Bilindiği üzere, içerisinde knock for knock klozuna yer verilen bu standart form sözleşmeler Türk ve Alman Hukuku çerçevesinde genel işlem koşulu niteliğinde olup BGB §305 vd. ile TBK m.23 vd.da genel işlem koşulları için öngörülen denetime tabidir. Nitekim TBK’daki genel işlem şartlarına dair düzenlemelerin büyük ölçüde mehazını oluşturan BGB’de “İçerik Kontrolü” (Inhaltskontrolle) başlığı altında (§307, 1), “Genel işlem şartlarındaki hükümler, dürüstlük kuralına aykırı olarak, yapılan sözleşmenin diğer tarafını makul olmayan bir şekilde dezavantajlı duruma düşürdüğü takdirde geçersiz olacaktır.” yönünde bir düzenlemeye yer verilmiştir. Benzer hüküm, TBK m.25’te de yer almış, “Genel işlem koşullarına, dürüstlük kurallarına aykırı olarak, karşı tarafın aleyhine veya onun durumunu “ağırlaştırıcı nitelikte hükümler konulamayacağı” açıkça düzenlenmiştir. Diğer taraftan, HGB §276’da “borçlunun kastından sorumlu olmayacağına dair önceden anlaşma yapılamayacağı” açıkça hüküm altına alınırken; TBK m.115’te de benzer şekilde, “Borçlunun ağır kusurundan sorumlu olmayacağına ilişkin önceden yapılan anlaşmaların kesin olarak hükümsüz” olacağı düzenlenmiştir. Bu hü
Çalışmada, denizcilik alanındaki pek çok standart sözleşmede kullanılan “knock for knock” klozunun geçerliliğinin, BGB ve TBK’nın sorumsuzluk anlaşmaları ile genel işlem şartı denetimine dair düzenlemeleri ve mahkeme kararları çerçevesinde değerlendirilmesi amaçlanmaktadır.…
Anahtar Kelimeler: Knock for Knock Klozu, WINDTIME, Genel İşlem Koşulları, Genel İşlem Koşullarının Denetimi, BGB §307, TBK m. 25.…
