EN
TR
Kural olarak, sözleşmesel sorumluluğa ilişkin çözümler, yapımcının sorumluluğundan…
-
Git
: -
Favorilere ekle veya çıkar
-
Görüntüleme Ayarları:
A⇡ Yazı karakterini büyüt
ᴀ⇣ Yazı karakterini küçült
ᴀ⇣ Yazı karakterini küçült
Sayfa numarasını gizle
Bağlantılar
Yayın Bilgileri
Yayıncı:
Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü
Yayın tarihi: Haziran 1979
Cilt: 10 Sayı: 1
Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü
Yayın tarihi: Haziran 1979
Cilt: 10 Sayı: 1
Yazar:
Ergun Özsunay
Aşağıda bir kısmını gördüğünüz bu dokümana sadece Profesyonel + pakete abone olan üyelerimiz erişebilir.
V. YAPIMCININ «SÖZLEŞMESEL VE SÖZLEŞME DIŞI SORUMLULUĞU» :
1 — Genel olarak:…
Bozuk mamûllerin neden olduğu zararlardan, yapımcı, «sözleşmesel bir ilişki» çerçevesinde…
Aşağıda, ilk olarak, Amerikan, Fransız, Alman ve İsviçre/Türk hukukları bakımından…
2 — Yapımcının sözleşmesel sorumluluğu:…
a) Amerikan hukuku:…
ABD’nde, «yapımcının sorumluluğu», federe devletler hukukuna ilişkin bir sorundur.…
Genel olarak, Amerikan hukukunda, «yapımcının sözleşmesel sorumluluğu», bir «warranty sorumluluğu»dur.…
Amerikan hukukuna göre, satıcı, kural olarak iki tür garanti borcu altındadır: «express…
Common Law'a ve Uniform Sales Act’e göre, belli bir cins malın satıcısı, satılanın niteliği bakımından alıcıya yapmış olduğu vaadin gerçekleşmemesi halinde «açık warranty»ye aykırılıktan sorumlu sayılır (bkz. v. Marschall, Die…
Satıcı, ayrıca, yine Common Law'e ve Uniform Sales Act'e (§ 15) göre, satılanın ticarî nitelikleri (merchantable…
İşte, «yapımcının sözleşmesel sorumluluğu»nda başvurulan ilk çare, «warranty'den dolayı sorumluluk»…
Amerikan mahkemeleri, daha sonra, «privity» engelini aşarak zarar görenin (tüketici, mamulü kullanan) doğrudan doğruya yapımcıya başvurabilmesini sağlamışlardır. Common Law'un geleneksel kuralına göre, «zarar gören» ile «zarar veren» (haksız eylemde bulunan) arasında «sözleşmesel bir bağ» (privity…
«Privity» engeli, ilk aşamada, bozuk yiyecek maddelerinin neden oldukları zararlarda giderilmiştir…
Daha sonra, satıcının piyasaya sürdüğü mamullerin kalitesi hakkında reklâm yaptığı durumlarda da,…
Nihayet, 1960'larda, «privity» engeli tüm mamuller bakımından kaldırılmış ve yapımcının «warranty sorumluluğu» genişletilmiştir. Bu gelişim, 1960 tarihli «Henningsen v.…
Daha sonra, 1952 tarihli «Uniform Commercial Code» (UCC. «Tekbiçim Ticaret Kanunu) ile de, «warranty»lere ilişkin Common Law kuralları, «Uniform Sales Act»de (Tekbiçim…
Böylece, federe devletlerin büyük çoğunluğunda, artık «privity» engeli sözkonusu…
b) Fransız hukuku:…
Fransa’da da, yapımcının, kusura dayanmayan sorumluluğu, «yargıç hukuku»nun eseridir.…
Bu bakımdan, «satış zinciri» içinde, bir satıcının, zarar gören «son tüketici» tarafından dava edilmesi halinde, onun «appel en garantie» yoluyla,…
c) Alman hukuku:…
aa — Alman hukukunda da, bozuk bir mamûlün neden olduu zararlardan dolayı zarar görenin,…
bb — Yapımcının sorumluluğu bakımından, duruma göre, özleşmenin olumlu ihlâli» kavramından…
cc — Bundan başka, bozuk mamulü teslim eden satıcı, eğer onun belirli niteliklere sahip bulunduğunu garanti etmiş bulunuyorsa (BGB…
dd — Alman öğretisi, satıcının sözleşmesel sorumluluğunun, sadece diğer sözleşene…
ee — Bu arada, satıcının alıcıya karşı olan sözleşmesel sorumluluğunun, mamûlün «dağıtım…
Bazı ayrık durumlar (karş. Alman Federal Mahkemesinin 10.7.1963 tarihli «Deri Kuşak…
ff — Alman Federal Mahkemesinin, yapımcının sorumluluğunu. «sözleşme dışı sorumluluk»…
Öte yandan, sözleşmesel sorumluluk»un, bir bakıma da, «çok geniş» olduğu söylenebilir.…
d) İsviçre ve Türk hukukları:…
Yapımcının sözleşmesel sorumluluğu bakımından, İsviçre hukukunda da; Türk hukukunda…
Satım sözleşmesinde, satıcının, satılandaki bozukluklara karşı garanti borcundan,…
O halde, «yapımcı» ile «zarar gören» arasında, doğrudan doğruya bir satım sözleşmesinin bulunması halinde, zarar…
Buna karşı; mamûldeki bozukluktan zarar gören üçüncü kişilerin, aynı hükümlerden…
Öte yandan, zarar gören (alıcı) için, satıcıya (yapımcı) başvurabilmek hususunda,…
İsviçre ve Türk hukuklarında da, Alman öğretisinden esinlenerek, «üçüncü kişi için…
3 —Yapımcının sözleşme dışı sorumluluğu:…
a) Amerikan hukuku:…
aa — Yapımcının «kusur» (negligence) sorumluluğu:…
Amerikan hukukunda, yapımcının «kusura dayanan sorumluluğu» (negligence), ilk kez, 1916 tarihli «MacPherson v. Buick Mo
Mapherson kararı, kısa bir süre içinde, bir çok federe devlet tarafından benimsenmiştir…
Uygulamada, genellikle, «yapımcının kusuru» (negligence), «hukuk düzeni tarafından…
MacPherson kararı, «privity» engelini parçalayıp, zarar görene, «negligence»den dolayı…
bb — «Strict liability in tort».…
Yapımcının kusursuz sorumluluğunu kabul eden ilk karar, California Yüksek Mahkemesinin, «Escola v.…
Yargıç Traynor’a göre, olayda, «yapımcı» tarafından doldurulan ve piyasaya sürülen şişelerin bozuk niteliğinden doğan kişiye ve şeye gelen tüm. zararlardan dolayı, «yapımcı», «özen yükümlülüğü »ne aykırılık olsun olmasın, mutlak olarak sorumlu tutulmalıydı. Yargıç Traynor tarafından savunulan görüş, başlangıçta pek az yankı bıraktı. Ancak, 1960'lardan sonra, bozuk mamullerin ne den olduğu zararların giderek çoğalması üzerine, «yapımcının kusura dayanmayan haksız fiil sorumluluğu» da bir çığ gibi büyüdü. (Ayrıntı için bkz. v. Marschall, Die…
IV. YAPIMCININ SORUMLULUĞUNA İLİŞKİN «ÖZEL DÜZENLEMELER» :
VI. YAPIMCININ SORUMLULUĞUNA İLİŞKİN ULUSLARÜSTÜ ÇALIŞMALAR: STRASBOURG SÖZLEŞMESİ VE AET «YÖNERGE ÖNERİSİ»:
