EN
TR
Amaç ve kapsam
Bu Tebliğ; kaçakçılığın önlenmesine yönelik olarak, Türkiye Gümrük Bölgesindeki Türk limanları ve iskeleleri arasında gerçek veya tüzel kişilere ait düzenli sefer yapan veya yapmayan tüm deniz taşıtlarıyla yapılan yükleme, taşıma ve boşaltmalarda; gümrük gözetimi ve denetimine ilişkin usul ve esasları belirlemek üzere hazırlanmıştır.
Hukuki dayanak
Bu Tebliğ; 4926 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununun 14 üncü maddesi, 815 sayılı Türkiye Sahillerinde Nakliyatı Bahriye ve Limanlarla Karasuları Dahilinde İcrayı Sanat ve Ticaret Hakkında Kanunun 1 inci ve 2 nci maddeleri ve 4458 sayılı Gümrük Kanununun 10 uncu ve 34 üncü maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Kontrole tabi kabotaj eşyası
Yükleme, taşıma ve boşaltmalarda kontrol ve denetlemeye tabi tutulan eşya ve maddelere ilişkin liste Ek-1’de gösterilmiştir.
Gümrük Müsteşarlığı günün koşullarına göre söz konusu listede yer verilen eşya ve maddelerde gerekli görülen değişiklikleri yapmaya yetkilidir.
Belge ibrazı zorunluluğu
1 inci maddede belirtilen deniz taşıtlarının yükleme, taşıma ve boşaltma esnasında kayıtlı bulundukları liman idarelerince veya diğer mercilerce verilmiş yola elverişlilik belgesi ile hacim kapasitelerini ve taşıdıkları yükü gösterir bir belgeye sahip olmaları ve her kontrolde ilgili birimlere ibraz etmeleri zorunludur.
Gümrük muhafaza idaresinin bulunduğu liman ve iskelelerden yapılacak yüklemeler
Gümrük Muhafaza İdaresi bulunan bir liman veya iskeleden Gümrük Muhafaza İdaresi bulunan diğer bir liman veya iskeleye 3 üncü maddede yazılı eşyanın, taşınmak üzere 1 inci maddede belirtilen deniz taşıtlarına yükletilmesi Ek-2’de örneği yer alan Kabotaj Beyannamesine tabidir.
Kabotaj Beyannameleri Gümrük Müsteşarlığınca 150 şer yapraklı ciltler halinde bastırılır. Her üç yaprağa aynı numara konulmak suretiyle beyanname numaraları sıralanır. Beyannameler, alınan teyitlere göre ilgili bölümü doldurulduktan sonra kapatılır.
Beyannameler, Gümrük Muhafaza İdarelerinin bulunduğu yerlerde bu idarelere, bulunmadığı yerlerde ise Liman Başkanlıklarına zimmetle verilir.
Beyannamelerde;
a) Gümrük Muhafaza İdaresinin ya da Liman Başkanlığının adı, yükleme ve boşaltma limanları, geminin adı, gros tonilatosu, bağlama limanı, kaptan veya acentanın adı, soyadı, yükleyicinin adı ve soyadı,
b) Yüklenen kapların adedi, nev’i, markası, numarası, gayri safi kilosu,
c) Eşyanın cinsi ve miktarı,
d) Gönderenin ve gönderilenin adı ve soyadı ve gerekli diğer bilgiler,
bulunur.
Gemi kaptanı tarafından düzenlenerek imza olunan 3 nüsha Kabotaj Beyannamesiyle yük, o yer Gümrük Muhafaza İdaresine beyan edilir.
Beyannameler, gönderen ve gönderilenler ile eşyanın gideceği liman ve gemilere göre ayrı ayrı düzenlenebileceği gibi, bir gemi ile aynı iskeleye gidecek eşya için de gönderen ve gönderilenleri, başka başka kimseler olmasına bakılmaksızın bir beyanname düzenlenebilir.
Gemilerin taşıyacağı yükün çeşitli olması ve gönderen ile gönderilenin fazla bulunması nedenleriyle beyannamelerin özel yerleri kâfi gelmediği takdirde, birden fazla beyanname de kullanılabilir.
Beyannameleri vermekle yükümlü olanların, bunların altına beyannamede yazılı eşyayı boşaltma limanı olarak gösterilen yere aynen götüreceğini ve ibraz ettiği beyannamede yazılı olanlardan başka sefer haricî yükü olmadığını beyan ederek imza etmeleri zorunludur.
Kabotaj beyannamelerinin her 3 nüshası da yüklemeyi denetleyecek Gümrük Muhafaza Memuru huzurunda gemi kaptanı tarafından tanzim edilerek imzalanır. Bu şekilde düzenlenen 3 nüsha Kabotaj Beyannamesinin ilgili bölümü beyanı alan memur tarafından da okunaklı bir şekilde doldurularak imzalanır ve resmi mühürle mühürlenir. Beyannamelerde silinti, kazıntı yapılamaz.
Yük, kabotaj beyannamesine göre kap ve içeriği kontrol edilerek, gözetim altında yüklenir.
Yük arasında bulunan ve 3 üncü maddede belirtilen listede kayıtlı eşya ve maddeler-den beyan edilmemiş olanlar ile beyana nazaran fazla çıkan miktar, beyannameye ek bir beyanla ilave edilmedikçe ya da yeni bir kabotaj beyannamesi düzenlenmedikçe söz konusu eşyanın yüklenmesine izin verilmez.
Gerek görüldüğü durumlarda Gümrük Muhafaza İdaresince ilgili Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüğü’nden muayene memuru ve/veya kolcu görevlendirilmesi talep edilerek eşyanın kapsamlı muayene ve tespiti yapılır, sonuç tutanağa bağlanır. Bu durumda yüklemede hazır bulunan bu memurlar tarafından da kabotaj beyannamesinin ilgili bölümü doldurularak imzalanır ve mühürlenir.
Yüklemenin bir günde bitirilmemesi halinde, durum bir tutanakla tespit edilerek gemi ambarları mühür altına alınır ve gemi kaptanının mesuliyetine verilir.
Ertesi gün mühür koparılmak ve tutanak düzenlenmek suretiyle yüklemeye devam edilir.
Yükün yüklenmesinin ardından gemi ambarları gerek görülmesi halinde kurşun mühürle mühürlenir ve nerelere kaç mühür vurulduğu da kabotaj beyannamelerinin her 3 nüshasına da kaydedilir.
Geminin ambarları dışında yüklenen eşya ile ambarı bulunmayan gemilere yüklenecek yükler için branda veya çadır bezi örtülmesi talebi veya eşyaya mühür vurulması gibi önlemler, Gümrük Muhafaza İdaresince kabul edilebilir.
Bütün bu işlemlerin ardından 3 nüsha kabotaj beyannamesinden birinci nüshası yüklemeyi denetleyen Gümrük Muhafaza Memuru tarafından alınarak Gümrük Muhafaza İdaresine teslim edilir, ikinci ve üçüncü nüshalar gemi kaptanına verilir.
Orman mahsullerinde olduğu gibi, başka idarelerden nakliye vesikası veya tezkeresi alınması gereken hallerde, denetlemeyi yapan Gümrük Muhafaza Memurları bu belgeleri ilgililerinden ararlar.
Gümrük muhafaza idaresi bulunan başka liman veya iskelelerden ilave yük alınması
Geminin Gümrük Muhafaza İdaresi bulunan başka liman veya iskelelerden ilave yük alması gerektiğinde; o yer Gümrük Muhafaza İdaresince öncelikle kaptanda mevcut 2 nüsha kabotaj beyannamesi istenilerek beyan ile taşınan eşya karşılaştırılır, varsa ambar mühürleri incelenir. Şüphe uyandıracak bir durum bulunmadığı takdirde, iki nüsha beyanname onaylanıp kapatılır. Mühür koparılıp iptal edilir ve daha önceki mevcut yükle birlikte, söz konusu yeni yük için yeni bir kabotaj beyannamesi tanzim olunarak 5 inci maddedeki esaslar dahilinde eşya gemiye yüklenir, ambarlar tekrar mühür altına alınarak gemi gideceği yere sevk edilir. Kaptandan alınan iki nüsha beyannameden bir nüshası idarede kalır, onaylı diğer nüsha ise ilk hareket yeri Gümrük İdaresine faksla gönderilir.
Gümrük muhafaza idaresi bulunan liman veya iskelelere yükün boşaltılması
Boşaltma limanlarında gemi kaptanı tarafından Gümrük Muhafaza İdaresine ibraz edilen 2 nüsha Kabotaj Beyannamesi esas alınarak yük boşaltılır.
Boşaltma sonucu yük, kabotaj beyannamesine uygun çıktığı takdirde her iki nüsha beyannamenin ilgili bölümü beyanı alan memur tarafından okunaklı bir şekilde doldurularak imzalanır ve resmi mühürle mühürlenir.
Gerek görüldüğü durumlarda Gümrük Muhafaza İdaresince ilgili Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüğü’nden muayene memuru ve/veya kolcu görevlendirilmesi talep edilerek eşyanın kapsamlı muayene ve tespiti yapılır, sonuç tutanağa bağlanır. Bu durumda yüklemede hazır bulunan bu memurlar tarafından da kabotaj beyannamesinin ilgili bölümü doldurularak imzalanır ve mühürlenir.
İşlemi tamamlanan beyannamenin bir nüshası boşaltma yerindeki Gümrük Muhafaza İdaresinde saklanır; diğer nüshası geldiği yerin Gümrük Muhafaza İdaresine faksla gönderilir.
Yükün boşaltma yerinin değiştirilmesi
a) Gemi kaptanı, kabotaj beyannamesinde gösterilen yükün tamamını varılacak liman veya iskeleye taşıma ve boşaltmadan vazgeçtiği takdirde; yük, varış limanı yolu üzerinde, Gümrük Muhafaza İdaresi bulunan liman veya iskelelerden herhangi birine boşaltılabilir. Bu takdirde, varış yeri Gümrük Muhafaza İdaresince yapılacak işlemler boşaltma bölgesindeki bu İdarece yerine getirilir.
b) Gemi kaptanı, kabotaj beyannamesinde yazılı yükün bir kısmını varılacak bölge yolu üzerinde bulunan liman veya iskelelerden herhangi birine boşaltmak istediği takdirde, bu istek o bölge Gümrük Muhafaza İdaresince kabul edilir.
Bu takdirde, boşaltılan yük kontrol ve muayene edilir ve kaptanda bulunan 2 nüsha kabotaj beyannamesine boşaltılan yükün cins, miktar ve türü yazılarak resmî mühür ve imza ile tasdik edildikten sonra kaptana iade edilir.
Arta kalan yük, esas varış bölgesine geldiğinde, bu açıklayıcı yazıya göre boşaltılır ve 5 inci maddede yazılı işlemler yerine getirilir.
c) Gemi kaptanının, kabotaj beyannamesinde gösterilen yükün tamamını veya bir kısmını varış bölgesi yolu dışında kalan liman veya iskelelere taşıma ve boşaltması gerektiğinde, varış yerinde Gümrük Muhafaza İdaresince yükün beyannamesine nazaran kontrolünün ardından, yeniden kabotaj beyannamesi düzenlenir.
Gümrük muhafaza teşkilatının bulunmadığı liman veya iskelelerden yapılacak yükleme, boşaltma ve taşımalar
Gümrük Muhafaza Teşkilatı bulunmayan Liman ve iskelelerden yapılacak yükleme ve boşaltmalarda Denizcilik Müsteşarlığı Liman Başkanlıkları yetkili ve sorumludur.
a) Yükleme yerindeki Liman Başkanlığınca 5 inci maddedeki esaslar çerçevesinde tanzim edilen Kabotaj Beyannamesi, varış yerindeki Gümrük Muhafaza İdaresine, Gümrük Muhafaza İdaresinin bulunmaması durumunda ise varış yerindeki Liman Başkanlığına faksla gönderilir.
b) Yükün yalnızca Liman Başkanlığının bulunduğu bir liman veya iskeleye boşaltılması halinde; yükün boşaltmasından sonra, kabotaj beyannamesinin teyit nüshası yüklemeye nezaret eden Gümrük Muhafaza İdaresine ya da Liman Başkanlığına faksla gönderilir.
Teyit nüshasını alarak eşyanın varış yerine ulaştığını belirleyen Liman Başkanlıkları, sonucu en yakın Gümrük Muhafaza İdaresine bir yazı ile bildirirler.
Dahili sefer yaparken yabancı bir ara limana uğrayan gemiler
Türk bayraklı gemiler, Türk limanları arasındaki seferleri esnasında ara yerdeki yabancı limanlara da uğrayacak iseler, bunların kaptan veya acentaları bu hususu hareketlerinden en az 3 saat önce, en son çıkış yapacakları Gümrük Muhafaza İdaresine bildirmek zorundadırlar.
Bu durumda, yabancı limana çıkılacak en son Gümrük Muhafaza İdaresince kabotaj eşyasının bulunduğu ambar ve mahaller kurşun mühür altına alınarak, çıkış kontrol işlemleri yapılır.
Türk limanları arasında sefer yaparken yabancı bir ara limana uğrayarak gelen gemiler gelişlerinden 3 saat önce Gümrük Muhafaza İdarelerine bildirimde bulunurlar.
Harici seferden dönerken ara bir türk limanına uğrayarak kabotaj eşyası alan gemiler
Türk bayraklı gemilerin uluslararası seferleri esnasında, bir Türk limanından kabotaj eşyası almak istemeleri halinde bunların kaptan veya acentaları bu hususu, en az 3 saat önce ilgili Gümrük Muhafaza İdaresine bildirmek zorundadırlar. Bu durumda; Gümrük Muhafaza Memurlarınca kabotaj eşyası ile henüz serbest dolaşıma girmemiş eşyanın birbirinden ayrılması sağlanarak, gerektiğinde ambarları ayrı ayrı mühürlenir.
Gerektiğinde bu gemilerde Gümrük Muhafaza Memuru refakatçi olarak görevlendirilir.
Kabotaj eşyasının konteynerle taşınması
Kabotaj eşyasının konteynerlerle taşınmak istenmesi halinde, bu tür eşyanın ancak serbest dolaşımda bulunan veya geçici ithal yoluyla ülkeye giren konteynerlerle taşınmasına izin verilebilir. Ancak konteyner içeriği eşyalar bir çeki listesi ile kabotaj beyannamesine eklenir.
Uluslararası seferdeki Türk Bayraklı gemilerin Türk limanlarından kabotaj eşyası bulunan konteynerleri yüklemeleri halinde, serbest dolaşıma girmemiş eşya taşıyan konteynerlerle kabotaj eşyası taşıyan konteynerlerin birbirleriyle karışmaması için söz konusu konteynerlerin gemide ayrı ayrı ambarlara konulması veya ayrı yerlerde istiflenmesi ve Gümrük İdaresince uygun görülecek diğer tedbirlerin alınması zorunludur.
Bilgisayarlı sistemle izleme
Kabotaj beyannamelerinin bilgisayardan alınarak, gemi ve yüküne ilişkin takip işlemlerinin ve denetimlerin bilgisayar ortamında gerçekleştirilmesi mümkündür.
İstisnalar
a) Devlet kurum ve kuruluşları ile, askeri birlikler ve belediyelerin hangi tonajda olursa olsun sahibi bulundukları deniz taşıtlarıyla yapacakları her türlü eşya taşımaları,
b) Yolcuların beraberindeki eşyası,
c) Yolculuk ve sefer için zorunlu eşya,
d) Deniz taşıtları personelinin meslek ve sanatları gereği beraberlerinde bulunması olağan karşılanabilecek eşya ve malzemeler,
e) Gemilere ait kumanya ve yiyecekler,
f) Göç suretiyle vâki olacak ev eşyası taşımaları,
g) Denizde istihsal edilen su ürünlerinin, elde edildikleri yerlerden her tonajdaki balıkçı gemileriyle Türk liman ve iskelelerine boşaltmak amacıyla taşınmaları,
h) Bir liman çevresi dahilinde yapılacak her türlü taşımalar,
Bu Tebliğ hükümlerine tabi değildir.
Bu Tebliğ hükümlerinin uygulanmasında, sınırları tüzük ve yönetmelikle veya mahallî Liman Başkanlıklarınca tespit ve ilân edilen limanlarda, bu sınırlar içinde kalan deniz alanları liman çevresi sayılır.
Cezalar
3 üncü maddede sayılan eşyaların yükleme, taşıma ve boşaltmaları sırasında, beyannamede kayıtlı bulunmayan veya beyana aykırı yük tespit edilmesi halinde, bu durum tespiti yapan memurlar tarafından bir tutanakla tevsik edilir ve aşağıdaki esaslara göre işlem yapılır:
a) İdarece yapılacak araştırmada, bu yükün serbest dolaşımda olmayan eşya olduğunun ve yurda kaçak olarak sokulduğunun ya da sokulmaya teşebbüs edildiğinin saptanması halinde söz konusu eşya, gemi ve ilgililer hakkında 4926 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu uyarınca işlem yapılır.
b) (a) fıkrasındaki eşyanın serbest dolaşımda olduğunun belgelenebilmesi ya da beyanname kapsamı eşyada eksiklik/fazlalık çıkması veya geminin seyir halinde iken denetlemek amacıyla yol kesmesi istenildiği halde yol kesmemesi durumlarında, bu tür gemilerin sahip, kaptan ya da acentaları hakkında 4458 sayılı Gümrük Kanununun 241 inci maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere konu ilgili Gümrük İdaresine intikal ettirilir.
c) Serbest dolaşımdaki eşyanın yabancı bayraklı gemilerle taşındığının tespit edilmesi halinde, ilgililer hakkında 815 sayılı Türkiye Sahillerinde Nakliyatı Bahriye ve Limanlarla Karasuları Dahilinde İcrayı Sanat ve Ticaret Hakkında Kanunu uyarınca işlem yapılmak üzere konu mahalli Mülki İdare Amirine intikal ettirilir.
Kaldırılan hükümler
Bu Tebliğle 1 Ekim 1983 tarih ve 18178 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 11 sayılı Tebliğ ile bu Tebliğe göre çıkarılan Ek Tebliğ yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürütme
Bu Tebliğ hükümlerini Gümrük Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yürütür.
Yürürlük
Bu Tebliğ yayımı tarihinden itibaren yürürlüğe girer.
