EN
TR
Kural olarak sözleşmeye bağlılık ilkesi esas alınmakla birlikte bazı beklenmeyen…
Uygulamada genellikle kira bedelinin yabancı para üzerinden belirlendiği uzun süreli…
Türk Borçlar Kanunu’nun yürürlüğe girmesiyle 138’inci maddede, BGB § 313’den(14)…
II. Türk Borçlar Kanunu’nun Yürürlüğünden Önceki Yargıtay Uygulaması
Ülkemizde çeşitli dönemlerde yaşanan ekonomik krizler sonrasında bu krizlerden etkilenen…
Uzun süreli kira sözleşmelerinde, sözleşmenin kurulduğu sırada tarafların içinde…
1981(19) tarihinde ilk defa kiraya veren lehine kira sözleşmesinde yapılan uyarlama, sonradan özellikle uzun süreli kira sözleşmelerinde(20)…
24.10.1994 tarihli kararıyla(23) uyarlama konusundaki yerleşmiş görüşlerini geniş bir şekilde açıklayan Yargıtay’ın(24),…
Sözleşmeye bağlılık ve sözleşme serbestliği ilkeleri(25) çerçevesinde sözleşme yapıldığı andaki gibi aynen uygulanmalıdır. Sözleşme koşulları
Sözleşmeye bağlılık ilkesi, hukuki güvenlik, doğruluk ve dürüstlük kuralının bir…
Kira sözleşmesi yapıldığı sırada karşılıklı edimler arasındaki denge, sonradan şartların…
Yargıtay(27), uyarlamanın yapılabilmesi için, olumsuz koşul olarak, beklenmeyen halin koşullarından, sözleşmede değişen hal ve şartlara
Yargıtay, Türk Borçlar Kanunu’nun yürürlüğe girmesinden önce, sözleşmenin değişen…
III. TBK m. 138 Uyarınca İfa Güçlüğü Nedeniyle Kira Bedelinin Değiştirilmesinin Şartları
1. Genel Olarak
Türk Borçlar Kanunu’nun yürürlüğe girmesi ile sözleşmenin değişen koşullara uyarlanarak…
Türk Borçlar Kanunu’nun 138’inci maddesinde sözleşmenin uyarlanmasına ilişkin bu…
Anılan hükümler çerçevesinde, kira sözleşmesi karşılıklı edimler içeren bir sözleşme…
Kiracı, kira bedelinin uyarlanması talebini, hem kira hukukunun genel hükümlerine…
Genel olarak ifa güçlüğü nedeni ile kira bedelinin uyarlanmasının şartları sırayla…
1. Sözleşmenin yapıldığı anda, taraflarca öngörülemeyen ve öngörülmesi de beklenemeyen…
2. Olağanüstü olay kiracıdan kaynaklanmamış olmalıdır.…
3. Meydana gelen olağanüstü olay, sözleşmenin yapıldığı sırada mevcut olguları, kendisinden…
4. Kiracı kira bedelini henüz ödememiş ya da ifanın aşırı ölçüde güçleşmesinden doğan…
2. Taraflarca Kira Sözleşmesinin Kurulduğu Sırada Öngörülemeyen ve Öngörülmesi de Beklenemeyen Olağanüstü Bir Durumun Meydana Gelmesi
Kira sözleşmesinin kurulması sırasında taraflarca öngörülemeyen bir durum söz konusu…
Taraflar başlangıçta somut olarak öngöremeseler bile, eğer bu durum beklenebilir…
Periyodik olarak belli dönemlerde ekonomik krizlerin yaşandığı bir ülkede yeniden…
Kanaatimizce ülkede ekonominin, çok uzun yıllar istikrarlı olmasına güvenilerek,…
Ancak sadece tacir olmanın da kanaatimizce tek başına uyarlama talebinin reddi için…
Olağanüstü bir şekilde meydana gelen olayın öngörülebilir olup olmadığı kira sözleşmesinin…
3. Olağanüstü Durum Kiracıdan Kaynaklanmamış Olmalı
Kira sözleşmesinde kiracının uyarlama talep edebilmesi için, uyarlamaya sebep olan…
Türk Borçlar Kanunu 138’inci maddesinde(51) sadece borçlunun ifa güçlüğü dolayısıyla uyarlama talep edebileceği belirtilse de kanaatimizce bu ifadenin, daha önceki uygulamalarda olduğu gibi, “uyarlama talep eden”(52)…
Türk Borçlar Kanunu’nun 119’uncu maddesinin birinci fıkrasında temerrüde düşen borçlunun…
Kanaatimizce dikkat edilmesi gereken bir nokta da, temerrüdün ne zaman gerçekleştiğidir
Olağanüstü olayın meydana gelmesinden sonra uzun bir zaman geçtikten sonra kural…
a. Kiracının Aşırı İfa Güçlüğüne Düşmüş Olması ve Kira Sözleşmesi Yapıldığı Sırada Mevcut Olguların, Kiracıdan İfanın Talep Edilmesini Dürüstlük Kurallarına Aykırı Düşecek Derecede Değiştirmiş Olması
Kira bedelinin uyarlanabilmesi için Türk Borçlar Kanunu’nun 138’inci maddesi çerçevesinde,…
Buna karşılık yıllardır Yargıtay uygulamasında, kiracının kira bedelinin uyarlanmasını…
Ayrıca, kanaatimizce, kira sözleşmesinin karşılıklı bir sözleşme olması dolayısıyla,…
b. Kiracı Kira Bedelini Henüz Ödememiş veya İfanın Aşırı Ölçüde Güçleşmesinden Doğan Haklarını Saklı Tutarak Ödemiş Olmalıdır
Kural olarak kiracı kira bedelini ödedikten sonra uyarlama isteyemez. Mülga Borçlar…
Ancak kanun koyucu, borçlunun borcunu ifa etmesinin, ifanın güçleşmediği anlayışından
Bu düzenleme, özellikle kira bedellerini ödemeyerek temerrüde düşmeye engel olan…
c. Kira Bedelinin Değişen Koşullara Uyarlanması ya da Kira Sözleşmesinin Feshi (Kira Bedelinin Uyarlanmasında Kiracının Sahip Olabileceği Haklar )
Yukarıda belirtilen şartların gerçekleşmesi ve kira sözleşmesinde işlem temelinin…
Öğretide(72) bu imkanların seçimlik hak olduğu belirtilse de bunlar kanaatimizce seçimlik hak değildir. Zira Türk Borçlar Kanunu’nun 138’inci maddesi göre, borçluya sözleşmeden dönme(73)…
Borçlu ifa güçlüğüne düştüğü anda dilediği hakkını seçemeyecek, ancak uyarlamanın…
Kiracının, Türk Borçlar Kanunu’nun 138’inci maddesi uyarınca kendisine tanınan bu…
Kiracının, olağanüstü bir olayın meydana gelmesi dolayısıyla, işlem temelinin çökerek…
