EN
TR
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI
Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü
Sayı: E-23642684-641.04-277659542
Konu: Sağlık Raporları Usul ve Esasları Hakkında Yönergenin Muhtelif Maddelerinin İptali (Danıştay 10. Dairesi E.2020/4936)
DAĞITIM YERLERİNE
30.09.2019 tarih ve 23642684-010.04-1618 sayılı Makam Oluru ile aynı tarihte yürürlüğe konulan Sağlık Raporları Usul ve Esasları Hakkında Yönerge' nin 5. maddesinin üçüncü fıkrasının, 6. maddesinin beşinci, yedinci ve sekizinci fıkralarının, 14. maddesinin ikinci fıkrasının, 17. maddesinin birinci ve üçüncü fıkralarının, 31. maddesinin üçüncü, beşinci ve altıncı fıkralarının, 33. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinin, 34. maddesinin birinci fıkrasının, 42. maddesinin birinci, üçüncü, yedinci, dokuzuncu ve on üçüncü fıkralarının iptali talebiyle İstanbul Aile Hekimliği Derneği tarafından Danıştay 10. Dairesi’nin E. 2020/4936 sayılı dosyası üzerinden Bakanlığımız aleyhine dava açılmıştır.
Danıştay 10. Dairesi’nin 31.10.2024 tarih ve E.2020/4936-K.2024/4404 sayılı kararı ile “…. Dava konusu Yönergenin 5. maddesinin üçüncü fıkrasının, 6. maddesinin beşinci, yedinci ve sekizinci fıkralarının, 14. maddesinin ikinci fıkrasının, 17. maddesinin birinci ve üçüncü fıkralarının, 31. maddesinin üçüncü, beşinci ve altıncı fıkralarının, 33. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinin, 34. maddesinin birinci fıkrasının, 42. maddesinin birinci, üçüncü, yedinci, dokuzuncu ve on üçüncü fıkralarının İPTALİNE…” karar verilmiştir.
Mezkur Yönergenin Danıştay 10. Dairesi kararı ile iptal edilen hükümleri;
1- “Kimlik tespiti” başlıklı 5. maddesinin üçüncü fıkrası (Kişilerce ibraz edilen her türlü form, beyanname, kimlik kartı, vergi kimlik kartı, sürücü belgesi, pasaport gibi bütün tanıtıcı belgeler, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası ve güncel fotoğraf bulunması halinde kimlik tespitinde kullanılır. Kimlik tespiti için kullanılacak belgelerde hiçbir şekilde silinti, kazıntı ve düzeltme yapılmamış olmalıdır.)
2- “İstirahat ve İşgöremezlik Raporları- Raporların düzenlenmesi, tasdiki ve rapor formatına ilişkin açıklamalar” başlıklı 6. maddesinin beşinci fıkrası (Memurların hastalık raporlarının, 5510 sayılı Kanun ve ilgili mevzuatında belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde kendilerini tedavi eden kurum tabipliği, aile hekimliği veya SGK ile sözleşmeli sağlık hizmeti sunucuları tarafından düzenlenmesi esastır. SGK ile sözleşmesi bulunmayan sağlık hizmeti sunucuları tarafından verilen ve istirahat süresi on günü geçmeyen raporlar, SGK ile sözleşmeli sağlık hizmeti sunucusu hekim tarafından, istirahat süresi on günü aşan raporlar ise SGK ile sözleşmeli sağlık hizmeti sunucusu sağlık kurulunca onandığı takdirde geçerli olur)
3- “İstirahat ve İşgöremezlik Raporları- Raporların düzenlenmesi, tasdiki ve rapor formatına ilişkin açıklamalar” başlıklı 6. maddesinin yedinci fıkrası (Tek hekim raporu ile bir defada en çok on gün rapor verilebilir. Raporda kontrol muayenesi öngörülmüş ise kontrol muayenesi sonrasında tek hekim tarafından en çok on gün daha rapor verilebilir. Kontrol muayenesi sonrası hastalığın devam etmesi sebebiyle verilecek hastalık raporlarının on günü aşması durumunda bu raporun sağlık kurulunca verilmesi zorunludur.)
4- “İstirahat ve İşgöremezlik Raporları- Raporların düzenlenmesi, tasdiki ve rapor formatına ilişkin açıklamalar” başlıklı 6. maddesinin sekizinci fıkrası (Bir takvim yılı içinde tek hekim tarafından aynı kişiye verilecek raporların toplamı kırk günü geçemez.)
5- “Sürücü ve sürücü adayları sağlık raporları ikinci kısım” başlıklı 14. maddesinin ikinci fıkrası (Hekimler tarafından raporda yer alan sürücü belgesi sınıf ve grupları kesinlikle belirtilmez.)
6- “Diğer hususlar” başlıklı 17. maddesinin birinci fıkrası (Sürücünün /sürücü adayının ilk muayenesi genel muayene yapmaya yönelik tıbbi donanım ve araç-gereçleri bulunduran uzman hekimler tarafından da yapılabilir. Bu durumda raporların ikinci kısmı veya sadece üçüncü kısmı doldurularak düzenlenen raporlarda pratisyen hekim/aile hekimi (aile hekimliği uzmanı dahil) imzasının bulunması şartı aranmaz)
7- “Diğer hususlar” başlıklı “17. maddesinin üçüncü fıkrası (Sürücü/sürücü adayının motorlu bir aracı kullanmak için gerekli olan yeterli görme keskinliğine sahip olduğundan emin olunması için uygun değerlendirme yapılır. Kişilerin görme keskinliğinin yetersiz olduğuna ve/veya göze ait hastalığa dair şüphe söz konusu olduğunda, uzman hekim tarafından muayene edilir. Sürücü/sürücü adaylarından iki gözü de gören ve beyan formunda belirtilen renk körlüğü, gece körlüğü (tavukkarası), göz kapağında düşme, çift görme veya şaşılık, blefarospazm, katarakt, afaki veya progresif göz hastalığı bulunmayan kişilerin pratisyen hekim/aile hekimi tarafından görme keskinliği yönünden mezkûr hüküm kapsamında muayenesi yapılır. Göz muayenesinde gözlükle görme keskinliğinin sağlanması halinde “gözlük kullanmak kaydıyla” sürücü belgesi alabileceğine dair sağlık raporu düzenlenir. Pratisyen hekim/aile hekimi tarafından kod tablosunda belirtilen kod numaralarından yalnızca gözlük (01.01), gözlük veya kontakt lensle (01.06) kod numaraları kullanılabilir. Mezkûr hüküm kapsamında görme keskinliğine karar verilememesi veya yukarıda belirtilen durum/durumların olması halinde sürücü/sürücü adayı, göz muayenesi yönünden değerlendirilmek üzere göz hastalıkları uzmanına sevk edilir.)
8- “Yivsiz av tüfeği ruhsatı almak isteyenlerin muayenelerine ilişkin genel esaslar” başlıklı 31. maddesinin üçüncü fıkrası (Yivsiz av tüfeği kullanımı sırasında atış yapılan hedefin görülebilmesi için görme kabiliyetinin olması gerekir)
9- “Yivsiz av tüfeği ruhsatı almak isteyenlerin muayenelerine ilişkin genel esaslar” başlıklı 31. maddesinin beşinci fıkrası (Psikiyatrik yönden iyilik halinde olmadığı değerlendirilenler ilgili uzmana sevk edilir.)
10- “Yivsiz av tüfeği ruhsatı almak isteyenlerin muayenelerine ilişkin genel esaslar” başlıklı 31. maddesinin altıncı fıkrası (Şuur durumunu etkileyen, vücutta aşırı düşkünlük yapmış herhangi bir dâhili hastalığı olanlara silah bulundurma ve taşıma ruhsatı verilmez.)
11- “Özel Düzenleme Bulunmayan Raporlar - Raporların düzenlenmesine ve formatına ilişkin açıklamalar” başlıklı 33. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi (Durum Bildirir Tek Hekim Sağlık Raporlarını Ek-5’de yer alan rapor formatına, uygun olarak düzenler.)
Yönerge’nin 33’üncü maddesi, 09.09.2021 tarihinde yapılan değişiklik nedeniyle 34’üncü madde olarak düzenlendiğinden, halihazırda yürürlükte olan Yönergenin 34’üncü maddesinin 1' inci fıkrasının (d) bendi,
12- “Özel Sağlık Hizmet Sunucularında Sağlık Raporu Düzenlenmesi - Genel hükümler” başlıklı 34. maddesinin birinci fıkrası (Özel sağlık hizmet sunucuları tedavi ettiği hastaların; istirahat/iş göremezlik raporlarını, tedavilerinde kullanılan ilaç, tıbbi cihaz ve malzeme kullanımına yönelik sağlık raporları ile sürücü/sürücü adayı sağlık raporlarını düzenleyebilirler.)
Yönerge’nin 34’üncü maddesi, 09.09.2021 tarihinde yapılan değişiklik nedeniyle 35’inci madde olarak düzenlendiğinden, halihazırda yürürlükte olan Yönergenin 35’inci maddesinin birinci fıkrası,
13- “Ortak ve Son Hükümler” başlıklı 42. maddesinin birinci fıkrası (Başvuru sahibi tarafından beyan edilmeyen ya da hekimin fiziki muayenesi sırasında belirti ve bulgusuna rastlanmayan çeşitli hastalık ve rahatsızlıkların saptanması için ileri laboratuvar, görüntüleme tetkiklerinin yapılması gerekli değildir. Muayene tarihinde başvuru sahiplerinin haricen sağlam bulunmaları, tam sağlıklı olduklarını göstermez ve raporun düzenlenmesi sonrasında saptanabilecek hastalık ve rahatsızlıkların raporun düzenlendiği tarihte ortaya çıktığının kanıtı sayılamaz. Ayrıca, kişilerin beyan ettiği ya da fizik muayene ile saptanan hastalık veya rahatsızlıkların ileri tetkik ve tedavi gerektirmesi durumunda kişiler ilgili sağlık kurum/kuruluşlarına yönlendirilir.)
Yönerge’nin 42’inci maddesi, 09.09.2021 tarihinde yapılan değişiklik nedeniyle 44’üncü madde olarak düzenlendiğinden, halihazırda yürürlükte olan Yönergenin 44’üncü maddesinin 1’inci fıkrası,
14- “Ortak ve Son Hükümler” başlıklı 42. maddesinin üçüncü fıkrası (Yönerge’de özel düzenlemesi bulunduğu belirtilen raporlar dışında birinci basamak sağlık tesislerinde Yönerge eki Ek-5 Durum Bildirir Tek Hekim Sağlık Raporu Formatı dışında başka bir formatta rapor düzenlenemez. Birinci basamak sağlık tesislerinde düzenlenen raporlar hekimlerce aksine bir tarih belirtilmediği durumlarda 1 (bir) yıl boyunca geçerlidir. Bu süre içinde farklı nedenle ile tekrar rapor düzenlenmesine gerek yoktur. Rapor formatında belirtilen ifadeler dışında başvuruya özel ifade istenemez.)
Yönerge’nin 42’inci maddesi, 09.09.2021 tarihinde yapılan değişiklik nedeniyle 44’üncü madde olarak düzenlendiğinden, halihazırda yürürlükte olan Yönergenin 44’üncü maddesinin 3’üncü fıkrası,
15- “Ortak ve Son Hükümler” başlıklı 42. maddesinin yedinci fıkrası (Sporcu lisansı için sağlık raporu almak üzere başvuran kişiler Gençlik ve Spor Bakanlığı birimlerinden aldıkları sevk belgesi ile sağlık hizmet sunucularına başvurur. Sporcu lisansı dışında sosyal faaliyet amaçlı spor faaliyeti için sağlık raporu alınması zorunlu değildir. Kişilerden alınacak beyan formu ile spor faaliyetlerine katılım sağlanabilir.)
Yönerge’nin 42’inci maddesi, 09.09.2021 tarihinde yapılan değişiklik nedeniyle 44’üncü madde olarak düzenlendiğinden, halihazırda yürürlükte olan Yönergenin 44’üncü maddesinin 7’nci fıkrası,
16- “Ortak ve Son Hükümler” başlıklı 42. maddesinin dokuzuncu fıkrası (50’den az çalışanı bulunan ve az tehlikeli işyerlerinde çalışacak olan kişilerin işe giriş raporları, iş yeri hekimliği belgesi aranmaksızın aile hekimleri ve kamu sağlık hizmet sunucularında görevli tüm hekimlerce düzenlenebilir. İşe giriş raporu almak isteyen kişiler 50’den az çalışanı bulunan ve az tehlikeli işyerlerinde çalışacaklarına dair bir belgeyi başvuru yaptıkları hekime ibraz etmek zorundadır.)
Yönerge’nin 42’inci maddesi, 09.09.2021 tarihinde yapılan değişiklik nedeniyle 44’üncü madde olarak düzenlendiğinden, halihazırda yürürlükte olan Yönergenin 44’üncü maddesinin 9’uncu fıkrası,
17- “Ortak ve Son Hükümler” başlıklı 42. maddesinin on üçüncü fıkrası (Tüm sağlık hizmet sunucuları eklerde yer verilen rapor formatlarının içerik ve şekil şartlarına aynen uymak zorundadır. Rapor formatlarında istenilen bilgiler eksiksiz doldurulacaktır.)
Yönerge’nin 42’inci maddesi, 09.09.2021 tarihinde yapılan değişiklik nedeniyle 44’üncü madde olarak düzenlendiğinden, halihazırda yürürlükte olan Yönergenin 44’üncü maddesinin 13’üncü fıkrası,
2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 28. Maddesi' ne istinaden Sağlık Raporları Usul ve Esasları Hakkında Yönerge’den kaldırılmıştır. İptal edilen düzenlemelerin kaldırıldığı mezkur Yönerge yazımız ekinde gönderilmekte olup, Genel Müdürlüğünüze, Başkanlığınıza, Müdürlüğünüze bağlı ilgili tüm birimlere duyurulması hususunda;
Bilgilerinizi ve gereğini rica ederim.
