EN
TR
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 45. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1782 E., 2023/1760 K.
HÜKÜM/KARAR : Esastan Red
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2019/575 E., 2022/412 K.
1- İlk derece mahkemesince konkordatonun tasdiki isteminde; davacı şirketlerden ... Teknoloji A.Ş., ... Telekomünikasyon A.Ş. ve davacı gerçek kişi ... yönünden konkordato isteminin tasdiki ile diğer davacı gerçek kişiler yönünden davanın reddine karar verilmiştir. Davacılar vekili; bilahare sunduğu feragat dilekçesiyle davacılar ... Teknoloji A.Ş. ve ... yönünden davadan feragat etmiş; ilk derece mahkemesince bu davacılar yönünden verilen ek kararla konkordato isteminin feragat nedeniyle reddine karar verilmiştir.
2- İlk derece mahkemesi kararına karşı alacaklı ... Petrolleri A.Ş. vekili tarafından ... Telekomünikasyon A.Ş. yönünden istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 45.Hukuk Dairesi tarafından istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
3- Bu karara karşı süresinde alacaklı ... Petrolleri A.Ş. vekilince temyiz yoluna başvurulması üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 45. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun reddine karar verilmiş ise de; İİK’da düzenlenen konkordato hükümlerinde (m.285-309/l) yabancı para alacağının hangi tarihteki kur üzerinden Türk Lirasına çevrileceğine dair bir düzenleme bulunmamaktadır. İflasta olduğu gibi konkordatoda da yabancı para alacağının Türk Lirasına çevrilmesi, diğer alacaklılar ile yabancı para alacaklısı arasındaki eşitliğin sağlanması, borçlunun aktif-pasif miktarının net olarak tespiti ve her bir alacaklının ne miktar alacağına kavuşacağının belirlenmesi kısaca İİK nın 305.maddesinde düzenlenen konkordatonun tasdik koşullarının objektif olarak belirlenmesi açısından zorunluluk arz etmektedir. Bu tarihin belirlenmesinde doktrin ve uygulamada; geçici mühlet, kesin mühlet ve tasdik karar tarihleri ile alacaklıların, alacaklarını bildirmeleri için kanunda öngörülen 15. günün bitim tarihi önerilmektedir. Ülkemizdeki enflasyonist ortam da dikkate alındığında, yabancı para alacaklısı ve diğer alacaklılar arasındaki menfaat dengesinin sağlanması için İİK’nın 299.maddesinde öngörülen 15 günlük alacak bildirilme süresinin son günündeki Merkez Bankasının döviz satış kuru üzerinden döviz alacağının Türk Lirasına çevrilmesi gerekir.
Bu tarihin esas alınması; a)Hangi alacaklının ne miktar alacağı için oy hakkına sahip olduğu (m.302); b)Takas ileri sürmek isteyen alacaklının takas ileri sürmesi dolayısıyla takas sonrası alacak veya borcunun kalıp kalmadığı (m.294/4); c)Rüçhanlı alacaklar ve komiserin izniyle yapılan işlemlerden doğan borçlar nedeniyle gösterilecek teminat miktarının tespiti (m.305/1-d), d)Komiserin “tasdik koşulları” (m.305) açısından gerekçeli raporunu (m.304/1) mahkemeye eksiksiz sunabilmesi için menfaatler dengesine ve konkordato sürecine en uygun ve en objektif tarihtir.
Bu itibarla; dava konusu olayda temyiz eden alacaklı ... Petroleri A.Ş.’nin ilama bağlı döviz alacağı yönünden geçici mühlet tarihinin esas alınması yerine yukarıda da izah edildiği gibi döviz alacağının, alacaklıların alacaklarını bildirmeleri için kanunda ön görülen 15 günlük sürenin son günündeki Merkez Bankası’nın döviz satış kurunun esas alınması gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; ilk derece mahkemesi kararı ile bu karara karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin karar usul ve yasaya aykırı görüldüğünden, HMK'nun 373/1. maddesi gereğince İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 45. Hukuk Dairesi kararının KALDIRILARAK İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2019/575 Esas, 2022/412 sayılı kararının BOZULMASINA, dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 45. Hukuk Dairesine GÖNDERİLMESİNE, peşin alınan harcın istek halinde temyiz edene iadesine, 13.05.2024 tarihinde oy birliği ile kesin olarak karar verildi.
