Amaç
(1) Bu Tebliğin amacı, üzüm pekmezinin tekniğine uygun ve hijyenik şekilde üretim, hazırlama, işleme, muhafaza, depolama, taşıma ve pazarlamasını sağlamak üzere taşıması gereken özelliklerini belirlemektir.
Kapsam
(1) Bu Tebliğ, sadece üzümden yapılan pekmezi kapsar.
Hukuki dayanak
(1) Bu Tebliğ, 16/11/1997 tarihli ve 23172 mükerrer sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan "Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği" ne göre hazırlanmıştır.
Tanımlar
(1) Bu Tebliğde geçen;
a) Çeşni maddesi: susam ve yerfıstığı da dahil olmak üzere fındık, antepfıstığı, ceviz, badem gibi sert kabuklu meyveleri ifade eder.
b) Katı üzüm pekmezi; üzüm pekmezine gerektiğinde çöven ekstraktı (Radix saponariae albae L.) ve/veya yumurta akı ilave edilerek elde edilen katı kıvamdaki ürünü,
c) Üzüm pekmezi; fermente olmamış taze veya kuru üzüm ekstraktının uygun yöntemlerle asitliğini azaltıp durultulmasından sonra tekniğine uygun olarak vakum altında veya açıkta koyulaştırılması ile elde edilen kıvamlı ürünü,
ifade eder.
Ürün özellikleri
(1) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerin özellikleri aşağıda verilmiştir:
a) Üzüm pekmezi; tat durumuna göre tatlı ve ekşi pekmez olarak iki gruba, kıvamına göre de sıvı veya katı pekmez olarak iki tipe ayrılır.
i) Katı üzüm pekmezi; açık sarıdan açık kahverengiye kadar değişen renkte, katı görünüşte, kesildiğinde faz ayrılması ve akışkan bir eğilim göstermeyen yapıda olmalıdır.
ii) Sıvı üzüm pekmezi; açık kırmızı kahverengiden koyu kırmızı kahverengiye kadar değişen renkte kıvamlı ve akışkan bir yapıda olmalıdır.
b) Sıvı üzüm pekmezi kendine has tat, koku ve homojen yapıda olmalı, yanık tat bulunmamalıdır.
c) Sıvı üzüm pekmezi kristalleşmemiş olmalıdır.
ç) Bu Tebliğin 4 üncü maddesinde tanımlanan çeşni maddeleri sadece katı pekmezde bulunabilir ve %5 den az olmamalıdır.
d) Üzüm pekmezinin kimyasal özellikleri EK-1’ de verilmiştir.
e) Üzüm pekmezinin ticari glukoz, fruktoz ve benzeri şekerler ile seyreltilmesi ve/veya çoğaltılması yoluyla meyveli şekerli şurup, üzüm tatlısı ve üzüm pekmezi şurubu gibi isimlerle ürünler üretilemez.
Katkı maddeleri
(1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerde katkı maddesi kullanılmaz.
Bulaşanlar
(1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerdeki bulaşan miktarları, 23/9/2002 tarihli ve 24885 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan "Türk Gıda Kodeksi - Gıda Maddelerinde Belirli Bulaşanların Maksimum Seviyelerinin Belirlenmesi Hakkında Tebliğ" hükümlerine uygun olmalıdır. Buna ek olarak; demir, bakır, kurşun, arsenik ve çinko miktarları aşağıdaki şekilde olmalıdır;
Demir (Fe) (en çok mg/kg) 25
Bakır (Cu) (en çok mg/kg) 5
Arsenik (As) (en çok mg/kg) 0,2
Kurşun (Pb) (en çok mg/kg) 0,3
Çinko (Zn) (en çok mg/kg) 5
Pestisit kalıntıları
(1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin üretiminde kullanılan meyvelerdeki pestisit kalıntı miktarları, 11/01/2005 tarihli ve 25697 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan "Türk Gıda Kodeksi - Gıdalarda Maksimum Bitki Koruma Ürünleri Kalıntı Limitleri Tebliği" hükümlerine uygun olmalıdır.
Hijyen
(1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünler Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği’nin Gıda Hijyeni bölümünde yer alan genel kurallara uygun olarak üretilmeli ve Türk Gıda Kodeksi Mikrobiyolojik Kriterler Tebliği’ne uygun olmalıdır.
Ambalajlama ve etiketleme-işaretleme
(1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin ambalajlanması, etiketlenmesi ve işaretlenmesinde "Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği"nin Ambalajlama ve Etiketleme - İşaretleme Bölümü ile 25/08/2002 tarihli ve 24857 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan "Türk Gıda Kodeksi - Gıda Maddelerinin Genel Etiketleme ve Beslenme Yönünden Etiketleme Kuralları Tebliği"nde yer alan hükümlerin yanı sıra aşağıdaki kurallara da uyulmalıdır. Buna ilaveten;
a) Üzüm pekmezi Sıvı üzüm pekmezi veya katı üzüm pekmezi olarak etikette belirtilmelidir. Ancak sıvı üzüm pekmezi, "üzüm pekmezi" olarak da adlandırılabilir.
b) Tatlı veya ekşi üzüm pekmezi olarak etiket üzerinde belirtilmelidir.
c) Çeşni maddesi kullanılan katı üzüm pekmezi çeşni adı ile adlandırılabilir.
Taşıma ve depolama
(1) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerin taşınması ve depolanması, Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğinin Gıdaların Taşınması ve Depolanması bölümünde yer alan kurallara uygun olmalıdır.
Numune alma ve analiz yöntemleri
(1) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerden Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği’nin Numune Alma ve Analiz Metotları bölümünde belirtilen kurallara uygun olarak numune alınmalı, ulusal veya uluslararası kabul görmüş analiz metotları uygulanmalıdır.
Tescil ve denetim
(1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünleri üreten ve satan işyerleri; tescil ve izin, ithalat işlemleri, kontrol ve denetim sırasında bu Tebliğ hükümlerine uymak zorundadır. Bu hükümlere uymayan işyerleri hakkında 05/06/2004 tarihli ve 25483 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 5179 sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun hükümlerine göre yasal işlem yapılır.
Denetim
(1) Bu Tebliğde yer alan hükümlerin uygulanması ile ilgili denetim 05/06/2004 tarihli ve 25483 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 5179 sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun’a göre Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından yerine getirilir.
Yürürlükten kaldırılan mevzuat
(1) Bu Tebliğ ile; 8/12/1983 tarihli ve 18245 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren TS 3792 sayılı Üzüm Pekmezi Standardı mecburi yürürlükten kaldırılmıştır.
(1) Halen faaliyet gösteren ve bu Tebliğ kapsamındaki ürünleri üreten ve satan işyerleri bu Tebliğin yayımı tarihinden itibaren altı ay içinde bu Tebliğ hükümlerine uymak zorundadır.
Yürürlük
(1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
(1) Bu Tebliğ hükümlerini Tarım ve Köyişleri Bakanı yürütür.