Elektrik Piyasası Yan Hizmetler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

27/12/2008 tarihli ve 27093 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası Yan Hizmetler Yönetmeliğinin tanımlar başlıklı 4 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 4

(1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Anlık talep kontrol rölesi: Frekansın önceden belirlenen işletme değerlerinin altına düşmesi durumunda anlık talep kontrol hizmeti sağlamak amacıyla yük atma için kesicilere açma kumandası veren teçhizatı,

b) Anlık talep kontrol yedeği: Tüketim tesisleri tarafından isteğe bağlı olarak teklif edilen ve sistem frekansının düşmesi sonucunda anlık talep kontrol röleleri vasıtasıyla otomatik olarak kesilebilen yük miktarını,

c) Aşırı ikazlı çalışma: Sistem geriliminin 10/11/2004 tarihli ve 25639 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik İletim Sistemi Arz Güvenilirliği ve Kalitesi Yönetmeliğinde belirlenen işletme değerlerinin altına düşmesi durumunda senkron kompansatörlerin ve/veya jeneratörlerin ikaz akımlarının artırılmasını,

ç) Bakanlık: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığını,

d) Başkan: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu Başkanını,

e) Bekleme yedeği: Devre harici bir üretim tesisinin Sistem İşletmecisi’nin talimatı doğrultusunda Sistem İşletmecisi tarafından belirlenen sürede devreye girmesiyle sağlanan rezervleri,

f) Bölgesel kapasite kiralama: Sistem güvenilirliğinin muhafaza edilmesini teminen ve yeterli kapasite olmaması nedeniyle oluşabilecek bölgesel sistem ihtiyaçlarını karşılamak üzere, yeni üretim tesislerinin kapasitelerinin ve/veya mevcut üretim tesislerine eklenen ünitelerin kapasitelerinin TEİAŞ tarafından düzenlenen ihaleler vasıtasıyla kiralanmasını,

g) Bölgesel yük tevzi merkezi (BYTM): TEİAŞ bünyesinde yer alan ve iletim sisteminin belli bir bölgesine ait üretim, iletim ve tüketim faaliyetlerini izleyen, işletme manevralarının koordinasyonunu ve kumandasını yürüten kontrol merkezini,

ğ) Dağıtım sistem işletmecisi: Bağlı bulunduğu dağıtım bölgesi sınırları içerisinde dağıtım sistem işletiminden sorumlu dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiyi,

h) Dengeleme: Elektrik enerjisi arz ve talebini dengede tutmak amacıyla yürütülen faaliyetleri,

ı) Dengeleme birimi: 3/11/2004 tarihli ve 25632 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğinde tanımlanan, dengelemeye katılabilecek bir üretim veya tüketim tesisini ya da üretim veya tüketim tesisinin bir bölümünü,

i) Dengeleme güç piyasası: Arz ve talebin gerçek zamanlı olarak dengelenmesi amacına hizmet etmek üzere, 15 dakika içerisinde gerçekleştirilebilen çıkış gücü değişimi ile elde edilen yedek kapasitenin alış-satışının gerçekleştiği ve Sistem İşletmecisi tarafından işletilen organize toptan elektrik piyasasını,

j) Dengeleme mekanizması: Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğinde ele alındığı şekilde gün öncesi dengeleme ve gerçek zamanlı dengelemeden oluşan faaliyetleri,

k) Devreye girme süresi: Bir üretim tesisinin sisteme senkronize edilerek elektrik enerjisi üretmeye başlaması için geçen süreyi,

l) Düşük ikazlı çalışma: Sistem geriliminin Elektrik İletim Sistemi Arz Güvenilirliği ve Kalitesi Yönetmeliğinde belirlenen işletme değerlerinin üstüne çıkması durumunda senkron kompansatörlerin ve/veya jeneratörlerin ikaz akımlarının düşürülmesini,

m) Enerji fazlası: Piyasa katılımcılarının uzlaştırma dönemi bazında gün öncesi dengeleme ve ikili anlaşmalar kapsamında gerçekleştirdikleri alışları, yük atma teklifleri ve sisteme verdikleri uzlaştırmaya esas elektrik enerjisi miktarlarının toplamının, gün öncesi dengeleme ve ikili anlaşmalar kapsamında gerçekleştirdikleri satışları, yük alma teklifleri ve sistemden çektikleri uzlaştırmaya esas elektrik enerjisi miktarlarının toplamından fazla olması durumunu,

n) Enerji dengesizliği: Bir piyasa katılımcısının bir uzlaştırma dönemi için hesaplanan enerji açık veya enerji fazlasını,

o) Enerji açığı: Piyasa katılımcılarının uzlaştırma dönemi bazında gün öncesi dengeleme ve ikili anlaşmalar kapsamında gerçekleştirdikleri alışları, yük atma teklifleri ve sisteme verdikleri uzlaştırmaya esas elektrik enerjisi miktarlarının toplamının, gün öncesi dengeleme ve ikili anlaşmalar kapsamında gerçekleştirdikleri satışları, yük alma teklifleri ve sistemden çektikleri uzlaştırmaya esas elektrik enerjisi miktarlarının toplamından eksik olması durumunu,

ö) Fatura dönemi: Bir takvim ayının ilk günü saat 00:00’da başlayıp, aynı ayın son günü saat 24:00’de biten süreyi,

p) Fiyat tespit komisyonu: Primer frekans kontrol birim hizmet bedelinin belirlenerek EPDK’ya sunulmasından sorumlu, TEİAŞ’ta oluşturulan komisyonu,

r) Frekans: Sistemdeki alternatif akımın Hertz olarak ifade edilen bir saniyedeki devir sayısını,

s) Gerçek zamanlı dengeleme: Aktif elektrik enerjisi arz ve talebini gerçek zamanlı olarak dengede tutmak amacıyla, Sistem İşletmecisi tarafından primer frekans kontrol, sekonder frekans kontrol, dengeleme güç piyasası, bekleme yedeği ve acil durum önlemleri vasıtasıyla yürütülen faaliyetleri,

ş) Gerilim regülatörü: Jeneratörlerin çıkış gerilimini ayarlayan teçhizatı,

t) Gün öncesi piyasası: Bir gün sonrası teslim edilecek uzlaştırma dönemi bazında elektrik enerjisi alış-satış işlemleri için kurulan ve Piyasa İşletmecisi tarafından işletilen organize toptan elektrik piyasasını,

u) Hız regülatörü: Türbin çıkış gücünü ayarlayan cihazı,

ü) İkili anlaşmalar: Gerçek veya tüzel kişiler ile lisans sahibi tüzel kişiler arasında veya lisans sahibi tüzel kişilerin kendi aralarında özel hukuk hükümlerine tabi olarak, elektrik enerjisi ve/veya kapasitenin alınıp satılmasına dair yapılan ve Kurul onayına tabi olmayan ticari anlaşmaları,

v) İletim sistem işletmecisi: Sistem İşletmecisini,

y) İlgili mevzuat: Elektrik piyasasına ilişkin Kanun, yönetmelik, tebliğ, genelge, Kurul kararları ile ilgili tüzel kişilerin sahip olduğu lisans veya lisansları,

z) İşletme yedeği: Sistem frekansı sapmalarının düzeltilmesine ve sistem kararlılığının sağlanmasına katkıda bulunmak için devredeki ünitelerden alınabilen ek üretim kapasitesi ve/veya devrede olmayıp kısa sürede devreye alınabilen üniteler ve/veya talep düşürülmesi ile oluşan ve 22/1/2003 tarihli ve 25001 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası Şebeke Yönetmeliğinde tanımlanan yedekleri,

aa) İtibari bağlantı noktası: Kurum tarafından çıkarılacak olan kayıp katsayıları metodolojisinde kayıpların hesaplanmasında kullanılan itibari noktayı,

bb) Kanun: 20/2/2001 tarihli ve 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanununu,

cc) Kesinleşmiş gün öncesi Üretim/Tüketim Programı (KGÜP): Bir uzlaştırmaya esas veriş-çekiş biriminin bağlı olduğu dengeden sorumlu tarafın yükümlülüklerine ve gün öncesi dengeleme sonucuna bağlı olarak bir sonraki güne ilişkin gerçekleştirmeyi öngördüğü ve Sistem İşletmecisi’ne bildirdiği üretim ya da tüketim değerlerini,

çç) Kurul: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunu,

dd) Kurum: Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunu,

ee) Milli yük tevzi merkezi (MYTM): TEİAŞ bünyesinde yer alan ve elektrik enerjisi arz ve talebinin gerçek zamanlı olarak dengelenmesinden ve sistem işletiminden sorumlu birimini,

ff) Organize toptan elektrik piyasası: Elektrik enerjisi, kapasitesi ya da bunların türev ürünlerinin toptan alış-satışının gerçekleştirildiği ve Piyasa ve/veya Sistem İşletmecisi tarafından işletilen gün öncesi piyasası, dengeleme güç piyasası, yan hizmetler gibi elektrik piyasalarını,

gg) Ortalama fırsat maliyeti: Bir üretim tesisinin kapasitesinin belli bir kısmının sekonder frekans kontrol hizmeti sağlamak üzere Sistem İşletmecisi tarafından ayrılması sebebiyle, ilgili üretim tesisinin söz konusu kapasitesinin dengeleme güç piyasasında yük alma yönünde satışının gerçekleştirilmemesinden dolayı oluşan ve ilgili saatin sistem marjinal fiyatından, üretim tesisinin o saat için dengeleme güç piyasasına sunduğu yük alma tekliflerinin ağırlıklı ortalamasının çıkarılması suretiyle hesaplanan bedeli,

ğğ) Oturan sistemin toparlanması: Sistemin oturması durumunda harici bir enerji kaynağına ihtiyaç duymadan devreye alınabilen üretim tesisleri vasıtasıyla sistemin bir bölümünün enerjilendirilmesini,

hh) Otomatik üretim kontrol sistemi (AGC): Üretim tesislerinin aktif güç çıkışının, merkezi bir sistem tarafından otomatik olarak gönderilen sinyaller vasıtasıyla arttırılması ve düşürülmesini sağlayan teçhizatı,

ıı) Ödeme bildirimleri: Yan hizmet sağlayan tüzel kişilere yapılacak ödemelere ve uygulanacak cezalara ilişkin detaylı bilgileri içeren, bu kapsamda hazırlanacak faturalara temel teşkil eden ve ilgili tüzel kişilere PYS üzerinden yapılan bildirimleri,

ii) Örnekleme: Bir ana kitleden tesadüfi olarak seçilmiş, dolayısıyla ana kitleden daha az sayıda birim içeren bir örneği incelemek suretiyle ana kitle hakkında genel yargılara varma işlemini,

jj) Performans testleri: Üretim ve tüketim tesislerinin Elektrik Piyasası Şebeke Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak yan hizmet sağlama kapasitelerinin tespiti amacıya uygulanan testleri,

kk) Piyasa işletmecisi: Piyasa Mali Uzlaştırma Merkezini,

ll) Piyasa katılımcısı: Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğinde tanımlanan lisans sahibi tüzel kişileri,

mm) Piyasa mali uzlaştırma merkezi (PMUM): TEİAŞ bünyesinde yer alan, görev ve sorumlulukları Kanunda ve Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğinde belirlenen ve gün öncesi planlama/gün öncesi piyasası ve uzlaştırmayı çalıştırmakla görevli birimi,

nn) Piyasa yönetim sistemi (PYS): Dengeleme mekanizması ve uzlaştırmaya ilişkin işlemlerin yürütülmesi amacıyla, Piyasa İşletmecisi, Sistem İşletmecisi, piyasa katılımcıları ve sayaçların okunmasından sorumlu iletim ve dağıtım lisansı sahibi tüzel kişilerin kullanımına sunulan internet tabanlı uygulamaları,

oo) Primer frekans kontrol hizmet anlaşmaları: Primer frekans kontrol hizmeti sağlamakla yükümlü üretim faaliyeti gösteren tüzel kişiler ile TEİAŞ arasında imzalanan ve sağlanacak hizmetin tanımı, ilgili tüzel kişi adına kayıtlı ve anlaşma kapsamında yer alan üretim tesislerine ilişkin teknik özellikler, ödemeye ilişkin hususlar, tarafların yükümlülükleri gibi konuları içeren hizmet anlaşmalarını,

öö) Primer frekans kontrolü: Sistem frekansının düşmesine veya yükselmesine tepki olarak ünite aktif çıkış gücünün hız regülatörü ile otomatik artırılması veya azaltılması yoluyla sistem frekansının yeni bir denge noktasına getirilmesini,

pp) Primer frekans kontrolüne katılım oranı: Primer frekans kontrol yedeği sağlamakla yükümlü olan üretim faaliyeti gösteren tüzel kişilerin sağlayacağı primer frekans kontrol rezerv miktarını hesaplamak üzere, bu tüzel kişilerin primer frekans kontrolüne katılım yükümlülüğü olan üretim tesislerinin kurulu gücüne uygulanacak olan oranı,

rr) Primer frekans kontrol rezerv kapasitesi: Elektrik Piyasası Şebeke Yönetmeliği kapsamında ele alınan performans testleri neticesinde belirlenen ve primer frekans kontrol hizmet anlaşmalarında yer alan, sistem frekansında ±200 mHz’lik frekans sapması oluşması durumunda ilgili üretim tesisi tarafından etkinleştirilmesi gereken rezerv miktarının tamamını,

ss) Primer frekans kontrol rezerv miktarı: Üretim faaliyeti gösteren tüzel kişiler tarafından bildirilen ve üretim tesislerinin sistem frekansında meydana gelen sapmalar doğrultusunda, primer frekans kontrol tepkisi olarak sağlayacakları rezerv miktarını,

şş) Primer frekans kontrol tepkisi: Sistem frekansının yükselmesi veya düşmesi durumunda Elektrik Piyasası Şebeke Yönetmeliğinde tanımlanan primer frekans kontrol hizmeti kapsamında ünite aktif çıkış gücünün hız regülatörü ile otomatik olarak artırılması veya azaltılmasını,

tt) Primer frekans kontrol yedeği: İşletme yedeğinin, türbin hız regülatörlerinin otomatik olarak kullanılarak sistem frekansını normal regülasyon aralığında tutmak için kullanılan ve bu işlem için yeterli olacak şekilde seçilen kısmını,

uu) Reaktif güç kontrolü: Ünitelerin jeneratör veya senkron kompansatör olarak çalışması sırasında sisteme reaktif güç vermesi veya sistemden reaktif güç çekmesi,

üü) Sekonder frekans kontrol modülü: PYS’nin sekonder frekans kontrolü hizmetine ilişkin yazılım bileşenlerini,

vv) Sekonder frekans kontrol rezerv kapasitesi: Elektrik Piyasası Şebeke Yönetmeliği kapsamında ele alınan performans testleri neticesinde belirlenen ve sekonder frekans kontrol hizmet anlaşmalarında yer alan, otomatik üretim kontrolü sisteminden gönderilen sinyaller sonucunda ilgili üretim tesisi tarafından, asgari ve azami limitler dahilinde etkinleştirilmesi gereken rezerv miktarının tamamını,

yy) Sekonder frekans kontrol rezerv miktarı: Bir üretim tesisinin KGÜP’ü ile emre amade kapasitesi arasında kalan kapasite vasıtasıyla ve/veya Sistem İşletmecisi tarafından dengeleme güç piyasası kapsamında verilen yük alma, yük atma talimatları ile oluşturulan ve Sistem İşletmecisi tarafından belirlenerek sekonder frekans kontrol hizmeti sağlayan üretim lisansı sahibi tüzel kişilere bildirilen, üretim tesislerinin sekonder frekans kontrol tepkisi olarak sağlayacakları rezerv miktarını,

zz) Sekonder frekans kontrol tepkisi: Sistem frekansının yükselmesi veya düşmesi durumunda sekonder frekans kontrol hizmeti kapsamında ünite aktif çıkış gücünün otomatik üretim kontrol sisteminden gönderilen sinyaller vasıtasıyla otomatik olarak artırılması veya azaltılmasını,

aaa) Sekonder frekans kontrolü: Bu kontrole katılan üretim tesislerinin aktif güç çıkışının, MYTM’den otomatik olarak gönderilen sinyaller ile artırılarak veya düşürülerek sistem frekansının nominal değerine ve komşu elektrik şebekeleriyle olan toplam elektrik enerjisi alış verişinin programlanan değerine getirilmesini,

bbb) Sekonder frekans kontrol yedeği: İşletme yedeğinin, frekans kontrolü amacı ile kullanılan primer frekans kontrol yedeğinin serbest kalması, frekansın nominal değerine geri dönebilmesi ve komşu elektrik şebekeleriyle olan toplam elektrik enerjisi alışverişinin programlanan düzeyde tutulabilmesinin sağlanması için, sekonder kontrol sistemi vasıtasıyla kullanılan ve bu işlem için yeterli olacak şekilde seçilen kısmını,

ccc) Senkron kompanzasyon: Sistemdeki güç faktörünü istenilen seviyede tutmak için çalışır durumda olan senkron makinelerin ikaz akımlarını ayarlayarak reaktif güç üretilmesi veya tüketilmesini,

ççç) Sistem: Elektrik iletim sistemi ve dağıtım sistemi dahil olmak üzere tüm kullanıcı sistemlerini,

ddd) Sistem işletmecisi: Milli Yük Tevzi Merkezi’ni,

eee) Sistemin oturması: Elektrik sisteminin tamamen veya kısmen istem dışı enerjisiz kalmasını,

fff) Talep: Tüketilecek aktif ve reaktif güç miktarını,

ggg) TEİAŞ: Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketini,

ğğğ) Teklif tavan fiyatı: Anlık talep kontrol hizmetinin tedarik edilmesi için düzenlenen ihalelerde teklif edilebilecek en yüksek birim bedeli belirleyen fiyat limitini,

hhh) Tesis: Elektrik enerjisi üretimi veya tüketimi işlevlerini yerine getirmek üzere kurulan tesis ve/veya teçhizatı,

ııı) TETAŞ: Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt Anonim Şirketini,

iii) Toparlanma yeteneği: Sistem oturması durumunda bir üretim tesisinin TEİAŞ’ın talimatı doğrultusunda, harici besleme olmaksızın kendi imkanları ile devreye girmesini ve sistemin bir bölümünü enerjilendirebilmesini,

jjj) TÜRKAK: Türk Akreditasyon Kurumunu,

kkk) Uzlaştırma: Dengeleme mekanizmasından ve/veya enerji dengesizliğinden doğan alacak ve borç miktarlarının hesaplanması ve ilgili alacak-borç bildirimlerinin hazırlanması işlemlerini,

lll) Uzlaştırmaya esas veriş-çekiş birimi: Her bir piyasa katılımcısına ilişkin uzlaştırma hesaplamalarının yapılabilmesi amacıyla, piyasa katılımcıları tarafından tanımlanarak PYS aracılığıyla kaydı yapılan aktif elektrik enerjisi üreten ya da tüketen birimleri,

mmm) Ünite: Bağımsız olarak yük alabilen ve yük atabilen her bir üretim grubunu, kombine çevrim santralleri için her bir gaz türbin ve jeneratörü ile gaz türbin ve jeneratörüne bağlı çalışacak buhar türbin ve jeneratörünün payını,

nnn) Üretim: Enerji kaynaklarının, üretim tesislerinde elektrik enerjisine dönüştürülmesini,

ooo) Üretim faaliyeti gösteren tüzel kişi: Üretim ya da otoprodüktör lisansı sahibi tüzel kişileri,

ööö) Üretim Tesisi: Elektrik enerjisinin üretildiği tesisleri,

ppp) Yan hizmetler: Bu Yönetmelik uyarınca iletim sistemine veya dağıtım sistemine bağlı ilgili tüzel kişilerce sağlanacak olan, iletim veya dağıtım sisteminin güvenilir şekilde işletimini ve elektriğin gerekli kalite koşullarında hizmete sunulmasını sağlamak üzere bu Yönetmelik ve 22/1/2003 tarihli ve 25001 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası Şebeke Yönetmeliğinde ayrıntılı olarak tanımlanan hizmetleri,

rrr) Yan hizmet anlaşmaları: İletim ve/veya dağıtım sistemine bağlı olan üretim şirketleri, otoprodüktörler, dağıtım şirketleri veya tüketiciler tarafından bu Yönetmelik uyarınca TEİAŞ’a, dağıtım sistemine bağlı olan üretim şirketleri, otoprodüktörler veya tüketiciler tarafından 19/2/2003 tarihli ve 25025 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası Dağıtım Yönetmeliği uyarınca ilgili dağıtım lisansı sahibine sağlanacak ve yan hizmet bedellerini, koşullarını ve hükümlerini belirleyen anlaşmaları,

sss) Yan hizmet sertifikaları: Yetkilendirilmiş bağımsız firmalar tarafından verilen ve yan hizmet sağlayan tesislerin Elektrik Piyasası Şebeke Yönetmeliği ve bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak hizmet verebileceklerini belgeleyen dokümanları,

şşş) Yan hizmetlerin izlenmesi: Yan hizmetlere ilişkin taahhütlerin kontrol edilmesi amacıyla tesislere ve/veya ilgili teçhizata ilişkin verilerin takip edilmesi, gözlenmesi ve incelenmesine ilişkin faaliyetleri,

ttt) Yük alma: Bir dengeleme biriminin Sistem İşletmecisi tarafından verilen talimatlar doğrultusunda, üretimini artırarak ya da tüketimini azaltarak sisteme enerji satması durumunu,

uuu) Yük alma talimatı: Dengeleme güç piyasasına katılan piyasa katılımcılarının yük almaları için ilgili piyasa katılımcılarına Sistem İşletmecisi tarafından yapılan bildirimleri,

üüü) Yük alma teklif fiyatı: Dengeleme güç piyasasına katılan piyasa katılımcılarının yük almak için talep ettikleri birim fiyatları,

vvv) Yük alma teklif miktarı: Dengeleme güç piyasasına katılan piyasa katılımcılarının ilgili dengeleme biriminde yapmayı teklif ettiği üretim artış ya da tüketim azaltma miktarlarını,

yyy) Yük alma teklifi: Dengeleme güç piyasasına katılan piyasa katılımcılarının yük almak amacıyla teklif ettikleri, fiyat, miktar ve geçerli olduğu zaman gibi bilgileri içeren teklifleri,

zzz) Yük atma: Bir dengeleme biriminin Sistem İşletmecisi tarafından verilen talimatlar doğrultusunda, üretimini azaltarak ya da tüketimini artırarak sistemden enerji alması durumunu,

aaaa) Yük atma talimatı: Dengeleme güç piyasasına katılan piyasa katılımcılarının yük atmaları için ilgili piyasa katılımcılarına Sistem İşletmecisi tarafından yapılan bildirimleri,

bbbb) Yük atma teklif fiyatı: Dengeleme güç piyasasına katılan piyasa katılımcılarının yük atmak için talep ettikleri birim fiyatları,

cccc) Yük atma teklif miktarı: Dengeleme güç piyasasına katılan piyasa katılımcılarının ilgili dengeleme biriminde yapmayı teklif ettiği üretim azalması ya da tüketim artış miktarlarını,

çççç) Yük atma teklifi: Dengeleme güç piyasasına katılan piyasa katılımcılarının yük atmak amacıyla teklif ettikleri, fiyat, miktar ve geçerli olduğu zaman gibi bilgileri içeren teklifleri,

dddd) Yüklenme hızı: Üretim tesisinin birim zamanda gerçekleştirebileceği çıkış gücü değişimini

ifade eder.”

Aynı Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin başlığı aşağıdaki gibi değiştirilmiş ve birinci fıkrasının sonuna aşağıdaki ifade eklenmiştir.

“Yan hizmetlerin izlenmesi, kontrolü ve incelenmesi”

“Yapılan izleme ve kontroller sonucunda tüzel kişilerce sunulan yan hizmetlerin, ilgili yan hizmet anlaşmaları ve ilgili mevzuatta belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde sağlanma durumunun ihlal edildiğine ilişkin şüphe oluşması durumunda TEİAŞ, önceden haber vermeksizin hizmetin sunulduğu tesiste durumu inceleyebilir. İlgili tüzel kişi inceleme esnasında gerekli tüm kolaylığı göstermekle yükümlüdür.”

Aynı Yönetmeliğin 11 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

”MADDE 11

(1) Primer frekans kontrol rezerv miktarının tedariği primer frekans kontrol hizmet anlaşmalarına dayalı olarak sağlanır ve aşağıdaki adımlardan meydana gelir:

a) TEİAŞ, bu Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen niteliklere sahip üretim tesisi olan lisans sahibi tüzel kişiler ile primer frekans kontrol hizmet anlaşmaları imzalar. Bu hizmet anlaşmalarında, primer frekans kontrolüne katılım zorunluluğu bulunan her bir üretim tesisinin, Elektrik Piyasası Şebeke Yönetmeliği çerçevesinde yapılan primer frekans kontrol performans testleri neticesinde tespit edilmiş olan primer frekans kontrol rezerv kapasitesi değerleri yer alır.

b) Sistem İşletmecisi, sistemin ihtiyaç duyduğu primer frekans kontrol yedeğini tespit eder ve primer frekans kontrolüne katılmakla yükümlü her bir üretim faaliyeti gösteren tüzel kişinin sağlaması gereken asgari primer frekans kontrolüne katılım oranını ihtiyaç olması durumunda günceller. Primer frekans kontrolüne katılım oranı, Sistem İşletmecisi tarafından tespit edilen toplam primer frekans kontrol yedeğinin, üretim faaliyeti gösteren tüzel kişilerin adına kayıtlı bulunan ve bu Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen niteliklere sahip tüm üretim tesislerinin toplam kurulu gücüne bölünmesi suretiyle hesaplanır. Primer frekans kontrolüne katılmakla yükümlü üretim faaliyeti gösteren her bir tüzel kişinin sağlaması gereken asgari primer frekans kontrolüne katılım oranı %5’in üzerinde tespit edilmez. Primer frekans kontrolüne katılım oranı TEİAŞ tarafından en az yılda 1 kez yeniden hesaplanır. Bu orandaki değişiklikler TEİAŞ’ın önerisi ile Kurul Kararı aracılığıyla yürürlüğe girer. Primer frekans kontrolüne katılım oranındaki değişikliklerin, değişikliğin geçerli olacağı tarihten en az 1 ay önce belirlenmesi ve ayrıca Sistem İşletmecisi tarafından üretim faaliyeti gösteren tüzel kişilere PYS aracılığıyla duyurulması esastır.

c) Üretim faaliyeti gösteren her bir tüzel kişinin sağlamakla yükümlü olduğu primer frekans kontrol rezerv miktarı, bir üretim faaliyeti gösteren tüzel kişinin adına kayıtlı bulunan ve bu Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin birinci fıkrası gereği primer frekans kontrol hizmetine katılım zorunluluğu bulunan üretim tesislerinin toplam kurulu gücü ile primer frekans kontrolüne katılım oranının çarpımı suretiyle hesaplanır ve ilgili tüzel kişinin primer frekans kontrol hizmet anlaşması kapsamında yer alır.

ç) Üretim faaliyeti gösteren tüzel kişilerin sağlamakla yükümlü oldukları primer frekans kontrol rezerv miktarını kendi adlarına kayıtlı üretim tesislerinden karşılayamayacak olması veya karşılamamayı tercih etmeleri durumunda, ilgili tüzel kişiler sağlamakla yükümlü oldukları primer frekans kontrol rezerv miktarının tamamını ya da bir kısmını, Sistem İşletmecisi’nin onayını almak koşuluyla, üretim faaliyeti gösteren başka bir tüzel kişiden sağlarlar.

d) Primer frekans kontrol hizmet anlaşması imzalamış bulunan üretim faaliyeti gösteren tüzel kişiler kendi adlarına kayıtlı üretim tesislerince ve/veya başka bir tüzel kişiden bir gün sonrası için sağlayacakları primer frekans kontrol rezerv miktarını her gün en geç saat 16:00’a kadar kesinleşmiş gün öncesi üretim/tüketim programları ile beraber, saatlik bazda Sistem İşletmecisi’ne PYS aracılığıyla bildirir. Bildirilen bu değerlerin primer frekans kontrol hizmet anlaşmalarında belirtilen, üretim tesislerinin MW cinsinden sağlayabilecekleri azami ve asgari primer frekans kontrol rezerv kapasiteleri dahilinde olması esastır.

e) Primer frekans kontrol hizmet anlaşması imzalamış bulunan ve portföyünde termik, doğalgaz, hidrolik ve diğer çeşit üretim tesisleri bulunan üretim faaliyeti gösteren tüzel kişilerin kendi adlarına kayıtlı üretim tesislerince bir gün sonrası için sağlayacakları primer frekans kontrol rezerv miktarını mümkün olması halinde termik üretim tesislerine öncelik verecek şekilde Sistem İşletmecisi’ne bildirmeleri esastır.

f) Sistem İşletmecisi, üretim faaliyeti gösteren tüzel kişiler tarafından yapılan bildirimleri her gün saat 17:00’a kadar kontrol ederek yapılan bildirimlerin sistem kısıtlarını ihlal edip etmediğini ve yapılan bildirimlerin primer frekans kontrol hizmet anlaşmasında yer alan azami ve asgari primer frekans kontrol rezerv kapasiteleri dahilinde olup olmadığını tespit eder. Sistem İşletmecisi uygun olmayan bildirimlere ilişkin ilgili üretim tesisi ile bağlantıya geçerek gerekli düzeltmelerin yapılması için 1 saatlik süre tanır. Yapılacak değişikliğin dengeleme güç piyasası kapsamında sunulan yük alma, yük atma tekliflerinde bir değişiklik yapma ihtiyacı doğurması durumunda, bu durum Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği kapsamında, dengeleme güç piyasasına verilen tekliflerde değişiklik yapılmasına ilişkin teknik gereklilik olarak değerlendirilir.

g) Üretim faaliyeti gösteren tüzel kişilerin Sistem İşletmecisi’ne yaptığı bildirimler neticesinde kendi adlarına ya da başka bir üretim lisansı sahibi tüzel kişi aracılığıyla sağlamayı taahhüt ettikleri primer frekans kontrol rezerv miktarının yükümlülüklerini karşılamaması durumunda, gerekli primer frekans kontrol yedeği Sistem İşletmecisi tarafından, dengeleme birimi niteliğindeki üretim tesislerinin yük alma, yük atma teklifleri dikkate alınarak sağlanır. Bu kapsamda verilen talimatların etiket değeri 2 (iki) olarak belirlenir. Bu kapsamda verilen 2 etiket değerine sahip talimatlara ilişkin oluşan maliyet bu Yönetmeliğin 25 inci maddesi uyarınca hesaplanır ve sistem işletim bedeli vasıtasıyla karşılanır. Bu şekilde yükümlülüklerini karşılamayan üretim lisansı sahibi tüzel kişiler için bu Yönetmeliğin 16 ncı maddesinin beşinci ve altıncı fıkralarında ele alınan cezai yaptırımlar uygulanır.

ğ) Üretim faaliyeti gösteren tüzel kişiler, Sistem İşletmecisi’ne bildirmiş oldukları ve Sistem İşletmecisi tarafından onaylanan primer frekans kontrol rezerv miktarı kadar kapasiteyi emreamade tutarak ve primer frekans kontrol tepkisi vermek suretiyle primer frekans kontrolüne katılırlar.”

Aynı Yönetmeliğin 12 nci maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(3) 4/8/2002 tarihli ve 24836 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde, primer frekans kontrol hizmet anlaşması kapsamında yer alan bir üretim tesisinin başka bir tüzel kişiye devri, lisansın sona ermesi veya lisansın iptal edilmesi durumunda, ilgili üretim tesisi primer frekans kontrol hizmet anlaşması kapsamından çıkarılır. İlgili üretim tesisinin lisansının başka bir tüzel kişiye devredildiği durumlarda, üretim tesisinin lisansına sahip tüzel kişi ile primer frekans kontrol hizmet anlaşması imzalanması ya da söz konusu üretim tesisinin üretim faaliyeti gösteren ilgili tüzel kişi tarafından daha önce imzalanmış olan bir primer frekans kontrol hizmet anlaşması kapsamına dahil edilmesi esastır.”

Aynı Yönetmeliğin 15 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

”MADDE 15

(1) Primer frekans kontrol hizmet anlaşmasına uygun olarak, kendi ve devralmış olduğu yükümlülükleri gereği primer frekans kontrol hizmeti sağlamış olan üretim faaliyeti gösteren tüzel kişilere bir fatura dönemi için ödenecek tutar aşağıdaki formüle göre hesaplanır:

(2) Bu formülde geçen;

PFKTp,f “p” üretim faaliyeti gösteren tüzel kişisinin “f” fatura döneminde sağladığı toplam primer frekans kontrol rezerv miktarından dolayı tahakkuk ettirilecek alacak tutarını (YTL),

PBHBf “f” fatura dönemi için Kurul tarafından onaylanmış olan ve bu Yönetmeliğin 14 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca hesaplanan Primer Frekans Kontrol Birim Hizmet Bedelini (YTL/MWh),

PFKRMp,f,u,s “p” üretim faaliyeti gösteren tüzel kişisi adına kayıtlı “u” üretim tesisi niteliğindeki uzlaştırmaya esas veriş-çekiş biriminin, “f” fatura dönemindeki “s” saatinde sağlamak üzere Sistem İşletmecisi’ne PYS aracılığıyla bildirdiği ve Sistem İşletmecisi tarafından onaylanan Primer Frekans Kontrol Rezerv Miktarını (MW),

KSp,f,u,s “p” üretim faaliyeti gösteren tüzel kişisi adına kayıtlı “u” üretim tesisi niteliğindeki uzlaştırmaya esas veriş-çekiş biriminin, “f” fatura dönemindeki “s” saatinin tamamında, primer frekans kontrol rezerv miktarını sağlamak üzere Sistem İşletmecisi’ne bildirimde bulunduğu ve primer frekans tepkisi verebilecek şekilde çalışarak primer frekans kontrol rezervini sağladığı ilgili BYTM tarafından tespit edildiği durumda “1”, “s” saatinde en az 1 kere primer frekans kontrol rezerv miktarını sağlamadığı tespit edildiği durumda “0” değerini alan primer frekans kontrolüne Katılım Süresini (saat),

CKp,f,u “p” üretim faaliyeti gösteren tüzel kişisi adına kayıtlı “u” üretim tesisi niteliğindeki uzlaştırmaya esas veriş-çekiş biriminin, “f” fatura dönemi için bu yönetmeliğin 16 ncı maddesi çerçevesinde hesaplanan primer frekans kontrol ceza tutarının “0” olması durumunda “1”, diğer durumlarda “0” olarak belirlenen Ceza Katsayısını,

k “f” fatura döneminde yer alan saat sayısını,

l “p” üretim faaliyeti gösteren tüzel kişisi adına kayıtlı ve primer frekans kontrol hizmeti sağlayan, üretim tesisi niteliğindeki uzlaştırmaya esas veriş-çekiş birimi sayısını

ifade eder.

(3) Bu maddenin 1 ve 2 nci maddesinde geçen, primer frekans kontrolüne katılım süresinin belirlenmesinde BYTM’ler aşağıdaki veri ve bilgileri dikkate alırlar;

a) Primer frekans kontrol hizmeti sağlayan üretim tesislerinde bulunan kayıt cihazlarından elde edilen veri ve bilgiler,

b) TEİAŞ’a ait SCADA sisteminden elde edilen veri ve bilgiler,

c) ilgili üretim lisansı sahibi tüzel kişilerce PYS aracılığıyla yapılan bildirimler,

ç) ilgili üretim lisansı sahibi tüzel kişilerce üretim tesislerinin emre amadelik durumlarına ilişkin Sistem İşletmecisi ve/veya BYTM’lere yapılan bildirimler.

(4) Primer frekans kontrol rezerv miktarı sağlamak üzere Sistem İşletmecisi’ne bildirimde bulunmuş olan bir üretim tesisinin, dengeleme güç piyasası kapsamında Sistem İşletmecisi’nden almış olduğu bir yük atma talimatı sebebiyle devre harici olması durumunda, ilgili üretim tesisinin bu süre boyunca gün öncesinden bildirimde bulunmuş olduğu primer frekans kontrol rezerv miktarını sağladığı kabul edilir ve bu süre primer frekans kontrolüne katılım süresine dahil edilir.

(5) Sistem frekansında gün içinde sekiz saatlik dilimlerle meydana gelen ±50 mHz’i aşan en büyük genlikli en az birer sapmayı içeren kontrol noktaları MYTM tarafından örnekleme yöntemi ile seçilerek üreticiler ve BYTM’lere bildirilir. Bildirilen durumlar için BYTM’ler tarafından primer frekans kontrol hizmeti sağlayan üretim tesislerinin vermiş oldukları primer frekans kontrol tepkilerini kontrol etmek üzere, PYS’de belirtilen primer frekans kontrol rezerv miktarlarının, Elektrik Piyasası Şebeke Yönetmeliğine göre frekansta meydana gelen değişim ve hız eğimi ile orantılı olarak sağlanıp sağlanmadığı incelenir. Bildirilen rezerv miktarını, Elektrik Piyasası Şebeke Yönetmeliğinde belirtilen tolerans dahilinde sağlayan üretim tesislerine ilişkin katılım süresi değeri “1”, belirtilen toleransın dışında tepki verdiği tespit edilen üretim tesislerine ilişkin katılım süresi değeri “0” olarak belirlenir. Bu kapsamda MYTM tarafından belirlenen ve birbirini takip eden iki kontrol noktasında da üretim tesislerinin bildirmiş oldukları primer frekans kontrol rezerv miktarlarını Elektrik Piyasası Şebeke Yönetmeliğinde belirtilen tolerans dahilinde sağlamaları halinde bahse konu kontrol noktaları arasındaki saatler için primer frekans kontrol hizmetinin sağlandığı kabul edilir. Üretim tesisinin primer frekans kontrol tepkisini sağlayamadığı tespit edilen kontrol noktalarında, MYTM tarafından tespit edilen bir önceki ve bir sonraki kontrol noktaları arasında frekansta meydana gelen ±50 mHz’i aşan değişim ve hız eğimi ile orantılı olarak tepki vermediği belirlenen saatler tespit edilerek, bu saatler için katılım süresi değeri “0” olarak belirlenir. Yapılan incelemeler çerçevesinde primer frekans kontrol tepkisini Elektrik Piyasası Şebeke Yönetmeliğinde belirtilen tolerans dahilinde sağlamadığı tespit edilen üretim lisansı sahibi tüzel kişilere bu Yönetmeliğin 16 ncı maddesinde belirtilen cezai yaptırımlar uygulanır.”

Aynı Yönetmeliğin 16 ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir

”MADDE 16

(1) Devrede olan bir üretim tesisinin arıza sebebiyle veya dengeleme güç piyasası kapsamında Sistem İşletmecisi’nden almış olduğu bir yük atma talimatı sebebiyle devre harici olması durumları hariç olmak üzere, bir üretim tesisinin, Sistem İşletmecisi’ne bildirimde bulunulan primer frekans kontrol rezerv miktarını, Elektrik Piyasası Şebeke Yönetmeliğinde belirlenen tolerans dışında hizmet verdiğinin tespit edilmesi durumunda, ilgili üretim lisansı sahibi tüzel kişiye ihlalin söz konusu olduğu fatura dönemi için kesilecek ceza tutarı aşağıdaki formüle göre hesaplanır:

(2) Bu formülde geçen;

PFKCTp,f “p” üretim faaliyeti gösteren tüzel kişisinin “f” fatura döneminde Sistem İşletmecisi’ne bildirimde bulunulan primer frekans kontrol rezerv miktarının, Elektrik Piyasası Şebeke Yönetmeliğinde belirlenen tolerans dışında hizmet verdiğinin tespitinden dolayı tahakkuk ettirilecek Primer Frekans Kontrol Ceza Tutarını (TL),

PBHBf “f” fatura dönemi için Kurul tarafından onaylanmış olan ve bu Yönetmeliğin 14 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca hesaplanan Primer Frekans Kontrol Birim Hizmet Bedelini (TL/MWh),

PFKRMp,f,u,s “p” üretim faaliyeti gösteren tüzel kişisi adına kayıtlı “u” üretim tesisi niteliğindeki uzlaştırmaya esas veriş-çekiş biriminin, “f” fatura dönemindeki “s” saatinde sağlamak üzere Sistem İşletmecisi’ne PYS aracılığıyla bildirdiği ve Sistem İşletmecisi tarafından onaylanan Primer Frekans Kontrol Rezerv Miktarını (MW),

BSTp,f,u “p” üretim faaliyeti gösteren tüzel kişisi adına kayıtlı “u” üretim tesisi niteliğindeki uzlaştırmaya esas veriş-çekiş biriminin, “f” fatura döneminde Sistem İşletmecisi’ne bildirimde bulunulan primer frekans kontrol rezerv miktarının “0” MW değerinden büyük olduğu saatler için Bildirim Süresi Toplamını (saat),

KSp,f,u,s “p” üretim faaliyeti gösteren tüzel kişisi adına kayıtlı “u” üretim tesisi niteliğindeki uzlaştırmaya esas veriş-çekiş biriminin, “f” fatura dönemindeki “s” saatinin tamamında, primer frekans kontrol rezerv miktarını sağlamak üzere Sistem İşletmecisi’ne bildirimde bulunduğu ve primer frekans tepkisi verebilecek şekilde çalışarak primer frekans kontrol rezervini sağladığı ilgili BYTM tarafından tespit edildiği durumda “1”, “s” saatinde en az 1 kez primer frekans kontrol rezervini sağlamadığı tespit edildiği durumda “0” değerini alan, primer frekans kontrolüne Katılım Süresini (saat),

k “f” fatura döneminde yer alan saat sayısını,

l “p” üretim faaliyeti gösteren tüzel kişisi adına kayıtlı ve primer frekans kontrol hizmeti sağlayan, üretim tesisi niteliğindeki uzlaştırmaya esas veriş-çekiş birimi sayısını

ifade eder.

(3) Devrede olan bir üretim tesisinin ünite/ünitelerinin, beklenmedik işletme şartları ve/veya arıza sebebiyle devre harici olması veya minimum kararlı üretim düzeyinin altına düşmesi durumunda, olayı müteakiben önce sözlü daha sonra da takip eden ilk iş gününde ilgili BYTM’ye yazılı bildirimde bulunulması koşulu ile, ilgili gün için bu maddenin birinci ve beşinci fıkrasında belirtilen cezai yaptırımlar uygulanmaz. Üretim tesisinin herhangi bir gün saat 08:⁰⁰ sonrasında devre harici olması durumunda ayrıca takip eden gün için de devre harici olan üretim tesisinin primer frekans kontrol hizmeti sağlayamamasından dolayı cezai yaptırım uygulanmaz. Üretim tesisinin bu süre içinde devreye girmesi durumunda, üretim tesisinin KGÜP seviyesine çıkması ile birlikte yükümlülüğü yeniden başlar. Devre harici olma durumunun takip eden günlerde de devam etmesi halinde üretim faaliyeti gösteren tüzel kişinin yükümlülüğünü, adına kayıtlı bulunan diğer üretim tesislerinden veya yükümlülüğün transferi yoluyla primer frekans kontrol hizmet anlaşması imzalamış olan başka bir üretim faaliyeti gösteren tüzel kişiden sağlaması esastır.

(4) Bu yönetmeliğin 15 inci maddesinin beşinci fıkrası uyarınca primer frekans kontrol tepkisini Elektrik Piyasası Şebeke Yönetmeliğinde belirtilen toleransın dışında verdiği tespit edilen üretim lisansı sahibi tüzel kişilerin bu ihlale bir fatura dönemi içinde 60 saat dilimi ve üzeri sayıda düşmesi durumunda TEİAŞ, ihlalin devamını engellemek için ilgili fatura dönemi içerisinde yazılı uyarıda bulunur. İlgili yıl içerisinde uyarı yazısını takip eden herhangi bir fatura döneminde de üretim faaliyeti gösteren tüzel kişi tarafından ihlalin aynı şekilde devam ettirilmesi halinde TEİAŞ, ihlalin ayrıntılarını içeren bir rapor düzenleyerek Kurum’a başvurur.

(5) Üretim faaliyeti gösteren tüzel kişinin bu yönetmeliğin 11 inci maddesinin birinci fıkrası (g) bendi uyarınca sağlamakla yükümlü olduğu primer frekans kontrol rezerv miktarının en az %90’ını kapsayacak şekilde bildirimde bulunmakta ihlale düştüğü bir fatura dönemi için 20 saat dilimi ve üzeri sayıda tespit edilirse TEİAŞ, ihlalin devamını engellemek için ilgili fatura dönemi içerisinde yazılı uyarıda bulunur. İlgili yıl içerisinde uyarı yazısını takip eden herhangi bir fatura döneminde de üretim faaliyeti gösteren tüzel kişi tarafından ihlalin aynı şekilde devam ettirilmesi halinde TEİAŞ, ihlalin ayrıntılarını içeren bir rapor düzenleyerek ilgili fatura dönemini takip eden fatura döneminde Kurum’a başvurur.

(6) Kurum, raporu inceleyerek ihlal tespiti halinde ilgili üretim faaliyeti gösteren tüzel kişiye Kanunun 11 inci maddesi uyarınca yaptırım uygular.”

Aynı Yönetmeliğin 21 inci maddesinin beşinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(5) Sekonder frekans kontrol tepkisi sağlanabilmesi için kapasite oluşturmak veya bu işlem sırasında sistemde ortaya çıkabilecek enerji dengesizliğini önlemek amacıyla verilen yük alma ve yük atma talimatları 2 (iki) kodu ile etiketlenir ve ilgili saat için sistem marjinal fiyatının belirlenmesinde dikkate alınmaz.”

Aynı Yönetmeliğin 22 nci maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir

“(3) Kurum raporu inceleyerek ihlal tespiti halinde, ilgili üretim faaliyeti gösteren tüzel kişiye Kanunun 11 inci maddesi uyarınca yaptırım uygular.”

Aynı Yönetmeliğin 30 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

”MADDE 30

(1) Bekleme yedeği sağlamak üzere üretim tesislerinin seçilebilmesi amacıyla fiyat sırasının oluşturulmasına esas tahmini bekleme yedeği tutarı aşağıdaki formüle göre hesaplanır:

(2) Bu formülde geçen;

TBYTu,d “u” üretim tesisinin “d” döneminde sağlaması tahmin edilen bekleme yedeği miktarına karşılık gelen Tahmini Bekleme Yedek Tutarını (YTL),

TÜMd Bekleme yedeği sağlayacak her bir üretim tesisinin “d” döneminde her bir devreye girişte sağlaması beklenen Tahmini Üretim Miktarını (MWh),

BYTFu,d “u” üretim tesisinin “d” dönemi için geçerli Bekleme Yedeği Teklif Fiyatını (YTL/MWh),

DGTFu,d “u” üretim tesisinin “d” dönemi içinde bekleme yedeği sağlamak üzere Devreye Girme Teklif Fiyatını (YTL),

TDGSu,d “u” üretim tesisinin “d” dönemi içinde bekleme yedeği sağlamak üzere Tahmini Devreye Girme Sayısını,

EABTFu,d “u” üretim tesisinin “d” dönemi içinde bekleme yedeği sağlamak üzere Emreamade Bekleme Teklif Fiyatını (YTL/saat),

SSd “d” dönemindeki Saat Sayısını

ifade eder.

(3) Bekleme yedeği sağlamak üzere geçerli teklifi bulunan her bir üretim tesisi için bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen formüle göre tahmini bekleme yedeği tutarı TEİAŞ tarafından hesaplanır. Hesaplanan tahmini tutarlar fiyat sırasına dizilerek ilgili ay için sistemin ihtiyaç duyacağı öngörülen bekleme yedeği miktarı kadar teklif seçilir ve tüm teklif sahiplerine PYS aracılığıyla bildirimde bulunulur.”

Aynı Yönetmeliğin 41 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(1) Sistem frekansının TEİAŞ tarafından önceden belirlenen frekans kademesine düşmesine rağmen anlık talep kontrol rölelerine bağlı herhangi bir tüketim tesisinin ilgili tüzel kişinin kendi ihmali veya hatası sonucu talebinin kesilmediğinin ilk kez tespiti durumunda, ihlalin söz konusu olduğu fatura dönemi için, ilgili tüketim tesisi sahibi tüzel kişiye ilgili ay için anlık talep kontrol hizmetine ilişkin ödeme yapılmaz. İhlalin aynı anlaşma döneminde daha sonraki herhangi bir fatura dönemi için tekrar etmesi durumunda ilgili tüketim tesisi sahibi tüzel kişiye herhangi bir ödeme yapılmaz ve ilgili fatura dönemine ilişkin teklif miktarı ve teklif fiyatı dikkate alınarak belirlenen bir saatlik hizmet karşılığı tutar kadar para cezası uygulanır.”

Aynı Yönetmeliğin 42 nci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(1) İletim sistemine bağlı kurulu gücü 30 MW ve üstünde olan lisanslı tüm üretim tesisleri ve dağıtım sistemine bağlı lisanslı tüm üretim tesislerinin aşırı ikazlı olarak 0.85 ve düşük ikazlı olarak 0.95 güç faktörleri arasında otomatik gerilim regülatörü vasıtasıyla ve/veya iletim veya dağıtım sistem işletmecisinin talimatları doğrultusunda reaktif güç kontrolüne katılımları zorunludur. Sistem İşletmecisi’nin gerekli gördüğü durumlarda iletim sistemine bağlı ve kurulu gücü 30 MW’tan az olan lisanslı üretim tesisleri de reaktif güç kontrolüne katılacaktır. Ancak, rüzgâr enerjisine dayalı üretim tesislerinin Elektrik Piyasası Şebeke Yönetmeliğinde belirtilen sınırlar dâhilindeki güç faktörü değerleri için her noktada çalışabilir olmaları zorunludur.”

Aynı Yönetmeliğin 45 inci maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(3) Kurum raporu inceleyerek ihlal tespiti halinde, ilgili üretim faaliyeti gösteren tüzel kişiye Kanunun 11 inci maddesi uyarınca yaptırım uygular.”

Aynı Yönetmeliğin sekizinci bölümünden sonra gelmek üzere aşağıdaki dokuzuncu bölüm eklenmiş; mevcut dokuzuncu ve onuncu bölüm, onuncu ve onbirinci bölüm olarak yeniden teselsül ettirilmiştir.

“DOKUZUNCU BÖLÜM

Bölgesel Kapasite Kiralama Hizmetinin Tedarik Edilmesine İlişkin Usul ve Esaslar

Bölgesel kapasite kiralamanın esasları

MADDE 54/A

(1) Kanunun Ek 3 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca TEİAŞ, sistem güvenilirliğinin muhafaza edilmesini teminen ve yeterli kapasite olmaması nedeniyle oluşabilecek bölgesel sistem ihtiyaçlarını karşılamak üzere, bu Yönetmelik ile düzenlenen usul ve esaslar çerçevesinde bölgesel kapasite kiralamak amacıyla ihale yapabilir.

(2) Bölgesel kapasite kiralanması, TEİAŞ tarafından 54/B maddesi çerçevesinde gerekli görülmesi durumunda Kurulun uygun görüşü ile düzenlenecek ihaleler vasıtasıyla gerçekleştirilir.

(3) Bölgesel kapasite kiralamak üzere TEİAŞ tarafından düzenlenecek ihalelere, TEİAŞ’ın vereceği süre içinde yapacağı yatırım ile bölgesel kapasite kiralama hizmeti sunabilecek tüzel kişiler kapalı teklif vermek suretiyle katılabilirler.

(4) İhale kapsamında teklif edilen üretim tesisinin ilgili mevzuat çerçevesinde lisansının alınması, kurulması ve taahhüt edilen zamanda ticari işletmeye başlaması ile ilgili tüm görevler ihalede seçilen tüzel kişilerin sorumluluğunda yürütülür.

(5) Tüzel kişiler ihalede yıllık kapasite bedeli ve birim enerji bedeli teklif ederler. Teknik yeterliliği sağlayan tesisler arasından seçim, 54/Ç maddesinde belirtilen formül çerçevesinde hesaplanan MW başına birim kapasite kiralama bedeli dikkate alınarak yapılır.

(6) Bölgesel kapasite kiralanmasına ilişkin yan hizmet anlaşması kapsamında bulunan bir üretim tesisinin bakım dönemi haricinde organize toptan elektrik piyasalarına anlaşma hükümlerine uygun şekilde teklif vermesi ve bu piyasalar kapsamında yaptığı satışlar ve aldığı talimatlar çerçevesinde üretim yapması esastır.

(7) Anlaşma yapılan tüzel kişilere, üretim tesisinin ticari işletmeye başlamasının ardından ihalede teklif edilen kapasite bedeli aylık olarak ödenmeye başlanır. Ödenen kapasite bedelleri TEİAŞ tarafından sistem işletim bedelleri aracılığıyla karşılanır.

(8) Anlaşma yapılan tüzel kişiler, üretim tesisinin ticari işletmeye başlaması ile birlikte, enerjisini organize toptan elektrik piyasaları vasıtasıyla satışı için teklif verir. Bölgesel kapasite kiralaması kapsamında teklif edilen enerji fiyatı, organize toptan elektrik piyasasında ilgili üretim tesisi için anlaşma süresince tavan fiyatını teşkil eder. Organize toptan elektrik piyasaları vasıtasıyla satılan enerjinin bedeli Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği ve bu Yönetmelik hükümleri uyarınca teklif bedeli üzerinden karşılanır.

Bölgesel kapasite ihtiyacının belirlenmesi

MADDE 54/B

(1) Elektrik Piyasası Şebeke Yönetmeliği kapsamında TEİAŞ tarafından hazırlanan ve bir yıl boyunca puant yükün karşılanamama olasılığını içeren üretim güvenliği kriterine göre bölgesel kapasite ihtiyacı TEİAŞ tarafından tespit edilir. Bölgesel kapasite ihtiyacının belirlenmesi süreci yıllık olarak TEİAŞ tarafından aşağıdaki adımlar takip edilerek gerçekleştirilir:

a) TEİAŞ, sınırlarını oluşturan iletim sistemi bağlantı noktalarında büyük çaplı iletim kısıtlarının beklendiği iletim sistemi bölgelerini belirler veya Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği gereği birden fazla teklif bölgesi belirlenmiş olması durumunda, belirlenen teklif bölgelerini dikkate alır.

b) TEİAŞ takip eden 2 yıl için bölgesel bazda puant yükün karşılanamama olasılığını en az aşağıdaki hususları bölgesel bazda dikkate alarak hesaplar:

1) Talep tahmini ve tahmin hatası olasılık dağılımı,

2) Mevcut üretim tesislerinin emre amadelik durumları,

3) Bakım gereksinimleri,

4) İnşası devam eden üretim tesislerinin ilerleme durumları,

5) Hidrolik ve diğer yenilenebilir üretim tesislerinin üretimleri,

6) Bölgeler arası iletim kapasitelerinin emre amadelik durumları.

c) TEİAŞ tarafından hesaplanan bölgesel bazda puant yükün karşılanamama olasılığı Elektrik Piyasası Şebeke Yönetmeliğinde yer alan puant yükün karşılanamama olasılığı ile karşılaştırır. TEİAŞ tarafından hesaplanan puant yükün karşılanamama olasılığının Elektrik Piyasası Şebeke Yönetmeliğinde belirtilen hedef değerin üstünde olduğu tespit edilen bölgeler için bölgesel kapasite ihtiyacı tespiti yapılır.

ç) Bölgesel kapasite ihtiyacının miktarı, ilgili bölgenin puant yükün karşılanamama olasılığını Elektrik Piyasası Şebeke Yönetmeliğinde belirtilen hedef değere getirecek kapasite miktarı dikkate alınarak tespit edilir.

(2) TEİAŞ tarafından en az bir ya da daha fazla bölge için bölgesel kapasite ihtiyacının tespit edilmesi durumunda TEİAŞ öncelikle kapasite ihtiyacının bekleme yedekleri veya iletim sistemi yatırımları ile giderilip giderilemeyeceğine ilişkin çalışmalar yürütür. Bekleme yedeği olarak değerlendirilebilecek üretim tesislerinin kapasitelerinin kiralanması amacıyla bu Yönetmelikte ele alınan bekleme yedeklerine ilişkin süreç uygulanır. Bu kapsamda bekleme yedeği sağlayacak üretim tesislerinin kapasitelerinin 2 yıla kadar kiralanması amacıyla bekleme yedekleri ihalesi yapılabilir.

(3) Bekleme yedeklerinin de ihtiyacı karşılamaması durumunda TEİAŞ, bölgesel kapasite kiralama ihalesi düzenlenebilmesi için uygun görüş almak üzere madde 54/A çerçevesinde Kuruma başvuruda bulunur. Yapılan başvuru ekinde, ilgili bölgeler için hesaplanan puant yükün karşılanamama olasılığı, miktar tespiti, anlaşma süresine ilişkin yapılan çalışmaların detayları, bölgesel kapasite ihtiyacının bekleme yedekleri veya iletim sistemi yatırımı ile giderilip giderilemeyeceğine ilişkin görüşler sunulur. Bölgesel kapasite kiralanmasına ilişkin ihale süreci Kurulun uygun görüşünü müteakip başlatılır.

Bölgesel kapasite kiralama ihalesi süreci

MADDE 54/C

(1) Bölgesel kapasite kiralanmasına ilişkin ihale TEİAŞ tarafından ön yeterlik ve ihale olmak üzere iki aşamada sonuçlandırılır. İhaleye mevcut üretim tesislerine ünite eklemek veya yeni üretim tesisi yatırımı yapmak isteyen tüzel kişiler başvurabilirler.

(2) Ön yeterlik ve ihale süreci, ihale ilanının TEİAŞ tarafından resmi internet sitesinde yayımlanması ile başlar. İhale ilanında, ihalenin geçerli olduğu bölgeler, bölgeler bazında ihtiyaç duyulan kapasite miktarı, teknoloji bazında tahmini yıllık üretim süresi, üretim tesisinin ticari işletmeye başlaması için son tarih, anlaşma süresi, teklif edilecek yıllık kapasite bedeli ve birim enerji bedelinin ne şekilde güncelleneceğine ilişkin bilgiler yer alır.

(3) Ön yeterlik, teklif edilen tesislerin ihtiyaca cevap verme yeterliklerinin tespit edilmesi amacıyla yapılır. Ön yeterlilik teklifleri TEİAŞ tarafından Elektrik Piyasası Şebeke Yönetmeliği ve hazırlanacak olan ön yeterlilik şartnamesi hükümleri çerçevesinde değerlendirilir. Ön yeterlik kapsamında yapılan teknik değerlendirme neticesinde, ihaleye ilgi duyan yatırımcılar, öngörülen kapasite kaynakları ve üretim tesisinin ticari işletmeye başlama tarihine ilişkin TEİAŞ’ın bilgi sahibi olması sağlanır.

(4) Ön yeterlik değerlendirmesi sonucunda yeterli bulunan adaylar yazılı olarak ihaleye davet edilir. İhaleye sunulan teklifler TEİAŞ tarafından bu Yönetmelik, Elektrik Piyasası Şebeke Yönetmeliği ve hazırlanacak olan ihale şartnamesi hükümleri çerçevesinde değerlendirilir. TEİAŞ tarafından gerekli görülmesi durumunda ihalede bir teklif üst limiti uygulanabilir.

(5) Kurum tarafından lisans verilmesini müteakip, üretim faaliyeti gösteren ilgili tüzel kişi veya kişilerle TEİAŞ arasında, 54/D maddesi uyarınca, üretim tesisinin ticari işletmeye başlama tarihinden itibaren geçerli olmak üzere bölgesel kapasite kiralanmasına ilişkin yan hizmet anlaşması imzalanır.

Bölgesel kapasite kiralanması hizmeti sağlayabilecek üretim tesislerinin seçilmesi

MADDE 54/Ç

(1) Bölgesel kapasite kiralanması hizmeti sağlayabilecek üretim tesislerinin seçilmesine esas bölgesel kapasite kiralama birim fiyatı aşağıdaki formüle göre hesaplanır:

(2) Bu formülde geçen;

BKKBFu,t “t” teknolojisine sahip “u” üretim tesisi için hesaplanan Bölgesel Kapasite Kiralama Birim Fiyatını (TL/MW),

EFu “u” üretim tesisi tarafından teklif edilen birim Enerji Fiyatını (TL/MWh),

BKKTKu “u” üretim tesisi tarafından Bölgesel Kapasite Kiralanması kapsamında Teklif Edilen Kapasiteyi (MW),

TYÜSu,t TEİAŞ tarafından belirlenen “t” teknolojisine sahip “u” üretim tesisi için Tahmini Yıllık Üretim Süresini (saat),

YKTFu “u” üretim tesisinin teklif ettiği Yıllık Kapasite Teklif Fiyatını (TL)

ifade eder.

(3) Bölgesel kapasite kiralanması hizmeti sağlamak üzere geçerli teklifi bulunan her bir üretim tesisi için bu maddenin 1 inci fıkrasında belirtilen formüle göre bölgesel kapasite kiralama birim fiyatı TEİAŞ tarafından hesaplanır. Hesaplanan birim fiyatlar, fiyat sırasına dizilerek ihale şartnamesinde belirtilen miktarı sağlayacak kadar teklif seçilir.

Bölgesel kapasite kiralanmasına ilişkin yan hizmet anlaşmaları

MADDE 54/D

(1) Bölgesel kapasite kiralanmasına ilişkin olarak bu yönetmeliğin 54/Ç maddesi uyarınca seçilen tüzel kişiler ile TEİAŞ arasında TEİAŞ tarafından hazırlanıp Kurul tarafından onaylanan bölgesel kapasite kiralanmasına ilişkin standart yan hizmet anlaşmaları imzalanır. Her bir üretim faaliyeti gösteren tüzel kişi ile ihaleler neticesinde seçilen üretim tesislerinden her biri için bölgesel kapasite kiralamasına ilişkin ayrı ayrı yan hizmet anlaşması imzalanması esastır.

(2) Üretim faaliyeti gösteren tüzel kişiler ile TEİAŞ arasında bölgesel kapasite kiralanmasına ilişkin olarak imzalanacak yan hizmet anlaşmalarının en az aşağıdaki bilgi ve belgeleri içermesi esastır;

a) Mevcut üretim tesislerine ünite eklenmesi ve mobil santraller için 2, yeni yapılacak olan üretim tesisleri için 8 yıldan fazla olmamak üzere anlaşmanın kapsadığı süre,

b) İhtiyaç duyulması halinde hizmetin sunulacağının anlaşma süresince garanti edildiğini gösterir taahhütname,

c) Anlaşma kapsamındaki üretim tesisinin teknik özellikleri,

ç) Anlaşma kapsamındaki üretim tesisi için ihale sonucu belirlenen enerji fiyatı ve yıllık kapasite teklif fiyatı.

(3) Bölgesel kapasite kiralanmasına ilişkin yan hizmet anlaşması kapsamında yer alan üretim tesislerinin gerektiğinde Elektrik Piyasası Şebeke Yönetmeliği, Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği ve bölgesel kapasite kiralanmasına ilişkin yan hizmet anlaşması hükümleri uyarınca hizmet vermeleri esastır.

(4) Üretim faaliyeti gösteren tüzel kişi üretim tesisinin diğer yan hizmetlere katılımını ve şebeke uyumuna yönelik diğer yükümlülüklerini ilgili mevzuat hükümleri uyarınca yerine getirir.

Bölgesel kapasite kiralamanın ücretlendirilmesi

MADDE 54/E

(1) Adına kayıtlı bulunan üretim tesisi için üretim faaliyeti gösteren tüzel kişilere bölgesel kapasite kiralanması hizmetine ilişkin olarak ödenecek aylık kapasite ücreti aşağıdaki formül uyarınca hesaplanır:

(2) Bu formülde geçen;

BKKTp,f “p” üretim faaliyeti gösteren tüzel kişisine, “f” fatura döneminde sağladığı bölgesel kapasite kiralanması hizmetinden dolayı alacak olarak tahakkuk ettirilecek Bölgesel Kapasite Kiralama Tutarını (TL),

YKTFp,u “p” üretim faaliyeti gösteren tüzel kişisinin adına kayıtlı “u” üretim tesisi için teklif ettiği Yıllık Kapasite Teklif Fiyatını (TL),

EBSSp,u,f “p” üretim faaliyeti gösteren tüzel kişisinin adına kayıtlı “u” üretim tesisinin “f” fatura dönemi boyunca emreamade bulunduğu saat sayısını,

TSSf “f” fatura dönemindeki toplam saat sayısını,

n “p” üretim faaliyeti gösteren tüzel kişisinin adına kayıtlı ve bölgesel kapasite kiralanmasına ilişkin yan hizmet anlaşması bulunan üretim tesisi sayısını

ifade eder.

(3) Bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen formüle göre hesaplanan aylık kapasite ücretinin ödenmesine üretim tesisinin ticari işletmeye başlamasının ardından başlanır.

(4) Bölgesel kapasite kiralanmasına ilişkin yan hizmet anlaşması kapsamında bulunan üretim tesislerinin bir fatura dönemi boyunca bakım ve arızi haller nedeniyle emreamade bulunmadıkları süreler, ilgili üretim lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından yazılı olarak takip eden ayın en geç dördüncü günü mesai bitimine kadar TEİAŞ’a bildirilir.

Bölgesel kapasite kiralanması hizmetine ilişkin cezai yaptırımlar

MADDE 54/F

(1) Bölgesel kapasite kiralanmasına ilişkin yan hizmet anlaşması kapsamında bulunan bir üretim tesisinin bakım dönemi ve arıza halleri haricinde organize toptan elektrik piyasalarına anlaşma hükümlerine uygun şekilde teklif vermemesi durumunda ilgili fatura dönemi için, üretim lisansı sahibi tüzel kişiye ilgili yan hizmet anlaşması kapsamında ödeme yapılmaz.

(2) Bölgesel kapasite kiralanmasına ilişkin yan hizmet anlaşması kapsamında bulunan bir üretim tesisine bakım dönemi ve arıza halleri haricinde talimat verilmesine rağmen yerine getirmemesi durumunda ilgili fatura dönemi için, üretim lisansı sahibi tüzel kişiye ilgili yan hizmet anlaşması kapsamında ödeme yapılmaz ve yıllık kapasite teklif fiyatının on ikide biri kadar ceza uygulanır.”

Aynı Yönetmeliğin 57 nci maddesinin ikinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“(3) TEİAŞ’ın bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen fatura bedellerini belirtilen süre içinde ödememesi durumunda, süresinde ödenmeyen fatura bedellerine gecikme faizi uygulanacaktır. Bu oran 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranıdır.”

Aynı Yönetmeliğin 59 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

”MADDE 59

(1) Bu Yönetmelik ve/veya yan hizmet anlaşmaları kapsamında yer alan cezai şartlar gereği yan hizmet sağlamakla yükümlü tüzel kişilerin TEİAŞ’a yapmaları gereken ödemelere ilişkin faturalar PYS’de yayımlanan ödeme bildirimleri ile tutarlı olacak şekilde, cezai şartın oluştuğu ayı takip eden ayın 15 inci gününden itibaren 7 gün içinde TEİAŞ tarafından düzenlenerek, ilgili tüzel kişiye tebliğ edilir. Cezalara ilişkin faturalar gereği tüzel kişilerce yapılması gereken ödemeler öncelikle varsa ilgili tüzel kişinin yan hizmetler kapsamında TEİAŞ’tan alacaklarından mahsup edilir. TEİAŞ tarafından kesilen ceza faturalarının belirtilen süre içinde ödenmemesi durumunda, süresinde ödenmeyen fatura bedellerine gecikme faizi uygulanacaktır. Bu oran Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranıdır.”

Aynı Yönetmeliğin 60 ıncı maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Hakim durumun kötüye kullanılması ve uyumlu eylem

MADDE 60

(1) Bu Yönetmelik kapsamında ele alınan herhangi bir yan hizmete ilişkin hakim durumunu kötüye kullandığından veya uyumlu eylem içerisinde olduğundan şüphelenilen tüzel kişilere ilişkin Rekabet Kurumunca inceleme yapılmasına dair girişimler; TEİAŞ’ın hakim durumun kötüye kullanılmasına ilişkin rapor düzenleyerek Kuruma sunması ile ya da doğrudan Kurum tarafından başlatılır.

(2) Hakim durumunu kötüye kullandığı Rekabet Kurumunca tespit edilen tüzel kişilere ilişkin yaptırımlar Kurum tarafından başlatılır.”

Aynı Yönetmeliğin 61 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 61

(1) Primer frekans kontrolü hizmetine ilişkin tanımlanan yükümlülüğün transferi hariç olmak üzere, bu Yönetmelik kapsamındaki yükümlülüklerle ilgili olarak yapılan devir ve temlikler TEİAŞ’a karşı hüküm ifade etmez. Bu Yönetmelik kapsamındaki haklar ise ancak TEİAŞ’tan onay almak kaydıyla devir veya temlik edilebilir.”

Aynı Yönetmeliğin 62 nci maddesi ve geçici 1 inci maddesinin ikinci fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.

Aynı Yönetmeliğin geçici 3 üncü maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(1) Gerekli izleme ve kontrol sistemi 27/12/2011 tarihine kadar TEİAŞ tarafından tesis edilir. Söz konusu izleme ve kontrol sistemi tesis edilinceye kadar, yan hizmet sağlayan tesislerin izlenmesi ve kontrolü, ilgili tesislerin kayıtlarından, tüzel kişilerin üretim tesislerinin emre amadeliklerine ilişkin Sistem İşletmecisi’ne yaptıkları bildirimlerden ve TEİAŞ’ın mevcut SCADA sisteminden yararlanılarak azami aylık olarak ilgili BYTM ve/veya Sistem İşletmecisi tarafından yapılır.”

Aynı Yönetmeliğin geçici 4 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“GEÇİCİ MADDE 4

(1) Yap İşlet, Yap İşlet Devret ve İşletme Hakkı Devri modelleri ile mevcut sözleşmeleri kapsamında TETAŞ’a elektrik enerjisi satmakta olan üretim tesisleri, TETAŞ ile yapılacak olan yan hizmet anlaşmaları kapsamında yer alır.

(2) Bu kapsamdaki üretim tesislerinin yan hizmetlere katılımları ile ilgili olarak bu Yönetmelikte düzenlenen iş ve işlemlerin yerine getirilmesine ilişkin hak ve yükümlülükler TETAŞ’a aittir.

(3) Söz konusu üretim tesislerine ilişkin, yan hizmet sağlanmasından doğan alacak ve borçlar TETAŞ’a tahakkuk edilir.

(4) Yap İşlet, Yap İşlet Devret ve İşletme Hakkı Devri modelleri ile TETAŞ’a elektrik enerjisi satmakta olan üretim tesislerinin TETAŞ’a karşı olan ilgili yan hizmetleri sağlama yükümlülüğü, imzalanmış olan Enerji Satış Anlaşmalarında yer aldığı şekildedir.

(5) TETAŞ için geçerli olan primer frekans kontrolüne katılım oranı bu Yönetmelik hükümleri uyarınca tüm tarafların tabi olduğu orandır.

(6) Yap İşlet, Yap İşlet Devret ve İşletme Hakkı Devri modelleri ile TETAŞ’a elektrik enerjisi satmakta olan üretim tesislerinden dolayı, TETAŞ’ın bu Yönetmeliğin 42 nci maddesinin birinci paragrafı gereği sağlamakla yükümlü olduğu güç faktörü limitleri, imzalanmış olan Enerji Satış Anlaşmalarında yer alan değerlerdir.”

Aynı Yönetmeliğin geçici 6 ncı maddesinin birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“(2) Primer frekans kontrol hizmetine ilişkin gerekli yan hizmetler performans testleri tamamlanmamış olan ve 1/1/2009 tarihi itibariyle işletmede oldukları süre 20 yılı geçen üretim tesislerinden primer frekans kontrol hizmetini sağlamak üzere ilgili üretim faaliyeti gösteren tüzel kişi tarafından önerilen ve TEİAŞ tarafından uygun bulunanlar, gerekli primer frekans kontrolü performans testlerini 1/6/2010 tarihine kadar başarı ile tamamlamak şartı ile bu Yönetmelikte yer alan hükümlere tabi olmak üzere, söz konusu üretim tesislerinden PYS aracılığı ile primer frekans kontrol rezerv miktarı bildiriminde bulunulabilir. Söz konusu üretim tesislerinden 1/6/2010 tarihine kadar gerekli performans testlerini başarı ile tamamlamayanlar bu tarihten itibaren PYS aracılığı ile primer frekans kontrol rezerv miktarı bildiriminde bulunamazlar.”

Aynı Yönetmeliğin geçici 8 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“GEÇİCİ MADDE 8

(1) Dağıtım sistem işletmecilerinin Elektrik Piyasası Dağıtım Yönetmeliği çerçevesinde ihtiyaç duyduğu yan hizmetlerin tedarikine ilişkin düzenlemeler, 31/12/2012 tarihine kadar dağıtım sistem işletmecilerinin başvurmaları ve düzenlemelerin Kurul kararı ile uygun bulunması halinde bu Yönetmelik kapsamına dahil edilir.”

Aynı Yönetmeliğin 64 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 64

(1) Bu Yönetmeliğin;

a) Bekleme Yedekleri ve Anlık Talep Kontrol Hizmetine ilişkin hükümleri 1/10/2010 tarihinde,

b) Reaktif Güç Kontrolü ve Oturan Sistemin Toparlanmasına ilişkin hükümleri 1/8/2010 tarihinde,

c) Sekonder Frekans Kontrolüne ilişkin hükümleri 1/5/2010 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yayımı tarihinde,

d) Diğer maddeleri yayımı tarihinde

yürürlüğe girer.”

Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Bu Yönetmelik hükümlerini Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu Başkanı yürütür.