EN
TR
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
(1) Bu Tebliğin amacı, tüm finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketleri için muhasebeleştirme ve finansal raporlama açısından tekdüzeni sağlama, tek tip bilanço ve gelir tablosunun doğrudan elde edilmesi, denetim ve gözetim için gerekli olan bilgilerin doğrulanabilir ve denetlenebilir bir şekilde doğrudan ve sağlıklı olarak elde edilmesi, ekonominin izlenmesi ve yönlendirilmesi için yetkili mercilerin ihtiyaç duyduğu bilgilerle, diğer istatistiki bilgilere doğrudan ulaşılması, finansal analiz, risk analizi, verimlilik analizi gibi çeşitli analiz ve yorumlar için ihtiyaç duyulan bilgilerin standart bir şekilde elde edilmesini sağlamak ve kamuya açıklanacak finansal tabloların biçim ve içeriklerini belirlemektir.
Kapsam
(1) 10/10/2006 tarihli ve 26315 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmeliğin 3 üncü maddesinde tanımlanan şirketler bu Tebliğ hükümlerine tabidir.
Dayanak
(1) Bu Tebliğ, 19/10/2006 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 93 üncü maddesi ve Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmelik uyarınca düzenlenmiştir.
Tanımlar
(1) Bu Tebliğin uygulamasında,
a) Kurul: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulunu,
b) Kurum: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunu,
c) Türkiye Muhasebe Standardı: Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Muhasebe Standartları ve Türkiye Finansal Raporlama Standartları ile bunlara ilişkin ek ve yorumları,
ç) Şirket: Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmeliğin 3 üncü maddesinde tanımlanan şirketleri
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Faaliyetlerin Muhasebeleştirilmesi ve Tekdüzen Hesap Planı
Faaliyetlerin muhasebeleştirilmesi
(1) Şirketler, faaliyetlerini 16/1/2005 tarihli ve 25702 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sıra Nolu Finansal Tabloların Hazırlanma ve Sunulma Esaslarına İlişkin Kavramsal Çerçeve Hakkında Tebliğ hükümleri çerçevesinde Türkiye Muhasebe Standartlarına uygun olarak muhasebeleştirir.
(2) Şirketler, konsolide ve konsolide olmayan finansal tablolarını,
a) Ek-1’de yer alan biçim ve içerikte hazırlamak ve
b) Genel kurulca onaylanmalarını müteakip yedi gün içerisinde bağımsız denetim raporu ile birlikte internet sitelerinde yayımlayarak beş yıl boyunca kullanıcıların ulaşımına açık tutmak
zorundadır.
(3) Konsolide finansal tablolar, ek-1’de yer alan biçim ve içerikteki finansal tabloların başlıkları "Konsolide" ibaresi eklenerek değiştirilmek ve gerekmesi halinde ilave satırlar eklenmek suretiyle düzenlenir.
Tekdüzen hesap planı yapısı
(1) Tekdüzen Hesap Planı, aşağıda belirtilen gruplardan oluşur;
0 DÖNEN DEĞERLER
1 ANA FAALİYETLERDEN ALACAKLAR
2 YATIRIM AMAÇLI DEĞERLER VE DİĞER AKTİFLER
3 BANKALARDAN KULLANILAN KREDİLER VE DİĞER YABANCI KAYNAKLAR
4 ÖZKAYNAKLAR
5 ANA FAALİYET GELİRLERİ
6 FİNANSMAN GİDERLERİ
7 FAALİYET DIŞI GELİRLER
8 FAALİYET GİDERLERİ VE DİĞER GİDERLER
9 BİLANÇO DIŞI HESAPLAR
Türk parası ve yabancı para hesaplar
(1) Her grup içerisinde yer alan hesaplar, Türk parası ve yabancı para olarak ikiye ayrılmıştır. Türk parası ve yabancı para işlemler için çalışan hesaplar, 012 Yoldaki Paralar - T.P., 013 Yoldaki Paralar - Y.P. örneğinde olduğu gibi, defteri kebir seviyesinde ayrılmıştır. Defteri kebir hesaplarından son hanesi çift numaralı olanlar Türk parası, tek numaralı olanlar ise yabancı para hesaplardır.
(2) Yabancı para olarak belirtilen hesaplar, şirketlerin yabancı para işlemlerine ilişkin tutarların kaydedildiği hesaplardır. Bu hesaplardaki yabancı para bakiyeler ilgili Türkiye Muhasebe Standardı hükümleri çerçevesinde dönem sonlarında değerlemeye tabi tutularak değerleme farkları ilgili hesaplara intikal ettirilir. Yabancı para hesaplardan ve işlemlerden sağlanan yabancı para faiz, komisyon ve gelirler, işlem tarihindeki kurdan Türk parasına çevrilir ve ilgili yabancı para kâr/zarar hesaplarına kaydedilir. Yukarıda belirtilen gelirler, yabancı para yerine Türk parası üzerinden tahsil edilse dahi, ilgili yabancı para kâr-zarar hesaplarına kaydedilir.
Hesap numaralama sistemi
(1) Hesap numaralama sistemi, belirli hesaplar hariç altı haneden oluşmuştur. İstisnai hesaplar ise yedi haneden oluşmaktadır. Hesap numaralarının hanelere göre gösterimi aşağıda belirtildiği şekildedir:
A - Grup numarasını tanımlar,
BC - Defteri kebir hesap numaralarını tanımlar,
DE - Yardımcı hesap numaralarını tanımlar,
F - Alt hesap numaralarını tanımlar.
Değişiklik
(1) Tekdüzen Hesap Planında;
a) Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmeliğin 22 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca gerçekleştirilemeyen faaliyetlere ilişkin hesaplar ile kullanılmayan diğer hesaplar açılmayabilir.
b) Kurumun izni olmadan defteri kebir seviyesinde yeni hesap açılamaz.
c) Defteri kebir düzeyinde açılmış olup yardımcı ve alt hesapları bulunmayan hesaplar için şirketler ihtiyaç duymaları halinde yardımcı, alt ve daha tali dereceli hesaplar açabilirler.
ç) Defteri kebir hesabı ile birlikte bir veya daha fazla yardımcı hesap varsa yeni yardımcı hesapların ilavesi, bir veya daha fazla alt hesap varsa yeni alt hesapların ilavesi, Kurumun izniyle mümkündür.
d) Yardımcı hesap veya alt hesap seviyesinde tespit edilmiş maddeler için şirketler, gerek duyacakları alt ve daha tali hesapları, mevcut hesap numaralarının sonuna yeni haneler eklemek suretiyle açabilirler.
e) Altı ya da yedi haneli hesaplarda şirketler, döviz cinsi, müşteri numarası, kontrol numarası gibi hususları izlemek amacıyla, ilave haneler eklemek suretiyle daha alt seviyede hesaplar açabilirler.
f) "Diğer" hesaplar, ilgili bölümde ayrı bir hesap açılmasını gerektirmeyen büyüklükte olan işlemlerle sık tekrarlanmayan işlemlerin kaydı için ayrılmıştır. Bir işlem bu niteliği taşımadığı halde kaydedileceği özel bir hesap bulunmuyorsa, bu tür işlemler için Kurumdan izin alınarak özel bir hesabın açılması şarttır.
(2) Bu madde uyarınca Tek Düzen Hesap Planında yapılan değişiklikler, Kurumca şirketlere duyurulmak suretiyle yürürlüğe girer.
Tekdüzen hesap planı
(1) Tekdüzen Hesap Planı detayı aşağıda belirtildiği şekildedir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Tekdüzen Hesap Planı İzahnamesi
Tekdüzen hesap planı izahnamesi
(1) Tekdüzen Hesap Planı İzahnamesinde yer alan hesaplar, gruplar, defteri kebir ve gerekli görüldüğü hallerde yardımcı ve alt hesaplar bazında açıklanır. Türk parası hesapların açıklamaları, yabancı paranın esas alınması kaydıyla yabancı para hesaplar için de geçerlidir.
(2) Söz konusu açıklamalar, ilgili hesapların işleyişini daha iyi anlamaya yönelik olup, muhasebe ve finansal tablo ilkeleri ile muhasebe standartlarına aykırılık teşkil etmez.
(3) Tekdüzen hesap planı izahnamesi aşağıda belirtildiği şekilde düzenlenmiştir.
Tekdüzen hesap planı izahnamesi
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
İntibak
(1) Şirketler, 1/1/2008 tarihine kadar durumlarını bu Tebliğ hükümlerine uygun hale getirmek zorundadır.
Yürürlük
(1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
(1) Bu Tebliğ hükümlerini Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Başkanı yürütür.
