli bir gününde tarafların sorumluları o ay içinde tüketilen en büyük gücü kaydederek, ibreyi sıfıra getirir ve sayacı tekrar mühürlediklerini bir tutanak ile tespit ederler. Tespit tarihinde abonenin sayaç mahallinde bulunmaması durumunda, teşekkül veya şirket elemanlarının imzasıyla düzenlenecek tutanak geçerli olur.
Demandmetreli sayacın sökülmesi
Demandmetreli sayacın arıza veya herhangi bir nedenle geçici bir süre için sökülüp yerine başka bir sayaç takılamaması durumunda, çekilen en büyük güç, sayacın arızalanmadan önceki son ayarlandığı aydan itibaren geriye dönük dört faturanın ortalaması esas alınarak hesaplanır.
Sayaç ve aletlerin konulacağı yerler, teşekkül veya şirket elemanının bu yerlere girebilmesi
Sayaçlar ve 29 uncu maddede adı geçen aletler, onaylı projesinde belirtilen ve kolayca okunabilecek yere monte edilir ve uygun bir şekilde kolon aracılığıyla bağlantı hattına bağlanarak, gerekli yerler teşekkül veya şirket tarafından mühürlenir.
Fotoğraflı kimlik belgesi taşıyan teşekkül veya şirket elemanı, mesai saatleri içinde abonenin elektrikli ölçü aleti ve sayacının bulunduğu yerlere kadar girip, bunları kontrol eder, onarır, değiştirir veya iptal eder. Bu işlemlerin yapılması durumunda aboneyle teşekkül veya şirket elemanı tarafından tutanak düzenlenir. Buna engel olunduğunda durum bir yazıyla aboneye bildirilir. Bu yazıya abone 1 (bir) hafta içinde cevap vermediğinde teşekkül veya şirket elektrik enerjisini kesmekte serbest olup, elektrik enerjisi kesilmesi nedeniyle meydana gelebilecek zarar ve ziyandan sorumlu değildir.
Sayaç yerinin değiştirilmesi
Sayaç yeri, sayacın yerine konulmasından sonra abonenin yazılı isteği teşekkül veya şirketin kabulü üzerine, bütün giderleri abone tarafından karşılanarak değiştirilir.
Sayacın Kayıt Değerinin Kontrolü
Teşekkül veya şirket, sayacın kaydettiği elektrik enerjisi miktarını doğruluğu açısından istediği zaman kontrol edebilir. Sayaç bozulduğunda veya doğruluğundan şüphe edildiğinde, yerine geçici olarak başka sayaç takmak koşuluyla teşekkül veya şirket arızalı sayacı sökmeye, onarmaya ve ayar edildikten sonra yerine takmaya yetkilidir. Kontrol sayacı kullanıldığında tesisat teşekkül veya şirketçe eski durumuna getirilecektir.
Teşekkül veya şirketin yukarıda yazılı hak ve yetkilerini kullanmasına abone karşı çıktığında 32 nci maddesinin ikinci fıkrasındaki hükümler aynen uygulanır.
Abonenin sayaç muayene isteği
Abone, gideri kendisine ait olmak üzere sayacının kontrolünü yazılı olarak isteyebilir. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nın “Ölçüler ve Ayar Teşkilalı”nca belirlenen kontrol ve ayar ücreti aboneden makbuz karşılığında peşin olarak tahsil edilir. Sökülen sayaç, teşekkül veya şirket tarafından yerine başka bir sayaç takılarak kontrole gönderilir. Kontrol sonucunda sayacın Sanayi ve Ticaret Bakanlığı "Ölçüler ve Ayar Teşkilatı"nca belirlenen hata payı içerisinde çalıştığı anlaşılırsa aboneden peşin alınan kontrol ücreti geri verilmez.
Sayacın hata payının üstünde çalıştığı tespit edilirse aboneden peşin alınan kontrol ücreti geri verileceği gibi, sayacın kontrol edilip yerine takıldıktan sonraki 2 (iki) dönem içerisinde kaydedeceği değer esas alınarak, abonenin itirazına neden olan fatura döneminden başlanarak gerekli düzeltme yapılır. Bundan önceki dönem tüketimlerinde bir değişiklik yapılmaz.
Sayacın durması
Herhangi bir nedenle sayaç tümüyle duracak olursa veya takıldığından beri hiç değer kaydetmemiş ise, bu dönemde tüketilen elektrik enerjisi, sayaç durmadan önceki ve sayaç çalışır duruma getirildikten sonraki iki fatura dönemi ortalaması esas alınarak hesaplanır.
Sayacın sökülmesi
Sözleşmesi hangi nedenle iptal edilmiş olursa olsun, sözleşmenin iptal işlemi esnasında endeks tespit protokolü düzenlenir. Abonenin, teşekkül veya şirket ile olan bütün hesaplarının tasfiyesinden sonra sayaç aboneye teslim edilir.
Sayaç, teşekkül veya şirket tarafından sökülmesi esnasında, kullanılamaz duruma getirildiğinde bedeli, sözleşmenin iptal tarihindeki rayiç bedel üzerinden aboneye derhal ödenir.
Sözleşmenin iptalinden sonra 6 (altı) ay içerisinde alınmayan sayaç, teşekkül veya şirket mülkiyetine geçer.
Sayaç kaydının okunması ve faturalama esası
Teşekkül veya şirket elemanı, faturalama dönemlerinde abone sayacının kaydettiği değeri mahallinde ve zamanında okuyarak faturalamaya esas olacak şekilde kayda geçirir. Sayacın kaydettiği değerle bir önceki okumadaki değerinin farkı o dönemdeki tüketimi verir. Faturalama dönemi içinde değiştirilen sayacın kaydettiği tüketim de ayrıca göz önüne alınır.
Sayacın okunamaması
Teşekkül veya şirket elemanı, sayaç değerini okumak için geldiğinde kullanım yerinde kimsenin bulunmaması veya abonenin kapıyı açmaması ya da herhangi bir nedenle bilerek sayaç değerinin okunmasına engel olunması durumunda, teşekkül veya şirket elemanının kullanım yerine bırakacağı bir bildirim (ihbarname) ile aboneden sayaç değerini tespit edip teşekkül veya şirkete göndermesi istenir.
Abone, sayaç değerini göndermez ve gelecek faturalama döneminde de aynı nedenlerle sayaç değeri yine tespit edilemezse, teşekkül veya şirket aboneye başka bir bildirim bırakır ve 1 (bir) hafta bekledikten sonra sayaç değeri yine bildirilmezse abonenin elektriği kesilir.
Geçici olarak bulunduğu yerden ayrılacak olan abone eski ve yeni sayaç endeks değerinin tesbitini yazılı olarak teşekkül veya şirkete bildirmesi durumunda faturalama ve bildirim abonenin dönüşünde yapılır.
Kaçak elektrik kullanımı
a) Teşekkül veya şirketin elektrik şebekesi ve abone branşman hatlarıyla bunların uzantısı, ana kolon ve bu hatlar üzerindeki; ölçme sistemi, sayaç, röle, ölçme devreleri, akım ve gerilim trafoları, kofre, devre kesici ve kare buatta eksik tüketim sağlayacak her türlü değişiklik yapmak, yerlerini değiştirmek,
b) Bu tesislere teşekkül veya şirketin yazılı izni olmaksızın bağlantı yapmak veya yaptırmak,
c) Sözleşmenin imzalanmasından sonra teşekkül veya şirketce yapılması gereken elektrik bağlantı işlemini beklemeksizin bağlantı yapmak veya yaptırmak,
d) Abone olduktan sonra ölçü sisteminin ayarını bozmak veya değişiklik yapmak, köprülemeyi kaldırmak (kanca düşürmek), diskin dönmesine engel olmak, sayacı ters bağlayıp endeks silmek, endeksin okunduğu sayaç kapağındaki (ölçüye esas) mühürleri sökmek,
e) Teşekkül veya şirketce kesilen elektriği resmi olmayan yöntemle açmak veya açtırarak kullanmak,
f) Bunlar dışında tüketimin doğru tespit edilmesine engel olacak her türlü işi yapmak,
g) Teşekkül veya şirketin izni olmaksızın bulunduğu abone grubunun dışında elektrik kullanmak,
gibi durumlarında elektrik kullananlar kaçak elektrik kullanmış sayılırlar.
Teşekkül veya şirket, kaçak elektrik kullandığı tespit edilen abone hakkında savcılığa suç duyurusunda bulunmakta serbesttir.
Kaçak elektrik kullanımında tüketimin tespiti
Kaçak elektrik kullandığı tespit edilenin kullanım yerinde tükettiği elektrik enerjisi miktarı;
a) Tüm abonelerde öncelikle ihtilafsız dönemlerdeki tüketimi doğru olarak kaydetmiş olan sayaç değerine göre, doğru tespit edilmiş tüketim değeri yoksa;
b) Meskenler hariç olmak üzere diğer abone gruplarında, kurulu gücün, kullanma faktörü (0.60 katından az olmamak üzere) göz önüne alınarak hesaplanacak ortalama aylık çalışma saatine göre,
c) YG’den ölçüm yapılan abonelerde ise, besleme transformatörlerinin toplam kurulu gücünün, kullanma faktörü (0.60 katından az olmamak üzere) göz önüne alınarak hesaplanacak ortalama aylık çalışma saatine göre,
d) Meskenlerde, bağlantı gücüyle ortalama aylık çalışma saatine göre (buradaki bağlantı gücü, proje varsa projesinde belirtilen gücün 0.60 katından az, proje yoksa, 3 (üç) kW’ın altında olmamak üzere), yöresel özellikler ve benzer bağlantılar göz önüne alınarak,
e) Mühür altındaki sayaçlardan geçirilmeksizin ayrıca bir hat çekilerek birtakım cihazları kaçak olarak beslemiş ise, sadece bu kol üzerindeki cihazların kurulu gücü dikkate alınarak,
f) Bu tür hesaplamaların yapılamaması durumunda, tüketilen elektrik enerjisi miktarı aynı yörede bulunan benzer kullanım yerlerinin ortalama tüketimlerine göre hesaplanarak, tespit edilir.
Ortalama Aylık Çalışma Saati:
Meskenlerde ; 30 gün x 5 saat =150 saat kabul edilir.
Sanayide : Tek vardiye çalışanlarda 25 gün x 8 saat - 200 saat, iki vardiye çalışanlarda 400 saat, üç vardiye çalışanlarda 600 saat kabul edilir. Vardiyanın çalışma saatlerinin tespitinde yöresel özellikler, bilenlerin yazılı ifadeleri, ilgili kamu kuruluşları tarafından verilen resmi belgeler göz önüne alınır. Çalışma saatlerinin yukarıda belirtilenlerden daha fazla olmasının tespiti durumunda ise, tespit edilen saatler esas alınır. Vardiya sayısının ispatı abone tarafından yapılır, yapılamaması durumunda 3 (üç) vardiye çalıştığı kabul edilir.
Diğer abonelerde; 25 gün x 10 saat = 250 saat kabul edilir.
g) Abone olmayanlara çalışma saatleri % 20 oranında artırılarak uygulanır.
Kaçak elektrik kullanma süresinin tespiti
Kaçak elektrik kullanma süresi, abone olanlar için en son faturadaki ilk endeks okuma tarihleri ile kaçak tespit tutanağının düzenlendiği tarih arasındaki gün sayısı, abone olmayanlar için ise 90 (doksan) gün kabul edilir ve hesaplamalar bu süre üzerinden yapılır. Kaçak kullanım süresi hiçbir zaman bu süreleri aşamaz.
Abonede, tekrarlanan kaçak kullanımın tespiti durumunda kaçak elektrik tarifesinde belirlenen bedelin 2 (iki) katı göz önüne alınarak hesaplama yapılır.
Kaçak elektrik kullanımında uygulanacak tarife
Kaçak elektrik kullandığı tespit edilen abonenin, 41 inci ve 42 nci maddeler göz önüne alınarak hesaplanan tüketimi, dahil olduğu abone grubuna kaçak elektrik kullandığı tespit edildiği tarihte uygulanmakta olan tek terimli aktif enerji tarife bedelinin (kademe uygulaması varsa kademe fiyatları göz önüne alınarak) 1.5 (birbuçuk) katı üzerinden hesap ve fatura edilir. (Güç ve reaktif enerji bedeli alınmaz.)
Abonenin kusuru dışındaki hususlar
Abonenin kusuru dışında olan hususlara kaçak elektrik işlemi uygulanmaz. Ancak kaçak ve usülsüz elektrik kullanımı dışında kalan hatalı okuma, hatalı hesaplamalar sonucunda şirket veya müşteri lehine doğan alacaklarda doğru kaydetmiş sayaç değerleri var ise sayaç değerleri, yok ise 41 inci maddeye göre ortalama aylık tüketim hesaplanarak ait olduğu tüketim dönemlerindeki birim fiyatlar dikkate alınmak suretiyle fatura düzenlenir.
Aboneliğin iptali
Kaçak elektrik kullandığı tespit edilen abonenin elektriği kesilir. Kaçak elektrik kullanma nedeniyle tahakkuk eden bedelin yatırılması veya teminata bağlanması sonucunda elektrik verilir. Ancak, abone olmadan kaçak elektrik kullandığı tespit edilenden ayrıca abone olması istenir. Alınan taahhütname veya teminat sonucu elektriği bağlanan abonenin, taahhüdünü yerine getirmemesi durumunda elektriği kesilerek hakkında yasal işleme geçilir.
Usulsüz elektrik kullanımı
a) Teşekkül veya şirketin yazılı izni olmaksızın kendi elektrik tesisatından üçüncü şahıslara doğrudan veya süzme sayaç üzerinden elektrik enerjisi veren,
b) Kendi adına abone olmadan daha önce o yerde abone olan adına veya abone numarasına düzenlenen faturaları ödeyerek elektrik kullanan,
c) Güvence bedelini ve tesise iştirak bedelini, teşekkül veya şirketce uygulanması öngörülen düzeye çıkarmamış olan,
d) Sayacın mühürsüz olduğunu görerek, teşekkül veya şirkete haber vermeden elektrik kullanan,
e) Sayacı yanmış, hasarlı veya arızalı olmasına rağmen teşekkül veya şirkete haber vermeyen,
abone usulsüz elektrik kullanmış sayılır.
Ancak, usulsüz elektrik kullananın bu tespitten önce abonelik için teşekkül veya şirkete başvurusunun bulunması ve bunu belgelemesi durumunda, usulsüz elektrik kullanım hükümleri uygulanmaz.
Usulsüz elektrik kullananlara uygulanacak hükümler
a) Usulsüz elektrik kullanan ve kullandıran abonenin elektriği teşekkül veya şirket tarafından kesilir.
b) Usulsüz elektrik kullanan, teşekkül veya şirketin normal abone olmak üzere isteyeceği hususları yerine getirmediği sürece elektrik bağlanmaz.
c) Zorunlu nedenlerle güç trafosu değiştirildiğinde abone, teşekkül veya şirkete durumu yazılı olarak bildirmek zorundadır. Güç trafosunun onarılıp yerine takılması veya yeni takılan güç trafosunun kullanımına devam edilecekse yeni trafoya göre sözleşme yapılması için 20 (yirmi) günlük süre tanınır. Aksi halde usulsüz elektrik kullanma hükümleri uygulanır.
Kaçak veya usulsüz elektrik kullanımına ilişkin ortak hükümler
a) Kaçak veya usulsüz elektrik kullanıldığı tespit edilen kullanım yerinde, teşekkül veya şirketce yetki verilmiş en az 2 (iki) eleman tarafından, kaçak veya usulsüz elektrik kullananın da imzalayacağı tutanak düzenlenerek bir sureti ilgiliye bırakılır. İlgilinin bulunmaması veya tutanağı imzalamaması durumunda, kullanım yerine bırakılan tutanak, bildirim yerine geçer. Tutanakta kaçak veya usulsüz elektrik kullanım nedeni ve şekli açıkca belirtilmelidir.
Bu Yönetmelik hükümlerine göre tahakkuk ettirilen bedelin itirazsız ödenmesi veya borç taksite bağlanmışsa, ilk taksitin ödenmesi durumunda elektrik bağlanır. Abonenin borca itiraz etmesi durumunda bu maddenin (d) bendine göre işlem yapılır.
b) Ortak kullanım yerinde kaçak veya usulsüz elektrik kullanımı tespit edildiğinde, bu Yönetmelik hükümleri belirtilen süre içinde yerine getirilmezse, teşekkül veya şirket ortak kullanım yerinin elektriğini keser.
c) Kaçak veya usulsüz elektrik kullanan, ayrıca teşekkül veya şirketin mülkiyetinde bulunan cihaz ve tesislere zarar ve ziyan vermiş ise, bu zarar ve ziyan, kaçak elektrik kullanıldığının tespit edildiği tarihteki rayiç bedel üzerinden tahsil edilir.
d) Kaçak veya usulsüz elektrik kullandığı tespit olunan, teşekkül veya şirketce düzenlenen faturaya bildirim tarihinden başlanarak 8 (sekiz) gün içinde kanıt ve belgeler ile birlikte itirazda bulunabilir. Bu itiraz, teşekkül veya şirketce kurulacak bir komisyon aracılığı ile 1 (bir) ay içerisinde incelenerek sonuçlandırılır.
e) Kaçak veya usulsüz elektrik kullanıldığı tespit edilen kullanım yerine, bu hususlar sonuçlandırılıncaya kadar, abonenin mağduriyetinin önlenmesi bakımından teşekkül veya şirket, tüketim bedelinin itirazsız ve zamanında ödenmesini sağlamak ya da teminatı alınmak koşuluyla elektrik verir.
Faturaların ve makbuzların ödenmesi
Abone, tespit edilen sayaç değerine göre teşekkül veya şirket tarafından düzenlenecek fatura bedelini, fatura veya ihbarname üzerinde belirtilen süre içinde, teşekkül veya şirketin göstereceği tahsilat veznesine veya banka şubelerine ödemekle yükümlüdür. Ancak, faturaya bildirim (tebliği tarihinden itibaren 8 (sekiz) gün (dahil) içerisinde yapılacak itiraz, teşekkül veya şirketce itiraz tarihinden başlanarak en geç 1 (bir) ay içinde sonuçlandırılır. Yapılan itiraz sonuçlanıncaya kadar ödeme durdurulur. Ancak abonenin itirazı sonucunda haklı olmadığı tespit edilirse mevcut borca ilave olarak gecikme cezası % 50 fazlasıyla tahsil edilir.
a) Teşekkül veya şirket, aboneden tahsil edeceği bedeli, düzenleyeceği fatura veya makbuz ile tahsil etmekle yükümlüdür. Teşekkül veya şirketin göstereceği tahsilat veznesinin veya banka şubelerinin tahsilatı yaptığına dair; kaşesi, tahsil tarihi ve yetkili elemanların imzasının fatura veya makbuzda yer alması zorunludur.
b) Fatura düzenlenirken; ilk ve son okuma tarihinde yürürlükte bulunan elektrik enerjisi satış tarifelerinin aritmetik ortalaması alınır, bulunan değer tüketilen elektrik enerjisi miktarı ile çarpılarak fatura bedeli hesaplanır.
Borcunu zamanında ödemeyen abone
a) Abonenin kullanım yerine bırakılan veya posta ile gönderilen faturanın veya bildirimin, üzerinde yazılı son ödeme tarihine kadar ödenmesi esastır. Ancak, bu fatura bedeli son ödeme tarihine kadar ödenmediği taktirde, 20 (yirmi) gün (dahil) içinde aboneye ikinci bir ihbarname bırakılır. İkinci ihbarname bırakıldıktan sonra 10 (on) gün içinde ödenmediği taktirde, abonenin elektriği kesilir. Teşekkül veya şirket tarafından fiilen elektriği kesilmeyen aboneden açma-kapama bedeli talep edilmez.
b) 7201 sayılı Tebligat Kanunu’nun 21 inci maddesine göre abonenin adresine yapılan her türlü bildirim, abonenin şahsına yapılmış sayılır. Ancak, gecikme cezası veya elektriğin kesileceğine dair ikinci ihbarname tahsildar veya endeks memuru tarafından verilecek ise bizzat abonenin kendisine, bulunmadığı halde hane halkından birine veya varsa yöneticiye imza karşılığı verilmesi gerekir.
c) Bütün bunlara rağmen o güne kadar borcunu zamanında aksatmadan ödediği anlaşılan abonenin ödeme ihbarnamesinin eline geçmemiş olabileceği düşünülerek ödenmemiş faturaları varsa ve elektriği kesilmemiş ise, eski borca ait ihbarname, bir sonraki dönemde düzenlenen fatura ile birlikte aboneye bildirilmesi şarttır. Eski borç gecikme cezası dahil yeni faturada belirtilen son ödeme tarihinde ve yeni borç ile birlikte ödenir. Bu süre içinde fatura bedelleri ödenmediği taktirde (a) fıkrası hükmü uygulanır.
d) Abonenin elektrik kullanımına devam etmesinden, alacağın tahsili ile ilgili işlemlerin yapılmamasından Teşekkül veya Şirket sorumlu olup, abonenin ödenmeyen faturasını takip eden ikinci fatura dönemindeki son ödeme tarihinden sonra gecikme cezası alınamaz. Ancak bu husus mahkemeye intikal etmiş alacaklar ile Resmi Daireler için uygulanmaz.
Elektriği kesilen aboneye yeniden elektrik verilmesi
Yükümlülüğünü yerine getirmemesi veya sözleşme hükümlerine aykırı bir davranışı yüzünden elektriği kesilmiş olan abone, yükümlülüğünü yerine getirip sözleşmesine aykırı olan durumunu düzelttikten sonra elektriğinin yeniden bağlanması için; o tarihe kadar var ise birikmiş borcunun tamamını gecikme zammı ile açma-kapama bedelini peşin olarak ödeyecektir.
Elektriği kesildiği halde, teşekkül veya şirketin haberi olmadan elektrik kullanımına devam eden aboneye kaçak elektrik kullanım hükümleri uygulanır.
Elektriği kesilen abone, elektriğinin kesildiği tarihten itibaren 1 (bir) ay içinde başvurarak yükümlülüğünü yerine getirmesi durumunda, yeni bir sözleşme yapılmadan yalnızca açma-kapama bedeli alınarak elektriği bağlanır. Belirlenen süre içinde başvurmadığında sözleşmesi iptal edilir. Bundan sonra aboneliği iptal edilen istek sahibi yükümlülüğünü yerine getirse dahi, yeni bir sözleşme ile abone yapılarak elektrik verilir.
Borcunu ödemeden ayrılan abonelerden sonra, aynı kullanım yerine abone olacaklardan veya mülk sahibinden/sahiplerinden eski aboneye ait borcun ödenmesi talebi ve şartı koşulmayacaktır. Borcunu ödemeden ayrılan abonenin güvence bedeli doğrudan borcuna mahsup edilecektir.
Ancak; sanayi, ticarethane ve şantiye abonelerinin abone oldukları tesislerinin herhangi bir nedenle el değiştirmesi halinde, tesisin yeni abonesi geçmişe ait elektrik borçlarından sorumlu olacaktır.
