EN
TR
İlişik «Resmî Mühür Yönetmeliği» nin yürürlüğe konulması; Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı'nın 25/7/1084 tarihli ve 30539 sayılı yazısı üzerine, Bakanlar Kurulu’nca 8/8/1984 tarihinde kararlaştırılmıştır.
Amaç ve kapsam
Bu Yönetmelik, kamu kurum ve kuruluşlarında kullanılan resmî mühürlerin hangi birim ve kişilerce kullanılacağını, bunların yazı, karakter ve standardının tesbit edilmesini ve yaptırılmasında ve kaybolmasında uygulanacak esasları belirlemek amacı ile düzenlenmiştir.
Resmi mühürün tanımı
Resmi mühür; yapımına 3 üncü maddede belirtilen mercilerce karar verilip, Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü'nce imal ve tescil edilen ve resmî mühür beratı ile birlikte kullanılma imkanı olan bir araçtır.
Resmi mühürlerin kullanılacağı birimler
Resmi Mühürler yalnızca kuruluş kanunları ve bunlara dayanılarak çıkarılan kararnameler gereği kendilerine kamu görevi verilmiş kurum veya kuruluşlarca kullanılabilir.
Bu kurum ve kuruluşların hangi birimlerinin mühür kullanacağı
a) Cumhurbaşkanlığında Genel Sekreter,
b) T.B.M. Meclisinde Genel Sekreter,
c) Başbakanlık, Bakanlık veya bağlı kuruluşlarında ilgili Bakan,
d) Bağımsız yargı organlarında Başkan,
e) Türk Silâhlı Kuvvetlerinde Genel Kurmay Başkanı, Kuvvet Komutanları ve Jandarma Genel Komutanı,
f) Üniversiteler ve bağlı kuruluşlarında Yüksek Öğretim Kurulu Başkanı,
g) Mahalli İdarelerde İçişleri Bakanı,
h) Mahkemeler, icra daireleri ve noterlerde Adalet Bakanı, onayı ile tesbit edilir.
Resmi mühürleri kullanacak birimlerin tesbitinde uyulacak esaslar
Resmî mühürleri kullanacak birimlerin tesbitinde kuruluş kanunlarında yazılı hiyerarşik kademelerden müdürlük ve daha üst kademeler esas alınır. Bir birim oluşturmayan alt kuruluşlar ile birimlere bağlı yardımcılıklar için ayrıca mühür yapılmaz.
Mahkemeler ve Türk Silahlı Kuvvetlerine dahil kuruluşlarda kademelerin tesbiti özel hükümlerine tabidir.
Aynı birim içinde birden fazla kişi ile görevleri gereği tek başına bir birim gibi düşünülmesi gereken (Müfettiş, Tapu Kadastro memuru, icra memuru gibi) kişilerin mühür kullanması gerektiğinde bu ihtiyacı belirleyen onay ile bu birim için 1 numaradan başlamak üzere ve sıra takip eden numaralı birden fazla mühür yapılabilir.
Mühür standardının tesbiti
Yapımına 3 üncü maddede belirtilen mercilerce karar verilen mühürler Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü'nce imal edilir. Mühürlerde kullanılacak yazı karakteri teknik imkânlar gözönüne alınarak bu Genel Müdürlükçe incelenip standart olarak belirlenir ve Başbakanlık Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı onayı ile yürürlüğe konulur.
Yapımda uygulanacak şekil ve ölçüler (Ek - 1)'de gösterilmiştir.
Resmi mühürlerin yapımı
Yapılması kararlaştırılan mühürler Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü tarafından imal edilir.
Bu Genel Müdürlükçe imal edilmemiş resmî mühürler kullanılmaz.
Resmi mühür sicili
Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü'nde bir resmi mühür kütüğü oluşturulur. İmal olunan her mühür için bir sicil numarası verilir ve resmi mühür beratı düzenlenir. (Ek: 2)
Teslim alma
İmal edilen resmi mühürler mühür beratı ile birlikte mahalline gönderilir. Bunları teslim alan birim mühür beratına ekli teslim alma formunun ay'ını mühür ile mühürleyip imzaladıktan sonra Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü'ne iade eder. Bu form sicil kayıtları ile birleştirilir.
Resmi mühürlerin saklanması ve devri
Resmi mühürler mühür beratı ile birlikte birimin yetkili memurlarınca muhafaza edilir. Herhangi bir şekilde kayıp edilen beratlara ait mühürler kullanılamaz.
Resmi mühür kullanılmasına yetki verilen memurlar yetkililer tarafından istendiğinde resmi mühür ve beratını ibraz etmek zorundadırlar.
Görev değişikliği nedeni ile resmi mühürünü devretmesi gereken memurlar mühürü beratı ile birlikte devrederler. Devir anında devir teslim tutanağı tanzim edilerek bir örneği bağlı bulunulan bakanlık veya kuruluş başkanlığına gönderilir.
Resmi mühürün iadesi, yenilenmesi ve kaybı
Resmi mühür kullanan birimin unvanının değişmesi veya kaldırılması nedeniyle mührün iptali gerektiğinde, mühür beratı ile birlikte iptal edilmek üzere Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğüne gönderilir. Gönderme sırasında beratın arka bölümü doldurularak yetkilisince imzalanır.
Resmi mühürlerin yazılarının okunmayacak kadar silikleşmesi halinde, yenisi yapılmak üzere durum Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğüne bildirilir. Yeni mührün gönderilmesi ile birlikte eski mühür beratı ile birlikte Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğüne iade edilir. Yeni mühür alınmasından itibaren 1 ay içinde eski mühürünü iade etmeyen sorumlular hakkında, Başbakanlığın talebi üzerine ilgililerce idari soruşturma açılması zorunludur.
Kaybetme
Mühür veya mühür beratı ya da ikisi birden, kayıp edildiğinde durum mühürü kullanan birim tarafından ilgili bakanlık veya kuruluş başkanlığına bildirilir. Bildirim üzerine yapılacak kanuni soruşturma sonucuna göre mührün kaybolduğu ve yenilenmesi gerektiğine karar verildiği takdirde durum Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğüne iletilir. Mühür kütüğüne gerekli kayıt konularak yeni mühür yapılması sağlanır.
Çeşitli Hükümler
Mührün kabartmalı şekli olan resmi soğuk damgalar da bu Yönetmelik hükümlerine tabidir.
Resmi mühürlerin bu Yönetmelik hükümlerine aykırı kullanıldığını, taklit edildiğini veya Darphane ve Damga Matbaası dışında imal edildiğini öğrenen kamu görevlileri durumu en yakın mülki amire bildirmek zorundadırlar.
Geçici Hükümler
Bu Yönetmeliğin 3 üncü maddesinde belirtilen birimlerin amirleri, resmi mühürü kullanacak olanlara ait düzenleyecekleri listeleri bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren en geç 2 ay içinde Başbakanlık Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığına gönderirler.
Yönetmeliğin 4 üncü maddesine göre belirlenen ve 5 inci maddesine göre incelenerek sonuçlandırılan bu listeler resmi mühür sicilinin esasını oluşturur.
Yönetmeliğin 4 ve 5 inci maddelerine göre kesinleşen bu listelerden mühür yapılmasına gerek görülen birimlere daha önce uygun görüldüğü şekilde mühür yapılıp gönderilmiş ise beratı alan birim yetkilisi özel bölümdeki mühür ay'ını mühür ile mühürleyip teslim formunu imzalar ve formu Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğüne gönderir.
Mühür yapılması uygun bulunan birimlerden daha önce uygun görüldüğü şekilde mühür yaptırılmamış olanlara yeni mühür yapılarak 12 nci maddedeki esaslara göre eskisi ile değiştirilir.
Bu işlemler iki yıl içinde tamamlanır.
Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihe kadar resmi mühür kullanmakta iken mühür kullanmasına gerek görülmeyen birim amirleri ellerindeki mühürleri iptal edilmek üzere en geç 6 ay ve her halde iadenin istendiği yazının tebliğ edildiği tarihten itibaren 1 ay içinde Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğüne iade etmek zorundadırlar.
Yürürlük
Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Bu Yönetmelik hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
