7201 Tebligat Kanunu

BİRİNCİ BAP

Umumi Hükümler

BİRİNCİ FASIL

Kanunun Şümulü

Tebligatın PTT vasıtasiyle yapılması

Kazai merciler, umumi ve mülhak bütçeli daireler, belediyeler, köy hükmi şahsiyetleri, barolar ve noterler tarafından yapılacak bilcümle tebligat, bu kanun hükümleri dairesinde Posta, Telgraf ve Telefon İşletmesi vasıtasıyla yapılır.

Tebligatın memur vasıtasiyle yapılması

Tehirinde zarar umulan işlerde veya aynı yerde bulunan birinci maddede yazılı daire ve müesseseler arasında veya bu daire ve müesseselerde bulunan şahıslara yapılacak tebligat, kendi memurları veya mahallî mülkiye âmirinin emriyle zabıta vasıtasiyle yaptırılabilir.

Zor kullanılmasını gerektiren veya hazırlık tahkikatına taallûk eden vazifelerin zabıta tarafından yapılacağına dair olan hükümlerle bu kanunun ikinci babında yazılı hususi hükümler mahfuzdur.

Ücret tarifesi

PTT İşletmesinin bu kanuna göre yapacağı işlerden dolayı alacağı ücretler, Münakalât Vekâletinin teklifi üzerine İcra Vekilleri Heyeti tarafından ayrı bir tarife ile tesbit ve tâyin edilir.

Memur vasıtasiyle tebliğlerde zaruri masraflar

6245 sayılı Harcırah Kanununun 49 uncu maddesine göre tazminat alan memur ve hizmetliler dışındaki memurlar vasıtasiyle bu kanunun ikinci maddesi mucibince yaptırılacak tebligat için tebliğ yapana verilecek zarurî masrafların miktarı kendisine tebliğ yapılacak şahsın bulunduğu yerin mesafesine nazaran her malî sene başında vilâyet idare heyetleri tarafından o vilayetin gerek merkez gerekse bağlı kazaları için ayrı ayrı tesbit olunur.

Yukarıki fıkraya göre kendilerine zaruri masraf verilen memurlara yaptıkları tebliğ dolayısiyle 6245 sayılı kanun mucibince ayrıca harcırah verilmez.

Ücret ve masrafın peşin ödenmesi

Tarifede yazılı PTT ücretlerini veya dördüncü madde mucibince verilecek zaruri masrafları, hilâfına bir hüküm bulunmadıkça tebliğin yapılmasını istiyen peşin olarak öder.

Tebliği çıkaracak merci tarafından tâyin olunan mehil içinde gerekli masrafı vermiyen, talebinden sarfınazar etmiş addolunur. Zaruri sebeplerden dolayı bu mehle riayetsizlik halinde yeni bir mehil verilir.

Tebliğ evrakının zıyaı halinde masraflar

PTT İşletmesi memurlarının kusur veya ihmali yüzünden veya mücbir haller dışında her hangi bir sebeple zıyaa uğrıyan tebliğ evrakının yeniden tanzim ve tebliği için gerekli masraflar, Posta Kanununun taahhütlü müraselâta mütaallik hükümlerine göre ödenir.

Telgraf servisinde zıya veya gecikme vukuunda Telgraf ve Telefon Kanunu hükümleri tatbik olunur.

Uçak, telgraf ve diğer vasıtalarla tebligat ve ücretleri

Tebligat uçakla veya postada kullanılan diğer seri veya hususi vasıtalarla veya muhtelif işaretli telgraflarla da yaptırılabilir.

Tebliğin bu vasıtalardan hangisiyle yapılacağı alâkalının talebi üzerine veya re'sen mahkeme reisi, hâkim veya tebliği yaptıracak diğer merciler tarafından tensip edilir. Bu takdirde bunlara ait ücretler, PTT ücretleri tarifesine göre bu vasıtalarla tebliği istiyenden tebliğ ücretinden ayrı olarak alınır.

İKİNCİ FASIL

Tebligat Esasları

Tebliğ evrakının nüshaları ve makbuz verilmesi

Tebliğ olunacak her nevi evrak, biri dosyasında konulmak ve diğeri tebliğ edilecek kimselere verilmek üzere lüzumu kadar nüshadan terekküp eder. Bu nüshalarda iş sahibi veya vekilinin imzası bulunur.

Tebliğ olunmak üzere salâhiyetli mercilere verilecek evrakın her nüshasına bu mercilerce, verildiği tarih yazılır ve istenirse makbuz verilir.

Her nevi evrakın tebliğine ve davetiyelere ait tebliğ mazbataları dosyasına konur.

Davetiyenin ihtiva edeceği kayıtlar

Davetiye aşağıdaki kayıtları ihtiva eder:

1. Tarafların ve varsa kanuni temsilci ve vekillerinin ad ve soyadları ile ikametgâh veya mesken yahut iş adreslerini,

2. Anlaşılacak şekilde kısaca tebliğin mevzuunu,

3. Davet edilen şahsın hangi mercide ve hangi gün ve saatte hazır bulunması lâzımgeldiğini ve bu merciin yerini,

4. Kanunlarına göre davetiye ve celpnamelere derci icabeden sair hususları,

5. Davetiyeyi çıkaran merciin mührünü ve mahkeme başkâtibinin ve diğer mercilerde salahiyetli memurun imzasını.

Bilinen adreste tebligat

Tebligat, tebliğ yapılacak şahsa bilinen en son adresinde yapılır.

Şu kadar ki; kendisine tebliğ yapılacak şahsın müracaatı veya kabulü şartiyle her yerde tebligat yapılması caizdir.

Vekile ve kanuni mümessile tebligat

Vekil vasıtasiyle takibedilen işlerde tebligat vekile yapılır.

Kanuni mümessilleri bulunanlara veya bulunması gerekenlere yapılacak tebligat kanunlara göre bizzat kendilerine yapılması icabetmedikçe bu mümessillere yapılır.

Hükmi şahıslara ve ticarethanelere tebligat

Hükmi şahıslara tebliğ, salâhiyetli mümessillerine, bunlar birden ziyade ise, yalnız birine yapılır.

Bir ticarethanenin muamelelerinden doğan ihtilâflarda, ticari mümessiline yapılan tebliğ muteberdir.

Hükmi şahısların memur ve müstahdemlerine tebligat

Hükmi şahıslar namına kendilerine tebliğ yapılacak kimseler her hangi bir sebeple mûtad iş saatlerinde iş yerinde bulunmadıkları veya o sırada evrakı bizzat alamıyacak bir halde oldukları takdirde tebliğ, orada hazır bulunan memur veya müstahdemlerinden birine yapılır.

Askeri şahıslara tebligat

Astsubaylar hariç olmak üzere erata yapılacak tebliğler, kıta kumandanı ve müessese âmiri gibi en yakın üste yapılır.

Yukarıki fıkrada yazılı olanların haricindeki askeri şahıslara birlik veya müessesede tebligat yapılması icabeden ahvalde, tebliğin yapılmasını nöbetçi âmiri veya subayı temin eder. Bunlar tarafından muhatabın derhal buldurulması veya tebliğin temini mümkün olmazsa tebliğ kendilerine yapılır.

Sefer hali

Sefer halinde olan birlik veya müesseseye mensup askerî şahıslara tebligat, bağlı bulundukları Kara, Deniz veya Hava kuvvetleri kumandanlıkları vasıtasiyle yapılır.

Aile efradına veya hizmetçiye tebligat

Kendisine tebliğ yapılacak şahıs adresinde bulunmazsa tebliğ kendisi ile birlikte oturan ailesi efradından veya hizmetçilerinden birine yapılır.

Belli bir yerde veya evde meslek ve sanat icrası

Belli bir yerde devamlı olarak meslek veya sanatını icra edenler, o yerde bulunmadıkları takdirde tebliğ aynı yerdeki daimi memur veya müstahdemlerinden birine, meslek veya sanatını evinde icra edenlerin memur ve müstahdemlerinden biri bulunmadığı takdirde birlikte oturan ailesi efradından veya hizmetçilerinden birine yapılır.

Otel, hastane, fabrika ve mektep gibi yerlerde tebligat

Tebliğ yapılacak şahıs otel, hastane, tedavi veya istirahat evi, fabrika, mektep, talebe yurdu gibi içine serbestçe girilemiyen veya arananın kolayca bulunması mümkün olmıyan bir yerde bulunuyorsa, tebliğin yapılmasını o yeri idare eden veya muhatabın bulunduğu kısmın âmiri temin eder. Bunlar tarafından muhatabın derhal buldurulması veya tebliğin temini mümkün olmazsa, tebliğ kendilerine yapılır.

Mevkuf ve mahkûmlara tebligat

Mevkuf ve mahkûmlara ait tebliğlerin yapılmasını, bunların bulunduğu müessese müdür veya memuru temin eder.

Muhatabın muvakkaten başka yere gitmesi

14, 16 ve 18 inci maddelerde yazılı şahıslar, kendisine tebliğ yapılacak kimsenin muvakkaten başka yere gittiğinden bahsiyle tebliği kabul etmezlerse, keyfiyet ve beyanda bulunanın hüviyeti tebliğ mazbatasına yazılarak altı beyanı yapan tarafından imzalanır. Beyanda bulunan imzadan imtina ederse tebliği yapan bu ciheti, şerh ve imza eder ve tebliğ edilemiyen evrak, çıkaran mercie iade olunur. Bunun üzerine mercie münasip bir mehil tâyin olunarak yeniden tebliğ çıkarılır. Bu tebliğ dahi 14, 16 ve 18 inci maddeler gereğince yapılır. Ancak, ikinci defa çıkarılan tebliğ evrakını bu maddelerde yazılı şahıslar kabul mecburdurlar.

Tebliğ imkânsızlığı ve tebellüğden imtina

Kendisine tebliğ yapılacak kimse veya yukarıki maddeler mucibince tebligat yapılabilecek kimselerden hiçbiri gösterilen adreste bulunmaz veya tebellüğden imtina ederlerse tebliğ memuru tebliğ olunacak evrakı, o yerin muhtar veya ihtiyar heyeti âzasından birine veyahut zabıta âmir veya memuruna imza mukabilinde teslim eder ve tesellüm edenin adresini ihtiva eden ihbarnameyi gösterilen adresteki binanın kapısına yapıştırmakla beraber tebliğ olunacak şahsa keyfiyetin haber verilmesini de mümkün oldukça en yakın komşularından birine bildirir, ihbarnamenin kapıya yapıştırıldığı tarih, tebliğ tarihi sayılır.

Yaş ve ehliyet şartı

Muhatap yerine kendisine tebliğ yapılacak kimsenin görünüşüne nazaran onbeş yaşından aşağı olmaması ve bâriz bir surette ehliyetsiz bulunmaması lâzımdır.

Tebliğ mazbatası

Tebliğ bir mazbata ile tevsik edilir. Bu mazbatanın:

1. Tebliği çıkaran merciin adını,

2. Tebliği istiyen tarafın adını, soyadını ve adresini,

3. Tebliğ olunacak şahsın adını, soyadını ve adresini,

4. Tebliğin mevzuunu,

5. Tebliğin kime yapıldığını ve tebliğ muhatabından başkasına yapılmış ise o kimsenin adını, soyadını, adresini ve 22 nci madde gereğince tebellüğe ehil olduğunu,

6. Tebliğin nerede ve ne zaman yapıldığını,

7. 21 inci maddedeki durumun tahaddüsü halinde bu hususlara mütaallik muamelenin yapıldığını ve imtina için gösterilen sebebi,

8. Tebliğ evrakı kime verilmiş ise onunla tebliğ memurunun imzalarını,

İhtiva etmesi lâzımdır.

İmza edemiyecek durumda olmak

Kendisine tebliğ yapılacak kimse imza edecek kadar yazı bilmez veya imza edemiyecek durumda bulunursa, komşularından bir kişi huzurunda sol elinin baş parmağı bastırılmak suretiyle tebliğ yapılır.

Sol elinin baş parmağı bulunmayan kimsenin, aynı elinin diğer bir parmağı ve sol eli yoksa sağ elinin baş parmağı ve bu da mevcut değilse diğer parmaklarından biri bastırılır.

Tebliğ yapılacak kimsenin iki eli de yoksa tebliğ evrakı kendisine verilir.

Yukardaki fıkralarda yazılı hallerde keyfiyet, tebliğ mazbatasında tasrih edilir ve hazır bulunan şahsa da imza ettirilir.

Okur yazar bir komşu bulunmaz veya bulunan komşu imzadan imtina ederse, tebliğ memuru o mahalle veya köyün muhtar veya ihtiyar heyeti âzasından birini veyahut bir zabıta memurunu, tebliğ sırasında hazır bulunmak üzere davet eder ve tebligat bunların huzurunda yapılır.

Yabancı memlekette tebligat usulü

Yabancı memlekette tebliğ o memleketin salâhiyetli makamı vasıtasiyle yapılır. Bunun için anlaşma veya o memleket kanunları müsait ise, o yerdeki Türkiye siyasi memuru veya konsolosu tebligat yapılmasını salahiyetli makamdan ister.

Kendisine tebliğ yapılacak kimse Türk vatandaşı olduğu takdirde tebliğ o yerdeki Türkiye siyasi memuru veya konsolosu vasıtasiyle de yapılabilir.

Yabancı memleketlerde bulunan kimselere tebliğ olunacak evrak, tebligatı çıkaran merciin bağlı bulunduğu vekâlet vasıtasiyle Hariciye Vekâletine, oradan da memuriyet havzası nazarı itibara alınarak ilgili Türkiye Elçiliğine veya Konsolosluğuna gönderilir.

Türkiye’deki elçilik veya konsolosluklardan tevdi olunan tebligat evrakı

Anlaşmalar hükümleri ve mütekabiliyet esasları mahfuz kalmak şartiyle, Türkiye'de mukim yerli ve yabancı şahıslara tebliğ edilmek üzere ecnebi bir memleketin elçiliğinden veya havzasında bulunduğu valilik kanalı ile konsolosluğundan Hariciye Vekâletine tevdi olunan evrak, ilgili vekâlet kanalı ile salâhiyetli mercie gönderilir ve tebliğ muamelesinin ifasını mütaakıp tasdikli olarak aynı yollardan iade edilir.

Yabancı memlekette Türk memurlarına ve askerî şahıslarına tebligat

Yabancı bir memlekette resmî bir vazife ile bulunan Türk memurlarına tebligat, Hariciye Vekâleti vasıtasiyle yapılır.

Yabancı memleketlerde bulunan askerî şahıslara yapılacak tebligat bağlı bulundukları Kara, Deniz, Hava Kuvvetleri Kumandanlıkları ile Jandarma Umum Kumandanlığı vasıtasiyle yapılır.

İlanen tebligat

Adresi meçhul olanlara tebligat ilanen yapılır.

Yukarıki maddeler mucibince tebligat yapılamıyan ve ikametgâhı, meskeni veya iş yeri de bulunamıyan kimsenin adresi meçhul sayılır.

Adresin meçhul olması halinde keyfiyet tebliğ memuru tarafından mahalle veya köy muhtarına şerh verdirilmek suretiyle tesbıt edilir. Bununla beraber tebliği çıkaran merci lüzum görürse, muhatabın adresini resmi veya hususi müessese ve dairelerden veya zabıta vasıtasiyle tahkik ve tesbit ettirebilir.

Yabancı memleketlerde oturanlara ilânen tebligat yapılmasını icabettiren ahvalde tebliği çıkaran merci, tebliğ olunacak evrak ile ilân suretlerini yabancı memlekette bulunan kimsenin malûm adresine ayrıca iadeli taahhütlü mektupla gönderir ve posta makbuzunu dosyasına koyar.

İlân şekli

İlân suretiyle tebliğ, tebliği çıkartacak merciin mucip sebep beyaniyle vereceği karar üzerine aşağıdaki şekilde yapılır:

1. İlân alâkalının ıttılaına en emin bir şekilde vâsıl olacağı umulan ve varsa ayrıca tebliği çıkaran merciin bulunduğu yerde intişar eden birer gazetede yapılır.

2. Tebliğ olunacak evrak ve ilân sureti, tebliği çıkaran merciin herkesin kolayca görebileceği bir yerine de asılır.

Merci icabına göre ikinci defa ilân yapılmasına karar verebilir. İki ilân arasındaki müddet üç haftadan aşağı olamaz. Gerekiyorsa ikinci ilân, yabancı memleket gazeteleriyle de yaptırılabilir.

İlânın ihtiva edeceği kayıtlar

İlânda, alâkalıların ad ve soyadları, işleri, ikametgâh veya mesken yahut iş yerleri, tebliğ olunacak evrak muhteviyatının hulâsası, tebliğin anlaşılabilecek şekilde mevzuu, sebebi, ilânın hangi merciden verildiği, ilân daveti tazammun ediyorsa nerede ve ne için, hangi gün ve saatte hazır bulunulacağı yazılmak lâzımdır.

İlânen tebligatta tebliğ tarihi

İlânen tebliğ son ilân tarihinden itibaren on beş gün sonra yapılmış sayılır. İlânen tebliğe karar veren merci, icabına göre daha uzun bir müddet tâyin edebilir.

Usulüne aykırı tebliğin hükmü

Tebliğ usulüne aykırı yapılmış olsa bile, muhatabı tebliğe muttali olmuş ise muteber sayılır.

Muhatabın beyan ettiği tarih, tebliğ tarihi addolunur.

Gece vakti ve resmi tatil günlerinde tebligat

Gece vakti tebligat yapılamaz.

Gece vakti, güneş batmasından bir saat sonra başlar ve güneş doğmasından bir saat önceye kadar devam eder.

Kabulden, imtina vukubulmadıkça birinci fıkraya aykırı olarak yapılan tebliğ muteberdir.

Resmî ve adil tatil günlerinde de tebligat caizdir.

İKİNCİ BAP

Hususi Hükümler

BİRİNCİ FASIL

Kazai tebligat

Şümulü

Bu fasıl hükümleri adlî, idari ve askerî kaza mercilerince yapılacak tebligat işlerinde tatbik olunur.

Adres değiştirmenin bildirilmesi mecburiyeti

Kendisine veya adresine kanunun gösterdiği usullere göre tebliğ yapılmış olan kimse, adresini değiştirirse, yenisini hemen tebliği yaptırmış olan kaza merciine bildirmeye mecburdur. Bu takdirde bundan sonraki tebliğler bildirilen yeni adrese yapılır.

Adresini değiştiren kimse yenisini bildirmediği ve yeni adres tebliğ memurunca da tesbit edilemediği takdirde, tebliğ olunacak evrakın bir nüshası eski adrese ait binanın kapısına ve diğer nüshası da tebliği yaptıran kazai merciin divanhanesine tâlik edilir ve eski adresin kapısına tâlik tarihi, tebliğ tarihi sayılır.

Mütaakıp tebliğler, yalnız o kazai merciin divanhanesine tâlik suretiyle yapılır.

Celse esnasında tebligat

Celse esnasında dâvaya ait evrakın taraflara, müdahile veya vekillerine tevdii, tebliğ hükmündedir.

Avukat kâtiplerine ve stajyerlerine tebligat

Celse esnasında kazai merci tarafından sıfatları tesbit edilen avukat kâtiplerine ve stajyerlerine müteakip celse gün ve saatinin bildirilmesi avukata tebliğ hükmündedir.

Vekillerin yekdiğerine tebligat yapması

Vekil vasıtasiyle takibedilen dâvalarda, vekiller makbuz mukabilinde yekdiğerine tebligat yapabilirler.

Tebellüğ edecek şahsın hasım olması

Bu kanun hükümlerine göre kendilerine tebliğ yapılması caiz olan kimselerin o dâvada hasım olarak alâkaları varsa muhatap namına kendilerine tebliğ yapılamaz.

Tebligata ait kararların müstaceliyeti

Tebligata ait kararlar, muayyen celse günü beklenmeden verilebilir. Şu kadar ki, talep vukuunda veya ceza dâvalarında muayyen celse günü beklenmeden karar verilmesi mecburidir.

Memur vasıtasiyle tebligat

Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun imkân verdiği hallerde adlî kaza mercilerinin kendi memurları marifetiyle yaptıkları tebligat muteberdir.

Müstacel hallerde tebligat

Hâkim, müstacel hallerde gece vakti tebligat yapılmasına karar verebilir.

Cumhuriyet Müddeiumumuliğine tebligat

Cumhuriyet Müddeiumumiliğine yapılacak tebligat, tebliğ olunacak varaka aslının kendisine gösterilmesiyle olur. Bu tebliğ bir mehile başlangıç olacaksa, Cumhuriyet Müddeiumumisi gösterildiği günü varakanın aslına işaret ve imza eder.

Askeri kazada tebligat

Askeri kaza makam ve mercilerince askeri şahıslara yapılacak tebligat tahriri bir emirle ifa olunur ve tebellüğ ilmühaberi, tebligatı talep veya emreden makam veya mercie gönderilir.

Âmiri adlîye yapılacak tebligat, tebliğ olunacak varakanın kendisine gösterilip imza ettirilmesi suretiyle yapılır. Bu tebliğ bir mehil başlangıcı olursa, tarihi de işaret edilir.

İKİNCİ FASIL

İdari Tebligat

Şümulü

Kazai ve mali tebligatın dışında kalan tebligat, idari tebligattır.

PTT Teşkilâtı olmaması

Tebliğatı çıkaran merciin bulunduğu yerde PTT İşletmesi teşkilâtı yoksa, memur marifetiyle veya muhtar tarafından tebligat yapılması caizdir.

Müteaddit şahsın mümessiline tebligat

Birden ziyade şahsı temsil eden kimseye tebliğ olunacak evrakın ancak bir nüshası verilir. Şu kadar ki, yalnız evrakı tebellüğ için tevkil olunan kimseye temsil ettiği şahısların adedi kadar nüsha verilmek lâzımdır.

Gümrük ve inhisar işlerinde tebligat

Gümrük ve inhisar işlerinde, kendi kanunlarının imkân verdiği hallerde muamelenin cereyan ettiği yerde hazır bulunan alâkalıya tebligat memur vasıtasiyle yapılır.

Tapu idarelerince yapılacak tebligat

Tapuda kayıtlı veya miras, istimlâk, cebrî icra veya mahkeme ilâmı ile iktisapta bulunan hak sahipleri, adreslerini ve değiştirdikleri takdirde yenisini bulundukları yerin tapu idaresine bildirmeye mecburdurlar. Davetiye veya tebliğ evrakı, bu suretle bilinen son adrese gönderilir.

Tapuda adresi bulunmıyan veya mevcut adresine tebligat yapılamıyan ve tebliğ memuru tarafından da yeni adresi tespit edilemiyen hak sahibine bu kanun hükümlerine tevfikan ilân suretiyle tebligat yapılır. Ayrıca tapu idaresi tarafından ilânın bir nüshası gayrimenkulun bulunduğu köy veya mahalle muhtarına, orada mutat olan şekilde ilân edilmek üzere tevdi edilir. Bu suretle yapılan sonuncu ilân tarihinden itibaren 30 günün hitamında, hak sahibine tebligat yapılmış sayılır.

ÜÇÜNCÜ FASIL

Mali Tebligat

Divanı Muhasebat tarafından yapılacak tebligat

Divanı Muhasebatça yapılacak tebligat, tebliğ yapılacak şahıslardan merkez teşkilâtında vazifeli bulunanlara, bağlı oldukları daireler, bunların haricinde kalanlara mahallî mülkiye âmiri vasıtasiyle yaptırılır.

Adresin tesbit olunamaması veya tebellüğden imtina hallerinde tebligat, bu kanunun umumi hükümleri dairesinde yapılır.

Diğer malî tebligat

Malî tebliğler, kendi kanunlarında sarahat bulunmıyan hallerde, bu kanunun umumi hükümlerine tevfikan yapılır.