EN
TR
KARAR
298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun'un 15, 17, 18 ve 19’uncu madde hükümleri uyarınca, 2024 yılı Ocak ayının son haftasında iki yıl süre ile görev yapacak olan il ve ilçe seçim kurulları yeniden oluşturulacağından;
İlçe seçim kurulu başkanı tarafından sürecin başında o ilçede teşkilatı bulunan ve 14/5/2023 tarihinde yapılan 28. Dönem Milletvekili Genel Seçiminde o ilçede en çok oy almış olan dört siyasi partiden birer asıl ve birer yedek üye adının istenilmesi, bu şekilde partili üyeler belirlenmediği takdirde aynı Kanun’un 14’üncü maddenin birinci fıkrasının dördüncü bendi gereğince Yüksek Seçim Kurulunca ilan edilen ve o ilçede teşkilatı bulunan siyasi partiler arasından belirlenmesi gerekmektedir.
Bu itibarla, 2024 yılı Ocak ayının son haftasında iki yıl süre için yeniden oluşturulacak ilçe seçim kurullarının oluşumunda üye istenilecek, il ve ilçe seçim kurullarında temsilci bulundurabilecek siyasi partilerin tespit edilmesi gerekmiş olmakla konu incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ
298 sayılı Kanun’un 14’üncü maddesinin birinci fıkrasının dördüncü bendinde; Yüksek Seçim Kurulu, tüzüklerine göre ilk genel kongresini yapmış olup, illerin en az yarısında ve en az altı ay evvel il ve ilçe teşkilatını kurmuş bulunan siyasi partilerin adlarını, ilçe seçim kurullarının yeniden kurulması için öngörülen ayların ikinci haftasında tespit ve ilan etmek ile görevlendirilmiştir.
298 sayılı Kanun’un 14’üncü maddesinin birinci fıkrasının on birinci bendinde; bir ilde teşkilatlanmanın; merkez ilçesi dâhil o ilin ilçelerinin en az üçte birinde teşkilat kurma anlamına geldiği hükme bağlanmıştır. 2820 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin birinci fıkrasında ise, siyasi partilerin ilçe teşkilatının; ilçe kongresi, ilçe başkanı, ilçe yönetim kurulu ve kurulmuş ise belde teşkilatından meydana geleceği, parti tüzüğünde ilçe disiplin kurulunun teşkilinin de öngörülebileceği ve beldelerde teşkilat kurulmasının zorunlu olmadığı düzenlemesine yer verilmiştir.
2820 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinde, ilçe teşkilatının; ilçe kongresi, ilçe başkanı, ilçe yönetim kurulu ve parti tüzüğünde öngörülmüşse disiplin kurulundan teşkili öngörülmüştür. İlçe teşkilatının varlığından bahsedilebilmesi için, ilçe kongresinin yapılarak anılan organların oluşturulması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan kanun hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; siyasi partilerin bir ilde teşkilatlanmasının varlığından bahsedilebilmesi için, o ilin merkez ilçe dâhil ilçelerinin en az üçte birinde teşkilat kurmaları, ilçe ve il kongrelerini yapmaları gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Bu esaslar çerçevesinde;
298 sayılı Kanun’un 15, 17, 18 ve 19’uncu maddeleri hükümleri uyarınca, 2024 yılı Ocak ayının son haftasında iki yıl süre için yeniden oluşturulacak ilçe seçim kurullarının oluşumunda üye istenilecek ve 17’nci maddesi gereğince de il ve ilçe seçim kurullarında temsilci bulundurabilecek siyasi partilerin, ayrı ayrı araştırılıp belirlenmesi gerekmektedir.
Bu nedenle; Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 8/12/2023 tarihli ve E.92273015-2023/15286 sayılı yazısının incelenmesi sonucunda;
I- a) 298 sayılı Kanun’un 14’üncü maddesinin birinci fıkrasının dördüncü bendindeki şartlara uygun olarak kendi tüzüklerine göre ilk genel kongrelerini yapmış ve 2024 yılı Ocak ayının ikinci haftasından 6 (altı) ay öncesi olan 15 Temmuz 2023 tarihi itibarıyla illerin en az yarısında teşkilatını kurmuş siyasi partilerin, alfabetik sıralamaya göre;
1. Adalet Birlik Partisi
2. Adalet Partisi
3. Adalet ve Kalkınma Partisi
4. Anavatan Partisi
5. Aydınlık Demokrasi Partisi
6. Bağımsız Türkiye Partisi
7. Büyük Birlik Partisi
8. Büyük Türkiye Partisi
9. Cumhuriyet Halk Partisi
10. Demokrasi ve Atılım Partisi
11. Demokratik Sol Parti
12. Demokrat Parti
13. Emek Partisi
14. Gelecek Partisi
15. Genç Parti
16. Güç Birliği Partisi
17. Hak ve Özgürlükler Partisi
18. Halkın Kurtuluş Partisi
19. Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi
20. Hür Dava Partisi
21. İyi Parti
22. Memleket Partisi
23. Millet Partisi
24. Milliyetçi Hareket Partisi
25. Milli Yol Partisi
26. Saadet Partisi
27. Sol Parti
28. Türkiye İşçi Partisi
29. Türkiye Komünist Hareketi
30. Türkiye Komünist Partisi
31. Vatan Partisi
32. Yeniden Refah Partisi
33. Yenilik Partisi
34. Yeni Türkiye Partisi
35. Zafer Partisi olduğu belirlenmiştir.
Bunun sonucu olarak; adları geçen ve belirlenen 35 (otuz beş) siyasi partinin, 298 sayılı Kanun’un 14’üncü maddesinin birinci fıkrasının dördüncü bendi uyarınca, 2024 yılı Ocak ayının son haftasında iki yıl süre için yeniden oluşturulacak ilçe seçim kurullarının oluşumunda üye istenebilecek siyasi partiler olarak tespit ve ilanı gerekir.
b) Öte yandan, il ve ilçe seçim kurullarında birer temsilci bulundurabilecek siyasi partilerin hangileri olduğu 298 sayılı Kanun’un 17’nci maddesinde belirtilmiştir. Bu maddeye göre; son milletvekili genel ve ara seçiminde kendi listesinden seçilmiş en az bir milletvekiline sahip olan veya 14’üncü maddenin birinci fıkrasının dördüncü bendi gereğince Yüksek Seçim Kurulunca tespit ve ilan edilen siyasi partilerden o il ve ilçede teşkilatı bulunanlar, il ve ilçe seçim kurullarında birer temsilci bulundurabilirler.
Bütün bu işlemlerden sonra 298 sayılı Kanun’un 14’üncü maddesinin birinci fıkrasının dördüncü bendinde öngörülen şartlara sahip siyasi partilerin hangileri olduğu yukarıda tespit edilmiş bulunmaktadır.
SONUÇ
Açıklanan nedenlerle;
I. a) 298 sayılı Kanun’un 14’üncü maddesinin birinci fıkrasının dördüncü bendindeki şartlara uygun olarak kendi tüzüklerine göre ilk genel kongrelerini yapmış ve 2024 yılı Ocak ayının ikinci haftasından 6 (altı) ay öncesi olan 15 Temmuz 2023 tarihi itibarıyla illerin en az yarısında teşkilatını kurmuş siyasi partilerin, alfabetik sıralamaya göre;
1. Adalet Birlik Partisi
2. Adalet Partisi
3. Adalet ve Kalkınma Partisi
4. Anavatan Partisi
5. Aydınlık Demokrasi Partisi
6. Bağımsız Türkiye Partisi
7. Büyük Birlik Partisi
8. Büyük Türkiye Partisi
9. Cumhuriyet Halk Partisi
10. Demokrasi ve Atılım Partisi
11. Demokratik Sol Parti
12. Demokrat Parti
13. Emek Partisi
14. Gelecek Partisi
15. Genç Parti
16. Güç Birliği Partisi
17. Hak ve Özgürlükler Partisi
18. Halkın Kurtuluş Partisi
19. Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi
20. Hür Dava Partisi
21. İyi Parti
22. Memleket Partisi
23. Millet Partisi
24. Milliyetçi Hareket Partisi
25. Milli Yol Partisi
26. Saadet Partisi
27. Sol Parti
28. Türkiye İşçi Partisi
29. Türkiye Komünist Hareketi
30. Türkiye Komünist Partisi
31. Vatan Partisi
32. Yeniden Refah Partisi
33. Yenilik Partisi
34. Yeni Türkiye Partisi
35. Zafer Partisi
olduğunun tespit ve ilanına,
b) Son milletvekili genel ve ara seçiminde kendi listesinden seçilmiş en az bir milletvekiline sahip olan veya 298 sayılı Kanun'un 14’üncü maddenin birinci fıkrasının dördüncü bendi gereğince Yüksek Seçim Kurulunca (a) bendine göre tespit ve ilan edilen siyasi partilerden o il ve ilçede teşkilatı bulunanların, il ve ilçe seçim kurullarında birer temsilci bulundurabileceklerine,
II- Karar örneğinin;
a) Resmî Gazete'de yayımlanmasına,
b) Seçime katılma yeterliliği tespit ve ilan edilen siyasi partilerin genel başkanlıklarına,
c) Seçim Hizmetleri Genel Müdürlüğü ile il ve ilçe seçim kurulu başkanlıklarına,
gönderilmesine,
ç) Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce Kurulumuzun www.ysk.gov.tr internet adresinde yayımlanmasına,
3/1/2024 tarihinde oy birliği ile karar verildi.
